selectie op avirulente Varroa

[LWPisa]

L.S.,

Langzaam onstaat het besef dat mijten zich misschien sneller en makkelijker aanpassen dan bijen...

http://research.cals.cornell.edu/entity?home=6&id=31234

L.

[Bart de Coo]

Ik snap het verschil niet zo goed tussen 'mite avirulence' en 'bee resistence'. Wat ik verder niet zo goed snap dat is het verschil tussen 'horizontal' en 'vertical transmission'. Zou je dat nog even kunnen uitleggen?

Groet,

Bart

[LWPisa]

Heel even kort vanaf het lab hier:

mite avirulence: a-virulentie van mijten >> het minder ernstig worden van de parasitering door Varroa, de mijten worden minder "ziekmakend"

bee resistence: tolerantie/resistentie van bijen voor (Varroa) mijten, het minder ernstig worden van de parasitering doordat de bijen er beter tegen kunnen.

horizontal transmission:transmissie tussen generaties, van kast naar kast...zeg maar transmissie tussen vreemde volken

vertical transmission: transmissie binnen het volk naar de nakomelingen ervan, zeg maar transmissie binnen het volk en de zwermen/splits daarvan in de tijd.

L.

[Jelte Pieter Dijkstra]

Onze grote meneer Seeley! Tja een bijenheld.

