Testen op varroaresistentie ! Hoe doe je dat ?

[hskokburchartz]

Beste mensen,

Sinds 2008 ben ik actief betrokken bij de Stichting De Duurzame Bij en werk ik met Primorsky-volken, maar daarnaast heb ik Carnica's bevrucht op Norderney en volken met standbevruchte koninginnen. De bevruchting van mijn koninginnen gebeurt echter voornamelijk op Neeltje Jans. Dit jaar heb ik test gegevens van 50 volken uitgevoerd door 3 imkers op 5 verschillende standen. Wij tellen de mijten die gevallen zijn op de varroa-bodem en doen dit continue.

Op dit moment testen we de nateelt van 3 Primorsky moeren en de nateelt van een moer van Paul Jungels die op Marken bevrucht is geweest. De darren die dit jaar op Neeltje Jans hebben gestaan zijn afkomstig van de beste Primorsky moer getest in 2011.

De groei benader ik met een exponentiele functie en de groeifactor is de b in de volgende vergelijking y=e^(a+bx) (Bedoeld is e tot de macht a+bx)
Door een transformatie middels het nemen van de natuurlijke logarithme, krijg je de vergelijking van een rechte lijn: Ln(y)=a+bx .
Vervolgens bereken je met de kleinste kwadraten methode de a en de b uit de waarden ln(y).

Ik geef hier een voorbeeld van de PJ147.
dagen gemiddelde val r2 groei (=b)
75 7,76 0,976091642 0,069867816

De r2 is hier de mate waarin de punten op de rechte lijn liggen. Ik neem als voorwaarde dat het exponentiele model juist is, dat de r2 boven de 0,95 moet liggen.

(Het lukt mij niet hier een plaatje van de grafiek te tonen.)

Wat ik nu zie in mijn berekening, is dat dezelfde groei voorkomt bij een hoge en een lage gemiddelde val. Bovendien zie ik bij een volk, als de groei in het voorjaar laag is dat dit ook in het najaar zo is en dat dit beeld ook vorig jaar zo was. Dus kennelijk is de groei in de mijtenval iets wat bij het volk hoort.
Nu ik de nateelt aan het testen ben zie ik dat de nateelt van slechte volken, gemiddeld slechte volken oplevert. Als je een goede moer gaat zwermen en er komt een F1 -moer in de plaats dan stijgt de groei in de mijtenval.

Al dit soort waarnemingen geven mij een zeker vertrouwen dat de op bovenstaande wijze berekende groei een getal oplevert waarmee je volken kunt vergelijken, wat betreft de omgang van het volk met de varroamijt. Hoeveel mijten er in een volk zitten is alleen van belang in relatie tot de grootte van het volk. Een klein volk met een hoge gemiddelde val loopt een groot risico om niet door de winter te komen.

Het continue tellen van de mijtenval is zeer veel werk. Maar zolang ik zie dat het iets oplevert, ga ik ermee door.

Op 14 september vertel ik in Austerlitz mijn verhaal op het symposium georganiseerd door de DDB.

Met vriendelijke groeten

Henk Kok

[jossmits]

Henk,
Kun je het tellen en rekenen niet eenvoudiger.
Je neemt de mijtenval van bijvoorbeeld de laatste week van juli, je deelt dit door de mijtenval van de eerste week van mei. Dit getal is de groeifactor van de mijtenval over de periode mei-juli. Op zich kun je daarmee al verschillende volken vergelijken. Om de groeifactor nog beter vergelijkbaar te maken zou je de 90ste machtswortel uit bovenstaand getal kunnen trekken (90 omdat de periode mei-juli 90 dagen bevat), dit getal geeft de groeifactor per dag. Deze formules zijn eenvoudig in een spreadsheet te zetten, samen met de telresultaten.
Kun jij zien of deze methode grote verschillen geeft met jouw methode.
deze methode lijkt me wat meer weggelegd voor mensen met niet de tijd om het hele seizoen dagelijks te tellen.

Jos

[depauws]

Vraag aan Henk.

Zie je ook een fluctuatie van de mijtenval in functie van het weer/de temperatuur?
In koude periodes is het mij opgevallen dat de dagelijkse mijtenval terugloopt bij lage temperatuur en de eerstvolgende mooie dag is er extra mijtenval.
Zeer waarschijnlijk een effect van het poetsgedrag en de algemene activiteit in de kast.
Groeten
Depauws

[jossmits]

Ik vraag me af of niet een zwak punt in deze methode is dat geen rekening wordt gehouden met de groei van het volk. De groei van het aantal varroa is sterk verbonden met de groei van het volk. Meer broed betekent imeers meer varroa.
Het zou dus kunnen zijn dat als je een sterke groei van het aantal varroa meet, je eigenlijk een sterke groei in de omvang van het broed meet.

