melding bijensterfte

[Romée van der Zee]

Er zijn op dit moment enige meldingen over plotselinge bijensterfte in volken die in augustus nog een aanzienlijke omvang hadden.
Mijn verzoek is om op het forum te melden wie eenzelfde ervaring heeft, of iemand kent die hiermee te kampen heeft. Gaarne met uitvoerige beschrijving (hoeveel volken, bijenras, bestrijdingswijze, gebied, enz.).
Hopelijk komen de reakties zowel uit Nederland als Belgie.

Wellicht kan op deze wijze iets meer duidelijk worden over omvang en achtergronden.
In deze reeks liever geen discussie, dat kan in een andere reeks. Alleen meldingen.
Romée

[Romée van der Zee]

Gemeld tot nu toe:

1. Jan Charpentier, van de stichting Schiermonnikoog
locatie: teeltstation op Schiermonnikoog
bestrijding: apistan
aantal volken: 35
sterfte: 27
ras: carnica
waarneming: bijen met gerafelde vleugels in juni
oorzaak: gedacht wordt aan secundaire infectie o.i.v. varroa destructor

2. Jan Kruit, van carnica teeltstation "De Driehoek"
locatie: Ter Apel
bestrijding: met behulp van een aerosol zijn de afgelopen jaren afwisselend amitraz en cumaphos verstoven.
aantal volken: ongeveer 30
sterfte: 23
ras: carnica
waarneming: 1. enkele bijen met witte, verschrompelde vleugels. 2. Bij de najaarsbehandeling tussen de 500 en 1000 mijten, net als in andere jaren.
oorzaak: volgens onderzoek Celle, (29 november), secundaire infecties ten gevolge van varroa.
3. Frits Dalm, betreft mededeling over 2001-2002
locatie: Limburg
bestrijding: onbekend
sterfte: 3
ras: onbekend
waarneming: Net als de eerste twee gevallen een groot volk (september op 12 ramen, waarvan 5 ramen met gesloten broed). Enkele weken later waren alle bijen verdwenen. In het voorjaar bleek dat nog twee anderen de winter niet overleefden.
Oorzaak: onbekend
opmerking: Wat ik hoorde van ongeveer tien imkers dat er 30 tot 70%
van de volken verdween, ongeacht al of niet bestrijden.
Dit was niet alleen in Nederlands Limburg het geval maar
ook in België.

Dit jaar nog geen inzicht ivm stormschade.

[Leo van der Heijden]

Op verzoek van Romee mijn ervaring van dit jaar.
De bijen staan in Dordrecht. In augustus stonden de twee volken op 2 BK en 3 HK met een nieuwe moer.
Het “ras” is gewoon een mengelmoesje. Tijdens een controle begin augustus had 1 volk zwermplannen. Oude moer weggevangen en enkele dagen later de doppen gebroken en enkele nieuwe moertjes laten inlopen. Het andere volk had nog 14 ramen brias. Omdat in augustus nog veel te halen valt heb ik de honing op 1 september eraf gehaald. Na het afhalen van de honing de volken direct gecontroleerd. Er was in beide volken geen broed meer aanwezig op wat uitlopend broed na. Ook de nieuwe moer was na 30 dagen niet aan de leg. De hoeveelheid bijen was schikbarend teruggelopen met gemak kon elk volk in één BK ondergebracht worden terwijl deze volken in de maand augustus nog 45 kg honing per volk hadden verzameld. Van een collega twee zwermpjes gekregen met elk 2 ramen broed. Elk volk verenigd met een zwermpje en langzaam gaan inwinteren. Beide volken bezetten eind oktober 10 ramen. De varoa bestrijding vind plaats d.m.v. de darrenraat methode in het voorjaar en Thimovar in het najaar. Ook mijn collega had na het afnemen van de honing op 7 september 2 volken van de 5 waar geen broed meer in zat en nog maar weinig bijen. Deze heeft hij laten invliegen op de 3 overgebleven volken. Een imker van de vereniging waarvan ik de kasten weer overeind moest zetten tijdens de zware storm had 1 kast waar nog wel wat broed in zat en veel wintervoer maar nog maar een hand vol bijen.. Dit volk bezette in augustus nog 17 ramen.
Uit de berichten over de plotselinge bijen sterfte op Schiermonnikoog begrijp ik dat in die volken nog wel broed aanwezig was. Dus mogelijk toch een andere oorzaak. Of dezelfde oorzaak maar dat mijn bijen de moer nog wilde wisselen om het tij de keren.

