Rassentrends bij bijen

Over bijenrassen en over alle aspecten van koninginnenteelt.
Martin Schyns

Rassentrends bij bijen

Bericht door Martin Schyns »

Ja,van al dat mierezuurkrijg je het apezuur. Waarom niet eens lekker
bekvechten over al die vreemde genen die imkers in Nederland importeren? Al
die stomme buitenlandse bijenrassen die momenteel trendy zijn, net zoals 60
jaar (?) geleden toen het mode was om van die geweldige Italiaanse bijen te
houden.
En dit alles gaat dan onder het mom van burenliefde (bebouwde kom,
zwermtraag, goedaardig), terwijl het met dat buitenlandse wonderspul
waarschijnlijk alleen wat makkelijker honingoogsten is (zo kunnen zelfs
slechte imkers met weinig volken veel honing oogsten).
Maar wat zijn de gevolgen op langere termijn, als er overal bastaarden
beginnen te ontstaan?
Want stel dat 20 % van de Nederlandse bijenvolken van een buitenlands ras
is en de andere 80 % worden langzaam maar zeker agressieve onhandelbare
bastaarden?
Is dat burenliefde, en is dat goed voor het image van de bijenhouderij?
Of moeten we strak allemaal naar een bevruchtingsstation?
Met vriendelijke imkersgroeten,

Martin Schyns
Romée van der Zee
Berichten: 1218
Lid geworden op: di 14 nov 2000, 00:00
Contacteer:

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Romée van der Zee »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl


Beste Martin,
Is het werkelijk je bedoeling een diskussie over de import van
buitenlandsche bijenrassen op gang te brengen. Je schrijft zelf dat dit
'lekker bekvechten' wordt. Het is een onderwerp dat jammer genoeg vaak
blijft steken in de emoties. Mag ik het je moeilijk maken met de volgende
vragen. Kun je beschrijven wat de kenmerken zijn van de huidige
binnenlandsche bij? Binnen welke natuurlijke grenzen komt die bij voor?
Zijn die kenmerken onveranderd gebleven vanaf het moment dat bijen zich
hier vestigden? Zoniet, wat waren dan factoren die tot verandering hebben
geleid?
Achter deze vragen ligt mijn mening dat het voortplantingssukses van bijen
ligt in een goede adaptatie aan de omgeving waarin ze voorkomen. Nederland
verstedelijkt in toenemende mate en op het platteland is het drachtaanbod
verschraald door een meer intensieve landbouw. De invloed van mensen op het
landschap is enorm toegenomen. Je ziet bij veel planten en dieren dat er
gedragsveranderingen ontstaan waardoor ze zich kunnen handhaven of zelfs
beter ontwikkelen. Veel soorten verdwijnen. Wat betreft bijen denk ik dat
mensen voor aanpassing zorgen.
Ik woon in de randstad en zoek op ieder vrij moment de stilte van buiten.
Ik vrees dat ik voor het behoud van 'Nederlandsche' bijen ben, en tegelijk
accepteer dat er een andere bij ontstaat. Loop ik klakkeloos mee met wat
zich ontwikkelt. Ik hoop het niet. Al die flexibilisering en mobiliteit
roepen bij mij afkeer op. Ach praten we niet met elkaar via het internet?
met vriendelijke groeten,
Romée van der Zee
Martin Schyns

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Martin Schyns »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl


Gorredijk, 20 oktober 1997

Beste Romée van der Zee,

Leuk dat je reageert op mijn Rassen-trends berichtje. Het idee achter mijn
berichtje was dat ik de knuppel eens flink in het hoenderhok wilde gooien
omdat ik het erg jammer vind dat er in BIJEN (of waar dan ook) nooit een
openlijke discussie gevoerd is over de consequenties van het importeren van
vreemde bijenrassen in Nederland. Dit terwijl deze import effect heeft op
de hele bijenstand in Nederland, en dus iedere imker aangaat. Ik dacht dat
ik op het Internet gemakkelijk een discussie zou kunnen aanzwengelen over
dit onderwerp.

