Jacobskruiskruid als drachtplant.

[Hennie Peters]

Romee was mij net voor met het openen van een nieuwe reeks over JKK. Ik wil het graag hebben over JKK als drachtplant. Dus daarvoor een aparte reeks.

De vorige reeks waarin ik de petitie tegen Jakobskruiskruid en het kruiskruidforum aan de orde heb gebracht is dichtgezet. Ik vind bij nader inzien echter dat we de dialoog over biodiversiteit in de Nederlandse wilde flora open moeten houden. Daarover wil ik ook wel de mening van andere imkers horen. Per email heb ik al een paar reacties mogen
ontvangen.
Waar ik mee zit en waarop ik de nadruk wilde leggen is het gevaar dat wij wanneer Jacobkruiskruid met alle macht zou worden bestreden een drachtplant kwijt dreigen te raken. Het is misschien niet de beste drachtplant en het is er maar eentje, we hebben er nog veel, maar ik wil niet dat dat gebeurt. Ik zet de hakken in het zand en ga eventueel zelf ook nog tegenactie ondernemen. Eigenlijk zouden de imkerbonden dit hebben moeten oppakken, maar we weten allemaal hoe druk die met de fusie zijngeweest.
De petitie met de strekking dat "Een landelijke verordening op te stellen, waarin de bestrijding van het Jacobskruiskruid wordt opgenomen." is een jaar geleden gestart en de twee die boven aan de lijst staan (Collane Boekholt en Esther Regt) hebben zich ook geregistreerd op ons imkerforum. Zij discussieren mee als het jacobskruiskruid aan de orde komt en kunnen langzaamaan steeds meer informatie verzamelen om hun actie voort te zetten. Esther probeert dat te relativeren door te zeggen dat zij na het starten van de petitie veel heeft bijgeleerd en dat ze heel wat hebben kunnen nuanceren. Toch zullen ze niet pleiten voor het opnemen van JKK in bermmengsels etc., en dat is denk ik waar wij imkers wel bij gebaat zijn. Uiteraard niet alleen het opnemen van JKK maar ook van veel andere kruiden en onkruiden. Er is vele tientallen jaren in de vorige eeuw met allerlei soorten gif in de bermen, slootkanten en de akkerranden gespoten, de stelling dat het JKK veel
talrijker is dan voor het huidige zaaibeleid verbaast mij dan ook niet.
Maar ik vind deze stelling geen argument om de JKK populatie actief terug te dringen. Dus imkers laat je horen, moeten wij vechten voor biodiversiteit en alle soorten van bloemen in het landschap en eventueel zelf een petitie ten gunste van bijvoorbeeld jacobkruiskruid starten?
Of zullen we het maar gewoon laten doorsukkelen, want het komt vanzelf ook wel goed?

groet,
Hennie

[Hans van der Post.]

Jacobkruiskruid is in Nederland geen drachtplant voor honingbijen!:D

Ik ben nog steeds van mening dat je een plant of bloem niet zomaar als dachtplant voor - honingbijen - kunt bestempelen.
Als je een gids er bijhaald die elders - waar.... is samengesteld en door mensen van de solitaire bijenklub stel ik toch mijn ???? Overigens vliegen er massaal solitare bijen op JKK

Als een van de forumleden in het verleden bij een zandafgraving bijen op JKK? gele bloemen zag vliegen ziet ik er toch een vraagteken bij.
In die zanderige gebieden is in juli vrijwel niets te halen - het is een tussentijd - zomerdracht en heide dan zullen honingbijen op alles vliegen wat op een bloem lijkt. Maar dit bestempelt niet dat het een drachtlpant is!
Bij een juiste vaststelling van een drachtplant zou je veldjes van vier M ² met bepaalde bloeiende plant moet hebben en daar in de buurt een bijenvolk plaatsen. Dan tellen hoeveel bijen gelijktijdig op die veldje voorkomen.
Hans

[maartenkleijne]

Het bijmengen van JKK in bermmengsels heeft weinig nut:
-hetzij de overige kruiden drukken een pioniersplant als JKK toch weg.
-hetzij het JKK zaad is zo alomtegenwoordig dat het toch wel opkomt als daar ruimte voor is.
Nog een suggestie voor onze geliefde stadsecoloog in Leystad: als je in een bepaalde berm hardnekkige JKK toch weg wilt hebben is het het proberen waard om na de maai honigklaver bij te zaaien. Honingklaver kan ook goed op kaal droog zand groeien en als ze het doet wordt de grond te vruchtbaar voor JKK.
In Italie heb ik ook veel honingklaver op droge wegbermen en overhoeken gezien. Dat wordt dan gemaaid voor paarden en geiten. Niet begraasd, want dan is het snel op.

[maartenkleijne]

Wat een domme fout van mij Els, ik bedoelde niet honingklaver maar:

JKK is als drachtplant voor bijen niet zo heel nuttig, maar hij is voor ons toch belangrijk als pionier van een zich herstellende bijenweide.
We hoeven niet te bevorderen dat er JKK gezaaid wordt, maar moeten wel voorkomen dat ie wordt uitgeroeid omdat daardoor ook het herstel van de bijenweide effectief wordt voorkomen.

