Verdwijnziekte

[gerard.b.w.vos]

Hartelijk dank voor de geduldige uitleg. Ik kan het weer volgen.
Bart

Bart, toch nog even in onze encyclopedie gekeken uit ca 1970 ( ja, ja, die hebben we ook nog steeds, en is - nog steeds- een bron van informatie:D)
Daar staat het woord , en de uitleg ook in, gutta is Latijn voor druppel.

Martin, het verdwijnen moet wel een langer proces wezen.
Veel imkers die regelmatig hun bijenvolken kunnen volgen( niet iedereen heeft ze achter in de tuin staan) zien dat in de periode juli al kruipers aanwezig zijn wat een voorteken is dat er iets niet goed gaat.
Maar als daar dan misschien nog enkele andere factoren mee gaan spelen, en misschien wel verzwakking door bestrijding, overbegrazing, ofwel te veel volken op een gebied of dracht, honingafname met direkt daaropvolgend een slechtere periode van het weer waardoor opname van voer en pollen niet optimaal is, dan zijn er "gunstige" omstandigheden aanwezig om de basis te leggen voor het verdwijnen van volken en soms dus al in oktober.
M.a.w. er gaat een veel langer proces aan vooraf!


http://www.bitsandbees.nl Bijna alles over bijen.
Bijen, monitor van ons milieu!

[Piet Jager]

Alles inteelt, wat de klok slaat.

Er is nauwelijks geschreven over inteelt en vooral oude imkers fronsen bij het horen van het woord inteelt al hun voorhoofd. Veel jonge, hedendaagse imkers hebben zich echter ook nog niet ingelaten met dit onderwerp, hoewel ze al inteelt met hun bijen bedreven, zonder zich ervan bewust te zijn.

Elk dier heeft twee ouders, op papier heeft het ook vier grootouders, acht overgrootouders, etc. Het zal duidelijk zijn, dat al bij terugrekening van een klein aantal generaties het aantal voorouders groter wordt dan de hele groep, het hele ras. Hieruit volgt, dat dezelfde dieren in verschillende stammen voorkomen.

Zowel bij lijnenteelt als stamteelt is er sprake van inteelt, waartegen geen enkel bezwaar bestaat. Inteelt is een natuurlijke teeltmethode, die de gecultiveerde mens van de natuur heeft afgekeken. In het dierenrijk bestaan moraal noch ethiek. De natuur is een voortdurende inteelt, maar zij is – menselijkerwijs gesproken – wreed en keihard. Alle zwakkelingen worden in de natuur op natuurlijke wijze, in de vorm van roofwild, strenge winters, besmettelijke ziekten, vernietigd, waardoor alleen de allersterkste dieren blijven leven.

Een goede natuurliefhebber weet, dat zwaluwen en andere trekvogels ieder jaar naar hun vroegere nest- en broedplaatsen terugkeren, evenals de aldaar geboren jongen, die weer onder elkaar paren via voortdurende inteelt. Wilde konijnen, die steeds weer hetzelfde revier (woongebied) opzoeken en ook onze mussen en alles wat daar vliegt en kruipt, is inteelt en niets anders. De natuurlijke selectie eist hier wel een zeer hoge tol.

Extreem (theoretisch)voorbeeld:

Drie ervaren en gedreven imkers in het hetzelfde dorp wonen in een gelijkzijdige driehoek op ca 3 km afstand van elkaar. Elk hebben ze 5 volken. In 2006 besloten ze om samen 15 jonge rasmoeren van dezelfde teeltmoer bij een vermeerderaar te halen en op hun eigen stand te laten bevruchten. Ze hebben het jaar daarop (2007) dus elk 5 prachtige, vitale F-1 volken met een hoge opbrengst. In datzelfde jaar (2007) trekken ze jonge moeren uit hun eigen zwermcellen en laten die ook weer gewoon op hun eigen stand bevruchten. In de winter van 2008 zijn plotseling al die prachtige volken verdwenen. Varroa? Landbouwgif? Stuifmeel-tekort? Nosema Cerana? Klimaat-verandering? Straling? Of................. INTEELT?!