Mijn reactie en enkele opmerkingen:

1. Tot nu toe nog maar een reactie: er is klaarblijkelijk weinig animo om
deze discussie te voeren, zelfs niet een die blijft steken in emoties.

2. Het feit dat de kenmerken van de huidige Nederlandse bij niet goed te
beschrijven zijn speelt naar mijn mening geen belangrijke rol. In ieder
geval was er tot voor kort sprake van een zekere stabilisatie: de
binnenlandse bij heeft zich rustig kunnen aanpassen aan de veranderende
(dracht)omstandigheden. Ik denk dat het importeren van andere rassen niet
bijdraagt tot een verbetering van de adaptatie aan de huidige
omstandigheden. Ik denk dat je het eerder moet zien als een schokgolf van
vreemd genenmateriaal die door de binnenlandse bij heen raast.

3. Het gaat mij vooral om het mogelijke agressieve gedrag van de
binnenlandse bij dat kan ontstaan door kruisingen met vreemde bijenrassen.
Ook wat betreft agressief gedrag van de binnenlandse bij was er een zekere
stabilisatie ontstaan, met een bij waar goed mee te werken valt. Door de
import van vreemde bijenrassen zal er waarschijnlijk een golf van agressief
gedrag onder de binnenlandse bij opwellen. Het risico dat dit gebeurt is
nooit goed overwogen voordat men daadwerkelijk aan de import van vreemde
rassen begon. Ik heb de indruk dat de imkers die met een ander ras gingen
werken zich vooral toespitsten op de nieuwe technieken die nodig waren om
hun bijen raszuiver te houden.

4. Veel ecologische problemen ontstaan door (ondoordacht) ingrijpen en
onwetendheid van de mens. Enkele voorbeelden: konijnenplaag in Australië,
Afrikaanse (killer)bijen in Amerika, Varroa-mijten bij de honingbij.

5. Iedereen is natuurlijk vrij om een bijenras te houden dat hem aan staat,
maar het siert diegene die met een vreemd bijenras gaat werken dit in
overleg te doen met imkers in zijn omgeving, liefst in een straal van ruim
20 kilometer omtrek (of hoever vliegen darren?). Dus niet alleen denken aan
de consequenties op de eigen stand (ieder jaar zorgen voor raszuivere
koninginnen, wat te doen bij stille moerwiseling, enzovoorts) maar ook
stilstaan bij het feit dat darren de moeren van de buurman kunnen
bevruchten.

6. In verstedelijkte gebied kan men beter goedaardige bijen houden en ieder
bijenras heeft zijn voor en nadelen.

7. Ik denk dat verbetering van de Nederlandse bij iets is dat pas werkt als
alle imkers eraan meewerken en als er volgens een duidelijk plan gewerkt
wordt. Een ecologisch verantwoorde manier is om dat te doen met de huidige
binnenlandse bij als uitgangsmateriaal.

Met vriendelijke imkersgroet,
Martin Schyns
jtemp
Berichten: 23
Lid geworden op: vr 17 nov 2000, 00:00
Locatie: Nederland
Contacteer:

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door jtemp »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl

en wat denk je wat die imkers dan zeggen als je ze voorstelt iets te
veranderen???

van een "nederlands ras" is al geen sprake meer sinds de GROOTSCHALIGE
import in de vorige- en het begin van deze eeuw!!!

maar de beste opmerking blijft natuurlijk:
laat de "Nederlandse ras" kon. teler maar eens zachtaardige kon. aanbieden
dan zul je zien>>>bingo, kassa, iedereen wil dat.
Het bestaat alleen niet meer. De genen zijn weg.
En wat niet bestaat, kan je niet verkopen.
Hoewel??

De grootschalige invoer in Duitsland van Carnica's heeft aldaar een geheel
nieuw "carnica ras" opgeleverd.
Met eigen ras kermerken.

