slaapbollen

[Frans vanTongeren]

SLAAPBOLLEN

Als kind heb ik nooit geweten waar die vreemd geurende, bruine inhoud van dat flesje vandaan kwam.
'Dat heet opium' , zei m'n moeder.
Als het in de avond stikte van de muggen in de slaapkamer, liet zij wat druppels op mijn kussen vallen. Dan hadden die kwelgeestjes met hun hoge 'gearing', geen trek meer in een rondje bloed.
Later zag ik op een zwart-wit film hoe Aziaten, geheel van de kaart, aan het lurken waren aan knotsgrote pijpen. Daar in die pijpenkoppen zat ook opium werd er gezegd . Wij, opgroeiende kinderen, zaten daar wat lacherig naar te kijken.
Weer later zag ik op tv dat er opium werd omgezet tot heroine. In Zwitserland werden verslaafden volkomen aan hun lot overgelaten. Daar kon je hun horloges op gelijk zetten.
Nog weer later raakte ook ik in de ban van de slaapbollen. Niet van de opium of van heroïne, maar van de uitstraling van die wonderlijke, eenjarige planten en .. van het tandartsengeboor dat opklonk uit de lila bloemkelk van vier ragfijne kroonblaadjes.
Daarbinnen waren dan twee of drie bijen bezig met het afknagen van stuifmeel.
De slaapbol (papaver somniferum) is afkomstig uit West Azie. Ze is een van de
oudste (5000 jaar) medicinale planten . Uit de jonge vrucht wordt sap gewonnen dat in de buitenlucht stolt. Het sap heet opium en kan worden ingedikt tot morfine.
Als de vruchtjes rijp zijn, veranderen ze in 'peperbusjes' met strooigaatjes. Het zaad wat in de busjes zit wordt blauwmaanzaad genoemd. De zaadjes hebben de vorm van een halve maan. Het rijpe zaad kan over luxe
broodjes worden gestrooid of in gebak worden verwerkt met toevoeging van HONING.
Uit het zaad kan ook olie worden gewonnen voor de bereiding van olieverf.
De bloemen bloeien slechts een dag, maar de planten kunnen van juni tot augustus in bloei raken.
De stengels zijn rond en staan stijf rechtop. De groenachtig blauwe bladeren
zijn heel decoratief.
De planten knip ik af nog voor de zaaddoosjes zijn opengegaan en hang ze aan
een waslijn in de schuur.
Daar kunnen ze rustig rijpen en schimmelen niet. Op de kerstmarkt verkoop ik bosjes peperbusjes voor decoratie. Doop crêpepapier in water en haal de zaaddozen daar doorheen. Dan heb je de slaapbollen heel natuurlijk opgekleurd.
(Met dank aan Heimans, Heinsius en Thijsse, de Interactieve Flora en
aan.. you know who!)
------------------------------------------------------------------------
Van: Joppe, Nederland  |  IP: ingelogged