Bijenhouden.nl

Tussentijds verslagje van mijn varroa experiment.

Vooraf wil ik er heel nadrukkelijk op wijzen, dat dit niet meer dan een persoonlijke ervaring is. Ik wil zeker niet de suggestie wekken, dat varroa eigenlijk geen probleem is, en dat zonder behandeling de bijenvolken probleemloos door het leven gaan!

Dit is het zesde jaar dat ik probeer te zien wat er gebeurt zonder bestrijding. Dus geen bestrijdingsmiddelen, biotechnische maatregelen oid.
Ook verstoor ik de bijenvolken niet door het maken van vegers of vliegers. Natuurlijk hang ik ook geen broed over van het ene in het andere volk. De redenen heb ik uitvoerig beschreven in:
http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... PIC_ID=563

Wat ik wel doe, is het af laten komen van natuurzwermen. Ik plaats enkele kasten met oude, vieze ramen in de omgeving van mijn standplaats, en daar trekken de voorzwermen graag in. Na het intrekken van zo'n zwerm, geef ik ze schone kunstraat.
In de hoofdvolken snijd ik vervolgens doppen.
Niets bijzonders dus. Ik laat vooral veel na!

Nu de huidige situatie:
Volk 1 had ik eigenlijk opgegeven in het voorjaar. Het winterde uit op 3 raampjes bijen. Inmiddels bezet het 10 ramen, en heeft 6 ramen met broed.

Volk 2, was ook miezerig in het voorjaar. Inmiddels bezet het twee broedkamers van kant tot kant. Ik heb er deze week een hk op geplaatst. Er zit nog geen zwermneiging in.

Volk 3 winterde goed uit. Het bezet 2 broedkamers, en boven het moerrooster staan 2 verzegelde hk. Twee dagen geleden kwam er een zwerm af, maar deze sloeg terug op de kast. Vanmorgen liep er een tuter in rond. Aangezien ik een kraampje moest bemannen in Hoogland, sneed ik om 8.30 uur de doppen. Het bevalt me niet om één jonge moer op zo'n groot volk te hebben. De kans op een mislukte (want late) bevruchting is wat groter. Maar ik wilde mijn principe volgen en geen kunstzwerm maken.

Volk 4 is een (f4) nateelt van een Buckfastmoer van 6 jaar geleden. Nog steeds zeer zachtaardig en zwermtraag. Het staat op 2 bk, en 3 verzegelde hk. Doppen zitten er tot op heden niet in.

De eerste drie volken zijn van bastaard komaf.
In het voorjaar had ik voor het eerst één dood volk. Het verraste me niet, want het inwinteren ging al heel traag.

Alles bij elkaar ben ik heel tevreden over het verloop tot nu toe. Ik heb kunnen vaststellen dat het onwaar is dat volken binnen 4 jaar instorten. Het populatieontwikkeling model van Boot en Calis wat ik op theoretische gronden al bestreden heb, klopt dus ook in de praktijk niet.
Er valt ook geen uitspraak te doen over de reden van dit voorspoedig verloop. Zijn het de mijten die minder virulent zijn geworden? Wie zal het zeggen, ik denk het wel. Wat er toe doet is dat die volken het goed lijken te maken.

Romée

Hoi Romee,

hartelijk dank voor jouw moeite en moed een dergelijk experiment aan te gaan! Inspirerend. Hopelijk hebben b.v. Ekobijkers ook ervaring met dergelijke maatregelen, zodat er meer kennis over kan worden opgebouwd.

groeten

Peter

Peter C. van der Molen.