Vorigens, ik denk dat er zo weinig imkers reageren omdat
ze die discussie een beetje zat zijn. En er komt geen oplossing/doel uit.
Dus gaat een ieder zijn eigen gang. Met meer of minder respect voor een ander
zijn keuze.
Romée van der Zee
Berichten: 1218
Lid geworden op: di 14 nov 2000, 00:00
Contacteer:

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Romée van der Zee »

Beste Martin,

Je liet enkele vragen onbeantwoord die ik stelde nav jouw onderscheid tussen een Nederlandsche en een buitenlandsche bij. In Europa boven de alpen, in het noorden tot de eikenboomgrens, heeft sinds de laatste ijstijd, ± 8000 jaar geleden, de apis mellifera mellifera zich vanuit Noord-Afrika gevestigd. Al zijn er regionale verschillen ontstaan, de overeenkomst in kenmerken binnen deze 'donkere' bij is opmerkelijk groot. De eerste importen, van de italiaansche bij, kwamen halverwege de vorige eeuw (Dierzon) tot stand. Ook werd de apis m.m. naar bv Noord-Amerika geëxporteerd. Een versnelling in de hybridisering ontstond met de overgang van korfteelt naar een imkerij met losse ramen. Daardoor kon beter met de bijen gemanipuleerd worden. Ik probeerde in mijn eerste post een verband te leggen met de toegenomen mobilisatie, verstedelijking, en industrialisatie van de landbouw. Als er binnen deze context een bij ontstaat die zich kan handhaven dan mag je dat een voortplantingssukses noemen. Mensen zijn daarbij instrumenteel geweest.
2. Het feit dat de kenmerken van de huidige Nederlandse bij niet goed te
beschrijven zijn speelt naar mijn mening geen belangrijke rol. In ieder
geval was er tot voor kort sprake van een zekere stabilisatie: de
binnenlandse bij heeft zich rustig kunnen aanpassen aan de veranderende
(dracht)omstandigheden. Ik denk dat het importeren van andere rassen niet
bijdraagt tot een verbetering van de adaptatie aan de huidige
omstandigheden. Ik denk dat je het eerder moet zien als een schokgolf van
vreemd genenmateriaal die door de binnenlandse bij heen raast.
Ik ben met je eens dat in verhouding tot de afgelopen 8000 jaar er sprake is van een schokgolf die je in de rest van de samenleving eveneens terugvindt. Als je, ook voor bijen, de balans opmaakt, dan is er sprake van voor- en nadelen. Het is evident dat bijenteelt in een stedelijke omgeving makkelijker kan met een zwermtrage, niet stekerige bij. Dit wordt bereikt met geïmporteerde (carnica) of geconstrueerde (buckfast) bijen. Het is treurig dat deze eigenschappen niet geselecteerd zijn in de zo flexibele donkere bij. Ik ken in Europa maar twee adressen waar donkere koninginnen te verkrijgen zijn. Binnen Nederland zijn wel pogingen gedaan dit van de grond te krijgen, bv met de stichting Nederlandsche Bij. Maar voorzover ik weet is dat op niets uitgelopen. Ook in de provincie Utrecht waren er imkers die dmv cubitaal index meting probeerden na te gaan of er nog natuurlijk apis m.m. 'materiaal' beschikbaar was. Daar heb ik ook niets meer van gehoord. Mijn voorlopige conclusie is dat de donkere bij weinig voortplantingssukses heeft omdat het beeld bestaat/bestond, dat ze zwermlustig en stekerig is. De volken waren klein van omvang en leverden daardoor weinig honing. Een slecht imago is moeilijk te verbeteren. Zeker als de kruidenier om de hoek zulke goede produkten levert.
