MEMORANDUM

[Piet Jager]

Memorandum

Van enig organisatieleven op het gebied van de bijenteelt is in Nederland eerst sprake tegen het einde van de 19e eeuw. Vanuit het Ministerie van Landbouw werd in 1896 aan een commissie de opdracht verstrekt om uitvoerig onderzoek te doen naar de maatregelen die zouden moeten worden genomen, om de in ons land kwijnende bijenteelt tot nieuwe bloei te brengen. Dit Nederlands Landbouw Comité nam in 1897 het initiatief tot de oprichting van een vereniging van bijenhouders. Tot 1922 bleef de Vereniging tot bevordering der Bijenteelt in Nederland, de enige en ondeelbare bijenteeltorganisatie in ons land.

In bedoeld jaar (1922) scheidden de hoofdzakelijk in de provincie Noord-Brabant en Limburg woonachtige leden zich van deze vereniging af en groepeerden zich in een tweetal onderafdelingen van de aldaar reeds werkzame en op confessionele grondslag opgebouwde land- en tuinbouworganisaties. De Bijenhoudersbond N.C.B , van de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond in 1921 (= nu ZLTO) en de Imkersbond L.L.T.B., van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond in 1922. In 1947 kwam daar nog de Imkersbond A.B.T.B., van de Aartsdiocesane Boeren- en Tuindersbond bij.

In 1925 werden opnieuw een aantal leden de Moedervereniging afvallig , die op grond van vermeende bezwaren tegen het suikerbeleid van het toenmalig bestuur, meer heil zagen in de oprichting van een nieuwe vereniging. De Nederlandse Imkersbond, die van deze afsplitsing het gevolg was, heeft zich, ondanks haar plaatselijk niet onverdienstelijk werk in onze toenmalige fruitstreek bij uitnemendheid ‘de Betuwe ’, niet voldoende kunnen bewijzen. In haar beste jaren telde deze bond niet meer dan 1000 leden.

In 1928 moest echter ook de Nederlandse Imkersbond ervaren, dat men het niet allen naar de zin kon maken, hetgeen tot uittreding van een honderdtal leden aanleiding gaf, die zich in de Utrechtse Bijenhoudersbond constitueerden. Tot in 1940 telde dit minuscule groepje niet meer dan 130 leden. In 1941 is de Nederlandse Imkersbond weer ontbonden en overgegaan naar de VBBN.


Naast deze 5 verenigingen ontstond in 1935 de Algemene Nederlandse Imkervereniging (A.N.I.) gevestigd te Eerbeek. Door haar aanvankelijk lage contributie van ca 0,11 eurocent per lid en haar enige taak in de distributie van accijnsvrije suiker aan haar leden, werd ze eerder ook wel het ‘suikerbondje’ genoemd. Ook is ze altijd tegen het Landbouwschap geweest.

De vraag rijst nu of en in hoeverre er in het verleden tussen al deze verenigingen en bonden enige vorm van samenwerking bestaan heeft en zo ja, welk nuttig effect daarvan voor de bijenteelt het gevolg is geweest.

!Piet

[henkvanderscheer]

Dut-et-ok-nut?

Bovenstaande "gevleugelde" uitdrukking van mijn oma schoot me te binnen bij het lezen van vooral de laatste regels van 'Memorandum'. Sommige personen zijn erg gefocussed op het aspect kosten/baten; Piet kennelijk ook, net als mijn al weer lang geleden overleden oma. En ik kan daarbij zeggen dat de appel niet ver van de boom valt. Met dergelijke vragen is m.i. niks mis, zolang maar duidelijk is dat er een verschillend waardeoordeel kan hangen aan het nut van iets.

