Knippen en merken van de Koningin.

[Frans vanTongeren]

18-8-2001 no33
verstuurd 05-07-2001 22:04
--------------------------------------------------------------------------------
Dag Peter,
Voor Ernst van Gogh, die inmiddels twee volkjes heeft, heb ik de koninginnen gemerkt met typex. Als je het raampje vindt waarop ZIJ loopt, verplaats ik dat twee meter van de kast en zet het tegen een stoelpoot( of iets anders). De vliegbijen vliegen terug en de huisbijen die rustig zijn, omringen de majesteit. Inmiddels heb ik de typex op 'scherp' gezet, zodat het direct inzetbaar is. Dan pak ik met mijn blote hand de koningin bij haar vleugels tussen duim en wijsvinger en neem haar vervolgens over in mijn andere hand en wel bij de flanken. Haar achterlijf kromt naar je handpalm, maar steken doet ze niet. Vervolgens smeer ik haar rug (het borststuk)in met typex en daarna haal ik de wijsvinger van mijn vrijehand door wat honing op het raampje. Dat veeg ik wat uit op Haar achterlijf, zodat ze meer naar honing ruikt dan naar mij.
Dan laat ik haar voorzichtig los op het raampje en volg haar met m'n ogen.
Als Ze niet wordt ingebald, hang ik het raampje terug in het volk.
Knippen zou ook kunnen als je haar bij de flanken hebt gepakt.
Succes en de groeten aan je mentor.
(Dat overpakken bij de flanken is een cruciaal punt. Dan mag je niet te gespannen zijn. Het is goed om 'van te voren' de bewegingen in gedachten en in je vingers uit te voeren. Je begint dan 'geprogrammeerd' aan je koninginnenklus en heb je meer kans op een goede afloop.)

[Leo van der Heijden]

18-8-2001 no16
verstuurd 05-07-2001 22:21
--------------------------------------------------------------------------------
Beste Peter,
Tijdens mijn gevorderde cursus bijenhouden oefende wij met darren. Ze zijn wel wat dikker maar om het "gevoel" in de vingers te krijgen toch erg levens echt. In deze tijd van het jaar zijn er genoeg om het mee te proberen.
Succes Leo.

[Jelte Pieter Dijkstra]

18-8-2001 no 110
verstuurd 06-07-2001 22:37
--------------------------------------------------------------------------------
Ik wil hier graag ook een bijdrage in leveren. Daar gaat ie dan:
Vanavond de koningin van het volkje uit het artikel 'Wie weet' van de rubriek Vraagbaak geknipt. Een prachtige moer. Ik ben altijd eventjes onder de indruk als ik met zo'n moetje ompruts, want dat is het tocht wel.
Het is een prachtige donkere moer geworden. Onder aan de buik, tegen het borstuk is ie iet wat gelig. Trouwens alle zwarte moeren liepen als eerste uit. Soms zaten er nog enkele 'gele' in de doppen!
Het was mijn vroegst geboren koningin en de eerste die aan de leg was en daarom verdient ze nummer unno, dat op een prachtig rond plaatje staat. Dit jaar was het (in de volgorde Het wilgenroosje groeit en bloeit) een lekker wit kleurtje, want dat staat toch zo mooi bij zo'n donker moertje.
Andere kleuren is soms best wel lastig bij de donkere rassen, want dan is het soms nog lastig om ze op te merken.
Ik kan nog wel even vooruit, want ik moet nog zo'n tien koninginnen merken. Ik heb vanavond even gezien naar nog twee andere volkjes; eitjes vond ik al, soms wel vier tegelijk. Een teken van overdadig, maar ook levenslust en vooral leglust. En nee het is niet darrebroedig! Ik wil wachten totdat er verzegeld broed is als ik haar merk.
Normaal laat ik de gemerkte en geknipte koningin altijd weer invoeren via een invoerkooitje, maar ja dat is soms ook weer een gepruts. Dus daarom maar de manier van a la F.V.T gedaan. Maar zo'n koningin is wat vettig en echt onder de honing krijg je haar niet het is er zo weer af, wat dat betreft hoop ik dat de invoerpoging gelukt is maar ik houdt mijn hart vast. En Frans hoe lang wacht jij normaal altijd, voordat je de koningin weer terugzet?
Je merkte vast al op dat ik mijn koningin ook knip. Inderdaad. En ik moet toegeven Minne, als ik er mee bezig ben dan heb ik heel erg de neiging om nooit weer een koingin te knippen en het te beschopuwen als dierenverminking, maar later als eenmaal het karwei is geklaard, weet ik dat het enorm groot voordeel heeft. Zelf ben ik gisteren naar de Groninger klei geweest en het resultaat was dat ik twee oude moeren mis ,doordat de volken opnieuw zwermplannen hadden gesmeed. (ik kom hier nog op terug) Ik vond dat het merken en knippen nog wel even kon duren. Stom. Dus nu voortaan knip en merk ik elke moer. Dat deed ik trouwens ook al zoveel mogelijk!
Ik heb het enige keren met de hand gedaan, maar, dat is toch zo'n zenuwachtige werkje en ik doe de koningin met mijn dikke worstvingers meer pijn dan goeds. Daarom heb ik een merknetje gekocht met een buisje en een 'stopper' Dit werkt ideaal naar mijn mening. Je raakt de koningin ook helemaal niet aan en je hebt alle tijd en handen vrij om te merken en te knippen.
Nog enkeel tips bij het knippen en merken:
-Ik gebruik een kleurennummersyteem(plastic plaatsje met nummers van verschillende kleur. Dit is handig vooral als je wilt selecteren en een bijenadministratie er op na houdt.
-Het knippen doe ik met een heel klein vlijmscherp schaartje. Ik raad het af om dit met een mesje te doen. Sommige boeken bevelen dit namelijk aan.
-Denk om de poten van Hare majesteit!
-Wat ook belangrijk is om op te letten dat je niet teveel lijm gebruikt(of tipex of zoals mijn opa het altijd deed met gekleurde nagellak). Het gaat dan tussen het borstuk en hoofd inzitten en dan is niet prettig voor de koningin. Ze kan daardoor van de leg raken!
-Gebruik daarom een kleine lucifer! Ik deed het met een grote lucifer vanavond en prompt kwam een klein beetje lijm op haar kop terecht. Meestal slijt dit of maken de bijen dit wel schoon.
-Soms valt het plaatje er toch weer af. Of je hebt het niet goed gelijmd of de bijen hebben het er zelf afgehaald.
Dan moet je letterlijk en figuurlijk opnieuw plakken en knippen, maar iedereen van ons heeft toch de kleuterklas volbracht! Een (kleuter)kind kan de was doen!
J.P.

