Aalsteren 2007; discussie pagina

[hans hoogendoorn]

Goede aanvulling Els.
Ik spreek hier boven (punt1) over jonge koninginnen zonder broed op schone raat.
Een goed moment om effectief te behandelen. De folder van PPO en van het Bienenjournaal noemen dit ook.
Een broedloze periode is in elke methode te bewerkstelligen.
Een broedaflegger met na 9 dagen een jonge koningin krijgt ook zo'n behandelmoment voordat het nieuwe broed gesloten wordt.

Dan het wel of niet behandelen :
Op de studiedag in Witteveen sprak ik imkers, die nu al veel volken kwijt zijn en dit ook o.a. hier hebben gemeld (zie verder onder ziekten).
Imkers, die zeer allert en ervaren zijn.

Het aantal mijten lijkt geen rol te spelen. Voorzichtig met conclusies.
Wie weet zieke mijten. Of wie weet zieke bijen. Soms heeft een collega imker een dorp verder geen last.
Welke andere omstandigheden ? Dracht, klimaat, methode etc.

[Jelte Pieter Dijkstra]

Ik ga even in op de meeste reacties en heb deze gegroepeerd in de volgende onderwerpen:

De oorspronkelijke Aalster methode: kunstmatige grote haalvolken met vroege zwermstemming
U moet mij maar verbeteren als ik de plank mis sla, maar als ik het goed heb is de eerste handeling in het voorjaar bij de Aalster methode het verenigen van de ge-overwinterde 6-ramer met het hoofdvolk die meestel op tien ramen of op één broedkamer en één honingkamer was ingewinterd. Het effect is dat relatief grote volken werden verkregen voor de tijd van het jaar en voor het ras waarmee werd geimkerd. Naar alle waarschijnlijk kwamen deze volken vroeg in zwermstemming temeer omdat in de jaren vijftig en 60 er nog veel met bastaardbijen werd geimkerd die naar alle waarschijnlijk veel minder gebastaardiseerd waren als tegenwoordig en daarmee ook veel sneller en meer zwermgedrag vertoonden.

Ik haal de oorsponkelijke methode erbij omdat deze wel eens de problemen kan bloot leggen die Hans H. opsomt. Vermoedelijk hebben onze (bastaard)bijen tegenwoordig grotere volken dan in de jaren 60 (invloed van Carnica en Buckfast); dat zou dus pleiten om niet te verenigen met een ander volk in het vroege voorjaar. Ik ben trouwens geen voorstander van vroege verening om verschillende redenen die ik hier nu noem. Daar staat tegenover dat de huidige bastaard volken ook later in zwermstemming komen. Gevolg is als niet wordt verenigd en vervolgens net voor de zermstemming (hoogste punt) afleggers wordt gemaakt, productie volken niet op tijd klaar zijn voor de linde. Die dracht moet zeker worden benut. Hierin past ook heel goed de opmerking van Dirk dat idd de zo groot mogelijke volken in het voorjaar moet worden overgehouden. Of nog beter: de volken met de minste winterverliezen. Die laatste zin impliceert dat goed moet worden nagegaan hoe groot de volken de winter zijn ingegaan. Uiteindelijk kweek ik geen buckfastbijen, maar wil ik toe naar een sterk 'landras' toe met wat mij betreft zwarte eigenschappen. In termen van Piet! ZWAbuca. Met nadruk dus op zwart. Om dit proces te versnellen wil ik cubitaal indexen meten.

Afleggers maken: een rekensom
De beste tijd om afleggers te maken is mijn inziens zodra een volk de eerste doppen in de pap heeft. Aangezien ik nooit ramen broed tussen de volken uitwissel zijn al mijn volken altijd op ongelijke grootte wat buitengewoon vervelend is om aan dan aan bovestaande regel te voldoen. Dit wordt ook nog eens in de hand gewerkt doordat ik niet tegen varoa bestrijd en sommige volken daardoor meer achterblijven dan andere, maar ook dat ik niet over genoeg of ongelijk materiaal beschik. Dit jaar beschik ik dat wel en ik wil meer standaardiseren. D.w.z. alle volken dezelfde kastvolumes en dezelfde ingrepen bij alle volken op dezelfde dag! Overzichtelijkheid voor de beginnend imker, maar ook tijdsbesparing voor de ervaren imker. Bovendien krijgt de imker een beter beeld van de prestatie van de volken.

Om gebruik te maken van de linde-dracht maak ik de volgende rekensom. In Fryslan en Groningen begint de linde dracht omstreeks 20 juni. De jonge K. moet dan aan de leg zijn! Dat houd in:

20 juni minus 14 dagen leggen is 10 juni;
10 juni minus 5 dagen rijping is 5 juni;
5 juni minus drie dagen voordat K. op bruidvlucht gaat is 2 juni;
Doppen breken 31 mei!!
2 juni minus 16 dagen (tot stand koming K.) is 17 mei.