In een ver verleden bestond er tussen de imkerorganisaties vooral samenwerking op lokaal niveau. Die vorm van samenwerking bestaat nog steeds. Zo zijn er gezamenlijke bijeenkomsten, markten en imkercursussen. Die samenwerking wordt klaarblijkelijk als nuttig ervaren.
De landelijke samenwerking kwam pas tijdens de tweede wereldoorlog tot stand onder druk van het Duitse gezag. Daarna kwam er opnieuw druk, nu van de Nederlandse overheid. De bijenhouderij mocht meepraten in het agrarisch overleg tussen de overheid en de Landbouw, maar diende dan als Afdeling Bijenteelt onderdeel te worden van het Landbouwschap. Vier van de vijf imkerorganisaties wilden dat wel; de ANI niet. Om met één mond in het Landbouwschap te kunnen spreken, was vóóroverleg nodig. Zodoende werd door de ABTB, LLTB, NCB/ZLTO en VBBN een stichting opgericht, genaamd Bedrijfsraad. Hoewel het Landbouwschap al lang ter ziele is, bestaat de Bedrijfsraad nog steeds en ook de ANI is in de loop der tijd tot de Bedrijfsraad toegetreden. In de imkervakbladen is met enige regelmaat gerapporteerd over de onderwerpen die in de Bedrijfsraad ter sprake kwamen en over welke onderwerpen men besluiten nam. Zo lang er met succes met de buitenwereld (zoals overheid, landbouwsectoren, natuurorganisaties) kon worden gesproken over onze belangen, hebben de deelnemende organisaties klaarblijkelijk het nut ingezien van een samenwerking in die vorm. Het is natuurlijk prachtig om aan de overheid te kunnen vertellen waar ze haar geld in onze belangen diende te steken, zoals onderzoek, voorlichting, onderwijs en ziektenbestrijding. Met het terugtreden van de overheid (als subsidiegever) komt het nut van die samenwerking echter meer en meer ter discussie te staan. In het verlengde daarvan kun je je afvragen of de Bedrijfsraad nog wel van deze tijd is. Duidelijk is wel dat er van enige nestgeur bij die stichting geen sprake is.
Ook binnen de imkerij werken we samen. Zo is er, om maar eens wat te noemen, één honingkeuringsreglement opgesteld en hebben vier van de vijf organisaties een gezamenlijk blad. In dat laatste ziet de ANI echter niets en die organisatie heeft dus een eigen blad.
Samenwerking is mooi zolang de verschillende partijen er het nut van inzien. Kleine organisaties zijn geneigd om uit noodzaak veel samen te werken, grotere organisaties daarentegen minder. Die kunnen zelf voldoende regelen. Daar komt nog bij, dat tegenwoordig mondige imkers zich naast de bestaande organisaties verenigen in organisaties die deelbelangen behartigen, zoals BBV en SBI.
Apartheid heeft mooie kanten. Zo heb je een eigen identiteit en nestgeur en kun je zelf beslissen om niet mee te doen aan bijvoorbeeld een stand op de Floriade. In dat geval jammer voor de broodnodige PR, maar mogelijke financiële tegenvallers dienen beslist te worden voorkomen. Naar mijn mening zou fusie meer voor de hand liggen dan samenwerking. Maar dat schijnt in de imkerij niet mogelijk, zelfs niet na de oprichting van het CDA en de opheffing van het Landbouwschap. Dus modderen we maar vrolijk door en blijft het hoofdbestuur van de VBBN streven naar fusie zolang de leden het belang van fusie onderschrijven. Ook een gefuseerde club kan een prachtige identiteit en aangename nestgeur hebben.

Henk van der Scheer





Bijgewerkt door - henkvanderscheer op 29/10/2002 14:54:51

[Piet Jager]

Hallo Henk,

Het doet me goed, zo af en toe, iets van jou op ons forum te mogen lezen (nieuwe politiek? ). Met jouw laatste bijdrage maak je mede de historische ontwikkeling in de Nederlandse imkerij voor ons inzichtelijk, zodat we ons vanuit dit historisch besef beter kunnen verplaatsen in de organisatorische problemen van toen en nu. Vanuit deze kennis is het misschien mogelijk om een nieuwe brug te slaan naar de toekomst.

