Vroege zwerm

[leendert]

Gisteravond (14 april) belde mij em collega-imker met de mededeling: "ik heb een zwerm!!!". Omdat het te laat was ben ik vandaag (15 april) samen met een oude rot in het vak gaan kijken en ja hoor: 3 meter hoog in een sparreboom een hing een middelgrote zwerm in al zijn aprilse glorie...

Het volgende geconstateerd: het volk waar hij (of zij?) vandaan kwam stond op een honing- en een broedkamer. Er was voldoende voer en redelijk, maar niet extreem veel broed (5-6 ramen). Verder twee uitgelopen doppen onder aan de raad, dus waarschijnlijk geen redcellen. En we zagen de nieuwe moer al over de raat lopen!

Een normale zwerm? Bij een volk dat normaal zwermt kan dat niet, want de oude vertrekt als de eerste dop wordt gesloten weten we. Of heeft het koude weer van de afgelopen week haar weerhouden?

Waren het dan toch redcellen? Ook niet waarschijnlijk, want zo vroeg zorgt het volk of de uitgelopen nieuwe moer er wel voor dat de doppen worden afgebeten en er waren twee uitgelopen doppen...

Maar......nadat we de zwerm netjes in een korf hadden zitten en we aan de koffie begonnen, vertelde de collega dat boven dit volk een ander volkje had gestaan, gescheiden door een separator. Dit was volgens hem een maand of wat geleden echter dood gegaan. In de raten van dit volkje die bewaard waren gebleven, vonden we nog de resten van een beetje broed met gesloten redcellen.

Vraag: kan het een met het ander te maken hebben?


Leendert van den Bosch

Bijgewerkt door - Leendert op 15/04/2003 22:43:02

[wilde]

Dag Leendert,
Dat is een interessant verhaal . Vorig jaar had ikzelf een normale zeer vroege zwerm van een groot kastvolk op 16 april. Eerder was mijn vroegste (korfzwerm) op 30 april. Een echte koninginnedag dus.
De separator die je noemt gebruik ik om volken te verenigen in zomer en najaar. Dat gaat perfect. De separator staat maximaal 2 dagen tussen de volken. Er is daarmee zo veel uitwisseling van geur, dat langer niet nodig is.

Bij het volk dat jij noemt was er ook een separator. Die uitwisseling heeft denk ik wel gezorgd voor het overbrengen van de geur van de verzorgde redcellen boven het rooster. De bijen beneden het rooster, die wel een koningin hadden, zijn denk mee gaan doen.

Toch is de verklaring voor het gedrag daarna, na verwijdering van de bovenbak, niet gemakkelijk. Normaal bijten ze de doppen af als het niet nodg is om te zwermen of nog langer te willen zwermen. Dat is hier toch ook het geval: het volk is nog te klein om te zwermen en de tijd van het jaar minder geschikt.
Mogelijk is er een dop net uitgelopen toen de bovenbak verwijderd werd en is er (per ongeluk?) een jonge moer in het volk terechtgekomen. Dat kan het gevolg zijn van een verstoring, bijvoorbeeld het afnemen van de separator, waardoor de activiteit rondom de doppen beïnvloed is. Al die tijd daarna zijn er dus 2 moeren (jong en oud) geweest en toen kon de zwerm met de oude moer niet meer stoppen.
Het blijft een vreemd verhaal, dat onder normale omstandigheden niet gebeurt. Manipulatie en/of verstoring kunnen mijns inziens de enige redenen zijn voor dergelijk gedrag. Mogelijk heeft een ander een betere verklaring?
Groeten, Albert de Wilde



Bijgewerkt door - wilde op 16/04/2003 08:57:13

[dickvanleeuwen]

Grappig om te lezen. Op 13 april 2003 vloog mijn eerste zwem rond in de tuin. Ik kon hem makkelijk scheppen. Even terug naar 28 augustus 2002. Toen zat de geknipte en gemerkte moer nog in het hoofdvolk. Op 23 maart 2003 ondekte ik een nieuwe moer in dit volk. Bij controle op 13 april, na het afkomen van de zwerm, zag ik 8 doppen waarvan een aantal opengeknaagd. Er was voldoende voer aanwezig. Bij controle vandaag vond ik nog geen eitjes of koningin in het zwermvolk. Ze hadden wel de 6 raten uitgebouwd en volledig gevuld met honing. In het hoofdvolk een leggende moer. Twee raampjes met eitjes. Heeft iemand een verklaring voor dit verhaal?