In 2007 gaven die prachtige F-1 moeren immers 100% zuivere darren van datzelfde ras, die allicht ook paarden met de dochters van de F-1 moeren van deze 3 imkers. De nakomelingen van deze ouders zijn dus alle voor 75% nauw verwant aan elkaar. Het hoeft niet percee, maar de kans is groot dat hier INTEELT de oorzaak is geweest. Dit is namelijk de meest risicovolle samenstelling van een bijenvolk, die er niet veelkleurig uitziet (geen diversiteit in erfelijke eigenschappen).


!Piet

[Gerard Boswinkel]

Hoi !Piet,

Jij schrijft:

Als er geen virussen in het spel betrokken zijn, kunnen de meeste volken een grote varroadruk veelal wel aan. In Zuid-Amerika had men op bepaalde lokaties een flinke varroadruk, maar nauwelijks sterfte. Oorzaak: ontbreken van onze virussen. Daarom moeten we niet alleen zoeken naar varroa-tolerante volken (moeren), maar evenzeer naar virusresistente moeren. En wat denk je van onze darren? Ook hun sperma is veelal besmet met virussen. Ik denk, dat dit bij velen nog nauwelijks bekend is.

Dat klopt misschien wel. In het hoofdstuk geschreven door Elke Genersch dat ik heb aangehaald, staat ook een tabel met virussen en de invloed van varroa. De volgende virussen zijn ongevaarlijk wanneer er geen varroa in de volken aanwezig is en aan de andere kant dodelijk als ze gelijktijdig voorkomen met varroa: Acute bee paralysus virus, slow bee paralysus virus, Kashmir bee virus, cloudy wing virus en deformed wing virus.Voor het zakbroedvirus staat vermeld dat dit virus zich sneller in het volk verspreid door varroa.

Wat de virusresistentie in je teelt betreft, ga ik ervan uit dat wanneer je op varroatolerantie teelt, de volken in een 'overlevingstest' tijdens de winter mogen bewijzen of ze ook na de winter nog leven. In zo'n test selecteer je dan dus indirect ook op virusresistentie.

Over je laatste bijdrage over inteelt wil ik alleen even zeggen dat darren en moeren ieders ongeveer 7 km kunnen afleggen. Lees het onderzoek over het bevruchtingseiland Baltrum er maar eens op na. Met die inteelt van die imkers uit je extreme (theoretische) voorbeeld zal het dus nog wel meevallen.

AT Marc: Ik zou niet weten waarom jouw bijen wel overleven. Misschien heb jij geen last van virussen in je volken? En ik weet één ding wel zeker en dat is dat als ik geen varroa bestrijd mijn volken na een jaar of twee allemaal verdwenen zijn.

Groeten.............

Gerard

[marc]

Dag Gerard, zoals ik al zei zitten hier zeker ook virussen in de volken. Met een dergelijke varroadruk is dat ook niet verwonderlijk. Gedurende het jaar kom ik ook regelmatig bijen tegen die onder het DWV lijden.

We moeten voor bijen duidelijk een onderscheid maken tussen de ziekteweerstand van een bij en de ziekteweerstand van het volk.
Een individuele bij kan door minder voedingsbeurten of de plaats van haar cel (broedrand, afkoeling) of de mindere kwaliteit van de voedersappen van haar toevallige voedsters, een afwijkende weerstand hebben van het geheel.
Honderden bijen kunnen daardoor ten prooi vallen van belagers zoals varroa,virussen,pesticiden... maar omdat de globale ziekteweerstand van dat volk goed zit en overheersend is, zal het overleven.
Het is heel anders gesteld wanneer het grootste deel van het volk verzwakt geraakt omdat het een arme periode meemaakte en geen goed afweersysteem kon opbouwen.

[Piet Jager]

Marc: 'We moeten voor bijen duidelijk een onderscheid maken tussen de ziekteweerstand van een bij en de ziekteweerstand van het volk. Een individuele bij kan door minder voedingsbeurten of de plaats van haar cel (broedrand, afkoeling) of de mindere kwaliteit van de voedersappen van haar toevallige voedsters, een afwijkende weerstand hebben van het geheel'

Of ...... door partiële inteelt verschijnselen (vergelijk b.v. genetisch hagelschot)?!