Samenwerking

Naar mijn mening zou fusie meer voor de hand liggen dan samenwerking. Maar dat schijnt in de imkerij niet mogelijk, zelfs niet na de oprichting van het CDA en de opheffing van het Landbouwschap Dus modderen we maar vrolijk door en blijft het hoofdbestuur van de VBBN streven naar fusie zolang de leden het belang van fusie onderschrijven.

Reeds in de jaren 1940/'41 deed de toenmalige voorzitter van de VBBN, Mr. L.R.J. ridder van Rappard, onder druk van de oorlogsomstandigheden, reeds een dringend beroep op de 5 imkersbonden om te komen tot één grote nationale vereniging voor de bijenteelt.. Hoe weinig bevredigend de vergaderingen voor de eigenlijke fusiegedachte ook geweest zijn, het had toch dit nut opgeleverd, dat de Zuidelijke bonden tot één koepel-organisatie bereid bleken, die buiten het terrein van het interne verenigingsleven van hun organisaties, verstrekkende bevoegdheden zou kunnen uitoefenen. Van die BEDRIJFSRAAD voor de Bijenhouderij in Nederland werd reeds in 1940 de definitieve Stichtingsakte voorgelegd aan de Directeur-generaal van de Landbouw.

Visie & fusie
Een splitsing op confessionele grondslag heeft op een terrein, waar slechts technische en economische overwegingen een rol spelen, niet voldoende zin. Bedrijfsverenigingen als de VBBN betreden in beginsel niet het terrein van de levensbeschouwing. Waarom afzonderlijke acties met een gelijke doelstelling? Eén Algemene Nederlandse Bijenvereniging ter bevordering van de bijenteelt in Nederland bevat op dit gebied vele onschatbare waarden, die onze dagelijkse zorg volkomen verdienen. De samenwerking in de Bedrijfsraad vond de laatste jaren gelukkig plaats tussen gekwalificeerde personen, waarin de nestgeur ondergeschikt bleef. De samenwerking op het gebied van informatieverstrekking middels ons gezamenlijk blad BIJEN verloopt, volgens mij, ook goed. Waarom de fusiegedachte niet verder uitbouwen en inzichtelijk maken voor de achterban in plaats van maar wat voortmodderen op bestuurlijk niveau en het handhaven van de status quo? Een nieuwe visie op het geheel van de bijenteelt komt zodoende niet in 't vizier. Waarom in ons gezamenlijk blad BIJEN niet eens een themanummer gewijd aan 'Visie & fusie'? De doelstellingen van de diverse imkersbonden ontlopen elkaar niet zoveel, toch blijven we gescheiden optrekken en op de winkel passen. Moeten we anno 2002 onze oude doelstellingen uit het jaar 19.., onder druk van een nieuwe visie op het gebied van bijenhouden, zo langzamerhand niet wat bijstellen? Moet daar ook niet in komen te staan: "Ons streven (sterven!) is één Algemene Vereniging voor de Bijenteelt in Nederland, waarin alle Nederlandse imkers georganiseerd zijn"? Of kunnen we als gezamenlijke imkersbonden niet beter direct maar spijkers met koppen slaan, anders blijven we soms 50 jaar lang aan het streven.

!Piet

[henkvanderscheer]