[Frans vanTongeren]

18-8-2001 no 33
verstuurd 07-07-2001 11:18
--------------------------------------------------------------------------------
Dag Jelte,
Het als een stalker achter de K aanlopen, kan achterwege blijven als je ziet dat haar onderdanen haar willen accepteren, ondanks dat ze gemerkt en geknipt is.
Als bijen de K niet accepteren, gaan ze haar inballen. Ze wordt dan razendsnel omgeven door een klont bijen die haar doen stikken.
(Ze zullen denken: 'Wat is dat wief rottig geknipt!')

[Jelte Pieter Dijkstra]

18-8-2001 no 110
verstuurd 07-07-2001 10:25
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Frans,
En dat volgen hoe lang duurt dat?
Het klopte inderdaad dat ze vluchtgedrag vertoont. Ze zal die 's-nachts wel niet lekker hebben geslapen, ze was het hoofdpersoon in een moordzuchtige trhiller. Ik hoop dat ze over haar trauma heen is en dat ze nu maar weer veel eitjes mag leggen.

J.P.

P.S. Wat ik veel erger vind dan het knippen van een vleugel, is koninginnen in de dop om zeep helpen. Het zijn vaak levende Koninginnen!

[Minne Bonnema.]

18-8-2001 no 129
verstuurd 08-07-2001 10:09
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Jelte,
Zo te lezen heb je het maar druk met je bijen en het schrijven in het imkers forum, maar ja wat iedere bijhouder kan overkomen als hij de zaken wat betreft het zwermen niet juist in schat dat gebeurde dus bij je, zwermen vertrokken, met stille trom waarheen? Vastwel naar een plaats om een nieuwe start te maken, altijd beter dan te sterven in het gras enkele meters van de kast, dit tot meerdere glorie van zijn baas imker die de onderdanen behoud en weer wat meer kilo’s honing kan bijschrijven op de kastkaart.
Maar ja er is niemand die je kan weer houden om verminkte koninginnen in je volken te houden, dat bepaal jezelf, maar bijvriendelijk je volken behandelen is het zeker niet. (koningin en de bijen zijn het volk) .
Het vergelijken met knippen van een koningin en het breken van doppen, is het zelfde als appels met peren vergelijken. Na vier uur s’middags kun je alle levende ♀ inlaten lopen ze maken zelf wel uit wie er de volgende dag de heerser in de kast is. Maar het is maar hoe je het imkeren tussen je oren zit, zo voer je het meestal ook uit. De oplossing van het probleem van het niet of wel knippen van de koninginnen, zover je van een probleem kunt spreken, zou met de wijze die Frans aangeeft op een ludieke manier aangepakt kunnen worden. Veel succes met de bijtjes, voor het alweer laatste gedeelte van dit bijenseizoen.
Minne. Eko-bijker.

