biologisch-dynamisch imkeren / het hele jaar door

[Frans vanTongeren]

BIOLOGISCH-DYNAMISCH IMKEREN, HET HELE JAAR DOOR.

Op maandag 13 februari '95 hield Albert Muller een lezing over 'BD-imkeren, het hele jaar door' voor leden van imkerverenigingen uit Bathmen, Deventer/Diepenveen, Laren, Holten, Warnsveld, Zutphen en Gorssel.
Albert maakte voor het eerst kennis met bijen toen een bijenzwerm neerstreek in de gaasafrastering achter zijn ouderlijk huis te Tiel. Hij was toen veertien jaar oud. Zijn vader hield vol dat 'die beesten steken' en Albert mocht de zwerm niet houden. Een jonge imker uit de buurt moest de zwerm scheppen. Dat ging niet perfect en Albert leerde dat het afstand nemen van een zwerm in evenredigheid moet gaan met het toenemen van de zoemtoonhoogte ervan. (Alberts eigen woorden)
Twintig jaar geleden kreeg hij dan eindelijk zijn eerste volk en was daarna niet meer te houden. Beginnerscursus, cursus voor gevorderd imker, leraar bijenteelt en in Duitsland werd hij 'Imkermeister'.
Als bioloog met liefde en zorg voor de natuur, voelde Albert zich aangetrokken en gesterkt door de filosofie van Rudolf Steiner (1861-1924). Deze stichter van de antroposofische beweging wilde tot een zo gezond mogelijke samenleving komen door alles af te wijzen wat als onnatuurlijk wordt ervaren. Dat heeft geleid tot de biologisch-dynamische landbouwmethode en de daarvan afgeleide BDimkerij.
Albert nam ons bij de hand en liet ons zien dat er meer is tussen hemel en aarde dan dat wij denken dat er is. Hij sprak over de tekens van de dierenriem, over het 'gesternte' waaronder wij, de bijen en de planten leven en de invloed die de
'kosmos' op dit alles heeft. Neem nu b.v. een BIJENVOLK...:
*
Een bijenvolk moet men zien als èèn dier en niet als een verzameling individuen. Deze zienswijze heeft gevolgen voor het omgaan met bijen. Je kunt een volk niet botweg een paar ramen broed afnemen, het volk splitsen of omhangen zonder de kolonie (het dier) geweld aan te doen.
Albert vergeleek een bijenzwerm met een vat honing. Verse honing is traag vloeibaar en stroperig. Een zwerm is dat ook. Je zou er traag met je hand doorheen kunnen gaan.
Na verloop van tijd zal de honing in het vat gaan kristalliseren. De vloeibare honing wordt dan hard. Ook een zwerm gaat hard worden. Er worden raten opgebouwd. Het 'bijendier' krijgt een skelet.
Net als ieder individu heeft ook het 'bijendier' (het volk) een eigen karakter. Als imker kun je dus niet zomaar een andere koningin op een volk zetten. Je moet je ervan bewust zijn dat je zo'n volk een andere identiteit gaat geven.
Albert neemt daarom de koningin met het 'mindere' karakter uit het volk en doodt haar. Hij laat haar niet in het gras wegkruipen. Haar rondvliegende bijendochters zouden verontrust kunnen raken.
Ingrijpende maatregelen om het zwermen tegen te gaan, worden in de BD-imkerij niet genomen. Temeer daar koninginnnen die uit redcellen zijn geboren, niet voor 'vol' worden aangezien.
Koninginnen die uit zwermcellen worden geboren, zijn de beste. Immers, het koninginne-ei werd gelegd met de bedoeling om tot koningin uit te groeien. De kwaliteit van het voedersap, bestemd voor de larve uit een koninginne-ei is beter dan het sap voor een larve uit een werkster-ei. De uit nood geboren wijziging van het bestemmingsplan (werkster moet koningin worden) maakt dat niet meer ongedaan. Van een Assepoester maak je niet zomaar een Beatrix, is de theorie.
Over koninginnen wist Albert ons nog meer te vertellen.
Als de oude koningin gaat zwermen, gaat zij aanvankelijk 'laag' in de nabijheid van haar oude woning hangen. Onze verklaring is dat zij niet soepel vliegt met al die eitjes in haar lichaam. Jonge koninginnnen vliegen verder weg en gaan bij voorkeur 'hoog' hangen. Wij menen dat haar eierstokken nog niet gevuld zijn met eitjes en zij daardoor beter vliegt dan haar moeder.
De BD-imker ziet het anders... Hij meent dat de oude koningin ,in verstilling, omkijkt naar haar vertrouwde woning van waaruit zij eens haar bruidsvlucht maakte en waarin zij een gelukkig