3. Het gaat mij vooral om het mogelijke agressieve gedrag van de
binnenlandse bij dat kan ontstaan door kruisingen met vreemde bijenrassen.
Ook wat betreft agressief gedrag van de binnenlandse bij was er een zekere
stabilisatie ontstaan, met een bij waar goed mee te werken valt. Door de
import van vreemde bijenrassen zal er waarschijnlijk een golf van agressief
gedrag onder de binnenlandse bij opwellen. Het risico dat dit gebeurt is
nooit goed overwogen voordat men daadwerkelijk aan de import van vreemde
rassen begon. Ik heb de indruk dat de imkers die met een ander ras gingen
werken zich vooral toespitsten op de nieuwe technieken die nodig waren om
hun bijen raszuiver te houden.
Ik zie dat doemscenario van toenemende agressie niet. Er zijn in mijn omgeving geen aanwijzingen voor. Twintig jaar geleden kreeg ik van een oude echte heide imker die stopte eens 6 donkere koninginnen. Op 50 meter afstand probeerden ze me al te pakken. In die tijd ging ik met een aantal Groningse imkers op excursie naar de Lüneburger heide. We liepen zonder kappen voor 500 korven langs, het was een afvalrace, waarbij de ene na de andere imker even naar de w.c. moest. Er was geen w.c.
4. Veel ecologische problemen ontstaan door (ondoordacht) ingrijpen en
onwetendheid van de mens. Enkele voorbeelden: konijnenplaag in Australië,
Afrikaanse (killer)bijen in Amerika, Varroa-mijten bij de honingbij.
Dat is waar. De enige manier om het te stoppen is een geweldige controle op het gedrag van mensen. Dat zit er gelukkig niet in. De enige oplossing is dit te aanvaarden en jezelf in te spannen om bv donkere bijen te behouden en te helpen om te adapteren. Hoop onderweg mensen die nu importeren aan je kant te krijgen. Begrijp daarbij hun motieven om met import te werken, en bouw een perspectief op om hetzelfde te bereiken met donkere bijen.
5. Iedereen is natuurlijk vrij om een bijenras te houden dat hem aan staat, maar het siert diegene die met een vreemd bijenras gaat werken dit in overleg te doen met imkers in zijn omgeving, liefst in een straal van ruim 20 kilometer omtrek (of hoever vliegen darren?). Dus niet alleen denken aan de consequenties op de eigen stand (ieder jaar zorgen voor raszuivere koninginnen, wat te doen bij stille moerwiseling, enzovoorts) maar ook stilstaan bij het feit dat darren de moeren van de buurman kunnen bevruchten.
In 1978(?) bezocht ik Pechakker, onderzoeker in Lunz, Oostenrijk. Hij toonde me zijn onderzoek naar het vervliegen van gemarkeerde darren. Binnen enkele dagen bleken ze de natuurlijke barrieres te overschrijden en in verafgelegen volken geaccepteerd te zijn.
Ik denk dat contact met imkers in de omgeving kan leiden tot goede initiatieven op het gebied van koninginneteelt. Daar kun je je voordeel meedoen.
6. In verstedelijkte gebied kan men beter goedaardige bijen houden en ieder bijenras heeft zijn voor en nadelen.
Inderdaad.
7. Ik denk dat verbetering van de Nederlandse bij iets is dat pas werkt als alle imkers eraan meewerken en als er volgens een duidelijk plan gewerkt
wordt. Een ecologisch verantwoorde manier is om dat te doen met de huidige binnenlandse bij als uitgangsmateriaal.
Inderdaad Martin. Als je Nederlands vervangt door donkere bij, dan zijn het 4 regels electronische post, maar als je het niet bij een opmerking wil laten meer dan een levenswerk. Wel zinvol,

