Van koudbouw naar warmbouw

[pieter1]

Beste collega's,

ik werk met segeberger kasten, hierbij kun je de bakken zowel in warmbouw als in koudbouw zetten.
Ik werk altijd met koudbouw, nu zou ik graag 1 volk als warmbouw zetten om zo te kijken wat me het beste bevalt.
Kan ik dit zomaar doen of geeft dit teveel verstoring van het broednest en het volk?

[Bart de Coo]

In deze tijd van het jaar is daar volgens mij geen enkel bezwaar tegen. Er is tijd genoeg tot de winter. De bijen hebben immers wat tijd nodig voor verbouwingswerkzaamheden.

Ik zou wel enkele raampjes verhangen. In koude bouw komt er veel voer aan de zijkanten te zitten. Als je kast tien ramen heeft in koude bouw, dan zijn de ramen 1 en 10 vaak voerramen. Daar gaat niet zo heel gauw broed in zitten, althans weinig. In warme bouw gaat het broednest bij het vlieggat zitten en het voer komt achteraan. Als je dus nu het broednest in warme bouw gaat zetten, dan zou ik er dus voor zorgen dat het eerste broedraampje pal aan het vlieggat komt te zitten. Al het voer stop je achteraan.

Groet,

Bart

[jawi]

Ik heb altijd gedacht dat de bijen juist het voer dichterbij het vlieggat plaatsen, en het broed verder naar achteren ivm de warmte? Daarom heet het toch warmbouw?

[pieter1]

@Bart, bedankt voor je reactie ik ga het proberen met 1 volk. Ik kan helaas geen goede vergelijking maken, het volk dat ik in warmbouw zet zit op DN 1,5. Mijn overige volken zitten op simplex formaat.

@ Jawi, Er komt inderdaad altijd eerst een stuifmeelraam, immers het broednest wordt ten alle tijde omsloten door voer. Bart bedoelt in deze dat de ramen de honing/wintervoer in de achterste ramen wordt opgeslagen i.p.v. boven het broednest.

[pieter1]

Ik weet dat de discussie hier op het forum al vaak is gevoerd, over wat de voordelen/nadelen van warmbouw vs. koudbouw zijn. Ik heb alle oude discussies gelezen, een duidelijk antwoord heb ik echter niet kunnen vinden, graag zou ik bij dezen de eventuele voor en nadelen nog een keer willen inventariseren.
Vooropgesteld, en dat is tevens mijn beweegreden om de volken in warmbouw te plaatsen, is dat het gemakkelijker werkt. Mijn volken komen in een stal te staan, en met de grote ramen is het gemakkelijk dat je achter de kast kunt werken, en beter en sneller de ontwikkeling van het broednest in de gaten kunt houden. Ook kun je gemakkelijker de hoeveelheid voer controleren zonder het volk al teveel te storen.
In de tabel van Gerhard Liebig, http://people.zeelandnet.nl/epzoi/kasten/kasten.html lees ik dat het voor de ontwikkeling van het volk niets uitmaakt of ze nu in warm- of koudbouw staan.
Maar hoe zit het dan met de honingopbrengst? Zwermen de bijen eerder of later? Kun je op dezelfde manier werken d.m.v. een honingkamer op het volk te zetten? Of moet je net zoals met een Golz kast iedere keer de achterste ramen uitnemen en deze slingeren?

[Oude Essink]

De term warmbouw / koudbouw stamt nog uit de korfimkerij, waar de vliegopening zich (doorgaans) op 1/3e hoogte bevindt. Als de raat dwars op de vliegopening staat, vangt deze in eerste instantie de binnenkomende koude op: het ratenbestand staat in warmbouw; bij koudbouw staan de raten parallel aan het vlieggat en kan de koude tussen de raten komen.
Bij warmbouw beweegt in de winter de tros zich vanaf de vliegopening naar achteren; de voorraden bevinden zich derhalve achterin.

[pieter1]

Bij warmbouw beweegt in de winter de tros zich vanaf de vliegopening naar achteren; de voorraden bevinden zich derhalve achterin.

Zou het dan ook niet zo zijn dat wanneer je imkert met 1 BK (zoals ik doe met DN1,5) je in het (vroege) voorjaar gemakkelijker aan raatvernieuwing kunt doen, aangezien de voorste ramen alle leeg zijn?

[marc]

Nu omplaatsen geeft een verstoring van het georganiseerd nest, hoe later je het doet hoe erger natuurlijk. Op grote 1.5 DN ramen zit altijd achteraan al voedselopslag. Het is niet zo dat je broedramen en voedselramen zuiver apart hebt en gewoon maar moet herschikken. Een goede ventilatie in een kast (zeker kunststof) is heel belangrijk en dat verdwijnt bijna volledig met warmbouw. De beweging van de wintertros van voor naar achter in de kast, hoe verloopt die het vlotst ? Bij naar achter lopende straten of dwarse straten ? Is een straat in warmbouw leeg gegeten dan verplicht je de dichte bijentros in hartje winter om de ramen heen te lopen of er dwars dooruit te knagen. Bij koudbouw schuiven ze gewoon in het straatje wat op.
De producent van segeberger kasten probeert dit nog naar voor te schuiven als voordeel van hun vierkante kast maar warmbouw is al lang achterhaald.