Dag Piet (en andere lezers m/v),

Piet, mijn reactie op jouw memorandum was/is geheel op persoonlijke titel geschreven, maar ik kan natuurlijk niet ontkennen dat mijn lidmaatschap van het hoofdbestuur (HB) van de VBBN inhoudelijk meespeelt. Het HB van de VBBN beraadt zich momenteel op vele zaken, waaronder de internetactiviteiten van de VBBN. Op verzoek van het HB heeft Romée over dat onderwerp onlangs een notitie geschreven. Zo'n beraad verloopt in stappen en heeft enige tijd nodig om een gezamenlijke mening te doen uitkristalliseren. Ik verwacht dat het HB in de nabije toekomst vaker van zich zal laten horen, ook via dit medium. Communicatie is nodig en daar heeft het bij de recente fusiebesprekingen m.i. te veel aan ontbroken. Overigens was zo'n "radiostilte" tijdens die besprekingen ingesteld op verzoek van de besturen van de andere imkerorganisaties. Dat had het HB van de VBBN m.i. niet moeten accepteren, maar dat is achteraf praten. Aangezien op dit moment "bijenhouden.nl" als aandachtsveld binnen het HB bij mij is neergelegd, neem ik de vrijheid om hier zo af en toe eens wat te zeggen, zonodig op persoonlijke titel. Mocht ik worden teruggefloten, dan merken we het wel.
Piet, je hebt gelijk dat er reeds aan het begin van de tweede wereldoorlog een blauwdruk voor een bedrijfsraad lag, maar zo'n bedrijfsraad is er toen niet gekomen omdat de nationaal-socialistische beweging er zich mee ging bemoeien. De huidige Bedrijfsraad voor de Bijenhouderij kwam in 1948 tot stand. Aan de oprichting van die stichting namen deel de ABTB, LLTB, NCB/ZLTO en VBBN. Fusie was op dat moment niet mogelijk, maar men zag wel in dat er gezamenlijke belangen waren. Eerst in 1960 kwam de Afdeling Bijenteelt van het Landbouwschap tot stand en de besprekingen daarin werden "voorgekookt" in de Bedrijfsraad.
Ik ben het geheel met je eens dat splitsing op confessionele grondslag op een terrein waar slechts technische en economische overwegingen een rol spelen, niet voldoende zin heeft. Maar daarnaast spelen helaas ook ordinaire menselijke motieven een rol. Dat kan varieëren van machtsuitoefening (kerkelijke gezagsdragers met name voor de tweede wereldoorlog) tot persoonlijke animositeit (Ridder van Rappard contra vele anderen bestuurderen). Tijdens de recente fusiebesprekingen waren bij sommigen de lange tenen nog voelbaar. Gekscherend heb ik wel eens gezegd dat de "zuidelijke bonden" de groep Friesland van de VBBN het waarschijnlijk nog kwalijk nemen, dat indertijd Bonifatius bij Dokkum is vermoord.
Toen in 1999 Dick Vunderink in het januarinummer van 'Bijen' schreef "Vijf is te veel", reageerde Mari van Iersel, redacteur van 'Bijen" en tegenwoordig ook HB-lid van de ZLTO, daar een maand later heel positief op met een stuk getiteld: "op naar 'De Nederlandse Imkersvereniging". Ik vond dat moedig van hem en zeer verheugend. Ik neem aan dat hij die opvatting nog steeds is toegedaan. In 2000 organiseerde het HB van de ZLTO hearings onder de leden over de te volgen koers en daar bleek keer op keer dat men ondanks allerlei mitsen en maren toch positief was over een mogelijke fusie. Bemoedigend is dat de HB's van LLTB en ZLTO in principe niet tegen een fusie zijn, maar in de afgelopen besprekingen aangaven liever enige tijd uit te trekken om tot die stap te komen. Het HB van de VBBN is toen bereid geweest heel ver te gaan. We wilden afstand doen van de eigen identiteit en onze nestgeur wel vermengen met anderen. Kortom we wilden de VBBN opheffen en samen met de anderen een nieuwe organisatie stichten. We waren zelfs bereid tot een federatie als er op termijn uitzicht zou zijn op fusiebesprekingen. Dat bleek echter niet mogelijk. Nu niet en never niet zo werd ons door enkelen duidelijk te verstaan gegeven. Een algehele fusie is niet mogelijk. Wie weet valt er na het echec toch nog bilateraal te praten. Uiteindelijk zouden m.i. de voorstanders de oren niet naar een kleine minderheid moeten laten hangen. En daarnaast meen ik, dat je verstokte apartheidsaanhangers maar beter niet in een gefuseerde club kunt hebben. Die houden de vooruitgang alleen maar tegen.
Ik heb inderdaad wat onparlementair gezegd dat we bestuurlijk aan het voortmodderen zijn, maar dat houdt niet in "een status quo handhaven" zals jij veronderstelt. Een discussie voeren zoals ik nu hier doe, is in 'Bijen' veel moeizamer. Ik vond het een heel goede zet van Romée om op het imkerforum een discussie uit te lokken met de vraag: "Hoe nu verder". De realiteit is dat vervolgens slechts een paar personen hun mening geven en dat geringe aantal vind ik dan weer teleurstellend. Verwacht ook niet dat wij als HB op korte termijn nogmaals een discussie in 'Bijen' zullen aanzwengelen over samengaan. Meer voor de hand ligt, dat we duidelijk maken waar wij voor staan en wat we willen. Als anderen daar ook aan mee willen doen en er bij willen horen, dan zijn ze welkom binnen de VBBN of in een nieuw op te richten, gefuseerde club voor Nederlands sprekende imkers. Waarom zullen we bij de landsgrenzen ophouden nu Europa zich tracht te verenigen?!
Tenslotte: vitaliserend beleid maken we in principe met z'n allen binnen de VBBN. Weliswaar neemt het HB daarin vaak het voortouw, maar uiteindelijk bepalen de leden wat er gaat gebeuren. Veel zaken gebeuren op lokaal niveau met de bijbehorende nestgeur. Uiteraard verschillen de nestgeuren van de afdelingen van de ZLTO of de LLTB van die van VBBN-afdelingen in Drente of Utrecht om maar eens wat te noemen. Maar die verschillen zijn echt niet groter dan die tussen de nestgeuren van de VBBN-afdelingen in de Groep Zeeland boven en onder de Westerschelde. Ik heb met die laatste geuren ervaring en dat gaat heel goed samen in één zaal. Lokale verschillen moet je koesteren. Zo'n studiedag van de ZLTO is uniek en het gebruik in Limburg om de ALV te beginnen met koffie en vlaai spreekt me zeer aan.