Interessant......zo heeft hij bij deze wilde volken ook al het volgende ontdekt: volken waarvan de K. met veel darren paart vertonen minder broedziektes dan volken waarvan de K. maar met enkele darren paart.
~~~~
Dergelijke strekkende opmerkingen zijn enkele jaren geleden ook al eens op dit forum geopperd. Zie bijdrage R. van der Zee. Nu is er dus wetenschappelijk bewijs voor.

In feite pas ik dit gegeven al een tijdje toe: ik bestrijd mijn volken niet meer maar maak afleggers (verticale transmissie) met zeer weinig mijten. Deze mijten moeten enorm intelen willen ze weer op een flink hoeveelheid komen. Zaak is denk ik om afleggers en hoofdvolken zoveel mogelijk gescheiden te houden op een stand. Dit gebeurt bij mij niet. Het spreekt voor zich dat op een stand (tussen bijenvolken op dezelfde stand) de meeste transmissie is van mijten (met name horizontale tranmissie).

Doorredenerend: als je bestrijdt zal de mijtenpopulatie ook minimaliseren en zal dus inteelt ook een rol moeten gaan spelen (principe a-mijtvirulentie). Dit gebeurt mijn inziens ook. Daarom is de besmetting minder dan voorheen het geval was. Uiteindelijk leidt dit in de meeste gevallen tot het niet meer te hoeven bestrijden van de mijt. Is bestrijding toch nog ergens goed voor geweest.

jp

[Bart de Coo]

Hoe vaker ik het artikel over lees, met de reacties van LW en JP erbij, hoe interessanter ik het begin te vinden.

We moeten er dus voor zorgen dat de mijten zich onderling, binnen één volk voortplanten. Zodra mijten de kans krijgen om zich te mengen met ‘verse genen’ van andere volken, dan worden ze gevaarlijker, volgens Seeley. Heb ik het goed begrepen? JP neemt zelfs het woord ‘inteelt’ in de mond. Dwing de mijten tot inteelt en de bijen zullen een stuk makkelijker met ze kunnen samenleven. Heb ik het nog steeds goed begrepen?

Zeg ik nu iets heel doms als ik beweer dat we de kasten veel verder uit elkaar zouden moeten plaatsen, zodat bijen minder vervliegen, en zodat mijten gedwongen worden tot ‘vertical transmission’?

Nogmaals, ik begin dit steeds interessanter te vinden. Hoe beter je dat artikel van Seeley tot je door laat dringen, hoe meer je beseft dat er opeens een andere bril op je neus komt te staan: je moet geen bijen selecteren, maar mijten. ‘It’s not the bees, it’s the mites, stupid!’

Zeg ik alweer iets heel debiels als ik voorstel om de Stichting de Duurzame Bij om te dopen in Stichting De Vriendelijke Mijt[;)]?

[Jelte Pieter Dijkstra]

Zeg ik nu iets heel doms als ik beweer dat we de kasten veel verder uit elkaar zouden moeten plaatsen, zodat bijen minder vervliegen, en zodat mijten gedwongen worden tot ‘vertical transmission’?

Nee waarom zou jij iets doms zeggen??? Nee, lijkt mijn een prima optie. Er zijn wel meer imkertechnieken om mijt a-virulentie 'op te wekken'. Ik zal er nog eens in het blad bijenhouden over schrijven.

Zeg ik alweer iets heel debiels als ik voorstel om de Stichting de Duurzame Bij om te dopen in Stichting De Vriendelijke Mijt?

Ja nu zeg je iets debiels[;)] want Ed Pietersen en consorten redeneren echt vauit de bij. Daarom hebben zij de Primorsky naar Nederland gehaald. Ook gaan zij uit van een mechanische benadering. De bij moet de mijt fysiek te lijf gaan.

jp

[LWPisa]

Ikzelf denk dat Varroa zich makkelijker (lees: sneller) aan de honingbij aanpast dan andersom...dat is het geval bij veel gastheer-parasiet relaties in de natuur...even een experimenteel stukje host-parasite dynamica...

De honingbij is gevoelig voor inteelt (door z'n haplo-diploid systeem). Inteelt is een negatief effect van voortplanting van verwanten, vermindering van de genetische variatie voor allerlei eigenschappen. Om inteelt te vermijden heeft de honingbij allerlei mechanismen (darren/moeren vliegen ver, paring met meerdere darren.)

De generatieduur van de honingbij is pak m beet 1 jaar. Dit is de tijd waarin nageslacht weer nageslacht kan verwekken.

Om een zeldzame eigenschap als Varroatolerantie (poetsen/kortere broedduur/chemische verandering, whatever...) te fixeren binnen een populatie bijen is een bijzonder lastige klus, het kan wel maar het kost:

a) veel tijd, door de generatieduur
b) veel volken om te screenen, je moet onverwante volken hebben met precies die eigenschap anders gaan ze aan allerlei symptomen van inteelt ten onder ipv van aan de Varroa
c) veel volken die dood gaan omdat ze die eigenschap missen.

In de natuur is dat niet ons probleem en is er voortdurend keiharde selectie op eigenschappen, in al dan niet hele grote populaties. De natuur is al miljoenen jaren bezig en vaak sterven soorten gewoon uit.

Aan de andere kant de Varroamijt...

Varroa is niet gevoelig voor inteelt (broeder/zuster paring is normaal) en heeft een generatieduur van een dag of 10 in de zomer.

Als er geen horizontale transmissie is van mijten dan is er geen uitwisseling van genetisch materiaal en kunnen er heel snel lokale populaties van mijten onstaan die bijvoorbeeld minder nakomelingen produceren of alleen reproduceren in darrebroed (A.cerana!) en dus minder belastend zijn voor hun gastvolk. Het omgekeerde, virulentere mijten, kan en zal ook gebeuren maar als deze hun gastvolk ten gronde richten dan verdwijnen de populaties met die eigenschap samen met de gastheren. M.a.w. bij strict verticale transmissie is er een sterke selectie op minder virulente mijten.

