Eenzelfde sterftebeeld en conclusie !?

[Piet Jager]

Dag Jan,

Ze gebruiken wat er rondom het broednest is opgeslagen en wat er op dat moment van buitenaf binnenkomt. De levensverwachting houdt voornamelijk verband met voldoende kwalitatief stuifmeel in de larve-periode en het zo weinig mogelijk deelnemen aan de activiteiten van het volk door de echte winterbijen.

!Piet

[marc]

Piet, je haalt een aantal vermeende oorzaken aan van de bijensterfte,
ik denk dat je toch een belangrijk punt over het hoofd ziet :

G. Huisvesting
1. Slecht onderhouden kasten
2. Geen regelmatig vernieuwde raten
3. Condensatie in de kasten
4. Stand van de kast

Bij sommige imkers hoef je niet met een microscoop rond te lopen, op 20 m van de kasten weet je het al.
Deze lange winter heeft nog wat speciaals : meer condensatie in de kasten !

[Piet Jager]

Dag Marc,

Wat je noemt is heel belangrijk en komt nog maar al te vaak voor!
Het leidt echter niet tot 'verdwijnziekte'/reststerfte, waar het in de discussie over gaat. Het kan echter wel leiden tot algehele volksterfte binnen de kast. Maar ik ben het met je eens, dat we dat vaak over het hoofd zien en er meestal van uitgaan dat dat in orde is / althans behoort te zijn.

!Piet

[marc]

Piet, ik voegde er alvast een 4e punt bij 'stand van de kast', ik bedoel hier o.a. mee op een natte, koude ondergrond e.d.
Je gaat er toch van uit dat virusinfecties een belangrijke rol spelen, wel deze gaan hand in hand met natte kasten, onhygiënische kasten... haard voor allerhande aandoeningen.

[Piet Jager]

Marc,

De dingen die jij noemt, zijn allemaal directe omgevingsfactoren (milieu-invloeden) die naast de genetische (erfelijke) factoren enorm belangrijk kunnen zijn.

!Piet

[NicoVredegoor]

Ik wou even terug komen op de discussie over de kwaltiteit van stuifmeel.
De kwaliteit van stuifmeel is afhankelijk van het klimaat. Bij veel slecht donker weer met veel regen of veel juist enorm veel droogte loopt de kwaliteit van stuifmeel juist enorm terug. Daarnaast is er natuurlijk ook een verschil tussen stuifmeel van wind en insecten bestuivers. Al mag je er vanuit gaan dat de bijen een voorkeur hebben voor het stuifmeel van insecten bestuivers. Een van onze volken heb ik in december nog met stuifmeel zien vliegen (van de klimop).
Zaterdag heb ik de rommel opgeruimd en rustig op me gemak alle raten bekeken en het zag er zo ongeveer uit als Piet het in zijn eerste post omschrijft. Nu waren wij wel laat klaar met het in winteren, wat mischien wel van invloed zou kunnen zijn geweest. Er lagen zat bijen op de vloer, eerlijk gezegd verbaasde me het dat er zoveel bijen in gezeten hadden. Al dacht ik er op zondag pas aan om wat bijen te bewaren om voor onderzoek om te sturen, maar me vader had alles al weggebracht naar het afval verzamel punt van de gemeenten, daar baalde ik wel van. Ook zat er nog voldoende stuifmeel in raten. Maar echter geen broed meer (noch open of gesloten) Dus of ze zijn midden in de winter om gegaan of ze zijn moerloos de winter in gegaan zonder dat we het gemerkt hebben. Vindt het in iedergeval jammer vooral omdat het voor ons het eerste jaar is dat we bijen houden. Maar we gaan het in iedergeval weer proberen als we een andere locatie hebben waar we onze bijen mogen stallen

[Piet Jager]

Op 31 maart ca 13.00 uur gaf Henk v/d Scheer (hoofdbestuur VBBN) op Radio Gelderland antwoorden op vragen mbt de bijensterfte.

1. Werkelijk oorzaak onbekend
2. Grote groep met 20% sterfte / kleine groep met 80% sterfte
3. Varroa is vers 1, maar virussen is vers 2
4. Met een lage varroa-druk valt te imkeren
5. Deze kan door een regelmatige bestrijding voor en na de honingoogst laag worden gehouden.

!Piet

[maartenkleijne]

Vandaag in de Volskrant pagina 3:
'40% sterfte onder bijen, veel imkers houden ermee op'.
Met een prachtige foto van eeen korfvolk.