Henk

[maartenkleijne]

Een fusie van de vijf verenigingen juch ik natuurlijk toe. Toch wil ik enkele kanttekeningen maken.

De vijf verenigingen zijn niet alleen confessioneel maar ook heel erg lokaal/regionaal en cultureel georienteerd. Vooral dat laatste zal in de toekomst alleen maar sterker worden.
Dat speelt nu al bij de lokale afdelingen van de VBBN. De lokaal actieve VBBN leden bouwen met elkaar een sfeer en cultuur waar andere imkers zich juist wel of juist niet bij thuisvoelen. Indien niet dan zien we soms dat die imkers weer met elkaar informele groepjes vormen buiten de vereniging om en dat is heel goed. Of ze gaan als loners verder en dat is jammer. Het aantal informele netwerken van imkers zal dankzij Internet sterk toenemen, en dat is ook heel goed. De toekomstige fusievereniging zal dus geen club worden waar je lid van bent omdat je anders alleen staat.
Het zal eerder een centraal informatieorgaan worden waar elke imker wat aan heeft en waarvan er in Nederland hoogstens eentje levensvatbaar kan zijn . 'Lid zijn op' Bijen als enige kwaliteitsblad voor imkers wordt veel belangrijker dan lidmaatschap van een vereniging. Dat is eigenlijk nu ook al zo maar het kan meer expliciet worden. Het Imkerform vormt een onderliggende garantie dat deze formele informatiestroom optimaal en up to date blijft. Dat allerlei imkers verder al dan niet formeel lid zijn van een steeds grotere varieteit aan sub-groepen, samengesteld volgens elke cultuur die hun maar aanspreekt, is organisatorisch bijzaak.
De VBBN wordt automatisch DE nationale imkerbond naarmate steeds meer imkers BIJEN lezen, gevoed door Imkerforum.
Een formele fusie wordt dan overbodig. Blijft alleen over het gestechel over een paar kwartjes of Euro's per abonnee, toe te kennen aan allerlei lokele en regionale subgroepen.
Daarbij komen natuurlijk in de eerste palats aan bod diverse historsche rechten al dan niet van bestaande rechtspersonen, verenigingen en stichtingen.
En nieuwe initiatieven kunnen zich ook rechten verwerven op grond van bewezen bijdragen aan het algemeen belang van de imkerij in Nederland.