met imker groet van
Romée van der Zee
Martin Schyns

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Martin Schyns »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl



Beste Ab,

Leuk dat je je in deze discussie mengt. Hierbij mijn reactie:
1. Kun je enkele van de 'alom bekende' nadelen noemen van de uitheemse
bijen
2. De nederlandse bij is een deels verbasterde zwarte bij (zie uitleg in
reactie van 23-10 van Romée van der Zee). Maar de vraag is: kunnen we door
de huidige verbasterings-impuls over tien jaar nog met deze bij werken?
3. Ik denk dat een open discussie een absolute voorwaarde is om de handen
ineen slaan, dogma's over boord zetten en samen in goed overleg en met
respect voor elkaar problemen te oplossen. Dus laten we alle problemen met
elkaar bediscussieren en niet afdoen met 'Ach, wat die bijenrassen betreft:
"We weten het onderhand wel' ! Wat weten we onderhand wel?

Met imkersgroet,
Martin Schyns
Martin Schyns

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Martin Schyns »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl



Beste Romée van der Zee,

Bedankt voor jeuitgebreide reactie (jouw bericht van 23-10-97, Re
Rassen-trends). Het wordt langzamerhand een flink stuk tekst op zo'n
schermpje. Ik vind het een van de aardigste stukjes op deze Mailing list.
Hieronder mijn reactie, voor de duidelijkheid heb ik mijn tekstgedeelten
genummerd.

[quote] Je liet enkele vragen onbeantwoord die ik stelde nav jouw onderscheid
tussen een Nederlandsche en een buitenlandsche bij. In Europa boven de
alpen, in het noorden tot de eikenboomgrens, heeft sinds de laatste
ijstijd, ± 8000 jaar geleden, de apis mellifera mellifera zich vanuit
Noord-Afrika gevestigd. Al zijn er regionale verschillen ontstaan, de
overeenkomst in kenmerken binnen deze 'donkere' bij is opmerkelijk groot.
De eerste importen, van de italiaansche bij, kwamen halverwege de vorige
eeuw (Dierzon) tot stand. Ook werd de apis m.m. naar bv Noord-Amerika
geëxporteerd. Een versnelling in de hybridisering ontstond met de overgang
van korfteelt naar een imkerij met losse ramen. Daardoor kon beter met de
bijen gemanipuleerd worden. Ik probeerde in mijn eerste post een verband te
leggen met de toegenomen mobilisatie, verstedelijking, en industrialisatie
van de landbouw. Als er binnen deze context een bij ontstaat die zich kan
handhaven dan mag je dat een voortplantingssukses noemen. Mensen zijn
daarbij instrumenteel geweest.[/quote]

11. Ja, dat klopt, je kunt het zien als een aanpassing van de bij aan de
mens. Een aanpassing die door de mens zelf is geinduceerd. Als er in
Nederland niemand meer is die de zwarte bij wil houden dan delft deze bij
immers het onderspit, want in het wild overleven zal niet meer lukken.
Het blijft een beetje de vraag of wij goed doen aan de import van andere
rassen? Nemen we een weloverwogen beslissing, of nemen we een risico?
Vandaar dat ik het jammer vindt dat een discussie als deze niet openlijk is
gevoerd voordat tot import werd overgegaan. Is de Ambrosiushove
bijvoorbeeld om advies gevraagd?
12. Wie weet hoe massaal die import van uitheemse volken destijds is
geweest? Nu is de import relatief gemakkelijk want je kunt een konignin
gewoon per post opsturen. Gezien de kennis van toen, de vervoersproblemen
en de geringe financiele draagkracht van onze collega's uit de vorige eeuw
lijkt mij de import destijd veel kleinschaliger dan nu. Is het bekend of de
inheemse bijen destijds agressiever werden? Of, ook mogelijk, goedaardiger?

[quote]...... Ik ken in Europa maar twee adressen waar donkere koninginnen te
verkrijgen zijn.[/quote]

13. Mijn reactie: Is deze donkere bij goed- of kwaadaadig?

[quote]Twintig jaar geleden kreeg ik van een oude echte heide imker die stopte
eens 6 donkere koninginnen. Op 50 meter afstand probeerden ze me al te
pakken. In die tijd ging ik met een aantal Groningse imkers op excursie
naar de Lüneburger heide. We liepen zonder kappen voor 500 korven langs,
het was een afvalrace, waarbij de ene na de andere imker even naar de w.c.
moest. Er was geen w.c.[/quote]

14. Ja met zoveel volken op een plek is het vragen om problemen:
vervliegen, nazomer-weer en is het mogelijk dat er door dat reizen al F2
kruisingen ontstonden met Carnica's?
Afgelopen jaar had ik een lastig volk (inheems) maar dat kon je nog wel tot
50 cm benaderen. Alleen tijdens het werken in het volk waren ze veel
agressiver dan normaal.

