Uitleg Hayo Velthuis over Primorsky-bijen

[Ed Pieterse]

Waarom onderzoek naar Primorsky-bijen niet wordt gesteund door een instituut van de universiteit of ministerie.
Door: Dr. H.H.W. Velthuis.

1)
Er is in Nederland de Ambrosiushioeve, het Landelijk Proefbedrijf voor de Bijenhouderij en Insectenbestuiving. Het is vooral actief op het terrein van de bestuiving van gewassen in de tuinbouw. Het onderzoek wordt deels gefinanceerd door het bedrijfsleven. Voor het exploreren de van mogelijke betekenis van de Primorsky-bijen is er geen geld.. De directeur van het proefbedrijf heeft daarom gekozen voor een afwachtende houding: hopen, dat er in het buitenland goede resultaten worden geboekt bij het vinden van een oplossing voor problemen in de imkerwereld.
Aan twee Nederlandse universiteiten werd onderzoek gedaan aan de honingbij: aan het laboratorium voor Entomologie van de Landbouwuniversiteit te Wageningen en aan de afdeling Sociale Insecten van de faculteit Biologie van de universiteit Utrecht.
Door de al vele jaren aanhoudende inkrimpingen in de wetenschap, die onder de noemer wetenschapsbeleid worden uitgevoerd, vernauwt het spectrum van biologisch en landbouwkundig onderzoek zich tot die gebieden, waar groot economisch belang aan wordt gehecht. Onder die druk verloor Wageningen haar afdeling Bijenonderzoek in 1995 (via vervroegde pensionering van drs. Beetsma; er werken nu twee onbezoldigde medewerkers), terwijl in Utrecht het onderzoek na de benoeming van een nieuwe hoogleraar dit jaar zal worden afgebouwd.
Ik ben a titre personel betrokken bij het onderzoek van dhr Pieterse (ga per 1 juli met pensioen), er is geen echte binding met de universiteit Utrecht.
Het is daarom verheugend dat het door de heer Pieterse genomen initiatief aansluiting kon vinden bij soorgelijk onderzoek aan de Primorsky-bij , dat door Duitse Bijeninstituten wordt ondernomen. Met het Instituut Fur Bienenkunde van de universiteit Frankfurt (prof. Koeniger) werden afspraken gemaakt over de vragen die in Nederland zullen worden aangepakt en over de manier waarop die proeven zullen worden aangepakt en over de manier waarop die proeven zullen worden gedaan. Ook met het bijeninstituut te Celle bestaan goede contacten.
In september komen de onderzoekers samen om hun resultaten te vergelijken en te besluiten welke adviezen aan imkers kunnen worden gegeven, positief dan wel negatief.

2)
Waarom de darren niet mogen uitvliegen. Dat is, omdat er ten gevolge van meer dan honderd jaar import van bijen zo langzamerhand een mengelmoesje van bijen in ons land is, met o.a. het negatieve effect dat bijen tamelijk stekerig kunnen zijn als gevolg van kruisingen.
Veel imkers gebruiken daarom raszuiver geteeld bijenmateriaal, zoals het ras carnica (uit Oostenrijk en zuidelijke Balkan afkomstig) of Buckfast, een op een klooster in Engeland geselecteerde hybride. Wij moeten voorkomen dat Primorsky-bijen bij andere imkers problemen veroorzaken. Bijenkoninginnen paren met mannetjes (tot wel 30 verschillende) tijdens een bruidsvlucht, waarbij de partners wel 10 km kunnen overbruggen. Pas nadat uit onderzoek is gebleken dat kruisingen geen negatieve bijeffecten hebben, kunnen we met een gerust hart de Primorsky-mannetjes laten rondvliegen.


--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maarn, The Netherlands | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Romée van der Zee]

verstuurd 12-06-2001 No. 2
--------------------------------------------------------------------------------

quote:
--------------------------------------------------------------------------------
Waarom de darren niet mogen uitvliegen. Dat is, omdat er ten gevolge van meer dan honderd jaar import van bijen zo langzamerhand een mengelmoesje van bijen in ons land is, met o.a. het negatieve effect dat bijen tamelijk stekerig kunnen zijn als gevolg van kruisingen.
--------------------------------------------------------------------------------


Juist. Die bijen werden vanwege hun mooie eigenschappen binnengehaald, maar het gevolg voor de locale bijenpopulatie was zoals Hayo hierboven onomwonden weergeeft.

quote:
--------------------------------------------------------------------------------
Veel imkers gebruiken daarom raszuiver geteeld bijenmateriaal, zoals het ras carnica (uit Oostenrijk en zuidelijke Balkan afkomstig) of Buckfast, een op een klooster in Engeland geselecteerde hybride.
--------------------------------------------------------------------------------


Inderdaad. Doordat o.a. bovenstaande bijenrassen geimporteerd werden, en daardoor problemen veroorzaakt werden, is de remedie voor velen om met die bijenrassen te gaan imkeren.