Veel fusieperikelen komen voort uit een antitrend: gericht op het nivelleren van historische culturele verschillen, terwijl de hoofdtrend anno 2002 juist is een sterke toename van culturele diversiteit op grond van niet alleen levensovertuiging maar ook op grond van lifestyle of imkerstijl.
B.v. er zijn afdelingen waar je niet welkom bent als je geen bier lust, maar ook waar je niet welkom bent als je perse bier wilt drinken op de vereniginsavonden. En er zijn afdelingen waar je juist wel of niet op zondag in de bijen mag werken. En dat is toch allemaal prima! We hebben geen fusievereniging nodig om die diversiteit te nivelleren.

Des te meer behoefte is er aan een overkoepelende paraplu die waar nodig namens alle imkers kan spreken.

Als BIJEN uitgroeit tot een kwaliteitsblad -zoals nu gaande is- in plaats van het VBBN clubblaadje, mag het abonnementsgeld ook wel iets winstgevender worden, op het niveau van elk ander eigentijds hobbyblad, b.v. op tuingebied. En dan hoeven we niet over elk kwartje te vergaderen.

[Piet Jager]

‘We hebben geen fusievereniging nodig om die diversiteit te nivelleren’

Ik denk, dat dat ook geenszins de bedoeling is of dat we daar bang voor moeten zijn. Nederland zal en moet een mozaïek blijven van verschillend gekleurde afdelingen met hun eigen cultuurtje, sfeertje, plaatselijke en regionale activiteiten. In de afdelingen gaat alles gewoon door, zoals voorheen. Je kunt dat het best vergelijken met groene stroom. De consument verneemt daar in de thuissituatie ook niets van. Het is louter een administratieve afhandeling. In de plaatselijke afdelingen wordt het imker zijn beleefd en doorgegeven. Dat belet echter niet dat ze heel goed vanuit één bijenhoudersorganisatie kunnen worden aangestuurd, ondanks de grote verschillen in identiteit tussen de plaatselijke afdelingen

!Piet

[Romée van der Zee]

Henk vd Scheer schreef:

Toen in 1999 Dick Vunderink in het januarinummer van 'Bijen' schreef "Vijf is te veel", reageerde Mari van Iersel, redacteur van 'Bijen" en tegenwoordig ook HB-lid van de ZLTO, daar een maand later heel positief op met een stuk getiteld: "op naar 'De Nederlandse Imkersvereniging". Ik vond dat moedig van hem en zeer verheugend. Ik neem aan dat hij die opvatting nog steeds is toegedaan.

Aan Mari van Iersel, genoemd door Henk vd Scheer, vroeg ik om een reactie. Hieronder volgt deze. Hij vertelde me tevens dat hij al zoveel tijd voor een beeldscherm doorbracht dat een actieve deelname aan deze discussie verder niet van hem verwacht mocht worden.