[quote]Veel ecologische problemen ontstaan door (ondoordacht) ingrijpen en
onwetendheid van de mens. Enkele voorbeelden: konijnenplaag in Australië,
Afrikaanse (killer)bijen in Amerika, Varroa-mijten bij de honingbij. [/quote]

[quote]De enige manier om het te stoppen is een geweldige controle op
het gedrag van mensen. Dat zit er gelukkig niet in. De enige oplossing is
dit te aanvaarden en jezelf in te spannen om bv donkere bijen te behouden
en te helpen om te adapteren. Hoop onderweg mensen die nu importeren aan je
kant te krijgen. Begrijp daarbij hun motieven om met import te werken, en
bouw een perspectief op om hetzelfde te bereiken met donkere bijen. [/quote]

15. Het heeft geen zin als ik me moederziel alleen hiervoor ga inspannen.
Ik denk dat alle imkers ervan overtuigd moeten worden dat we met zijn allen
een beleid moeten volgen. Controle is niet de oplossing, samenwerking
wel.

>. Iedereen is natuurlijk vrij om een bijenras te houden dat hem aan staat,
>maar het siert diegene die met een vreemd bijenras gaat werken dit in
>overleg te doen met imkers in zijn omgeving, liefst in een straal van ruim
>20 kilometer omtrek (of hoever vliegen darren?). Dus niet alleen denken
aan
>de consequenties op de eigen stand (ieder jaar zorgen voor raszuivere
>koninginnen, wat te doen bij stille moerwiseling, enzovoorts) maar ook
>stilstaan bij het feit dat darren de moeren van de buurman kunnen
>bevruchten.

[quote]In 1978(?) bezocht ik Pechakker, onderzoeker in Lunz, Oostenrijk. Hij
toonde me zijn onderzoek naar het vervliegen van gemarkeerde darren. Binnen
enkele dagen bleken ze de natuurlijke barrieres te overschrijden en in
verafgelegen volken geaccepteerd te zijn. Ik denk dat contact met imkers in
de omgeving kan leiden tot goede initiatieven op het gebied van
koninginneteelt. Daar kun je je voordeel meedoen.[/quote]

16. De ongecontroleerde paring en het vervliegen van darren is de reden dat
we voor eeeen beleid moeten kiezen. Het is niet practisch (en 'niet
biologisch duurzaam') om in een landje als Nederland drie soorte bijen
naast elkaar te houden (Buckfast, Carnica en inheems/zwart). Dus ik denk
dat we geen andere keuze hebben dan goede onderlinge contacten tussen de
Nederlandse imkers. Anders werken we elkaar tegen in plaats van dat we
succesvol samenwerking aan een betere bij.

Ik denk dat verbetering van de Nederlandse bij iets is dat pas werkt als
alle imkers eraan meewerken en als er volgens een duidelijk plan gewerkt
wordt. Een ecologisch verantwoorde manier is om dat te doen met de huidige
binnenlandse bij als uitgangsmateriaal.

[quote]Inderdaad Martin. Als je Nederlands vervangt door donkere bij, dan zijn het
4 regels electronische post, maar als je het niet bij een opmerking wil
laten meer dan een levenswerk. Wel zinvol,[/quote]

17. Goed. Hoe pakken we het aan?
Brainstorm-ideeen (gekke, absurde, geniale, utopische, etc) opsturen.

met imkersgroet,

Martin Schyns
Martin Schyns

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Martin Schyns »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl


Hallo Net-zoemers!