Dus uiterlijk voor 17 mei moet! ik/u dit jaar afleggers maken. Dat houdt in dat met mijn huidge bedrijfsmethode het gros van mijn volken nog geen dop heeft aangezet. Daarom wil ik ZWERMNEIGING STIMULEREN door de volken KLEINER te zetten. Volken moeten op 1 broedbak komen met een lage honingkamer. Rooster ertussen. Met zoveel mogelijk kunstraat in honingkamer. Tot nu toe gebruik ik bijna nooit roosters en bovendien geef ik de moeren vrij baan met als gevolg late zwermstemming. Het kleiner zetten heeft tot gevolg dat er in principe genoeg tijd is om de lage honingkamer vol te slepen met voorjaars dracht (aansluiting bij commentaar Bertus) zonder de noodzakelijk vereniging. Wat mij betreft is 1 lage honingkamer voorjaars honing per volk meer dan genoeg.
Verder moet overwogen worden om darrenraat in te hangen. Dit zal voor sommige imkers schokkerend zijn maar darren horen in een volk THUIS. Ik wil dit doen om ook een goede darrendruk op te bouwen voor de stand te bevruchten K. Ei-stadium tot dar is 24 dagen: 2 juni min 24 dagen is: Uiterlijk 9 mei de darrenraat plaatsen.

Bij mij gaat de oude K. in de 6-ramer. Dit is dus verschillend met Dirk zijn suggestie. Waarom de oude K. en waarom geen broedaflegger?
1) Ik wil dus het liefst gebruik maken van larven in de pap en idd van niet van red-cellen. Alleen ben ik me ervan bewust dat dat maar bij een enkel volk zal gebeuren.
2) Nu kan ik de oude K. in de 6 ramer gemakkelijk in de gaten houden. Opnieuw zwermstemming is uitgesloten.
3) Ik ga niet naar een bevruchtingsstation met drie ramers met maagdelijke moeren en dus is dit niet nodig.

Toch ben ik niet ongevoelig voor dit punt. De nadelen om te kiezen voor de oude K. ipv een broedaflegger is het uitstel in het leggen van de jonge K. in een groot hoofdvolk. Het niet aan de leg raken van een jonge K. waar Hans H. het over heeft kan, maar is naar mijn mening toch ook gewoon pech hebben. In 2005 bijv. kwamen bij mij alle volken aan de leg, maar afgelopen jaar waren er enkele volken zonder jonge K.. Waarschijnlijk mijn eigen schuld doordat ik nog een keer heb gerommeld in de volken. Zodra doppen zijn gebroken moet er rust op de stand heersen! Een ander nadeel is dat het soms lastig zoeken is naar een jonge K. in een volk met veel bijen. Toch wil ik dat deze K. gemerkt wordt.

De aflegger breng ik weg om deze toch zo sterk mogelijk te maken. Veel voeren is het motto! Hetzij met vaste suiker hetzij met een suikeroplossing 1 op 1. Ik heb prachtig honingkamers en broedkamers op de 6-ramers. Dus bij snelle uitbouw zet ik deze erop met weer meer kunstraat. Er moet dus flink bijen worden aangezet. Darrenraat geven aan deze 6-ramers is nu te laat, maar als er kunstraat word uitgebouwd tot darrenraat is dit niet erg. Het kan zelfs worden gestimuleerd door darrenraat in te hangen of door alleen strookjes voorbouw te geven of door een honingkamer raam in te hangen en deze dan aan de onder kant te laten uitbouwen. Bij het opnieuw verplaatsen van de 6-ramers naar de hoofdvolken moet dan wel worden uitgekeken met reizen.

10 juni kan worden gecontroleerd op leggende K.: tref ik een leggende K. aan dan kan ik het volgende doen. Wat ik namelijk wil dit jaar is bijna 100% rotatie. Wat als ik nou eens de jonge moer afsla en helemaal op kunstraat zet??? De ramen waar broed (1 tot 3) in zit mogen wat mij betreft mee. Dat is dus geen 100% rotatie. Ook kan ik me voorstellen dat deze ramen worden verwijderd: vernietigen is een optie of eventueel al deze ramen inhangen in een bestaand volken. Dit ene volk kan dan worden bestreden. Voor mij is deze laatste optie geen optie. Bovendien ben ik ook tegen het vernietigen van jong broed. Maar graag wil ik kritiek op dit punt: het op kunstraat zetten van de jonge moer. Of bent u bang dat de jong moer zal worden ingebald??
Zodra de linde bloeit de 6 ramer af laten vliegen op het volk met jonge moer. De K. moeder moet naast de dochter worden opgesteld. Door de volken half te zetten vliegen de bijen uit de 6-ramer af op het productie volk. Mijn inziens is het heel belangrijk om de moeder-dochter relatie te behouden. Daardoor zal het productie volk weinig communnicatie stoornissen hebben.