[Romée van der Zee]

samenvatting melding Leo

4. Leo van der Heijden
locatie: Dordrecht
bestrijding: darrenraatmethode in voorjaar, thymovar in het najaar
aantal volken: 2
sterfte: 2 ,of is de eindtoestand eind oktober 10 ramen bezet in beide volken, wat me (Romée) niet ongewoon lijkt
ras: bastaard
waarneming: 1. Grote volken, waarbij eind augustus geen broed meer aanwezig is, en begin september een aanzienlijke teruggang in aantal bijen.
oorzaak: onbekend


5. Collega 1 (wie?) Leo van der Heijden
locatie: ?
bestrijding: darrenraatmethode in voorjaar, thimovar in het najaar
aantal volken: 5
sterfte: ?
ras:?
waarneming: begin september zit in 2 volken nog maar een handjevol bijen. Vervolgens heeft hij/zij deze laten afvliegen op de drie andere volken.
oorzaak: onbekend

6. Collega 2 (wie?) Leo van der Heijden
locatie: ?
bestrijding: ?
aantal volken: 1
sterfte:
ras:?
waarneming: Tijdens oktoberstorm wordt geconstateerd dat dit volk nog veel voer, enig broed, maar nauwelijks bijen meer had.
oorzaak: onbekend

[wilde]

Reactie op bijensterfte.

Dit jaar heb ik 11 kastvolken en 2 korven ingewinterd. De kastvolken zijn Buckfastbijen, merendeels F1. Bij het inwinteren (eind septemeber) was me opgevallen dat enkele volken het voer (14 kg suiker) zeer traag opnamen. De reden kon wellicht zijn: veel broed en stuifmeel of te weinig bijen. Ik kon dat bij de afname van de voerbakken niet goed vaststellen. Achteraf weet ik dat er zeer weinig bijen zullen zijn geweest.

Mijn bijen worden al jarenlang behandeld met apistanstrips en het af en toe uitsnijden van (halve) darrenramen. Dit jaar zag ik voor het eerst in de tuin zeer veel misvormde bijen lopen. Ik heb er ook gefotografeerd, zie mijn website.

Dit jaar heb ik gepland de varroabestrijding anders aan te pakken. Ik zal ze gaan behandelen met oxaalzuur. Daarvoor wilde ik weten wanneer de broedloze periode aanvangt. Om dat te weten heb ik op 22 november jl. de 2 volken nagezien, die ik niet vertrouwde.
Mijn vermoeden was juist. Eén volk had geheel geen broed meer. De moer was aanwezig. Deze bijen zijn van een aantal verenigde late (aug) zwermen met een toegevoegde goede oude Buckfastmoer. Ze zaten al op 1 broedkamer, maar het volk was eind augustus voldoende groot om ze te houden en in te winteren.

Het andere volk had nog enig open larvenbroed (eitjes zag ik niet) en wat verzegeld broed, verdeeld over 2 ramen. De plekken broed zijn ongeveer ter grootte van een halve hand. In de ramen ernaast waren restjes verlaten broed aanwezig, die niet opgeruimd zijn (lees: niet opgeruimd konden worden door gebrek aan bijen). Bij dit volk heb ik de onderbak verwijderd. Dat ging probleemloos, ondanks de lage temperatuur, want er zaten geen bijen meer in. Dat geeft ook een illustratie van de omvang. Dit volk heeft een Buckfast F1 van 2002, die aan het begin van de zomer een flinke kast vol bijen produceerde, en waarvan ik ook nog honing heb geslingerd.

Beide volken bezetten nauwelijks 2 ramen. Ze kunnen een normale winter eigenlijk niet overleven met deze omvang.

Voor mijn gemoedsrust heb ik gisteren (27nov) alle andere volken nagezien op volksgrootte. Vanwege de kou, het was maar 7 á 8 graden C, heb ik geen ramen gelicht, maar uitsluitend de bovenkant van de 2e broedkamer beoordeeld. Mijn conclusie is, dat ze alle relatief weinig bijen hebben. Voor een deel is dat gevoel, want ik heb ze de laatste jaren niet in de winter open gehad. Van vroeger (de Perizintijd) weet ik me wel de omvang te herinneren.

Bij mij valt het mogelijk mee, maar ik heb geen enkel sterk volk.
De korven heb ik ook omgedraaid om te bekijken. Die zagen er normaal uit, want die zijn bij mij in de winter nooit groot.
In de 2e week van december zal ik de oxaalzuurverdamper gaan gebruiken. Ik hoop dat het zal helpen.
Een andere imker meldde het vliegen bij eigenlijk te lage temperaturen. Dat heb ik ook vastgesteld bij mijn volken.