Een mislukte fusie
De fusie is mislukt omdat we het niet hard genoeg gewild hebben. De imkers niet en de besturen niet, anders hadden we echt wel oplossingen voor de problemen gevonden. Het belang bij de fusie was en is niet groot genoeg. Organisatorisch en financieel waren de problemen niet zo groot. Communicatie was wel een probleem. De VBBN ziet de fusie om een heel andere reden mislukken dan de ZLTO. Zo'n andere visie op hetzelfde gebeuren, wijst op een slechte communicatie. Een hoofdbestuur dat als groep moet beslissen over een plan, is heel iets anders dan de afzonderlijke leden in diverse commissies. De hoofdbesturen hebben één keer met zijn allen samen over de fusie gesproken. Zaken die op die gezamenlijke vergadering aan de orde waren geweest, zijn later in commissie vergaderingen nauwelijks meer besproken. We namen elkaar blijkbaar niet erg serieus.
We hebben de fusie niet hard genoeg gewild. Vergeet niet dat 90% van de georganiseerde imkers deel uitmaakt van VBBN, ZLTO en LLTB en dat zijn de 3 organisaties die gezegd hebben de fusie te willen. Ra, ra, hoe kan 't dan toch mislukken?

Hoe nu verder?
Het enige wat nog kan is dat de leden van deze organisaties hun besturen terug zullen sturen naar de onderhandelingstafel. Ik vrees dat de hoofdbesturen hun leden duidelijk zullen maken dat het echt aan de andere partijen lag dat de fusie is mislukt. Ja, en op die andere besturen hebben de leden van dit goed willende bestuur natuurlijk geen invloed.
Een klein voorbeeldje: Henk van der Scheer zegt in zijn tekst op imkerforum: "Overigens was de "radiostilte" tijdens die besprekingen ingesteld op verzoek van de besturen van de andere imkersorganisaties".
Hij had de openheid wel gewild. Als hij dat echt gewild had, waarom heeft hij er zich dan niet zo sterk voor gemaakt dat het ook gebeurd zou zijn? Behalve het schoonvegen van het eigen straatje is dit ook een voorbeeld van slechte communicatie tussen de besturen en commissies. Ik ben ervan overtuigd dat Henk echt vindt dat het aan de andere besturen ligt en dat hij hier niet de bedoeling heeft iets mooier voor te stellen dan in werkelijkheid is. Maar het is zo'n goed voorbeeld van een gebrek aan kennis van elkaar. Naar mijn idee is de afspraak voor de "radiostilte" gemaakt in de werkgroep bedrijfsraad 2000 met Dick Vunderink als voorzitter. Hoe kan Dick iets goed vinden waarvan leden van zijn eigen bestuur vinden dat het zo ernstig fout is? Zo werkten commissies en besturen langs elkaar heen en dat konden ze omdat de fusie niet belangrijk genoeg gevonden werd.

Verder moeten we in goede samenwerking met elkaar proberen de zaken te doen die aan de orde komen. Het maandblad Bijen kan daarbij als voorbeeld dienen. Daar zijn zakelijke afspraken gemaakt en op twee momenten per jaar wordt in een vergadering van redactie en besturen overlegd of we op dezelfde voet door kunnen gaan. De redactie functioneert onafhankelijk van de besturen, soms zo onafhankelijk dat de besturen vergeten zijn dat het hun beleid is dat het maandblad er is. Iets dergelijks zou ook voor andere algemene belangen kunnen: ziektebestrijding, bijenteeltonderwijs, een visie op de imkerij als hobby. Een gezamenlijke administratie zou ook geen gek idee zijn.

Mari van Iersel

[Romée van der Zee]

Op zich zou het hoopvol zijn als, zoals Mari van Iersel schrijft, de fusie is mislukt omdat bestuurders het onvoldoende gewild hebben, waarbij communicatiestoornissen een beslissende rol speelden. Dat zou met enig duw en trekwerk wel te herstellen zijn. Maar hij voegt er aan toe "Het belang (bij een fusie) was en is onvoldoende". En in dat laatste zit het werkelijke probleem, ook wat mij betreft.
De redenen om 100 jaar geleden een bijenteeltorganisatie op te richten zijn nu niet meer geldig. Een enkeling daargelaten, ontleent niemand meer een noodzakelijk (neven)inkomen aan het houden van bijen. Onvoldoende is geformuleerd wat in 2002 het belang is van een imkersorganisatie, en wat haar doelen moeten zijn.
Als de besturen weer naar de onderhandelingstafel teruggestuurd zouden worden, dan zou dat wat mij betreft met een dubbele opdracht moeten. Op de eerste plaats zou een gezamenlijk beleidsplan gemaakt moeten worden, en vervolgens zou aangegeven moeten worden, waarom een fusie van doorslaggevende betekenis is om zo'n plan uit te voeren. Een makkelijke opgave is dat niet, als men tenminste de werkelijke situatie waarin wij met onze bijenliefhebberij verkeren, goed zou formuleren. Maar ik ben een groot voorstander van het inslaan van die weg. En dan liefst goed volgbaar voor iedere geïnteresseerde imker.
Romée

