met toestemming van de uitgever overgenomen.
Hans
De appelbes
Aronia is een geslacht van heesters dat voornamelijk bekend is vanwege de aanplant in bosgebieden en plantsoenen. Door de opkweek van meerdere nieuwe cultivars is toepassing in de particuliere tuin steeds interessanter geworden.
De familie van Rosaceae is een indrukwekkende verzameling van veelal overdadig bloeiende planten met vaak een rijke vruchtdracht. Naast de roos zijn appel, peer, Cotoneaster, meidoorn en Sorbus enkele bekende voorbeelden.
Aronia is een minder bekende vertegenwoordiger. Het is een klein geslacht dat zijn oorsprong heeft in Noord-Amerika. Daar groeit de plant vooral in bossen en struikvegetaties. In Oost-Europa en Scandinavië wordt de appelbes veel aangeplant voor de oogst van de bessen. Hieruit blijkt dat de winterhardheid van het geslacht zeer goed is. In het huidige heestersortiment is Aronia een ondergewaardeerd geslacht. De verschillende verschijningsvormen danken hun sierwaarde zowel aan bloem, bes als herfstverkleuring waardoor de heester een bijna jaarrond decoratieve verschijning is. Diverse Aronia-soorten worden veelal in ruige gebieden als bossen en plantsoenen toegepast. Nieuwere cultivars zijn uitermate geschikt voor de particuliere tuin.
ZWARTE BESSEN
A. melanocarpa is een relatief laagblijvende heester tot circa een meter hoogte. Door de ondergrondse uitlopers krijgt de plant uiteindelijk een behoorlijke omvang. Hierdoor vormt deze soort in openbare ruimtes vaak grote, ondoordringbare plakkaten. Aronia gedijt prima op vochtige plaatsen waardoor de heester juist vanwege die ondergrondse uitlopers goed toepasbaar is op oevers ter voorkoming van erosie. Aangezien de heester ook droogte en schaduw verdraagt, behoort aanplant onder bomen eveneens tot de mogelijkheden. De twijgen van deze soort zijn kaal en de tot zeven cm lange bladeren zijn smal elliptisch. Het blad is glanzend donkergroen en verkleurt in de herfst bruinrood. In het voorjaar verschijnen witte bloemen in grote tuilen. Deze worden gevolgd door zwarte bessen die slechts korte tijd aan de struik blijven. De soortnaam 'melanocarpa' betekent letterlijk 'zwartvruchtig'. Hoe zonniger de standplaats, hoe rijker de vruchtdracht. Er zijn verschillende cultivars van A. melanocarpa waarvan 'Autumn Magie' met een regelmatige habitus en felle herfstkleuren de meest bekende is.
KWALITEITEN
De diverse Aronia-soorten hebben nog diverse andere goede kwaliteiten. De eetbare bessen zijn geliefd bij vogels, de resistentie tegen luchtvervuiling maakt de plant geschikt voor toepassing in wegbermen en bijen bezoeken graag de bloemen waardoor Aronia en goede drachtplant kan worden genoemd. Op onderstam van Sorbus kunnen kleine sierboompjes gekweekt worden die bijzonder geschikt zijn voor toepassing in de kleine tuin.