Jos

[A.A. Staals]

De groei van het aantal varroa is sterk verbonden met de groei van het volk. Meer broed betekent imeers meer varroa.

Jos
De groei is afhankelijk van de hoeveelheid aanwezige mijten en niet van de groei van het volk. Uiteraard moet er wel broed zijn om zich voort te kunnen planten.
Des te meer mijten des te sterker de mogelijke groei. Daarom is ook een goede winter bestrijding noodzaak.

ad staals

[jossmits]

Ad,
de groei is relatief. Als ik begin met 2 mijten en ik heb een groei van 100% per 3 weken dan is het aantal mijten na 3 weken 4. Als ik begin met 20 mijten dan is het aantal bij een groei van 100% per 3 weken 40. Het aantal mijten aan het begin heeft dus geen invloed op de groei, in beide gevallen 100% per drie weken. Dit is wat ik bedoel. Ik heb dus twijfel of het selecteren op varroa resistentie op basis van de groeipercentage varroa wel goed is.
Ik heb nog nooit in de winter behandeld en de laatste 8 jaar nul verliezen. Ik behandel alle volken, behalve de zwermen van het voorjaar, in augustus met apivar (in frankrijk toegelaten). Dit is zo effectief dat m.i. een behandeling niet nodig is. Het aantal varroa dat tijdens de behandeling valt ligt gemiddeld rond de 1000, behalve dit jaar. Dit jaar is het rond de 500. Ik vermoed dat dit komt door het slechte weer dat wij hier in mei en juni hebben gehad, waardoor, zeker in juni, de omvang van het broed veel minder was dan normaal.
Zwermen van het lopende jaar behandel ik niet omdat ik heb vastgesteld dat daar het aantal varroa begin augustus zo laag is dat ik daar het behandelen tegen varroa het schieten van een kanon op een mug vind.

Jos

[A.A. Staals]

Jos
Als het groeipercentage in een volk lager is dan in 'n ander en dit wordt veroorzaakt b.v. door uitruimen van besmette cellen is dat natuurlijk gunstig. Maar het groeipercentage bepalen lijkt mij erg moeilijk. Wat komt aanvliegen of vliegt toevallig weg? Monster name speelt natuurlijk ook een rol. Deze dingen testen heeft als eenling naar mijn mening ook geen zin omdat bij reproductie je geen controle hebt over de bevruchting.

ad staals

[Ewout]

Deze dingen testen heeft als eenling naar mijn mening ook geen zin omdat bij reproductie je geen controle hebt over de bevruchting.

Laat Henk nu toevallig in het bestuur van De Duurzame Bij zitten en zijn moeren ook laat bevruchten op Neeltje Jans (waar de beste volken van DDB als darrenvolken staan).

[imker Marinus]

Deze dingen testen heeft als eenling naar mijn mening ook geen zin omdat bij reproductie je geen controle hebt over de bevruchting.

Laat Henk nu toevallig in het bestuur van De Duurzame Bij zitten en zijn moeren ook laat bevruchten op Neeltje Jans (waar de beste volken van DDB als darrenvolken staan).

Het lijkt mij dat een forum niet zo'n goed podium is om resultaten van een onderzoek te bespreken. Ik vind het initiatief dat de duurzame bij heeft genomen lovenswaardig. Maar bij het lezen van de resultaten merk ik dat er vragen bij mij opborrelen, en kritiek. Later blijkt dan, wanneer ik die punten aan snijd, dat mijn punten te weerleggen zijn. Maar in de antwoorden merk je ook al wel wat irritatie (ook in bovenstaand commentaar van Ewout op het punt van Ad). Het lijkt mij dat het werk van de duurzame bij het verdient om langs een wetenschappelijke lat gelegd te worden door het in een artikel te publiceren. In zo'n artikel kan dan alle achtergrondinformatie worden opgenomen. Het artikel kan door geïnteresseerden gelezen worden, over de punten waar nu vragen over ontstaan zullen (als het goed is) geen vragen ontstaan. Dan kan er een meer interessante discussie ontstaan. Kortom, ga zo door Duurzame Bij! Maar kies je podium met zorg, jullie werk verdient het!

Vriendelijke groet,

[Ewout]

Maar in de antwoorden merk je ook al wel wat irritatie (ook in bovenstaand commentaar van Ewout op het punt van Ad).

Dat is in elk geval niet zo bedoeld! Henk schreef dat eerder in deze draad ook al. Ik ben het met je eens dat DDB wat gestructureerder en professioneler naar buiten zou kunnen treden. Nu komt het nog over als een vrij besloten club.