Meningen en bevindingen over de bijensterfte

[Piet Jager]

Mening en bevinding over de mondiale bijensterfte

De soort Apis Meliffera omvat vele ondersoorten en rassen. Toch behoren ze genetisch tot dezelfde soort. Op grote schaal vindt wereldwijd koninginneteelt plaats in het kader van dierveredeling op basis van commerciële teeltprogramma's. Selectie, gecontroleerde paring en kunstmatige inseminatie dienen er voor te zorgen, dat gewenste en doelmatige eigenschappen worden verkregen en behouden. Natuurlijke selectie is niet meer rendabel en dient derhalve plaats te maken voor menselijk ingrijpen bij de sturing van de genetische samenstelling van het erfelijk materiaal.

Aangezien de bijenteelt een nog jonge tak is in de dierveredeling en bijen in het dierenrijk - als insecten - een geheel eigen plaats innemen, is iedere gecontroleerde paring vooralsnog een genetisch experiment. Hoewel de vererving in de bijenteelt veelal anders verloopt dan bij onze landbouw/-huishouddieren, volgt men in grote lijnen het patroon van reinteelt en hybridenteelt om tot de gewenste eigenschappen te komen.

Reinteelt is en sterke vorm van inteelt, die men later gedeeltelijk probeert op te heffen door de 2 afzonderlijke inteeltlijnen met elkaar te kruisen. Ook al gebeurt zo'n kruising tussen inteeltlijnen van 2 verschillende rassen (hybride-kruising), dan moet men zich toch realiseren dat ze genetisch tot dezelfde soort behoren.

Alle genen vererven in paren. Als deze ongelijk zijn spreekt men van heterozygoot, als ze indentiek zijn spreekt men van homozygoot. Een enkel genenpaar kan door een gemeenschappelijk voorouder homozygoot worden. Recessieve eigenschappen (eigenschappen die overheerst worden door dominante eigenschappen) komen alleen tot uiting als een organisme homozygoot is voor die eigenschap. Ingeteelde organismen vertonen vaak degeneratieverschijnselen door homozygotie. Een groot deel van de genen is homozygoot, een klein deel is heterozygoot, dit deel bepaalt de specifieke eigenschappen van de bijen waarmee we werken.

Kruising brengt onverwante lijnen samen. Dit bevordert de heterozygotie en de genetische diversiteit. Het maskeert de aanwezigheid van recessieve genen en bevordert hun uitbreiding door maskering van hun eigenschappen. Door het heterosis-effekt is het niet ongewoon om in de eerste generatie topvolken te krijgen (vgl. onze legkippen, mestvarkens, stamboekvee (zowel paarden, koeien als schapen)

We kennen allemaal het verschijnsel hagelschotbroed wat bij inteelt van honingbijen kan optreden (genetisch hagelschot). Dit is een merkbare vorm van inteelt, maar er is ook een normale vorm van inteelt die zich kenmerkt in een meer sluipend verlies aan vitaliteit, zonder dat het uiterlijk van het broed wordt aangetast. Broeder Adam noemde deze laatste vorm het gevaarlijkst, omdat ze namelijk niet te zien is aan het uiterlijk van het broednest. Inteelt resulteert in het algemeen in een verlies aan genetische diversiteit door geografische isolatie of door fok of kweek.

In de bio-industrie maakt men masaal gebruik van reinteelt, hybrideteelt en heterosiseffect om tot goeie productiedieren te komen. Ze hebben veelal hetzelfde genenpatroon. Ze zijn hoogproductief, maar ook ziekte gevoelig. Door allerlei entschema's, medicamenten, zorgvuldige hygiene, alsmede hun korte levensduur is dit economisch rendabel. Maar als 1 dier omvalt, vallen ze allemaal om. Dat is de andere kant van de medaille. Dat laatste hebben we nog niet in onze bijenteelt, alhoewel het er zo langzamerhand wel op begint te lijken. Willen we dat eigenlijk wel?

De oorzaak van de wereldwijde bijensterfte is, volgens mij, een verminderde weerstand van de honingbij door de darrenraatmethode, roofbouw, herbiciden, pesticiden en genetische manipulatie, waardoor virussen vrijspel krijgen. Het gesleep van bijen all over the world en lokaal: reizen, verenigen, de uitwisseling van teeltmateriaal, omlarfprojecten, bevruchtingsstations, etc bevorderen de insleep en verspreiding van virussen. In de virusoverdracht

[Dirk Blanken]

Piet,
Verwonderlijk maar ik heb net hetzelfde beweerd maar niet zo goed onderbouwd bij de vraagbaak.
Ook ik denk dat de zg. veredeling best wel eens te maken kan hebben met CCD.
Iedereen gaat naar het bevruchtingsstation met hun geweldige goede koninginen van vaak al dezelfde afkomst of meestal verwand inmiddels.
Het paringsstation voldoet aan de vraag om inteelt etc etc.
De resultaten worden abnormaal snel verspreid en gebrek aan variatie eveneens.
In Juli heb ik een cursus K.I.en zal dit onderwerp zeker aankaarten.
Volgens mij moet inteelt om eigenschappen te stabiliseren zeer beperkt toegepast worden en steeds gecontroleerd en steeds beperkt worden vrijgegeven zodat de lange termijn gevolgen duidelijk zijn.
Waarschijnlijk is de negatieve ontwikkeling niet meer te stuiten
Dirk

dertiende

[kreydt]

