De vleugelindex of cubitaalindex is een kenmerk in de voorvleugel van bijen, dat wordt gebruikt voor het onderscheiden van rassen en het opsporen van ongewenste kruisingen. In de voorvleugel van honingbijen komen drie cubitaalcellen voor, welke worden begrensd door diverse adertjes. Aan de onderzijde van de derde cubitaalcel sluit een dwarsader aan, die de onderrand van deze cel in twee delen splitst, in een lang deelstuk van de grondader en een kort deelstuk van de grondader. De verhouding tussen beide delen is de cubitaalindex (C.I.). De cubitaalindex kan worden gemeten onder een microscoop of door projectie via een diaprojektor. In het eerste geval wordt een speciaal meetglaasje gebruikt, in het tweede geval een strookje millimeterpapier. Zelf kun je al een aardige schatting maken door zo'n voorvleugel onder een goede loupe te bekijken. Je moet dan wel weten, welke twee stukjes aders je moet vergelijken. De verhoudingsgetallen variëren meestal van 1,5 tot 3,4. Hieronder heb ik even vlug een vleugeltje getekend om het wat te verduidelijken.
De gemiddelde C.I bij de nigra : 1,5 tot 1,9
De gemiddelde C.I bij de carnica : 2,4 tot 3,0
De gemiddelde C.I bij de ligustica : 2,0 tot 2,7
De drie gekleurde vlakjes zijn de drie cubitaalcellen.
bruin = 1e cubitaalcel
blauw = 2e cubitaalcel
geel = 3e cubitaalcel
a = lang deelstuk van de grondader van het gele vlakje
b = kort deelstuk van de grondader van het gele vlakje
De verhouding (cubitaalindex) is hier ruw geschat 2,2 dwz. a = 2,2 x b
Een keertje zelf doen en je vergeet het nooit meer!
'Ik hoor en ik vergeet'
'Ik zie en ik onthoud'