[henkvanderscheer]

Hoi Mari,

Ik hoef jou denk ik niet te vertellen waarom een fusie goed zou zijn. In 1999 heeft Dick in het januarinummer van 'Bijen' een duidelijk een aantal voordelen geschetst in zijn stuk "Vijf is te veel". En jij hebt dat een maand later onderschreven en daar nog aan toegevoegd, dat fuseren tot een kwaliteitsverbetering op diverse terreinnen zal leiden en dus een meerwaarde heeft. In 2001 heb je in het septembernummer van 'Bijen', samen met Jo Janssen en Jos Plaizier, daar nog de gewenste doelstellingen aan toegevoegd. Ik was en ben het daar volledig mee eens.
In 1999 schreef je ook: "Een groot nadeel van een fusie is het verlies van een gedeelte van de eigen identiteit. Dat wordt zo gevoeld door de imkers en hun bestuurders. De laatsten verliezen nog iets meer. De bestuurders kennen elkaar, werken prettig samen en hebben geen zin in een sprong in het duister. Onze bestuurders hebben daar een extra zetje voor nodig. Dat moet van de leden komen." Toendertijd heeft jouw eigen hoofdbestuur (HB) je dat, begrijpelijk, niet in dank afgenomen. Desondanks ging je door, stelde je je als HB-lid verkiesbaar en kwam je tot mijn verrassing inderdaad in het HB van de ZLTO. Ik vond/vind dat moedig van je en (nog steeds) zeer verheugend.
Daarna kwamen de fusiebesprekingen en het resultaat was voor allen teleurstellend. Ik denk dat gebrek aan communicatie daarbij een voorname rol speelde en ik heb gezegd dat die "radiostilte" er was op verzoek van de ander imkerorganisaties. Dat was het vaststellen van een feit en niet bedoeld als "zwarte-pieten". Ik had die openheid wel gewild, ja, maar Dick wilde dat lange tijd niet, omdat hij zijn woord daartoe had gegeven in de Werkgroep 2000. Dick was een integer man, maar ook iemand die een duidelijk stempel op allerlei zaken drukte. Hij leidde namens de VBBN de fusiebesprekingen. Het was zijn levenswerk en dat wilde ik niet frustreren.
De mening van de achterban is inderdaad belangrijk voor een fusieproces. Zeker in organisaties die door een andere organisatie daartoe worden opgeroepen. Jij riep indertijd de imkers op om o.a. op elke vergadering, groot of klein, het bestuur met voorstellen in die richting te bestoken. Het HB van de ZLTO ging zelfs zover om hearings te houden over het onderwerp en het resultaat was overwegend positief. Dan moet er toch te praten zijn? Als het bestuur van de ZLTO werkelijk een fusie wil, dan heeft ze toch de zegen van haar achterban! Ik heb het je ruim twee jaar geleden in een gesprek van man tot man al eens gevraagd, maar ik doe het bij deze nog maar eens een keer: "Waar wachten wij nog op?". Willen "We" het echt niet hard genoeg of wil het HB van de ZLTO het echt niet hard genoeg?

Hartelijke groeten, tot horens en wie weet tot ziens op de Studiedag in Boxtel. Ik zal er zijn.

Henk