In volgende bijdrage ga ik nader in op varroa bestrijding in combinatie met Aalsteren. Ook denk ik alvast na over het stappenplan voor de late zomer dracht. Ik wil daarbij de heide dracht weer in brengen. Niet om honing te oogsten, maar om volken in te winteren. Ik hoef dan zelf de volken niet meer in te winteren en heide honing is prima om op in te winteren. Volgens mij kent dit vele voordelen.

[Jelte Pieter Dijkstra]

De stappen van de hernieuwde Aalster-methode (concept)

1) GEEN vroege vereniging met de 6-ramer, maar ZWERMSTEMMING OPWEKKEN door de volken klein te zetten: maximaal 1 broedkamer en 1 honingkamer met rooster.
2) Zodra bouwstemming is begonnen veel kunstraat geven (in honingkamer). Overweging om 1 darrenraat per volk in te hangen.
2) Op tijd afleggers maken. Streefdatum 22 mei. De jonge K. moet voor de bloei (van acacia en) linde aan de leg zijn. Oude K. in 6-ramer met veel bijen geheel op kunstraat.
3) de 6-ramer heel veel voeren! en desnoods honingkamer opzetten bij ruimte gebrek Doel is: zoveel mogelijk bijen kweken.
3)aHoofdvolk met jonge moer afslaan op kunstraat??
4)Net voor of tijdens de lindedracht vliegbijen laten afvliegen op de productie volken. Moeder dochter verband handhaven om zo weinig mogelijk communicatie fouten in het produvtievolk te krijgen.
5) Opzetten van een tweede honingkamer bij goede dracht.

Stappen plan late zomerdracht volgt nog.

[Tieme]

JP,

Zomaar een ideetje: Je zou kunnen werken volgens bovenstaande methode, en een ontsnappingssysteem inbouwen voor de volken die niet op tijd zwermen. Je kunt dan een paar dopjes overlarfen en in de honingkamer hangen (of gewoon op een broedraam prikken, dat is me ook wel eens gelukt). Het is misschien wel een idee om dit als backup systeem in alle volken te doen.

Als de bijen de dopjes aannemen weet je precies wanneer je koninginnen hebt. Vervolgens zou je deze samen met een kunstzwerm van hetzelfde volk een tijd in een gazen kooi kunnen bewaren en daarna op kuntraat zetten. Het volk heeft dan "gezwermd" en je hebt koninginnen die niet van redcellen komen.

Het opkweken van kunstzwermen op louter kunstraat is me dit jaar goed bevallen, de varroa druk is dan heel laag ook als je de kunstzwerm niet behandeld (heb ik in ieder geval niet gedaan).

Het voordeel is in ieder geval dat je op 1 moment van alle volken een kunstzwerm kunt nemen.

Tieme

[Jelte Pieter Dijkstra]

Ik ben toch niet zo blij met het volgende:

aHoofdvolk met jonge moer afslaan op kunstraat??

Een jonge moer die net aan de leg is moet niet teveel gestoord worden. Bovendien wil ik het Aalsteren simpel simpel houden: Overzichtelijk voor de beginnend imker en tijdsbeparend voor de ervaren imker. Het lijkt mij beter dat de jonge moer dus al op nieuwe raat zo aan de slag kan.

Ik heb het volgende bedacht. Alle volken worden in het vroege voorjaar op 1 broedkamerbak gezet. Deze moet (relatief) vroeg in het voorjaar hartstikke vol met bijen komen. Vervolgens wordt er een lage honingkamer op het volk gezet met alleen maar kunstraat. De verhindering tegen het zwermen die hiervan uit gaat is groot. Zodra de moer hierin aan de slag gaat komt deze bak naar onderen om verder te worden belegd met natuurlijk het rooster ertussen. De bovenbak kan nu vol worden gehaald met honing. De lage honingkamer zal redelijk snel worden belegd en daardoor zal de zwermstemming snel op gang komen. Mocht het nou zo zijn dat dracht, volksgrootte en tijd in het voordeel van de imker werken dan kan ik me indenken dat een broedkamerbak ipv lage honingkamer wordt gegeven of nog een lage honingkamer als broedkamer.

Voor de rest wil ik nu de methode volgen zoals eerder aangegeven. De jonge moer begint met leggen in de lage honing kamer. Wat mij betreft blijft de honing erop zitten tot voor de linde dracht of anders als deze eerder wordt verwijderd moet worden gevoerd. Na het slingeren worden de broed ramen omgesmolten.
De imker die per se geen uitbreiding wil hebben kan er voor kiezen om de 6-ramer te verenigen met de nieuwe moer. Maar ik zal ervoor kiezen om de 6-ramer te laten afvliegen op het oude productie volk met nieuwe moer. Vervolgens moet kunstraat of eventueel oude uitgebouwde ramen worden gegeven aan dit volk om de linde binnen te halen.


