11-raams kamers

[PJThomas]

- Wat zijn precies de voordelen van 11 ramen in een spaarkast-kamer in plaats van 10 ramen?

- Kunnen ramen uit een 10-raams kamer zonder problemen worden overgezet naar een
11-raams kamer, zonder dat bijen klem komen te zitten?

- Wat is de minimale hoogte van de vliegopening?

[semar]

hangt er vanaf, 11 ramen in een 10 raams spaarkast?
of 11 ramen in een 12 raams dadantkast?

Vriendelijke groet
Semar (Dominique)

[Eddy Geurtsen]

Een normale spaarkast bevat meestal 10 ramen, maar (met name de kunststofkasten) er zijn er met afstandsrepen voor 11 ramen. De ramen uit een 11 raamskast passen (uitgebouwd) prima in een 10 raamskast. Andersom gaat moeilijker omdat de ramen dan meestal wat breder zijn uitgebouwd. Ik zie, na er enkele jaren mee gewerkt te hebben, geen voordelen in de 11 raamskasten.

[Astrid Schoots]

Ik zie veel voordelen in een 11-raamskast.
Het allerbelangrijkste voordeel is dat dit de afstandsmaat is, die bijen in natuurlijke omgeving aanhouden IN HUN BROEDNEST. Bij honingopslag waaieren de raten breder uit naar spekraat. Natuurlijk zijn in allerlei situaties ook grotere (en kleinere!) raatafstanden aan te treffen, zoals bij warbouw in de verhoogde bodem, maar bij de start van het bolvormige nest in de natuur houden bijen zo mogelijk heel precies 35 mm aan. Ik meen dat in Engeland en Duitsland deze 35 mm afstand in de kasten normaal is, alleen Nederland wil de bijen iets meer uitmelken..
Verder wordt gezegd dat het beter is voor de warmtehuishouding, (afstand tussen ramen is één bij dik ipv twee bijen), zodat het de larveduur met enkele uren verkort, wat nadelig is voor de varroaontwikkeling. Ik weet niet of dat bewezen is, maar voor mij klinkt het logisch en aannemelijk.
Met de natuurbouw worden de raten prachtig strak en recht uitgebouwd, terwijl dat bij 38,5 mm onregelmatiger kan golven (wel mooi, maar soms wat onhandig).

Ik heb al mijn broedkamers op 35 mm, maar de honingkamers op 38,5 mm gehouden. Elke simplex- of spaarkast kan je eenvoudig ombouwen: de 11-raamsstrips zijn bij de bijenwinkels te koop. Het werken ermee gaat prima, maar zorg er wel voor dat er altijd een sluitblok in de broedkamer is, zodat er na weghalen genoeg werkruimte is om de ramen 'door te bladeren'.

In Bijenhouden van juni 2007 staat het uitgebreid beschreven en met voorbeeldfoto's toegelicht, en ook in een vervolgartikel in november http://edepot.wur.nl/892 en http://edepot.wur.nl/140646
Op Imkerpedia http://www.imkerpedia.nl/wiki/index.php/Raatafstand is het prima samengevat; misschien kan de voetnoot nog met het juni-artikel aangevuld worden, want het novemberartikel is daarop een reactie.

Astrid

[PJThomas]

Dag Thomas,
Het overzetten van 10-raamsramen naar 11-raamsruimte is idd soms lastig, vooral als de ramen al lang in gebruik zijn. maar dit geldt dan alleen voor de honingrandjes, nooit voor het broednest zelf.
Maar ik schuif de ramen langzamerhand dichter op elkaar, jotter een beetje, en geef de bijen de tijd om weg te kruipen. De beschadigde honingdekseltjes repareren ze wel weer. Als je langzaam en zorgvuldig werkt, valt het ongemak reuze mee - en het is maar eenmalig.
succes ermee!
Astrid.

[PJThomas]

De hoogte van een vliegopening moet 's winters 6 mm zijn, dan kunnen er in principe geen spitsmuizen door. Met hoornaars heb ik geen ervaring, die lijken me niet dikker dan een vette bijendar..

Een vernauwing van naar schatting 6 mm naar 3 mm is nogal wat. 3 mm is te klein voor bijen. Ik neem aan dat de bijen dat zullen aanpassen. Maar onstaat er geen ruimte-tekort in een volle kast?

Maar overgang van 38,5 mm naar 35 mm wil niet zeggen dat de tussenruimte 3 mm wordt, deze wordt alleen 3,5 mm minder. Maar tussen de broedramen blijft toch nog een kleine cm over.
Ik zet het liefst een jong zesramertje over van 10 naar 11 raams, dan valt het wel mee. Als je volle grote volken wilt overzetten, zou ik dat in het vroege voorjaar doen, en bij te dikke ramen kan je dan zelfs een bouwraam of kunstraat ertussen hangen, dat vangt ook wat dikte weg.
Astrid.

[semar]

dus als ik het goed begrijp kun je de duitse ´hofmann´raampjes gebruiken zonder afstands repen of blikjes?
Ik vond het zo overdreven dicht op elkaar (13 ramen in de dadantkast)

vriendelijke groet

Semar(Dominique)

[jupu1973]

Ik heb een volk uit een zesramer overgezet in een 11 raams spaarkast. 1 kantblok met 10 ramen. De 4 nieuwe ramen moesten nog uitgebouwd worden. Ze bouwen nu alles aan elkaar vast. Wat moet ik doen?
De ramen uit de zesramer waren erg breed uitgebouwd. Gaan de bijen dit zelf herstellen of moet ik ingrijpen?

Mariella van Gemeren

[Astrid Schoots]

dus als ik het goed begrijp kun je de duitse ´hofmann´raampjes gebruiken zonder afstands repen of blikjes?
Ik vond het zo overdreven dicht op elkaar (13 ramen in de dadantkast)
vriendelijke groet,
Semar(Dominique)

Dag Semar,
ik ken niet de precieze breedtemaat van Hofmanraampjes -kon het zo snel niet vinden.
Maar waar het om gaat is, wat de hart-op-hart-afstand is. Bij 35 mm h.o.h. is er nog steeds voldoende plek voor broed en darrebroed, alleen spekrandjes honing willen wel eens lastig zijn. Maar die strijk je opwaarts glad met de beitel waarop de bijen dat mooi repareren en vervolgens met minder celdiepte genoegen nemen!
En op tijd een honingkamer geven.

(...) Ze bouwen nu alles aan elkaar vast. Wat moet ik doen?
De ramen uit de zesramer waren erg breed uitgebouwd. Gaan de bijen dit zelf herstellen of moet ik ingrijpen?
Mariella van Gemeren

Dag Marielle,
Bijen hebben er geen last van als bij overvloedige dracht de boel aan elkaar gebouwd wordt. Voor ons is het meestal wel lastig: eenvoudig op te lossen op dezelfde manier als hierboven beschreven: met de beitel of met fijn kartelmesje de raten lossnijden, en door vervolgens de lekkende cellen 'dicht te strijken' maak je meer ruimte tussen de raten. Dat kleine beetje knoeihoning wordt direct opgeruimd, en de raat wordt opnieuw afgewerkt, nu smaller.
Dit hoef je bij natuurbouw (soms) alleen in het begin te doen, daarna blijft de raat mooi.

Astrid

[jupu1973]

Hoi Astrid,

Dank je wel voor je antwoord.
De ramen zijn allemaal vrij dik uitgebouwd. Wat te doen met ramen met broed?
Kan ik die verhangen, bijv. naar de zijkant? Of schop je dan het hele broednest door elkaar en is dat nadelig voor de bijen?