Ik kreeg het volgende uittreksel toegestuurd van Leen en Maria uit Canada:

Quote:
Geschreven door Peter Borst:

De Russinnen zijn hier om te blijven lijkt het. Na twee jaar van veldonderzoek hebben ze zichzelf bewezen.
Twee proefstanden werden ingericht en twee jaar zonder mijtenbestrijding gehouden. De Russische volken werden vergeleken met de lokale bijenvolken.
Alle lokale bijenvolken stierven af in het 2de jaar tengevolge van hoge Varroa concentraties.
Slechts een Russisch volk ging dood ten gevolge van Varroa en al de andere volken hadden een Varroa besmetting beneden de gevarenzone.

De honingproductie was acceptabel bij de Russinnen vergeleken met de lokale volken. Uit deze studie werden 3 lijnen gekozen voor de commerciële koninginnetelers.

De in 2000 geteste lijnen gaven het zelfde beeld te zien. Gemiddelde mijtenconcentraties in lokale volken waren 5 maal hoger dan in de lokale volken. In Mississippi haalden de Russinnen 125 pound (1 pound = 454 gram) per volk, wat 40 pound boven het gemiddelde was in Mississippi dat jaar.

Russische volken in Mississippi hebben de langste geschiedenis van onbehandeld zijn tegen Varroa. In 1999 werden de volken met Apistan behandeld en in 2000 besmet met Varroa. Sindsdien bleef de Varroa besmetting laag zonder enige behandeling.

Dr. Rinderer en zijn helpers verklaarden dat het niet makkelijk te voorspellen is wat de prestaties van hybriden (F1's, etc.) zullen zijn. In dit geval komen de hybriden van zuivere Russische koninginnen, welke bevrucht zijn door niet Russische darren.

Als conclusie kunnen we stellen dat de Russinnen resistent zijn tegen Varroa en de tracheeën mijt, wat de mogelijkheid biedt geen enkele bestrijding toe te passen.
Op dit moment wordt voor Russische hybriden nog één behandeling per jaar gerecommandeerd.

Unquote.

Commentaar van Ed Pieterse:

Zelf kan ik zeggen dat onze ervaringen overeenkomen, met wat hier gezegd wordt. Ik behandel echter ook de F1 niet en tot nu toe geen enkel probleem ontdekt.
Ook wil ik hier aan toevoegen dat de resistentie tegen Nosema ook geweldig lijkt. Dit voorjaar heb ik een klein proefje gedaan met 114 uit de bovenste broedkamer gevangen bijen en toen bleek dat bij de Russinnen 86% geen nosema sporen had en dat bij de zuivere Carnica's maar 38% geen nosema sporen had. Op zich toch opmerkelijk.

In Wageningen vindt nu een onderzoek plaats met 3 zuivere Russinnen, die ik ze gegeven heb, om te onderzoeken of er ook door Varroa besmet broed geruimd wordt. Ze worden vergeleken met 3 F1's van Schier. Verder wordt ook de spontane val van mijten gemeten en nog eens onderzocht. Men vond de Primorsky's erg lieve bijtjes! Ze zijn ook bijzonder zachtaardig, echt een geëvalueerd ras zou je zeggen, al weten we dat het een conglomeraat is van diverse soorten en dus een hybride.
Het volgende probleem na al deze positieve berichten is natuurlijk het in stand houden van lijnen om inteelt te voorkomen. Dat zal nog wat inspanningen vergen en we zullen diverse bijenstallen moeten krijgen om die lijnen in stand te houden.
Het is leuk dat de resistentie zich voortzet in de F1, maar we zijn er nog niet.


Ed Pieterse




Bijgewerkt door - Ed Pieterse op 16/06/2002 11:46:16

Vorig jaaar heb ik iets gemeld over twee volken al drie jaar zonder enige varroabestrijding. Het ene was toen middelmatig en bleef dat de hele zomer. Het tweede was vrijwel dood tot op een paarhonderd bijen na maar recupeerde op wonderbaaarlijke wijze gedurende de zomer heel langzaam. Dit voorjaar kwamen beide redelijk sterk uit de winter.
Het eerste stond te ruim, maar floreerde goed. Dit volk heb ik niet gesplitst.
Het tweede volk heb ik wel gesplitst. De aflegger met de oude moer legde het loodje.
Het hoofdvolk met de inmiddels nieuwe moer doet het heel goed.
Deze twee volken hebben inmiddels samen ca 25 honingkamerramen vol en verzegeld. Het ziet er naar uit dat ze vergeleken met vorig jaar nu veel sterker zijn. Mijtenval tel ik niet, maar in tegensteling tot vorig jaar zijn er vrijwel geen niet vliegende bijen.