"Volken zijn allemaal in meer of mindere mate besmet besmet met sporen van allerlei bijenziekten: nosema apis met een piek in april, terwijl de nosema ceranis het hele jaar in constante mate aanwezig is, evenals sporen van Amerikaans - en Europees vuilbroed, en verder sporen van allerlei virussen."

http://www.ruinerimkers.nl/PRI%20Wageningen.html

Een mogelijkheid voor de CCD, en waar blijkbaar weinig aandacht aan gegeven wordt, is zeker de nosema ceranis. Deze parasiet komt niet alleen héél het jaar voor maar is op de koop toe véél aggresiever dan N.apis ( de darmwand wordt onherstelbaar beschadigd ). Verschillende onderzoekers veronderstellen dat op een vrij korte periode de N.apis volledig vervangen zal zijn door de N.ceranis.
En zo komen we weer op de noodzaak van de aanwezigheid van stuifmeel, het hele seizoen rond, om de larven de kans te bieden om tot volwaardige bijen uit te groeien en de nodige reserves op te bouwen.

Ik denk dat het nosema-onderzoek (N.apis en relatief onschuldig zeker omdat er vers stuifmeel is of komt) in de lente beter verschoven wordt naar de zomer en herfst ( hoofdzakelijk N.ceranis ) om een idee te krijgen welke volken een risico vormen. ( extra hygiene, afzwavelen, isoleren, bijvoederen, stuifmeel ramen inhangen enz. )

http://www.beekeeping.com/sante-de-labe ... esente.htm
kg

[A.Rodenburg]

Beste Guido;
Als ik jouw bericht lees moet ik weer denken aan de stuifmeel
theorie van Marc! Velen waren het niet eens met hem,en toch zet
het mij aan,t denken!
Met vr. gr.
Arie

[Minne Bonnema.]

>>Het gesleep van bijen all over the world en lokaal: reizen.<<

Volgens mij een loze kreet Piet. Het reizen en gesleep met bijenvolken bestaat tenminste reeds een paar honderd jaar en zal ook wel zo blijven. Wat de wereld wijde sterfte betreft,door de hedendaagse communicatie systemen weten we wat er wereld wijd gebeurd. Dat is niet altijd zo geweest. Dus de mogelijkheid bestaat dat er plaatsen en gebieden zijn geweest, waar bijenvolken in grote getale het loodje legden.
Bovendien vindt ik ccd een symptoom en geen ziekte,hoewel veel bijenhouders neigen om het als een ziekte te behandelen. Het is mij nog niet bekend hoe bijen reageren op verschillende soorten organismen/ziekteverwekkers. Er kan èèn of een combinatie zijn die de symptomen veroorzaken. Bovendien kunnen ze nieuw zijn of reeds jaren lang er geweest zijn. Dus wat voor zin heeft het om vermoedelijke veroorzakers te noemen als we de werkelijkheid niet weten.De wetenschap zal er een hele klus aan hebben om achter de werkelijkheid te komen
Vgr, Minne

[Piet Jager]

Minne,

1. Reizen 'all over the world' is altijd geweest, maar nog nooit zo massaal als in de laatste decennia.
2. Reizen 'all over the world' gebeurde eerder met bijenvolken uit natuurlijke selecties en nu veelal met genetisch gemanipuleerde volkjes.
3. Ook de wetenschap heeft inbreng (vermoedens, feiten, bevindingen en meningen, etc) nodig vanuit de basis.

En dat maakt juist het verschil en geen loze kreet!

!Piet

[J.L.Trip]

.....nu veelal met genetisch gemanipuleerde volkjes

.
Genetisch gemanipuleerd????

[Piet Jager]

Dag Jan,

Je hebt gelijk!
Hoewel het dan niet verandert door biochemische en/of microchirurgische ingrepen, is het toch een gericht veranderen van de samenstelling van het erfelijk materiaal door menselijk handelen middels reinteelt en hybridenteelt.

Toen ik het opschreef, dacht ik ook even: 'Is dat nou wel juist benoemd?' Ik wist niet zo snel (en nu nog niet!) een beter woord, vandaar! In ben mij bewust, dat het een manipulatie in de marge is, maar dat kan op termijn ook verstrekkende gevolgen hebben. De genen ansich verander je niet, maar je bevoordeelt of benadeelt de werking van de een t.o.v. de ander (homozygoot/heterozygoot). Het risico is aanwezig dat de inteelt coefficient op termijn aanmerkelijk hoger komt te liggen omdat de kans groter wordt dat een enkel genenpaar homozygoot wordt door een gemeenschappelijke voorouder met als negatief gevolg een sluipend verlies aan vitaliteit,

!Piet

[Jelte Pieter Dijkstra]

Misschien het woord 'gedomesticeerd'?? Of is dat woord al tever van de huidige bijenteelt af komen te staan?

jp

[Piet Jager]

Jelte,

Laten we er maar gewoon 'gemanipuleerde volkjes' van maken!

!Piet