Tot zover mijn relaas.
Albert de Wilde

[frits dalm]

Romée,
Vorige winter ben ik een volk tijdens het inwinteren
kwijt geraakt een sterk volk met vijf ramen gesloten
broed dat binnen een paar weken nog een handvol bijen
had. Verder die winter verwenen er twee volken.
Wat ik hoorde van ongeveer tien imkers dat er 30 tot 70%
van de volken verdween, ongeacht al of niet bestrijden.
Dit was niet alleen in Nederlands Limburg het geval maar
ook in België.
Hoe het dit jaar met mijn bijen afloop weet ik niet,
omdat ik op 25 okt. jl. zes kasten weer opnieuw heb moeten
overeind zetten en het zevende volk op een nieuwe kast
moest zetten van wege het feit dat van een boom uit een
belendend perceel een tak was afgewaaid met daaraan nog
een stuk stam van ongeveer 20 meter.
De puinhoop was slecht te over zien omdat ik eerst puin
moest ruimen voor ik de kasten weer opelkaar kon zetten.
Van het zevende volk was de kast totaal vernield, van de
onderste bak waren alle raten kapot en heb ze als derde
bak er onder gezet omdat ze half vol voer zaten, als
tweede bak een stel uitgebouwde raten gegeven.Bovenste
bak waren de raten met wintervoer gelukkig heel.
Hoop dat de moer het overleefd heeft, afgelopen weekend
werd er nog stuifmeel binnengebracht.
Onze ervaring vorig jaar was dat nieuw opgezette volken
het beter afbrachten dan oude volken, dit was de algemene
conclusie van de leden van mijn vereniging (VNIF).
De door andere imkers gebruikte bestrijding van de Varrao
was niet doorslaggevend. Ik had zelf niet bestreden.

Frits

[weertman]

Reactie op bijensterfte

Mijn "bijenmaatje"Joop Fidder ook 1 van zijn 7 Carnica volken

Groot bijenvolk sept.+/= 12 ramen broed, met een koningin van 2001 uit Lemmer,waar zo in eens nog maar een klein handje vol met bijen en de koningin in zat
Geen dode bijen voor de kast en voer zat(Waar zijn ze gebleven ?)

Van een andere imker bij ons in de vereniging die met Buckfast imkert het zelfde verhaal
Ook 1 kast vol met bijen en zo in eens nog maar een handje vol

Manni Weertman
Lokatie Salland

[Romée van der Zee]

7. Joop Fidder
locatie: Salland
bestrijding:
aantal volken: 7
sterfte: 1
ras:carnica
waarneming: Groot bijenvolk sept.+/= 12 ramen broed, met een koningin van 2001 uit Lemmer,waar zo in eens nog maar een klein handje vol met bijen en de koningin in zat
Geen dode bijen voor de kast en voer zat

8. collega Manni Weertman
locatie: Salland
bestrijding:
aantal volken:
sterfte:
ras:buckfast
waarneming: 1 kast vol met bijen en zo in eens nog maar een handje vol

9. Albert de Wilde
locatie: Koudekerke Zeeland
bestrijding: behandeld met apistanstrips en het af en toe uitsnijden van (halve) darrenramen
aantal volken: 11 kastvolken en 2 korven
sterfte:
ras: De kastvolken zijn Buckfastbijen, merendeels F1
waarneming: 1. Dit jaar zag ik voor het eerst in de tuin zeer veel misvormde bijen lopen. 2. Twee mogelijke probleemvolken bezetten op 22 november nauwelijks 2 ramen. Ze kunnen een normale winter eigenlijk niet overleven met deze omvang. Alle andere volken hebben bij oppervlakkige waarneming relatief weinig bijen.

[Els Kleijnendorst]

10. Maap Groenendijk
locatie: Boskoop
bestrijding: in juli 4 weken mierenzuur, eind augustus Apistan, 1 oude en 1 nieuwe strip.
aantal volken: 22
sterfte: 12
ras: Buckfast F1
waarneming: in het voorjaar is redelijk honing gehaald, van de zomer was de helft van de volken goed en de andere helft matig. Wel was het zo dat de grote volken niet wilden doorgroeien. Voor de inwintering bezetten de volken gemiddeld 16 ramen. Momenteel zijn de volken gemiddeld nog 4 ramen groot (observatie lade). Een aantal volken namen het voer niet of slecht op. Van stuifmeelgebrek is geen sprake geweest, identiek aan andere jaren.
Ook de hoofdvolken van een aantal andere imkers rond Gouda zijn tot 4 of 5 raten gekrompen. Een uitzondering vormen de vegers of volken in 6-ramers, deze zijn momenteel groter dan de hoofdvolken.

[Romée van der Zee]

aanvulling station Schier.
Vernomen tijdens de koninginnenteeltdag vandaag.
Ook de resterende volken op Schier zijn dood.
Romée