Nieuwe bevindingen met de Primorsky-bij:

We hebben een leuke ontdekking gedaan. Al een paar weken zagen we dat er open broed tussen het gesloten broed zat van de Primorsky's, wat er niet mooi uitzag en eigenlijk op een soort verwaarloosde aangevreten larve leek.
Vandaag hebben we het extra goed onderzocht en het bleek dat het cellen waren met door Varroa besmet broed en toen we dat broed er uit haalden, bleek dat er altijd mijten inzaten.
Dus de Primorsky's ruimen door Varroa besmet broed !!
Er zijn foto's van in de maak en we zullen deze op het Imker Forum zetten over een week, want eerder heb ik geen digitale afdruk beschikbaar. Ik hoop dat het goed zichtbaar is op de foto's, ze zijn met een macrolens en een ringflitser gemaakt.
Alle werkster larven die we er uit haalden hadden een mijt bij zich en de darren larven zelfs 3 tot 4 mijten.

Het bewijst ten enen male dat de Varroa resistentie berust op hygiënisch gedrag en dat dit uit verschillende oorzaken bestaat.

1) Het bij zich zelf en andere werksters verwijderen van de mijten en deze zo mogelijk beschadigen, zodat deze op de onderlade vallen en niet meer in staat zijn te functioneren. Hier geldt dat de Primorsky's meer mijten beschadigen als bv de Carnica's. De Primorsky's beschadigen 33% van de gevallen mijten tegen 23% bij de Carnica's. Er zijn onder de Carnica's verschillen, want bv bij de Carnica's uit Kirchhain is dat 20,5% en die uit Oberursel 14,5%

2) Het verwijderen van door Varroa geïnfecteerd broed. Dit heeft ook tot gevolg, dat de Varroa geen kans krijgt zich te vermeerderen. De werksters ruiken (merken) blijkbaar dat de cel niet in orde is en openen deze, waarna de cel wordt geruimd. Met pintesten kan deze hygiëne ook redelijk worden aangetoond.

3) Of de resistentie tegen Nosema ook een gevolg is van hygiënisch gedrag, valt te betwijfelen. De Nosema besmetting wordt bepaald door het wel of niet aanwezig zijn van stuifmeel in de kast en heeft te maken met eiwitten in het bijenlichaam.

Zo gauw ik meer informatie heb zal ik deze op het Forum zetten.

Ed Pieterse




Bijgewerkt door - Ed Pieterse op 02/07/2002 22:19:38

In Wageningen vindt nu een onderzoek plaats met 3 zuivere Russinnen, die ik ze gegeven heb, om te onderzoeken of er ook door Varroa besmet broed geruimd wordt. Ze worden vergeleken met 3 F1’s van Schier.

Dat is goed nieuws, Ed.
Hoe ligt het percentage besmet broed ruimen van de Russinnen t.o.v. de F1's van Schier?

!Piet

Waar ik moeite mee heb is dat er een primorsky discussie ontstaat onder een tussentijdsverslag van mij dat in het geheel niet over dit interessante onderwerp gaat. Het zou veel beter zijn als dit als aparte reeks in deze rubriek stond. ook omdat het dan veel beter in het archief terug te vinden is.
Romée

Varroaresistentie zonder bestrijding heet het toch en ik vind dat dat ook voor de Primorsky's geldt, maar als je het onder een ander onderwerp wil brengen vind ik het best.