Door horizontale transmissie worden de populaties mijten, de genetisch vastgelegde eigenschappen ervan, voortdurend gemengd en kan een virulente mijtenpopulatie goed overleven omdat het niet uitmaakt dat de gastheer ten gronde gaat, mijten van die populatie komen weer in een nieuw volk (nieuwe groep volken) terecht door vervlieging en het verplaatsen van darren tussen de volken/populaties.

De mens verstoort in feite het selectieproces voor a-virulente mijten op 2 manieren:

1) De mens verplaatst bijen en mijten tussen allerlei populaties waardoor virulente mijtpopulaties zich kunnen handhaven. Als er een bijenpopulatie uitsterft dan brengt de mens wel weer een nieuwe, min of meer.
2) De mens bestrijdt, om begrijpelijke economische redenen, mijten waardoor de mijtenpopulatie onder de "dodelijke" grens blijft in het algemeen, waardoor het selectieve effect op zowel bij als mijt verdwijnt. Virulente mijtenpopulaties kunnen zich handhaven, de enige selectie die we in feite doen is op op resistentie van de mijten voor onze bestrijding.

Het artikel van Seeley (waar door collega's van alle kanten op wordt geschoten: is het wel een echte geisoleerde verwilderde populatie bijv.?) gaat over een geisoleerde bijenpopulatie in een min of meer afgelegen bos waarbij er selectie is geweest op a-virulente mijten. Als bijen van die populatie met "externe" varroa werden geinfecteerd werden ze ook sterker aangetast.

Een deel van het Varroa syndroom komt neer op de virussen/immuuneffecten die door Varroa worden overgebracht/geinduceerd. Hiervoor geldt ook, zij het op een andere schaal en met een wat andere dynamiek, dat er bij strikt verticale transmissie een snelle selectie zal zijn op minder virulente virussen/effecten.

Oh...in dit stukje laat ik invloed van omgeving (dracht/klimaat) en [b]competitie tussen bijen voor voedsel/nesthol

[maartenkleijne]

Klasse samenvatting heer Pisa.
Ik voeg er nog iets aan toe: door intensief te bestrijden heerst er bij de varroa's een selectiedruk richting snel voortplanten: ze worden er des te virulenter van omdat te rustige langzame voortplanters het makkelijkst worden uitgeroeid.
Net alsbij veldmuizen: als er veel bosuilen zijn planten de veldmuizen zich veel sneller voort. Op velden zonde bosuilen planten de veldmuizen zich veel minder snel voort (maar er zijn toch muizen genoeg).

[Bart de Coo]

Geachte LW Pisa,

(Zeer hartelijk dank voor alle toelichting, maar denk er a.u.b. om dat je ook domme alfa's en ander gespuis aan de lijn hebt. Je hebt de neiging om woorden te gebruiken die je onmogelijk algemeen bekend kunt veronderstellen. Wat is een 'feral populatie' en waarom opeens een uitheems woord als 'resources' gebruikt? Niet dat ik je nu vraag om dit toe te lichten, want ik kom er wel uit. Maar het gaat mij erom dat je op het forum niet met collega's praat. Schrijftip van een domme alfa: probeer te schrijven alsof je iets uitlegt aan je allerbeste vriend. Laten we bovendien zeggen, hij is loodgieter of vuilnisman.)

Maar vertaal je toelichting nu eens in een duidelijke, concrete tip voor de kleine achtertuinimker met vier wintervolkjes? Ik zou zeggen, de kasten lekker ver uit elkaar, iedere vorm van onderling contact vermijden - geen broed overhangen, niet laten afvliegen, niet verenigen - en niet chemisch bestrijden, hoogstens bestrijden met de darrenraatmethode en volken die aan besmetting ten onder gaan niet proberen te redden.

Bedankt alvast! En als JP wil reageren, graag, want die voelt zich hier ook als een vis in het water, volgens mij:D!

Groet, Bart

[LWPisa]

Beste Bart,

Ik heb het jargon al aangepast, moeilijk om dat te vermijden.

De manier van behandelen die je in je mail aangeeft lijkt me perfect, ik probeer ook volken zo veel mogelijk gescheiden te houden maar soms moet ik daartegen "zondigen" om volken op sterkte te krijgen/houden. Ook behandel ik in de winter met oxaalzuur. Totaal niet behandelen juich ik zeker toe en er zijn mensen bij wie dat goed lukt maar ik wil het risico van verlies of verzwakking door Varroa ook laag houden omdat ik ook de kans op een dikke bak honing groot wil houden. Als ik meerdere van elkaar verwijderde standen had dan zou ik zeker een gedeelte experimenteel niet behandelen.

Nog twee zaken die ik toepas:
- niet reizen naar concentraties volken van andere imkers zoals naar de hei. Als je naast volken van andere mensen staat is er een dikke kans dat je hun Varroa meeneemt.

Diversiteit van je stand en natelen van het beste. Het kan geen kwaad om zowel buckfast als carnica van verschillende telers uit te proberen. Er zit wel degelijk verschil tussen de "rassen/stammen". Je kan dan selecteren op de bij die het beste bij je situatie past.

Het buckfast materiaal dat ik had/heb heeft bijv. de neiging om lang door te broeden wat slechter uitkomt voor de oxaalbehandeling in de winter en ook gebruiken ze veel meer voer doordat ze doorbroeden met slecht weer. De "rooie" BF bastaarden doen dat veel minder, net als de carnica's. Mijn carnica bastaarden zijn erg aggresief met slecht weer, tegen het onhandelbare aan, ze krijgen geen suiker maar ze hebben ook nog wat.

Nadeel is wel dat je heel verschillende volken krijgt qua gedrag en onderhoud maar dat is ook weer het voordeel als je graag naar bijen kijkt en experimenteert ipv honingproductiegericht te werk wil gaan.

L.