Bijenhouden.nl

In mijn vroegere restaurant-kok opleiding leerden wij hoe bouillon helder te maken en dat heet met een deftig woord Clarifiëren, vandaar dat ik mijn honingwarmkast die naam gegeven heb

Niet alle kristaliserende honing wil ik tot cremehoning maken, dus ben ik eerst maar op zoek gegaan hoe andere imkers hun troebele kristaliserende honing weer helder krijgen.
De een zet de honing in de auto die lekker in het zonnetje staat te stoven, de ander zet een emmer op de verwarming en weer een ander zet het in een afgedankte koelkast met een (ouderwetse) brandende gloeilamp, allemaal om de honing te verwarmen tot de heilige temperatuur van 40 graden!

De laatste methode van de afgedankte koelkast sprak mij het meest aan, ben dus ook maar eens aan de slag gegaan:

De "donor" koelkast is een klein model diepvrieskastje geworden, die zijn duidelijk een stuk beter geïsoleerd dan de koelkasten en precies groot genoeg om een emmer met 15 kg honing in te kunnen zetten.
Deze kast heb ik opgehaald bij het gemeentelijk inleverdepot van afgedankt witgoed.
Daar wordt op een verantwoorde wijze de kast ontdaan van het koelgas, zodat de motor en alle andere koel- en regelapparatuur verwijderd kan worden en alleen de geïsoleerde behuizing en deur overblijven want daar gaat het natuurlijk om.
In de kast heb ik 2 porseleinen fittingen gemonteerd waar ik twee 15 watt ouderwetse gloeilampen in draai, dus ik verwarm de kast met 30 watt.
Hier heb ik een paar jaar mee gewerkt en de 30 watt aan energie is ruim voldoende om de kast tot (ruim) boven de 40 graden te verwarmen...
Omdat ik van het risico af wilde dat ik de honing zou vergeten met het gevolg dat ik ze veel te warm heb laten worden heb ik vorige week een mooie thermostaat gekocht met de specificaties:

Differentiatierange (slewing range): 2° c. (is instelbaar tussen 0,1 ~ 30° c.)
Temperatuur minimaal: -50° c.
Temperatuur maximaal: 110° c.
Max. temp. afwijking: 0.1° c.
Aparte temperatuur censor: Afmeting 100 cm (geen positief of negatief)
Aan te sturen apparaat/installatie: 10 AH/AC220V*1PCS
Omgevingstemperatuur: -20° c ~ 70° c
Vochtigheid: 90% RH (geen damp of condensatie omgeving)
Eigen verbruik: 3 w
Afmeting bruto: 75 br. X 34,5 h. x 85 d. mm
Afmeting uitsparing: 71 br. X 29 h. mm

Deze thermostaat heb ik netjes in de deur gebouwd en doet zijn werk echt geweldig!
Hij zorgt ervoor dat de kasttemperatuur keurig op de ingestelde 45 graden gehouden wordt met een differentiatie van 2 graden tussen uitgaan en aangaan.
Ik heb de maximum kast temperatuur op de thermostaat afgesteld op 45 graden, dus bij afkoeling tot 43 graden schakelt hij de verwarming (2 x 15 watt) weer in.
Een van de honingpotjes heb ik voorzien van een deksel met gat, in dit potje steek ik de voeler van een digitale thermometer (Ikea) waarvan ik tijdens de meting het display ook aan de buitenzijde van de deur bevestig (magnetisch), zodat ik de themperatuur van de honing zelf ook nog in de gaten kan houden.
Bij het bereiken van de veertig graden kan er een piepje afgaan, maar dat heb ik uitgezet omdat de honing geruime tijd op die veertig graden gehouden moet worden om hem helder te laten worden.
Op het moment van de foto's was nog bezig met het precies inregelen van de thermostaat, vandaar dat de inhoud van de honingpotjes op de foto 41 graden is i.p.v. 40 graden
Een heerlijk precies minicomputertje waarmee ik met 33 watt per uur mijn honing weer helder kan maken/houden!

Teake

Goed verhaal Teake!