Honingklaver is inderdaad een allerbeste dracht. IN California wordt het speciaal voor de bijen gekweekt en vervolgens voor de paarden gemaaid als top stroo/hooi.

[Els Kleijnendorst]

Honingklaver is als drachtplant voor bijen niet zo heel nuttig

Dat heb je mis Maarten, 't is een heel goede drachtplant die graag door bijen bezocht wordt. De witte honingklaver (Melilotus alba) geeft iets meer pollen dan de gele (Melilotus altissima), de nectarhoeveelheid is voor beide soorten gelijk, maar ook overvloedig. De honing heeft een iets 'rokerige' geur.

[Oude Essink]

Maarten

maar moeten wel voorkomen dat ie wordt uitgeroeid omdat daardoor ook het herstel van de bijenweide effectief wordt voorkomen.

Dat uitroeien zal zo'n vaart niet lopen; het JKK is een mondiale plant met uitstekende "zelfbehoudtechnieken". zaden blijven tientallen jaren kiemkrachtig; de rozet wegmaaien betekent welliswaar het einde van de rozet, maar de wortel gaat zich vertakken en komt met een groot aantal nieuwe rozetten terug. Het is als met de distel; als je hem wilt weren uit het weiland steek je hem met wortel en al uit; de soort blijft voortbestaan en dat is maar goed ook; hoeveel prachtige plantensoorten hebben wij niet het loodje laten leggen met een onnatuurlijke aanpak? [V]

hennie oes

[maartenkleijne]

De wortelrozet met penwortel is moeilijk uit de grond te krijgen, maar op het moment dat ze in volle bloei staat is de kracht naar boven gegaan, de wortel verzwakt en dan is ze heel makkelijk uit te trekken.
Wel maak je dan een kaalte waar nog liggende zaden heel makkelijk kiemen.
Dus eigenlijk is de beste bestrijding: zorgen dat er genoeg andere planten aan zitten te komen want de concurrentiekracht van JKK is heel gering.
Alweer: JKK als pionier gevolgd binnen 2-5 jaar door tal van andere planten, mits niet overmatig maaien of begrazen.

Hans op grote velden JKK zijn altijd niet alleen bijen te vinden, maar ook grote aantallen hommels, wilde bijen en soms hele wolken vlinders, zoals atalanta's en distelvlinders. Dus enige nectar moet er toch wel inzitten. Daarom is soms het toch wel jammer dat die velden altijd maar heel kort blijven bestaan. Ik heb er nooit eentje geweten die er 5 jaar later nog was.

[Hans van der Post.]

Gister reed ik op de N 11 - dat is de weg van Leiden naar Bodegraven - en maakt aansluiting op de A 12. Wat mij op viel was dat juist van de rand van het asfalt en twee meter de berm in de planten van JKK massaal voorkwamen. Zeker het stuk tussen Leiden en de afslag Hazerswoude. De bermen zijn daar zeker 25 mrt breed je zou daar voor proef een kast kunnen neer zetten. Op het forum van JKK ergens "verstopt" staat iets over bestrijding van JKK met zout.

Waarom JKK ook zo massaal aan de rand -asfalt berm - zou kunnen voorkomen is dat de eerste twee meter vanaf de weg worden gemaaid. Die rand wordt daardoor heel kort en is een -plus- voor het opkomen van het zaad van JKK. Zeker als nu wordt gemaaid dan hebben de opkomende zaden gelegenheid zich nog voor de winter een rozet te vormen; ze hebben dan minimale concurrentie van ander vegetatie.

In de buitengebieden van België worden de bermen eens in het jaar gemaaid en dan laat in het najaar niet kort maar een "net gedekt kapsel".
Daar komt het JKK maar zelden voor.
Hans

[frits dalm]

Hans,
Ik ben vandaag via den bosch naar nijmegen geweest,het viel me op hoeveel jkk er overal staat. Ook dat er rondom de planten het gras werk kortgegeten door het aanwezige vee of paarden.
Hier in limburg een kale wei gezien waar drie paarden liepen, het jkk stond er te bloeien, en ik ben op het gebied geen leek!!

Het is duidelijk dat het in hoge uitzondering gegeten word en dan alleen als vee of paarden verhongeren.
Frits


Frits

[Jelte Pieter Dijkstra]

Waarom JKK ook zo massaal aan de rand -asfalt berm - zou kunnen voorkomen is dat de eerste twee meter vanaf de weg worden gemaaid. Die rand wordt daardoor heel kort en is een -plus- voor het opkomen van het zaad van JKK. Zeker als nu wordt gemaaid dan hebben de opkomende zaden gelegenheid zich nog voor de winter een rozet te vormen; ze hebben dan minimale concurrentie van ander vegetatie.

De analyse van Hans lijkt mij een juiste. Kort houden van de vegetatie voorkomt lichtcompetitie. Soorten als JKK kunnen er dan makkelijker in komen om dat er alleen nog maar nutrienten concurrentie hoeft te worden gevoerd. Deze is in Nederland met al de depositie toch al een uitgemaakte strijd.Het 'nette' Nederlandse beheer maakt het JKK juist makkelijker!

jp