!Piet

[A.A. Staals]

Ik denk dat inteelt op Nederlands vasteland nauwelijks voorkomt. Of je moet wel heel erg ge-isoleert zitten met een heel kleine populatie.

ad staals

[Willem Dijkstra]

Ik denk dat inteelt op Nederlands vasteland nauwelijks voorkomt.

Is nooit door genetici onderzocht of Piet zijn (interessante) hypothese ook op waarheden berust.
Vorige maand zag ik een reportage waarin botanici hun zorgen kenbaar maakten over de banaan.
Er wordt wereld wijd maar 1 bananensoort (afgezien van de bakbanaan) voor direkte consumptie gekweekt, als daar iets misgaat is het gedaan met de B.....

Zijn inheemse zwarte bijen niet sterker??

[Piet Jager]

Ad: 'Ik denk dat inteelt op Nederlands vasteland nauwelijks voorkomt'

"Ernstige inteelt is onze grootste vijand, die vernietigt wat we hebben bereikt. Bij inteelt verlies je veel van de genetische variëteit en verdere vooruitgang wordt minder mogelijk en onwaarschijnlijk. Maar in zeldzame gevallen, speciaal als je twee heel verschillende teeltlijnen of rassen hebt gekruist, kan inteelt een hulpmiddel zijn om meer voorspelbare resultaten in de volgende generaties te krijgen.

Het is ook belangrijk, bij dit getheoretiseer, te onthouden dat het niet de theorie is die goede bijen voortbrengt. Je moet daadwerkelijk aan de slag, proberen en de bijen observeren. Observeer de bijen zorgvuldig. Misschien zeggen ze je dat je het goed doet. Misschien zeggen ze je dat je volgens de goede theorieën werkt. Misschien geven ze je goede volken en begrijp je niet waarom die uitzonderlijke volken zo goed kunnen zijn. Wees bescheiden genoeg om toe te geven dat het mogelijk is dat je niet alles weet en zorg goed voor zulke volken bij jouw teelt. Werk volgens je eigen theorieën, maar maak ook keuzes en testen die intuïtief worden ingegeven. Laat de bijen je achteraf zeggen hoe je hebt gedaan. Broeder Adam adviseerde altijd: “Laat de bijen het je zeggen"'

Bron: 'Principes van de buckfastteelt'

!Piet

[wilde]

Er zijn nu al heel wat factoren genoemd die mogelijk alleen of in combinatie verdwijnziekte veroorzaken. Voor mijn bijenstand, waarvan deze winter voor het eerst ook volken verdwenen, geef ik bij iedere factor enig commentaar. Ik meld ook nog dat ik bij een bijenstand in mijn omgeving (800 meter afstand) van een andere imker heb gekeken en met de stethoscoop de volken (9 stuks) heb beluisterd. Ik was nieuwsgierig hoe het daar was verlopen deze winter. Voor hem ben ik bang dat hij meer dan 50% verliezen (5 van de 9) zal hebben. Ook dat had hij niet eerder in die mate. Hij gebruikt voor varroabestrijding zover ik weet andere middelen dan oxaalzuur. Daarin is hij dus niet met mij vergelijkbaar.
Zelf gebruik ik oxaalzuurverneveling op zwermen en afgezwermde volken in de voorzomer; in de zomer krijgen de hoofdvolken 2 x Apiguard en in de winter wordt bij alle volken oxaalzuurverdamping of -druppelen toegepast. Een intensieve mijtbestrijding dus, vanaf 2003 steeds op dezelfde wijze.

1. Grote varroamijtendruk.
Bij mij niet van toepassing. Bij de recent (14 jan. 2010) uitgevoerde oxaalzuurverdamping was de gemiddelde mijtenvangst per volk slechts 250 mijten.

2. Virussen.
Bij mij is zeker het DWV-virus aanwezig. Het is vastgesteld in bijenmonsters van enkele volken bij laboratoriumonderzoek. Mogelijk is ook het APV-virus actief; andere virussen die ook wel genoemd worden vermoedelijk niet.