Daar het zeker moeilijk zal worden een lijnenstelsel op te zetten denk ik, dat we als het helemaal zeker is dat de F1's ook een resistentie hebben, we daar wel iets mee kunnen opzetten. Als je nl maar één volk hebt dat resistent is kom je niet ver, want de nakomelingen paren weer met niet resistente darren. En het is de vraag of de resistentie altijd dominant zal zijn. Om van inteelt maar niet te praten, want dat moet zeker worden voorkomen.

Het meten van geruimd broed begint aanstaande dinsdag in Wageningen heb ik begrepen en dan voor 6 weken. We constateerden in de proefvolken te Maarn dat er dit jaar veel meer als vorig jaar tekenen waren van het ruimen van besmet broed. Foto's volgen, als ik ze tenminste op het Forum krijg, maar anders vraag ik wel hulp.

Ed Pieterse

Ed,

allereerst wil ik je zeggen dat ik grote waardering heb dat jij '“ en anderen die hierbij betrokken zijn, maar vooral jijzelf '“ probeert een oplossing te zoeken voor het varroaprobleem. Ook is het een hele vooruitgang dat je de universiteit van Wageningen bereid hebt gevonden om mee te werken aan dit onderzoek. Jammer dat Ambrosiushoeve, waaraan wij toch allemaal meebetalen, het nut hiervan niet inziet.

Maar je schreef: (rubriek Vraagbaak, Apistanstrips) :

we zullen alleen nooit meer afkomen van de virussen die de mijten bij zich hebben. We zien ook bij de Primorsky's het Deformed Wing Virus (DWV)ondanks dat de volken de mijt voldoende aankunnen.

In Afrika gaan ook geen mensen dood aan AIDS, maar aan longontsteking, gevolgen van infecties, of ondervoeding. Maar AIDS heeft bijna niemand AIDS in Afrika (volgens de overlijdensadvertenties). In principe hebben die mensen gelijk, ze gaan niet dood aan AIDS, maar wel aan de gevolgen van de afnemende immuniteit van het lichaam.
En dat is precies hetzelfde dat de Varroamijt bij bijen doet, bijen gaan ook niet dood aan de mijt maar aan de gevolgen daarvan, bijv. het door jou genoemde Deformed Wing Virus. Maar het DWV is wel een direct gevolg van de varroamijt

Het gros van de imkers zal bij het zien van bijen zonder vleugels immers direct constateren dat hun bijen een zware varroabesmetting hebben. Als je de oorzaak (varroa) en het gevolg (DWV) nu uit elkaar gaat trekken, zullen hierdoor een groot aantal imkers een foutief beeld van de Primorsky's krijgen.

In deze rubriek, 'Varroa zonder bestrijding, tussenstand'

Hallo Els,

Voor een groot deel ben ik het met je eens, maar een vergelijking met AIDS gaat me wat te ver.

De bijen gaan echt ten onder omdat de mijt het broed ondermijnt, door daar belangrijke sappen aan te onttrekken. En wel zodanig dat er verminkte werksters worden geboren met korte achterlijfjes en werksters, die als een gek achter zich zelf aanrennen op je terras. Een soort gek worden van je zelf denk ik dan maar.

Een neveneffect geven de diverse virussen, zoals het deformed wing virus. Of er nu veel of weinig mijten in een volk zitten. Ik denk dat dat virus bv zijn gang zal kunnen blijven gaan, maar mogelijk neemt de infectie proportioneel af.

Ik denk je laatste vraag beantwoord is met mijn antwoord aan Piet, dat jouw vraag kruiste.
Ik ben erg blij dat de heren Calis en Boot dit onderzoek doen, want ze hebben de kennis en de uitrusting om zoiets goed uit te voeren.

Morgen zijn mijn foto's misschien al klaar, ik heb al kromme tenen van de spanning of ze goed zijn gelukt.

Ed Pieterse