Betere Bijen krijgen we in Nederland krijgen door eerst globaal te
formuleren wat er grofweg moet gebeuren om zoiets op gang te brengen. De
volgende factoren zijn van belang:

A. Wat voor een soort bij wil de gemiddelde imker?
We moeten eerst onze wensen wat betreft de eigenschappen op een rijtje te
zetten (enquete?). Willen we een bij die ten koste van alles vooral honig
haalt? Willen we een bij die resistent is tegen ziektes? Willen we
eigenlijk wel ieder jaar aan koninginnenteelt doen? Of willen we een bij
die vooral zwermtraag is?

B. Een superbij?
Een superbij bestaat volgens mij niet: deze is altijd maar super op een
beperkt gebied en de tijd leert waar de zwakke plekken zitten. Er zijn nu
eenmaal grenzen aan de natuur. Een melkkoe die 40 kg melk per dag geeft
onder voorwaarde dat ze hoogwaardig eiwitrijk voer krijgt, en met kunst en
vliegwerk op de been gehouden moet worden, vind ik geen superkoe. Hetzelfde
geldt voor bijen. Honigoogst ten koste van kunst en vliegwerk zoals
chemische bestrijdingsmiddelen, KI, bevruchtingsstations, enzovoorts: dat
kan toch niet de bedoeling zijn?

C. Een ouwe taaie
Volgens mij moeten we een bij nastreven die een uitgebalanceerde mix heeft
van de volgende eigenschappen: goedaardig, zwermtraag, gezond en
haaldriftig. Weerbaarheid tegen ziektes is volgens mij op lange termijn de
belangrijke eigenschap. Samenvattend: een gezonde, goedaardige, duurzame en
stabiele bij.

D. De imkers
Een probleem dat overwonnen moet worden is dat alle imkers ervan overtuigd
moeten worden dat we met zijn allen aan het de Betere Bij moeten meewerken.
Mede door de verzuiling van de georganiseerde imkerij zal het moeilijk
zijn om alle neuzen een kant uit te krijgen. Wat dit betreft kunnen imkers
nog veel leren van hun bijen: er zal harmonie in de korf moeten heersen. Ik
denk dat ons aller fascinatie voor bijen onder de juiste omstandigheden kan
helpen om dit probleem te overwinnen.

D. Fokprogramma
Een idee om tot die betere bij te komen is door, onder leiding van een
gerenomeerd onderzoeksinstituut (de Ambrosiushoeve ligt het meest voor de
hand), een fok-programma op te stellen. Een geselcteerde groep imkers (en
geinteresseerde vrijwilligers) zou met hun eigen bijen en onder begeleiding
van het onderzoeksinstituut het fokprogramma uit kunnen voeren. Het
uitgangsmateriaal moet bestaan uit de bijen(rassen) die zich nu binnen de
grenzen van de regio (Nederland) bevinden. Als het fokprogramma de
eindfase nadert kan vanuit die groep imkers de rest van het land met de
Betere Bij bevolkt (goed woord!) worden.

E. Andere factoren
Om dreiging van nieuwe ziektes te verkleinen moeten we bovendien geen
onodige risico's nemen door materiaal van ver weg naar binnen te halen. En,
een geintje is leuk, maar we laten de bijen natuurlijk thuis als we op
vakantie gaan. De imkers moeten zorgen voor een stabiele situatie. Stabiel
door niet overmatig in de genensoep van de bijen te roeren en stabiel wat
betreft het besmettingsgevaar van ziektes van buitenaf. Want als Amerikaans
vuilbroed toeslaat is dat zeer waarschijnlijk onze eigen schuld. Als dit
gebeurt haken niet alleen veel bijen af maar ook veel imkers. Ik voel er in
ieder geval helemaal niets voor om met antibiotica aan de slag te gaan.

F. Langetermijn
Om de eigenschappen van de gewenste bij te behouden zal ook op langere
termijn een of ander selectie- en fokprogramma actief moeten blijven.