3. Nosema ceranae.
Deze eencellige is in monsters van mijn bijen (Centro Apícola Regional de Marchamalo, Spanje) niet vastgesteld, maar het is daarom nog niet geheel zeker dat ze ook niet aanwezig zijn, want niet alle volken zijn bemonsterd. Bovendien zijn de laboratoriumonderzoeken lastig en geven ze nooit 100% zekerheid bij een negatieve (geen N. ceranae gevonden) score. De onderzochte monsters dateren van 2008 en het is dus goed mogelijk dat er bij mij inmiddels ook Nosema ceranae aanwezig is, zoals dat bij velen het geval is. Als het er als factor is bijgekomen lijkt mij dat een aanwijzing, die niet te onderschatten is. Nosema ceranae is voor de bijen veel ernstiger dan besmetting met Nosema apis. Het epitheelweefsel van de middendarm wordt erdoor aangetast, met alle gevolgen vandien: voedselopname wordt bemoeilijkt, zo niet onmogelijk gemaakt en virussen hebben door de beschadiging vrije toegang tot het lichaam.

4. Pesticiden en zaadcoatings.
Bij mij in de buurt is de land- en tuinbouw al vele jaren ongeveer op dezelfde manier bezig. De gewassen wisselen wel, maar komen ook regelmatig terug. Mais wordt er weinig geteeld op vliegafstand, dus guttatievocht wordt van die teelt ook niet veel opgehaald. Ik heb niet de indruk dat er een duidelijke wijziging is, maar jarenlange opstapeling van gifstoffen in was en bijen wordt regelmatig genoemd als oorzaak van geheugenverlies en ander functieverlies van de honingbij. Het zou dus mogelijk toch een belangrijke negatieve factor kunnen zijn.
Mijn bijen halen het nodige water overigens merendeels in de randen van mijn tuinvijver. Dat is daar immers altijd aanwezig en ze hoeven er niet ver voor te vliegen.

Als de raat in de loop der tijd inderdaad vervuild raakt met dit soort zeer ongewenste stoffen, is het ook de vraag hoe de kwaliteit is van de kunstraat die aan imkers wordt verkocht. Ik koop mijn kunstraat uitsluitend bij het Bijenhuis. Ik vraag mij af of de was die ervoor gebruikt wordt regelmatig via laboratoriumtesten wordt gecontroleerd. Daar geeft het Bijenhuis zover ik weet, geen informatie over, maar ik zou het wel graag weten. Een alternatief zou zijn het zelf gieten van waswafels met was die afkomstig is van honingwaszegels, maar dat vergt voor een kleinere imker veel investeringen. Een andere optie voor mij zou zijn het geheel overgaan op de biologisch-dynamische methode en de bijen alles zelf laten bouwen.

5. Onvoldoende of kwalitatief onvoldoende stuifmeeldracht.
Mijn bijenstand staat aan de rand van een groot dorp. Er zijn van februa

[marc]

Albert, ik had graag jouw situatie erbij gehad 5 jaar geleden om volledig uit te pluizen. Een belangrijke sterfte samen met een buurimker moet je duidelijk in je omgeving zoeken en daarbij sluit ik de imkerinvloed uit daar ik veronderstel dat die voor beiden niet spectaculair veranderde dit jaar.
Varroa krijgt geen kans bij jou, maar virussen, bacteriën en nosemasporen zullen altijd (al dan niet sluimerend) aanwezig geweest zijn de laatste jaren, evenals pesticiden in het ruime vlieggebied van je bijen. Waarom zagen ze (of één van hen) kans om dit jaar toe te slaan ?
Mij lijkt het toch aan een verminderde ziekteweerstand te liggen ?
Als jullie zeker weten dat er geen terugval in de aanvoer van kwalitatief en divers stuifmeel was en de volken samen in aug-sept-okt gemakkelijk hun 25 kg stuifmeel vonden in de omgeving dan behoor je bij de groep die nog steeds zoekt naar een bijen-aidsvirus dat de immuniteit van de bij aantast.
Volgens mij zitten in die groep heel wat wetenschappers die er enkel op uit zijn de subsidiekraan lopende te houden, maar je weet maar nooit.