Moederlijnen en vaderlijnen

[Ewout]

Vraag voor de (amateur-)genetici onder ons:
Er wordt door imkers vaak onderscheid gemaakt tussen aanparing van van bijvoorbeeld een Buckfast moer met een Carnica dar of juist andersom. Er wordt vaak (van horen zeggen?) gesteld: Buckfast moer met Carnica dar gaat goed, Carnica moer met Buckfast aangepaard geeft stekers. Piet Jager maakte ook onderscheid en noemde zijn bijen bewust Buca's ipv Cabu's. Ik lees en hoor dergelijke dingen vaker, ook over verschillende Buckfast lijnen (Meda, Athos, Anatolia, etc.) in alle mogelijke moeder-vader combinaties.

Hoe zit dat? Als ik een dar en een moer van 1 lijn neem, vooropgesteld dat deze homozygoot is, en een dar en een moer van een andere lijn, dan is het zaad en het eitje toch identiek wat betreft het DNA?

[Alex Mönch]

De eigenschappen van de koningin domineren altijd over de eigenschappen van de darren.
Steeklust kan bij een verkeerde combinatie toenemen.(reciproke kruising)
Somige combinaties werken gewoon niet....vraag me niet waarom.

[maartenkleijne]

Genetisch bestaat een moer toch gewoon uit de combi van twee setjes darren-genen.
Het kan zijn dat in de bevruchte eicel de genen van de eicel-moer meer 'aan' staan (epigenetica) dan de genen van het bevruchtende dar-sperma, maar ik zou niet weten hoe dat kan, en zonder tegenbericht ga ik er van uit dat alle verhalen over de dominantie van de moer-genen subjectieve indrukken zijn en niet op feiten berusten.

[Alex Mönch]

Ze berusten op ervaringen van in de praktijk geteste combinaties.

[woutDR]

er bestaat wel degelijk zoiets als selectieve inactivatie van genen die van vaderlijke (dar) of moederlijke (koningin) afkomstig zijn

dus kan het absoluut dat eigenschappen van de koningin selectief zwaarder doorwegen dan degene van darren

[maartenkleijne]

Exact Wout, er kunnen genen van vaders of moeders kant aan of uit gezet worden, maar er is geen enkele reden om aan te nemen dat de moeder-genen meestal de voorkeur krijgen, behalve dat sommige telers dat wel een mooie gedachte vinden, en dat vervolgens ook menen waar te nemen. Sorry Alex.

[Alex Mönch]

Als de eigenschappen van de koningin niet dominant zouden zijn,zou iedere bevruchting van een pmoer door de nederlandse bastaarden een veel minder zachtaardige F1 geven.....dat de f1 MEESTAL nog steeds erg zachtaardig is,komt door de dominante eigenschappen van de moer!
Echter soms komt het voor dat een ongelukkige combinatie bij F1 ook al steeklust geeft.
Heb dit 1 keer gehad met een buckfastmoer KB067 stand bevrucht.

Dit waren in de F1 al bijen die zich als F16s gedroegen en dan F16s op oorlogspad

[Ewout]

Alex, ik vind het toch niet overtuigend. Het argument van jaren ervaring met kruisingen zou ik graag geloven, maar ik ben juist benieuwd naar de achterliggende genetica.

Grappig dat je het over reciproke kruisingen hebt, want het was Mendel die de reciprociteitswet formuleerde, die stelt dat een kruising van AxB hetzelfde oplevert als BxA. Nu was er een hoop wat Mendel niet wist (onder andere over bijen), maar toch

Over het F1 verhaal, ik ben benieuwd of dat niet net zo goed op gaat voor bastaardmoeren die 'raszuiver' bevrucht worden. Als leek denk ik: die zachtaardigheid komt eerder uit het feit dat het 50% van de 'geselecteerde' genen zijn die mee komen, dan dat het uit dominante moedergenen komt (in F2 nog maar 25% etc). Maar ik laat me graag onderwijzen! Over steeklust wordt ook nog wel eens gezegd dat het deels voortkomt uit de heterogeniteit van bijen onderling.

[Alex Mönch]

Mendel wist toen inderdaad nog niet van de hoed en de rand

Een bastaard moer raszuiver bevruchten,zal niet ineens zachtaardige nakomelingen geven,maar nateelten van haar keer op keer raszuiver laten bevruchten,zal stap voor stap steeds zachtaardigere nakomelingen geven.De snelheid waarmee dat gebeurt zal afhangen van haar afstamming/de mate van verbastering.
Wanneer je de oorsprong weet van de bastaardlijn,kun je die natuurlijk sneller terugkruisen met de juiste vaderlijnen.
Om weer een stabiele lijn te krijgen,kan het wel een jaar of 7 duren.
Heb er wel eens over gedacht om dit een keer te gaan doen met een donkere nederlandse moer en bevruchting met buckfast darren.,om zo een nieuwe lijn te krijgen.
Maar het is een tijd rovend karwei en of het een succes zal worden????

[alfa vulgaris]

Heb hier nog weinig zicht op,maar heb m'n gedachten er wel even over laten gaan.

Werkbijen steken neem ik aan.
Elke werkbij heeft genen van de moer maar niet alle werkbijen hebben de genen van alle vaders.
Zou je zeggen dat de werkbijen dan genetisch automatisch meer op de moer lijken dan op de vaders die vast verschillen.
Ik denk altijd dat ,die vervelende bijen die ertussen zitten en de boel opjutten,zwarte vaders hebben.