quote:
--------------------------------------------------------------------------------
Wij moeten voorkomen dat Primorsky-bijen bij andere imkers problemen veroorzaken. Bijenkoninginnen paren met mannetjes (tot wel 30 verschillende) tijdens een bruidsvlucht, waarbij de partners wel 10 km kunnen overbruggen. Pas nadat uit onderzoek is gebleken dat kruisingen geen negatieve bijeffecten hebben, kunnen we met een gerust hart de Primorsky-mannetjes laten rondvliegen.
--------------------------------------------------------------------------------


Op zichzelf is dit een geruststellende gedachte. Eerst worden blijkbaar alle kruisingen getest op allenegatieve gevolgen, voordat deze bij wordt "vrijgegeven".
Ik ben met name benieuwd naar de testen op de standbevruchte bij, zonder directe rasomschrijving. Want juist die bij komt in Nederland het meest voor. Lijkt me methodologisch erg moeilijk.
Romée
--------------------------------------------------------------------------------
Van: Hoogland | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Ed Pieterse]

verstuurd 12-06-2001 No. 5
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Romee,
Noem eens de eventuele nadelige gevolgen op, zodat ik kan controleren of we wel overal aan gedacht hebben.

Ed Pieterse


--------------------------------------------------------------------------------
Van: Maarn, The Netherlands | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Romée van der Zee]

verstuurd 13-06-2001 No. 2
--------------------------------------------------------------------------------
Beste Ed,
Jullie initiatief om te komen tot een duurzame bij in Nederland onderschrijf ik van harte. Ook de bijdrage van Hayo heb ik met plezier gelezen. Nederlandse bijenwetenschappers stellen zich tot nu toe geheel afzijdig op tegenover discussies tussen imkers, zoals op dit forum.
In de bijdrage van Hayo wordt bovendien een beeld opgeroepen van de erosie in het bijen-onderzoek in Nederland. Alleen om het tegengaan van die afbraak alleen al zou een fusie tussen de imkerverenigingen tot stand moeten komen. Dat jullie stichting nu in deze leemte, op particuliere basis, voorziet, is nogmaals een goede zaak, die alle steun verdient.
Je vraagt mij nu of ik even kan opsommen wat de mogelijke negatieve gevolgen van de introductie van de Primorsky-dar zouden kunnen zijn.
Behalve een verdere verschraling van de biodiversiteit, weet ik het niet. Ik pretendeer ook niet het te weten. Het ligt, lijkt me, meer op jullie weg om daarover duidelijkheid te verschaffen, omdat jullie immers dit onderzoek hebben opgezet.
Doe ons daarom het plezier ons hierover te informeren, zodat wij vervolgens mee kunnen denken. Ik zal dat zeker doen.
Romée


--------------------------------------------------------------------------------
Van: Hoogland | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[maartenkleijne]

verstuurd 13-06-2001 No. 14
--------------------------------------------------------------------------------
Wat mij betreft zouden de Primorsky darren graag mogen rondvliegen. Ze brengen op zijn minst wat genen mee die wellicht in de verschraalde nederlandse bijenpopulatie gemist worden, nog afgezien van de varroa problematiek.
Terug kweken van de zwarte bij is gebaat bij een maximaal genenaanbod. Selectie van mooie zwarte bijen -die ook nog aan imkerswensen beantwoorden- kan er hoogstens wat door vertraagd worden; maar het kan ook de uiteindelijke kwaliteit ten goede komen.
Het argument van mogelijk agressieve F1's spreekt mij niet aan omdat het toch maar 1 generatie duurt.
Zeker als allerlei geselecteerde lijnen Carnica's, etc. vrijelijk in het rond vliegen zijn de Primorsky's alleen maar welkom.
--------------------------------------------------------------------------------
Van: hilversum | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged

[Romée van der Zee]

verstuurd 14-06-2001 No. 2
--------------------------------------------------------------------------------
Hallo Maarten,
Als een moer met vele verschillende darren paart heeft dit tot gevolg dat er uiteindelijk vele verschillende groepen werksters in het volk verblijven. Hoe meer verschil er tussen de vaderdarren bestaat hoe groter is het communicatieprobleem tussen die werkstergroepen, met als gevolg stekerigheid. Dit probleem zou zich alleen tot enkele generaties beperken als er vanaf vandaag geen selektie meer zou plaatsvinden door bv carnica en buckfastimkers, waardoor het aanbod aan sterk verschillende darren zou gaan afnemen. Zolang dat niet het geval is klopt jouw bewering niet.
Verder is er hier niet sprake van een verschraald, maar juist van een verrijkte bijenpopulatie, waardoor de biodiversiteit is afgenomen. Ik wil best over stekerigheid en biodiversiteit op zichzelf doorpraten maar liever niet in deze berichtenreeks. Het gaat, lijkt mij, nu om het het evalueren van de mogelijk negatieve gevolgen van de introductie van de Primorsky-dar.
--------------------------------------------------------------------------------
Van: Hoogland | Geregistreerd: Nov 2000 | IP: ingelogged