[apiario]

Werkelijk oorzaak onbekend

Dat is niet best Piet.
Hoe liggen de verhoudingen met vele jaren terug?
Zijn daar gegevens over bekend?

Bertus

[Erik Speksnijder]

Bij de volken constateer ik hetzelfde sterftebeeld
1. Nog volop hagelwit verzegeld voer en stuifmeel aanwezig
2. Een klein laagje bijen op de gaasbodem
3. Vlieggat niet verstopt
4. Enkele tientallen gestorven bijen tussen de raten op de plaats van het broednest
5. Enkele gesloten broedcellen aanwezig
6. Zeer weinig wasmul op de bodemlade
7. Nauwelijks varroamijten te vinden
8. Geen vlekken op de raat en/of ramen
9. Geen kwalijke geuren aanwezig
10. Droge en schone bodems
11. Bijen stinken niet
12. Geen schimmel

Voorlopige conclusie:
1. Zijn niet van het voer afgeraakt
2. Het grootste gedeelte van het volk is verdwenen
3. Dit moet reeds in een zeer vroeg stadium zijn gebeurd
4. Varroamijt is hier volgens mij niet debet aan.
5. Nosema is volgens mij ook niet de doodsoorzaak
6. Muizen evenmin
7. Bestrijdingsmiddelen ook niet (niet gebruikt !)
8. In julli/augustus worden de winterbijen geboren.
9. Om een of andere reden hebben deze het niet gehaald.
10. Tekort aan stuifmeel in het larvestadium (juli/augustus)?
11. Voortijdig uitgeput door langdurige broedzorg in de warme nazomer?
12. Nr.10 en 11 werken samen dubbel op mbt een kortere levensduur

!Piet

Hier in Zeeland stromen momenteel ook de berichten binnen van imkers met een groot verlies aan bijenvolken. Ikzelf had het idee dat alles wel wederom goed zou gaan, maar ben helaas ook 8 volken kwijt geraakt. Vandaag heb ik bij m'n buurman-imker gekeken, die evenals ik een groot aantal van z'n volken kwijt is (10 stuks). Elders uit Zeeland komen soortgelijke berichten binnen.

Opvallend is, dat wij beiden (buurman en ik) precies dezelfde verschijnselen aantreffen in het volk:
* Alle volken zijn nog in het bezit van een bijna volledig verzegelde bovenbroedkamer/honingkamer.
* Alle volken hebben een 2 handen breed broednest over 2-4 ramen in de onderbroedkamer.
* In het broednest zijn uitlopende bijen zichtbaar met uitgestoken tong.
* Tussen het uitlopend broed zijn volop eitjes zichtbaar en uitgedroogde larfjes in voedersap.
* Rondom het broednest zit nog volop stuifmeel.
* Onderin de volken ligt een hoeveelheid dode bijen varierend van een grote tennisbal tot een kleine handbal.
* Het lijkt erop alsof de bijen in zeer korte tijd dood zijn gegaan: jonge uitlopende bijen nog zichtbaar in het broednest, vastgeklemde (dode) bijen nog op de raat onder het wintervoer, een paar onlastingsstrepen op de toplatjes hier direct onder, gerafelde deksels aan de rand van het wintervoer, het stuifmeel direct naast het broednest is droog - verderop afgedekt met een glimmend laagje propolis.
* De bijenvolken die nog leven zijn de mindere (kleine) volkjes of late zwermen + observatiekastje.
* Misschien toeval: op de 3 bekeken standen waren de overlevende volken, de buitenste volken.

Gelet op het nog redelijk grote broednesten met eitjes, larfjes, uitlopend broed (in alle uitloopstadia), zijn de volken zeer snel te gronde gegaan. Het lijkt erop alsof het meerderheid van de volken midden in de winterzit los is geraakt van het voer en dit niet meer konden bereiken. Misschien was een deel van de bijen dusdanig verzwakt dat de tros niet langer stand hield?
Opvallend is het overleven van de kleine volkjes. Je zou verwachten, dat deze als eerste uitvallen. Ik denk dat de kleine volkjes het gered hebben, omdat ze meestal op nieuw raat gezet zijn of uitgebouwd zijn met raat, dat langere tijd op het ijsazijn heeft gestaan (dit doodt nosema-sporen). Ook zal een volkje op 2 kamers eerder van het voer los kunnen raken, dan een volkje in een 3 of 6-ramer.



Erik