[Jelte Pieter Dijkstra]

18-8-2001 no 110
verstuurd 08-07-2001 14:54
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Minne en alle andere aandachtigen. Want een aardige discussie is het zeker. Bedankt hiervoor Peter.
Je schrijft:
Maar ja er is niemand die je kan weerhouden om verminkte koninginnen in je volken te houden, dat bepaal jezelf, maar bijvriendelijk je volken behandelen is het zeker niet. (koningin en de bijen zijn het volk) .

---
Dit valt nog maar te bezien. Als zwermen vertrekken en verhongeren, is dat bijvriendelijk?

Je schrijft verder:
Het vergelijken met knippen van een koningin en het breken van doppen, is het zelfde als appels met peren vergelijken. Na vier uur s'middags kun je alle levende dames; inlaten lopen ze maken zelf wel uit wie er de volgende dag de heerser in de kast is. Maar het is maar hoe je het imkeren tussen je oren zit, zo voer je het meestal ook uit. De oplossing van het probleem van het niet of wel knippen van de koninginnen, zover je van een probleem kunt spreken, zou met de wijze die Frans aangeeft op een ludieke manier aangepakt kunnen worden. Veel succes met de bijtjes, voor het alweer laatste gedeelte van dit bijenseizoen.

---
Ik ben het absoluut niet met je eens. Je maakt/Jullie maken van een .... bij een olifant (Voor jullie een met grote ivoren slachttanden).
Puur uit dierethisch oogpunt bekeken is het afknippen van staart van zo'n dikke belgische stampert een verschrikking, want hij heeft ontzettend last van vliegen die hem steken en zijn natuurlijk afweermiddel is weg. Bij schapen kan ik het me nog enigzins voorstellen, want dit dient ook nog een hygienisch aspect. Dus voor eigen bestwil van het schaap. Natuurlijk komt het de boer ook ten goede.
Het knippen van een koningin ligt even iets anders. In principe komen de meeste voordelen terecht bij de imker. Een indirect voordeel is dat de koningin en haar volk niet weg kunnen en daardoor bij een goede imker niet bang hoeven te zijn als zij bijvoorbeeld verhongeren.
Maar uit dierethisch oogpunt bekeken heeft een schaap nogal last van het couperen van de staart. Eigenlijk is met veel zekerheid te zeggen dat dit bij een koningin niet het geval is. Ze legt immers meteen weer eitjes en en uit haar gedrag blijkt dat ze geen pijn hiervan heeft.
Ook uit de acceptatie van haar volk blijkt dat zij abslouut niet voor minder wordt aangekeken. Rest mij dan nog puur een aspect van dierethiek in de zin van de aantasting van het dier in zijn wezen als dier. Dit hoor je vooral als argument bij hondenfokkers, maar ook bij duivenfokkkers of zierkippenfokkers, boeren enz, enz. In principe vindt ik dat het knippen van een vleugels hier niet ondervalt, want je verandert niet essentieel iets aan het type bij, dus dat generaties lang een fysiek nadeel geeft. (Dat vind ik wel met in te voeren rassen die onze inheemse bij tot steekduivels maken) Maar je kunt dit aspect ook zien als een kortere versie. En dan valt er iets voor te zeggen dat je uit principeele reden iets tegen hebt om het dier in zijn levensloop aan 'te tasten', dus om een stukje vleugel te knippen. Ook komt hierbij om de hoek te zien dat een koningin en haar volk niet meer kunnen zwermen. Dit is een heikel punt en hierin wordt ze belet in haar natuurelijke gedragingen. Alleen weegt dit naar mijn mening niet op tegen de 'pijn', die een lam ondervind van het couperen van haar staart.
Ik denk meer dat het een vermenselijking is om op deze manier voor te stellen. Het zijn en blijven dieren. Dieren die vooral met respect en toegewijdheid moeten worden behandelen. Maar dieren die ook een eigen denkwereld hebben en die heel anders als die van de mens.
Ik heb liever een koningin met een halve vleugel, die in haar dagelijks leven absoluut geen last heeft en niet belet wordt door haar halve vleugel dan dat ik levende koninginnen dood moet knijpen. Of dat er een tiental bijen tussen twee opeengestapelde kasten ligt. Verplet door het verkeerd handelen van mij. Dat zijn tevens levens, Net zo belangrijk als het leven van een koningin. Dat stoort mij!
Nogmaals alle dieren dienen een goede verzorging te verkrijgen, naar mijn mening heiligt een goede verzorging de middelen!
J.P.