Met imkers groet,
Martin Schyns
Piet Jager
Berichten: 2128
Lid geworden op: za 18 nov 2000, 00:00
Locatie: Nederland
Contacteer:

Re: Rassentrends bij bijen

Bericht door Piet Jager »

This message was distributed by the mailing list:
vbbn_zoem-L@lifenet.nl


Betere bijen impliceert tegelijk dat velen niet tevreden zijn met hun eigen
bijen. Er is zelfs al een blad 'Betere Bijen'. De mens wil steeds meer en
beter, genoeg is niet voldoende. Het is alleen een constatering van feiten,
ik wil er verder geen waarde-oordeel aan hechten.

Elk levend wezen was in het verleden sterk landstreek gebonden. Dat geldt
ook voor onze bijenrassen. Klimatologische- en drachtomstandigheden in hun
landstreek hebben de verschillende rassen door de eeuwen heen geprogram-
meerd op wat ze zijn. In sommige landstreken kwam daar nog heel sterk de
bemoeienis van de mens bij door intensieve begeleiding, kruising en
selektie.

Omstreeks de jaren twintig werden verschillende rassen in Nederland
geimporteerd. Na eeuwen 'zuivere' teelt wilden sommige Nederlandse
imkers - misschien wel onder invloed van de technische en experiment-
gerichte tijdgeest - een 'betere bij'. De Amerikaanse Goudbij moest als
'verbeteraar' dienen. De Amerikanen kweekten namelijk met veel succes een
eigen ras. Door gerichte teeltkeus kruisten zij de ingevoerde Italiaanse
met de Cyprische bij, die zich zonder verdere invloeden (in Noord-Amerika
hoorden aanvankelijk geen bijen thuis), zuiver uitmendelden tot een
zelfstandig ras.

In ons land werd de goudbij een flop, eenvoudig omdat je bijen niet zomaar
kunt verplaatsen naar een gebied, waar al een bestaand ras aanwezig is,
tenzij er sprake is van excact hetzelfde ras. De internationaal vermaarde
Duitse bijendeskundige Prof. Dr. Ruttner zegt recht voor de raat: "Het is
niet mogelijk twee verschillende rassen in een gebied bij elkaar te
houden". Heel typerend is het voorbeeld van de 'killerbee'.

De bij is een 'bijtje-roer-me-niet'. Zij heeft haar maximale aanpassing aan
het totale ecologische systeem behouden en moet dit ook, om zich te
handhaven. Zij laat zich moeilijk 'verbeteren' en bij elke ingreep van de
mens gaat er iets van het oorspronkelijk genenmateriaal verloren.

Momenteel hebben we in Nederland nog twee import-rassen. Deze twee rassen
zijn echter in hun zuivere vorm in Nederland verdwenen, omdat ze in deze
omgeving met onze wisselvallige klimatologische- en drachtomstandigheden
niet aan de hooggespannen verwachtingen voldeden. Wel barst het van de
stammen, lijnen en hybriden. En onze eigen Apis m.m. is een vuilnisbakken-
rasje geworden.

Moet je hiermee leren leven (imkeren), of moet het roer om? En welke kant
moet het dan op? Wie het weet, mag het zeggen..! Hierbij wel enkele
kanttekeningen:

1. Een 'slechte imker' heeft meestal ook 'slechte' bijen.
2. Imker-technisch kan er nog veel worden verbeterd.
3. Een goede imker blijft z'n leven lang selekteren.
4. Een goede imker past gerichte koninginneteelt toe.
5. Selektie moet primair op vitaliteit plaatsvinden.
6. De doorsnee imker moet hier niet aan beginnen.
7. De doorsnee imker moet steeds goed uitgangsmateriaal aanschaffen.
8. Dit materiaal is in Nederland aanwezig.
9. Dit kost geld, maar veredelen kost meer geld, veel tijd en vakmanschap.
10. Een 'Nederlands' ras zal ook de nodige problemen geven en de geschiede-
nis zal zich spoedig herhalen.

Een realistische imkergroet, Piet Jager
Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 8 gasten