De voordelen van deze verandering:
1) 100% rotatie van zowel de 6-ramer als het hoofdvolk met nieuwe k.;
2) Opwekken van zwermstemming door kleine broedkamer, maar deze wordt ietsjes vertraagd door de grote honingkamer;
3) Minder grote ramen door de handen;
4) Geen inballingsgevaar en niet veel extra werk net voor de linde dracht.
5) Honingafhalen en bijv. doppen breken of nieuwe koningin checken combineren.

Graag uw kritiek!

jp

ps door dit voorstel lijkt me de zwermstemming ook ietsjes uniformer te ontwikkelen en dus beter voor het maken van afleggers.

[Jelte Pieter Dijkstra]

De herziene versie van het Aalsteren is met name geschikt voor de bastaard bij die er een kleinere volksgrootte op na houdt. Het plaatsen van een rooster tussen de (kleine)broedruimte en honingkamer zorgt ervoor dat het meeste stuifmeel in de broedkamer komt en niet in de honingkamer. Als er word gereisd naar massa dracht kan er ook nog eens een rooster worden geplaatst onderaan de broedruimte, zodat de oude K. nooit weg kan. Tevens kan dit worden aangevuld met een klim bak (lage honing kamer) voor de bijen onder de broedruimte. Ik heb dit natuurlijk niet helemaal zelf bedacht maar dit is gewoon afkomstig van de Renson methode.

[Jelte Pieter Dijkstra]

Jan Trip wees mij op het volgende:

Bij het plaatsen van de darrenraat op 9 mei, maak je een fout. Van eitje tot
geslachtsrijpe dar duurt 36 à 40 dagen.
Dus het darrenraat moet 25 april belegd zijn.

Zeer nuttige informatie. Zo komen we er wel. Het is belangrijk om relatief vroeg in het voorjaar veel darren rond te hebben vliegen. Met name als op hetzelfde tijdstip de jonge K. de lucht in gaan. Ik ben het eens met Maarten Kleijne dat in onze bijenvolken een chronisch tekort heerst aan darren. Iik ken nog steeds imkers die darrenkoppen. Ook het feit dat de varroa liever zich voorplant in darrenraat draagt er tot bioj dat de imker (teveel) darren mijdt. Welke imker hangt er nu darrenraat in zijn volken??

jp

Kijk op volgende poll over deze vraag:

[Piet Jager]

JP,

Jouw stappenplan heb ik even summier doorgelezen en kom een paar ondoelmatigheden tegen. Jouw nieuwe Aalstermethode moet als een ketting geschakeld zijn. Elke schakel(handeling) moet een goede verbinding hebben met de voorgaande en de volgende schakel(handeling). Daarom moet je elke handeling goed doordénken. Deze moet namelijk goed aansluiten bij de vorige handeling en een optimale mogelijkheid bieden aan de volgende handeling.

Verder ga ik daar wegens tijd- en energiegebrek niet op in. Je komt er in de practijk vanzelf wel achter en anders spreken we dat wel een keer door in Bergum. Hier moet je helaas genoegen meenemen.

Mij verder uitdagen heeft geen enkele zin!

!Piet

[A.A. Staals]

Naar mijn mening is hier helemaal geen sprake van een vernieuwing van de Aalster-methode en wordt er tenonrechte een link gelegd naar deze methode. De voorgestelde "methode" bevat naar mijn mening ook geen aanknopingspunten om tekomen tot een makkelijke productieve bijenhouderij en gezondere bijen. Omdat,zoals de zaak beschreven tot nu toe, geen sterke volken met veel broed worden verkregen in het voorjaar.De zomerdracht bij de Aalster-methode kan alleen worden binnen gehaald als de volken op het einde van de fruitbloei ongeveer 14 broedkamerramen broed hebben.
Ad Staals.

[Jelte Pieter Dijkstra]

Beste Piet!

je stukje straalt compassie uit maar tegelijkertijd voel ik een bepaalde (terecht) gekozen afstand. Ik kan alleen maar zeggen: kop op.

Verder speelt het voor zich dat de methode een ketting moet zijn van heldere, simpele en doordachte schakels. Daar zijn we nu ook mee bezig. Vervolgens als we alle opties hebben bediscuseerd, zal ik het uiteindelijke stappenplan aanreiken. Dit stappenplan moet als kader dienen voor de herziene methode. Iedereen die maar wil kan dit stapepnplan volgend jaar uittesten en zijn bevindingen/verbeteringen op het forum melden.

jp