Teake, en alle anderen natuurlijk.

Een omgebouwde "koelkast" is al jaren een prima oplossing voor het weer vloeibaar en oppotbaar maken van gekristalliseerde honing.
Al meer dan 15 jaar maak ik daar gebruik van.
Met een nogal oude thermostaat werkte dat goed, wel met een te grote differentie van temperatuur.
Sinds twee jaar is het aangepast met de aanschaf van een STC-1000 thermostaat.
Zeer aan te bevelen met een heel klein differentie van ca 0,1 gr.
De prijs is er al van € 15 even zoeken op internet en eenvoudig te plaatsen en in te stellen.
Door mij ingesteld op 38gr.
Boven in de kast heb ik een afstandsplaat aangebracht met daarin een (PC) ventilator om in de gehele (koel)kast een gelijkmatige temperatuur te laten ontstaan.
De door mij toegepaste warmtebron is een warmtekooldraadlamp.
Al >40 jaar oud/jong maar jammer genoeg nergens meer verkrijgbaar.
Hoop dat ie het nog wat jaartjes zal volhouden.

Maar jouw werktemperatuur van >40gr zou ik toch niet meer toepassen Teake.
Enzymgehalte van jouw honing gaat hierbij zeer snel achter uit.
Evenzo een versnelde verhoging van HMF.
Hou die temperatuur onder de 38gr. Heb je nog wat speling en behoud van kwaliteit.

Gerard, dankjewel voor jouw advies en uitleg!
Ik zal de temperatuur op 38 graden zetten.
En die pc. ventilator da's een goed idee, die ga ik inbouwen, voor een betere verdeling van de warmte in de kast.
Bijen houden is leuk, maar knutselen ook

Teake

Ik heb op marktplaats een broedstoof voor reptielen gevonden. Paar tientjes. Werkt prima en er kunnen behoorlijk wat potten in. Een emmer lukt net niet.

Vraagje: als je gekristalliseerde honing terug vloeibaar maakt, hoe lang duurt het ongeveer tot die opnieuw kristalliseert?

Goeie vraag waar ik nog geen ervaring mee heb omdat ik de honing na het helder maken altijd vrij snel kwijt ben
Maar ik denk dat het per soort honing ook nog wel zal verschillen.
Ik heb nu een aantal potten die ik 72 uur op 38 graden heb gehouden en toch niet echt helder worden, dus die heb ik er maar weer uitgehaald, het zij zo.
Misschien dat iemand daar een verklaring voor heeft...?

Teake

Ik heb geen verklaring van honing die niet helder wordt. Zelf heb ik dit ook gehad.
Vraag mij af of helder zijn van honing alsof deze net is geslingerd wel te vertrouwen is.
Ik maak - zorg er voor - dat honing vloeibaar is zodat sommige klanten de honing op brood kan uitsmeren.
Voor mijn gebruik maakt het niet uit.

Teake de Jong schreef:.
Misschien dat iemand daar een verklaring voor heeft...?

Teake

Bijenbijbel pag 358 nr 821 . Bij een temperatuur van 35--45 graden komen de kristalkernen tot oplossing , al naar de soort en de dichtheid van de honing , zodat verhitting gedurende meerdere uren tot een temp van 50 graden ze tot verdwijning kan brengen .
Honingsoorten , die zoals heidehoning zeer langzaam kristaliseren , kunnen vrij snel weer tot oplossing worden gebracht ; koolzaadhoning , die snel kristalliseert, moet zeer lang verhit worden om weer vloeibaar te worden ... Wil men herkristallisatie voorkomen is een langere verhitting met hogere temperaturen nodig .

Interessant, citaat: zodat verhitting gedurende meerdere uren tot een temp van 50 graden ze tot verdwijning kan brengen
Toen de bijenbijbel is geschreven was nog niet bekent dat door verhitting van honing alle fermenten doden.
Men kon toen nog niet weten dat de fermenten uit de honing verdwenen.
Zoals je bij elke "bijbel" moet je deze lezen in de tijd waarin deze is geschreven en niet klakkeloos overnemen.