Bijenhouden.nl

Ik kwam het gedicht Koolzaad van René de Clercq (1877-1932) tegen in het Maandschrift voor de Bijenteelt VBBN, no 5, Mei 1986, Het KOOLZAADnummer en ik wilde dit gedicht van de Vlaamsche toondichter jullie niet onthouden in deze rubriek:


Op de website van het René de Clercq genootschap staat een subtiel andere versie. Ik vraag mij af of de redactie van het blad Bijenteelt hier niet wat foutjes gemaakt heeft?

KOOLZAAD.

Hoe geel, hoe geel, hoe geel,
het blinkend koolzaadveld,
met al die gouden kruiskes,
met al dat gouden geld!

Het is al zon, al zon,
al zuiver zonnigheid,
dat zich door al die truiskes
op heel de breedte breidt.

Het groeit daar in den grond,
het stijgt uit elken steel,
en borrelt in de buiskes
zoo geel, zoo geel, zoo geel!

De bietjes zuigen 't zeem,
de suiker van de blom,
en dragen 't naar hun huiskes
en keeren wederom.

De bietjes zijn er geern
de bietjes zijn er veel,
zoo krielend als de kruiskes,
en geel, en geel, en geel!


24 Natuur, St.-Martens-Latem (De Praetere) z.j. (1903), 128 p.
9 Uit zonnige jeugd, Amsterdam z.j. (1916), 75 p.
35 Gedichten, derde vermeerderde druk, Amsterdam 1918, 305 p.

Bron: http://www.rene-de-clercq.be/RDCweb/KOOLZAAD.html

Het gedicht Koolzaad is ook op muziek gezet door Jan Morks (1865-1926).
Zie: http://www.rene-de-clercq.be/RDCweb/par ... %202st.pdf

Bietjes zijn bijtjes
't Zeem is honing

Maar wat zijn truiskes?

Groeten, Patrick

Truiskes zijn hier : trosjes bloempjes.
De dichter heeft van het recht op dichterlijke vrijheid gebruik gemaakt.
Eigenlijk kon hij geen woord meer vinden waarin 'n "ui " zit.
Als ik naast René gezeten zou hebben tijdens het componeren van
de lofzang op koolzaadbloemen en bijen, dan zou ik hem geadviseerd hebben
om het sjieke woord "tuilkes""ofwel "tuiltjes" te gebruiken voor "truiskes" ofwel "trosjes".

Volgens de biologische nomenclatuur bloeit de koolzaadplant
met trossen ofwel tuilen. Zjef

P.S. Het woord "ofwel" gebruik ik tussen woorden die synoniem zijn, dus dezelfde
betekenis hebben. Het woord "of" tussen woorden die niet dezelfde betekenis hebben.
De Nederlander Koenen en Vlaming Endepols gaven in 1948 als voorbeeld
voor het gebruik van het woord "tuiltje" : een ruikertje of tuiltje viooltjes.

Mijn voorbeeld als imker: Bij de uitgang van de kerk werden door de bruidsmeisjes na de
huwelijkssluiting in mei, uit de tuiltjes koolzaadbloemen vóór het bruidspaar uitgestrooid.

Ah ja. Dat klinkt aannemelijk!


Bij deze een idee voor de redactie van Bijenhouden:

Zou het niet leuk zijn om in het aanstaande Mei nummer van 2022, zesendertig jaar na de publicatie van het gedicht "Koolzaad" in het Maandschrift voor de Bijenteelt, als "rectificatie" de juiste versie van het gedicht "Koolzaad" van René de Clercq te herplaatsen met uitleg en verklarende woordenlijst?

Patrick

Dat is een goed initiatief van jou, Patrick.
Herinneringen ophalen verdient ook een of meer plekjes in het 125 - jarig vakblad
van de NBV, dat thans "Bijen-houden" heet. Zj.

P.S. Patrick spreek jij óók nog enigszins één of meer van de Limburgse dialecten
aan beide zijden van de Maas tot Mook ?
Zonet om half drie borrelde het woord "Truske bloemen" in me op, dat klinkt
als Tröske bloome.; Waarschijnlijk in Oost- of Westvlaanderen als Truiske.

Ik vind het wel een lollig idee. De redactie is van plan om ieder nummer van het komende jaar aandacht te besteden aan het jubileum. Ik ga zelf een stuk schrijven over 1922, toen de VBBN 25 jaar bestond. daarbij is het Maandschrift, het 'groentje', allicht een belangrijke kennisbron. Dat moet rond 1 april verschijnen , kort voor de koolzaaddracht. In datzelfde nummer plaatsen we dan een enigszins komisch bedoeld stukje met een kleine rectificatie bij een bericht uit 1986 waarin toch wat foutjes geslopen blijken te zijn.

Ik zal het eens voorstellen.

Groet,

Bart de Coo
(Ik stop binnenkort met mijn redacteurschap, maar ik heb nog veel artikelen in de pen. Geen zorgen.)

Bart de Coo schreef: ↑

ma 27 dec 2021, 20:09

Groet,
Bart de Coo
(Ik stop binnenkort met mijn redacteurschap, maar ik heb nog veel artikelen in de pen. Geen zorgen.)

Bart het is wel te hopen dat de teksten uit je pen vloeien.