[Oude Essink]

18-8-2001 no 10
verstuurd 08-07-2001 15:46
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Peter,
Na alle adviezen nog het volgende:
moer nooit bij één vleugel pakken; ze gaat draaien en rukt hem (de vleugel) met wortel en al uit.
Tussen duim en wijsvinger (blote hand) houden lukt mij ook niet; ik wordt er te nerveus van en knijp dan te hard; overigens heeft ooit een moer die ik een behoorlijke deuk in haar achterlijf bezorgde nog twee jaar met deuk keurig en veel gelegd!
Meestal gebruik ik kokertje met net en stampertje; ten eerste laat de moer zich gemakkelijk vangen in het kokertje zonder dat je haar hoeft beet te pakken; een zetje om ze het kokertje in te sturen is meestal voldoende; een laklikje heeft ze snel te pakken; als je echter ook wilt knippen, moet dat eerst, om te voorkomen dat de verse lak aan het netje word afgeveegd.
; het is even priegelen om een vleugel uit het netje te krijgen; een klein, puntig scherp schaartje is een vereiste.
Als het op een dag niet lukt (je hebt zo van die dagen, dat alles vanzelf gaat terwijl op andere dagen alles mislukt!) of als ik perse een genummerd plaatje wil opplakken doe ik het volgende: Van mijn vroegere KI bezigheden heb ik nog een flesje koolzuurgas staan; de moer gaat in het kokertje als boven; een vleugje koolzuur legt haar een aantal seconden plat; net genoeg voor knippen en merken; in het kokertje terug komt ze snel weer bij.
Na het merken en/of knippen laat ik de moer terug lopen in de straat waar ze zat; zo nodig een vleugje rook en dit is bij mij nooit fout gegaan. Ik heb het idee, dat de angst voor inballen bij velen wat al te groot is. Jaren lang imkerde ik met meer dan 50 volken; inballen mocht ik één keer
meemaken in mijn beginperiode en zelfs toen lukte het de moer levend uit de kluit te krijgen. Maar: moer zoeken, merken en knippen blijft ook na de nodige ervaring een heel gedoe; het ongemak wanneer je niet merkt en knipt is evenwel nog groter!
hart.groet, hennie oes

[Peter Bal]

Gisteren heb ik voor de eerste keer een jonge moer gemerkt en geknipt. Dat viel toch nog lang niet mee! Het merken ging redelijk hoewel ik duidelijk nog geen gevoel had voor de hoeveelheid lijm. Het knippen was een ramp! Mijn mentor vertelde dat het toch het beste is om de moer niet met de handen aan te raken. Hij knipt de moeren door een vleugel uit het merkbuisje te friemelen maar dat lukte mij voor geen meter. dan maar uit de hand met latex handschoenen aan. Het probleem was vooral het gevoel. Je meot de meor wel "stevig" vastpakken maar wat kan zo'n beestje nou eigenlijk hebben. Uiteindelijk had ik een vleugel vast en knipte de andere. Of dat nou zo de bedoeling was??
Hebben de ervaren knippers en scheerders misschien nog tips? Over een paar dagen moet ik nog een andere moer merken.
Groeten,Peter Bal

[Peter Bal]

18-8-2001 no 107
verstuurd 09-07-2001 22:02
--------------------------------------------------------------------------------
Vandaag heb ik opnieuw een koningin geknipt en gemerkt. (inderdaad, in die volgorde)
Deze koningin kwam uit een zwerm en was waarschijnlijk een F2 carnica. Het volk was behoorlijk aggressief. Ik had dat nog niet meegemaakt, maar toen ik de tweede bak eraf nam gingen ze al behoorlijk in de aanval. Ik had eigenleijk verwacht dat dit volk moerloos was en ik wilde er een F1 (geteelt in de beginnerscursus) opzetten. Gelukkig dat ik goed keek en er achter kwam dat er toch eem moer op zat.
Het is natuurlijk makkelijker oefenen met een moer die zowiezo het loodje zal moeten leggen. Dat scheelt een merkbaar stuk stress!
Het ging dan eigenlijk ook prima, deels dankzij minder angst om een goede moer te verliezen maar deels ook dankzij de tips van jullie allen!
Groeten,Peter Bal