zandbijen

[hans hoogendoorn]

Vandaag hebben we de bijen maar eens 'thuisgelaten' en zijn op de fiets gestapt de natuur in.
Mijn echtgenote, haar dierbare zus en ik.
Het kon niet uitblijven. Langs een zandweg zagen we een groot veld boekweit met bijenkasten erbij.
Mooier kan niet .... toch?

Ons oog viel echter ook op de bekende zandhoopjes tussen het gras op het vastgereden deel van de zandweg.
Toen die eenmaal opvielen zagen we, dat het pad ermee bezaaid was, grote en kleine.
Zoveel hebben we nog nooit gezien. En dat over de hele lengte en breedte van dat pad!

Uit ervaring weten we, dat we met solitair levende (wilde) bijen te maken hebben.
We zien ze steeds vaker sinds het verschijnsel een plekje op ons netvlies heeft gevonden.
De pluimvoetbij was wel het duidelijkst te herkennen, maar we zagen ook veel hele kleine bijtjes in en uit de gaten komen.
Dat het bijtjes waren, konden we makkelijk zien aan de stuifmeelklompjes. Ook zagen we wat parasieten. (wespjes denken we)

Er vlogen ook exemplaren snel kriskras over de zandhoopjes.
Alsof ze maar wat aan het rond-darren waren.
Zouden dat de mannetjes zijn, die de uitlopende vrouwtjes direct proberen aan te paren ?
Zodat deze direct kunnen beginnen met de jaarlijkse cyclus te herhalen ?

Maakt niet uit, het was een schitterend schouwspel. Ik probeer wat foto's te plaatsen,
in de hoop, dat meer mensen gaan letten op dit soort verschijnselen en er net zo van genieten als wij.
Een aanrader is het boek van Tirion over de Vliesvleugeligen annex Hymenoptera, maar zonder kan het ook !
Zon en warmte zijn wel nodig.


Alweer gelukt. De foto's spreken voor zich. Ze zijn uitmuntend bewerkt, gekuisd en geschikt gemaakt voor dit forum door onze onvolprezen Hans van der Post. Redaktielid en foto-helpdesk. Hans bedankt daarvoor !

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... andweg.jpg[/img]

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... tehoop.jpg[/img]

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... inebij.jpg[/img]

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... intje2.jpg[/img]

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... vertje.jpg[/img]

!HH!

[Ati]

Hallo Hans,

ik had het bericht al wel gelezen, maar nog niet gereageerd.
Maar voor wat hoort wat nietwaar? Dus schrijf ik nu even wat ik eerder al dacht: wat grappig, die zandbijen. Je moet oog hebben voor zoiets. Als beginnend imker zag ik eerst alleen honingbijen (deze rubriek bekeek ik dan ook nooit) maar langzaam krijg ik er steeds meer gevoel voor.
Het hele gezin kijkt inmiddels wat voor beest het is als we gezoem horen. De volgende stap is: namen opzoeken in boekjes. Enkele jaren geleden had ik dit niet kunnen voorspellen. Nu zijn ook de zandbijen al in mijn wereld gekomen.

Vriendelijke groet, Ati

[jelle]

Mooi verhaal. Ik ben ook altijd zeer geboeid als ik deze beestjes bezig zie langs de zandpaden. Op de derde foto lijkt het mij duidelijk om een bij van het geslacht Panurgus te gaan.

[wil]

Ik denk dat de eerste twee foto's van de pluimvoetbij moeten zijn.
Hier in de omgeving, op het kerkhof, zijn ze ook sinds enkele dagen uitgekomen. Ik telde deze morgen reeds 26 nesten. Toch wel een zeer opvallende bij. Het uitgraven van de nesten gaat zeer snel.
Groeten,Wil

http://users.skynet.be/fotoopa/macro_set.htm
http://users.skynet.be/verzamelen/index.html

[hans hoogendoorn]

Leuk die reacties, vooral het gedeelde enthousiasme.

In de nesten zoals op de tweede foto met een gat van ongeveer 5 mm, hebben we pluimvoetbijen gezien. Inderdaad een opvallende bij met zijn gele pluimvoeten. Vaak zien we hem al-achteruit-roeiend het zand uit zijn nest verwijderen. Soms wel tot 15 cm vanaf het nest. Ook tussen de straatklinkers b.v. in Bourtange, waar meer gelopen wordt als gereden. Toeval ?

De PVbij hebben we niet gefotografeerd.
Het bijtje van foto 3 en 4 leek er wel op, maar was veel kleiner (ongeveer 1 cm) en vreselijk rap. Ook dit bijtje was talrijk.
Deze kropen niet in zo'n groot gat, maar verdwenen 'zomaar' in het vers omgewoelde stukje zand.
Op een distel zagen we er eentje, die er op leek. Van de zes was onderstaande foto het minst bewogen.
Of het dezelfde is, durf ik niet te zeggen. Wel duidelijk een pootverzamelaar.

[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld//h/hans ... ltbij1.jpg[/img]

!HH!

[hans hoogendoorn]

Jelle bedoelt waarschijnlijk de laatste foto.
De Panurgus heb ik ook wel eens gezien. De roetbij, zo zwart als roet, die zich op haar zij door de bloemen wentelt (meestal composieten) om zo stuifmeel over het hele lijf te verzamelen.
De biotoop, vliegtijd en grootte komen wel sterk overeen.

Wij dachten zelf, dat het een parasiet was. Die zijn eitje deponeert op de eitjes van haar gastdames.
Die zie je in allerlei soorten en maten bij dit soort nestplaatsen.
Een wespje dus, maar we hadden nog niet de moeite genomen om hem in het boek op te zoeken.
Zijn gedrag deed ons dat een beetje vermoeden.

Ik werd getipt door Huib Koel, dat het hier waarschijnlijk gaat om een bloedbij : rode adomen. Die is niet compleet zwart, maar heeft een rood achterlijf zoals op de foto. De bloedbij is een koekoeksbij. De meesten met de groefbij als gast. Dat zou dus ook best kunnen.

Inderdaad lastig die identificatie, daar heb je soms meerdere aanwijzingen voor nodig.
Maar de beleving van het festijn is er beslist niet minder om.

!HH!