Even in een zwerm naar de wc

[Jelte Pieter Dijkstra]

Ik ben een groot fan van de stukjes van Theo Schildkamp. Ik heb ze dan ook al eens enkele keren op Bijenhouden.nl gepubliceerd, als het over of zijdelings om bijen ging. Waarom zult u als lezer denken? Misschien omdat die meneer Schildkamp onze bijtjes altijd ruim de aandacht in zijn stukjes geeft?
Niet helemaal goed. Ik zal het u vertelen: 'Hij weet rarigheden en opmerkelijkheden uit de alledaagse natuur, maar die soms best complex zijn, op een zeer aantrekkelijke en frivole wijze de leek voor en uit te leggen. Zijn stukjes zijn buitengewoon amusant en als niet-natuurkenners (de lezers van LC) interressant om te lezen. Hij maakt de onderwerpen ook herkenbaar voor zijn lezerspubliek. Tevens behandelt hij wat aktueel is. De lezer zou zo kunnen nagaan als het waar is, wat hij zegt en schrijft.

Ook het stukje '˜Even in een zwerm naar de wc' getuigt weer van zijn vakmanschap als natuurkenner en schrijver. Leest u zelf maar hoe hij de bovenstaande kwaliteiten laat gelden in het volgende artikeltje.

Even in een zwerm naar de wc

Door Theo schildkamp

Vliegen, wespen, muggen; we hebben er van nature een hartgrondige hekel aan. Ze wriemelen en wroeten, ze kruipen en kronkelen en ze zitten overal op en in waar we hen kunnen missen als kiespijn. Tot overmaat van ramp bijten en steken ze, zeuren en zoemen ze en er zijn er bij die ons bloed letterlijk wel kunnen drinken en dat ook inderdaad doen.

Slechts een paar soorten kunnen bij ons door de beugel. Op de eerste plaats is dat de vlinder, die we zacht en mooi vinden en in verband brengen met zomerzon en bloemenweelde.
Verder weten wij de mier te waarderen om diens ijverige, werkzame, sociaalvoelende en plichtsgetrouwe levenshouding. Wij brave Nederlanders stellen zo instelling zeer op prijs.

Ondanks bijen steken en vaak ten onrechte in één adem worden genoemd met wespen, staan bijen ook op het lijstje. En dus als derde steken wij de honingbij een pluim op de hoed, omdat zij voortreffelijke eigenschappen van vlinder en mier weet te combineren, Zij wordt door ons geprezen vanwege niet alleen haar nijvere arbeidszaamheid -die als product heerlijke honing oplevert- maar ook om de associatie die zijoproept met zon, zomer en bloemen.

Als het om dit laatste kracht bij te zetten, zijn wij collectief van mening dat bijen een winterslaap houden. Niets is echter minder waar! Hoewel verscheidene lichaaamsfuncties op een laag pitje zijn gezet en het erop lijkt dat er '˜s winters in de korf of de kast diepe rust heerst, blijven bijen onafgebroken bezig: ze houden onderling contact en op gezette tijden wordt er een hapje gegeten.

Met dit doel voor ogen wordt in de herfst een flinke honingvoorraad aangelegd. Honing bestaat vrijwel geheel uit suiker en is dus pure brandstof. Veel maakt het dan ook niet uit dat de imker de honing verwisselt voor gewone suiker.

Om geen warmte verloren te laten gaan, zitten de bijen maandenlang dicht opéén gedrukt in wat wel de wintertros wordt genoemd. In deze formatie kan bovendien het voedsel gemakkelijk aan elkaar worden doorgegeven, totdat ook van de buitenste bijen de buikjes rond zijn.

Het vervelende van eten is, dat onverteerbaar materiaal weer uitgescheiden moet worden.
Nu is nectar zo ongeveer het meest zuivere voedsel op aarde, zodat er van onverteerbare resten nauwlijks sprake is. Bovendien is de einddarm van bijen zeer elastisch en dus in staat om een boel te bewaren. Maar op een zeker moment moet zelfs een bij zich ontlasten.

Het zal u bekend zijn dat er in de kast of de korf geen toilet voorhanden is en zelfs al zou dit het geval zijn, dan zou geen bij het in z'n hoofd halen om zomaar ergens in een hoekje van zijn woning te gaan zitten poepen, zoals mensen dit plompverloren doen.

Bijen houden '˜het' gewoon maandenlang op. Maar breekt een milde winterdag aan en wordt het zomaar i