[Bart de Coo]

Het ventilatieargument tegen warmbouw vind ik niet zo sterk. Kwestie van de schuiflade eruit halen. Als je dat doet, dan maakt warm- of koudbouw wat de ventilatie betreft niets meer uit. Mijn kasten hebben nooit de schuiflade erin, tenzij ik de mijten bestrijdt met mierenzuur of thymovar, anders nooit. Imkeren met open bodem gaat prima.

De verstoring zal reuze meevallen. Je laat de vorm van het broednest immers gewoon in tact; je verplaatst alleen de ingang ten opzichte van het broednest. Ik vind de twee maanden die we nog te gaan hebben echt ruim voldoende.

Interessant is inderdaad de vraag hoe een wintertros zich verplaatst in warmbouw. In ieder geval lijkt het de bijen zelf geen bal uit te maken hoe ze hun nest inrichten. Als je ze in een ongespijlde of slecht gespijlde korf gooit, of in een raampjeskast waarvan de raampjes alleen van een reepje voorbouw voorzien zijn, dan ontstaan soms de gekste vormen. Spontane warmbouw heb ik meegemaakt, evenals spontane diagonale bouw; het komt allemaal voor en de bijen overleven de winter in alle gevallen, mits aan een aantal voorwaarden voldaan is, zoals een voedselvoorraad van voldoende omvang.

Ik vraag me af of warmbouw echt achterhaald is. Ik weet vrij zeker dat ik onlangs iets las over een Nederlandse imker die uitsluitend met warmbouw werkt. Het zal Bijenhouden geweest zijn. En sluit de lattenkasten ('tbh') niet uit: dit kasttype is internationaal wijdverbreid en is meestal voorzien van een vlieggat aan de korte zijde - warmbouw dus. Had de miniplus niet ook warmbouw? Volgens mij wel. De Golzkast was al genoemd. Warm- of koudbouw is volgens mij vooral een praktische overweging van de imker, anders niets.

Het grote voordeel van warmbouw lijkt mij de eenvoud waarmee je raampjes kunt vervangen: de achterste haal je eruit en bij het vlieggat doe je een nieuwe. Simpel zat. Het systeem wordt helemaal mooi als je gaat werken met Hoffmannraampjes, dus van die raampjes met uitsteeksels eraan die de raampjes op de juiste afstand houden. Dan kun je de raampjes schuiven en hoef je ze niet eerst uit de afstandreep/kantelen omhoog te tillen. Zou heel mooi moeten werken. Maar je zult zien dat de praktijk weerbarstig is.

Dus Pieter. Experimenteren beschouw ik geloof ik als een soort imkersplicht - als je dat met me eens wilt zijn -, dus begin eens aan warme bouw!


Groet,


Bart

[marc]

Het ventilatieargument tegen warmbouw vind ik niet zo sterk. Kwestie van de schuiflade eruit halen.

we hebben het hier over een isolatiekast Bart, schuiflade eruit betekent je isolatiewaarde van je kast opgeven. Kan je even goed met hout werken

In ieder geval lijkt het de bijen zelf geen bal uit te maken hoe ze hun nest inrichten

ik denk dat je je daar zwaar in vergist, bijen zijn meesters in nestorganisatie

... en sluit de lattenkasten ('tbh') niet uit: dit kasttype is internationaal wijdverbreid en is meestal voorzien van een vlieggat aan de korte zijde - warmbouw dus. Had de miniplus niet ook warmbouw?

Op veel plaatsen in derdewereldlanden worden er inderdaad bijenkasten gemaakt met de voorhanden zijnde middelen. In een lange platte kist kan je moeilijk de ramen in koudbouw plaatsen natuurlijk. Hoofdmotief is dat het niets mag kosten en er moet daar ook niet zo over nagedacht worden als hier, ventilatie en loskomen van de voedselvoorraad spelen daar veel minder door het bijenras en de winters van ginds. Er zijn natuurlijk kasten waar het niet anders kan zoals bij achterbehandelingskasten in bijenvoertuigen of wanneer je bij rugproblemen geen romp meer kan lichten en toch bijen wil houden.
In de Miniplus kozen de makers inderdaad ook (net zoals de segeberger) voor een vierkant kastje voor zowel koud- als warmbouw, om zo veel mogelijk klanten te kunnen bereiken (commercieel). Een spijtige zaak want ze verloren daardoor compleet het bijenruimte concept uit het oog. Ik heb mijn Miniplusvolken die de winter doorgaan altijd in koudbouw staan.
Misschien denken we bij warmbouw vooral aan voordelen voor de imker en de bijen... die trekken hun plan wel.
Het idee achter hofmann ramen is inderdaad mooi, maar je zou alle ramen heel regelmatig moeten bewegen anders krijg je 'de trein' niet meer in zijn geheel vooruit geduwd (propolis). Ik zie daarom niet veel voordeel in het weghalen van een raam achter en het bijplaatsen aan de voorkant tenzij je alle ramen losmaakt en opschuift.
Maar experimenteren is inderdaad prachtig als je maar onthoudt dat je met levende wezens bezig bent en er ook zelf wat van leert.