Bijgewerkt door - D.van Leeuwen op 20/04/2003 22:32:24

[Erik Speksnijder]

Grappig om te lezen. Op 13 april 2003 vloog mijn eerste zwem rond in de tuin. Ik kon hem makkelijk scheppen. Even terug naar 28 augustus 2002. Toen zat de geknipte en gemerkte moer nog in het hoofdvolk. Op 23 maart 2003 ondekte ik een nieuwe moer in dit volk. Bij controle op 13 april, na het afkomen van de zwerm, zag ik 8 doppen waarvan een aantal opengeknaagd. Er was voldoende voer aanwezig. Bij controle vandaag vond ik nog geen eitjes of koningin in het zwermvolk. Ze hadden wel de 6 raten uitgebouwd en volledig gevuld met honing. In het hoofdvolk een leggende moer. Twee raampjes met eitjes. Heeft iemand een verklaring voor dit verhaal?

Heb je misschien een week na 23 maart ook nog een kijkje genomen in je bijenvolk? Het lijkt er namelijk op dat er toen iets met je koningin gebeurt is. Waarschijnlijk hebben de bijen redcellen opgetrokken; deze zitten in tegenstelling tot zwermcellen meestal in het midden van het broednest, i.p.v. aan de randen. Klopt dat, zaten de doppen op deze plaats?
Als het bovenstaande klopt, kon je op 13 april heel goed nieuwe koninginnen en dus ook een zwerm verwachten. De nieuwe koningin in je hoofdvolk is hierna, meestal gebeurt dit binnen een dag of vijf (echter ook wel later), op bruidsvlucht geweest en rap aan de leg gegaan. In je zwervolk is de koningin ietsje later; niets om je zorgen over te maken. Volgende week of soms nog wel een week later zul je hier ook wel eitjes aantreffen. Dat je hier geen koningin gezien hebt, komt, omdat een jonge redcelkoningin soms heel klein is en ook heel rap over de raampjes kan rennen (helemaal als ze nog niet aan de leg is).
Beter is het trouwens in het vervolg om een nieuwe koningin nog een weekje langer rust te gunnen.



Erik

[dickvanleeuwen]

Beste Eric,
Bedankt voor je reactie. Tussen 23 maart en 13 april heb ik inderdaad niet meer gekeken in de bijen. Je verhaal kan dus heel goed kloppen. Zo heb ik er niet over nagedacht. Bij die zwerm ben ik uitgegaan van een leggende (oudemoerszwerm) en dat is dan dus niet aan de orde.

Ik dacht even dat er de winter door twee koninginnen in het volk zouden hebben gehuisd.

Handig zo'n gratis advies. Tot nu toe heb ik er nog geen spijt van dat ik me (gister) heb aangemeld bij dit Forum.

[Erik Speksnijder]

Beste D.,

Ik probeerde slechts een mogelijke verklaring te geven. 100% zekerheid over wat er precies voorgevallen is, kun je zo op afstand niet geven. Voor mijn gevoel was het voor een natuurlijke zwerm nog te vroeg in het seizoen, hoewel ikzelf op dit moment ook al 2 volkjes heb, die er zin in beginnen te krijgen.
Zowiezo kan er in je zwerm geen oude moer gezeten hebben, omdat je uitgelopen doppen aantrof in je hoofdvolk. De oude moer zou, in het geval van een "gewone" zwerm, reeds vertrokken zijn op het moment, dat de eerste doppen gesloten werden. De zwerm zou ook in dit geval een nazwerm zijn, met hierin 1 of meerdere jonge moeren.
Groetjes,



Erik

[dickvanleeuwen]

Beste Erik,

De D staat voor Dick. Tja, ik vind jouw verhaal toch heel aannemelijk! Ik ben wel eens eerder een koninging na controle kwijt geraakt. Dat was alleen wat verder in de tijd. Na 23 maart hebben we ook nog een hele koude periode gehad! Het kan zelfs nog zo zijn dat er twee koninginnen in het volk hebbe gezeten.

[leendert]

Het blijft een vreemd verhaal, dat onder normale omstandigheden niet gebeurt. Manipulatie en/of verstoring kunnen mijns inziens de enige redenen zijn voor dergelijk gedrag. Mogelijk heeft een ander een betere verklaring?

Albert e.a.,

In het paasweekend het volk nagekeken en.... eitjes, dus een oude koningin. Het waren dus geen red- maar zwermcellen, zoals ik al aangaf. Blijft nog over de vraag waarom er een dag na het zwermen al een volgroeide koningin in het volk rondliep. Mijn enige verklaring is het voorafgaande koude weer, maar laat ze zich hierdoor weerhouden??????

Leendert van den Bosch

[dickvanleeuwen]

Beste Erik ea,

Gisteravond hoorde ik van een collega imker ook een goede suggestie op het verhaal van de vroeg zwerm. De koningin, welke ik aantrof op 23 maart jl., is na 28 augustus 2002 in het volk gekomen. Deze koningin moet je in het voorjaar aanmerken als een jonge koningin. Deze koningin wordt snel ingebald bij werkzaamheden in het volk. Dat is volgens mij gebeurd.



Bijgewerkt door - D.van leeuwen op 23/04/2003 13:30:15

Bijgewerkt door - D.van leeuwen op 23/04/2003 13:30:55