Lucerne klaver

[Piet Jager]

Eerder stond hier in de polder (brug over bij Nijkerk) nogal eens wat velden met lucerne klaver. Zo tegen de bloei werd het gemaaid. Als de boeren het erg druk hadden, kon je soms nog een week op de bloeiende blauwpaarse klaver vliegen. Er werd toen gezegd dat de bijen er eigenlijk een beetje een hekel aan hadden, omdat als ze in de bloem kropen telkens een tikje van de stuifmeeldraden op hun kop kregen.
Of was dit een smoes van de concurrent om jou er maar vandaan te houden? Misschien een vraag voor Albert, want die weet vaak van de hoed en de rand.

!Piet

[wilde]

Piet, het is leuk dat je dit onderwerp eens aansnijdt.
Met Sara, die hier enige tijd geleden informatie bij het forum opvroeg over hommels, heb ik hierover ook contact gehad. Zij was in de eindfase van een Belgische lerarenopleiding en maakte afstudeerwerkstukken voor het vak biologie. Zij is inmiddels geslaagd met prachtige cijfers, en dat is geen wonder. Ik heb het document over hommels gezien en dat liegt er niet om. Ik kan er veel van leren. Het is erg jammer dat het niet publiek is. Het document is zeer groot (ca. 42 MB!) door de massa afbeeldingen, waarvan ik er ook enkele kon leveren. Dat maakt het moeilijk publiceerbaar op internet.

Na dat eerste project dacht ze, dat ik ook wel wat van het volgende project zou weten. Daarin kwamen de bestuivingsmechanismen van vlinderbloemigen aan de orde. Mijn kennis is echter niet zo diepgaand. Ik ben meer de herkenner en weet dan dikwijls te vinden waar de details op te zoeken zijn. Ongeveer zoals ook een jurist werkt, die kent ook niet alle wetsartikelen maar heeft geleerd ze te kunnen opzoeken. Zo ook hier.

De oude Thijsseflora is toch een onovertroffen boek wat dat betreft. Ik heb ook de laatste flora van de KNNV, maar dat vind ik een onding. Niet te hanteren. Thijsse geeft keurig de 4 bestuivingstypen weer, eerst in het algemeen beschreven en later weer per plant aangeven.

De luzerne is een plant van het type '˜springveer-mechanisme'. Als er een insect op de kiel van de bloem landt springen stijl en meeldraden tevoorschijn: ze komen met een ruk omhoog. De stijl raakt het insect aan, zodat kruisbestuiving mogelijk is. Door de plotselinge actie van de springveer wordt er stuifmeel over het insect uitgestort. Zo werkt het dus ongeveer. Er zijn nog 3 andere bestuivingsmechanismen van andere vlinderbloemigen, die ik hier verder laat voor wat ze zijn. Onderstaand een bloemtrosje van de luzerne. De kleur kan zeer variabel zijn: van bijna wit tot paars en alle lilatinten ertussen in hetzelfde veld..

[img]../beeld/a/albertdewilde/albert_luzerne02cc.jpg[/img]
Dat het insect daarvan een soort tik op de kop krijgt lijkt mij mogelijk, maar het schrikt ze echt niet af om er op te vliegen. Alleen met warm weer geeft de luzerne nectar, maar dan zeer veel. Daar lusten de bijen wel pap van. Het probleem is ook dat de plant moet bloeien en dus niet gemaaid moet zijn. De bijen op de luzerne van mij waren dit jaar bedoeld voor de 2e en 3e snee (zo heet dat hier). Het gewas wordt gemaaid, gedroogd en tot consumeerbare brokjes verwerkt tot veevoeder. Het gewas blijft meestal minstens 3 jaar op dezelfde plaats staan. Het kan ook langer wel tot 7 jaar. Vier weken na het maaien bloeit de plant weer. De waarde van de plant gaat achteruit als deze bloeit, het gaat om de stengel en bladeren, die de voedingswaarde leveren.

Bij warmte en droogte treedt noodbloei op. Dat is nu het geval. Dan bloeit de plant wat eerder om voordat ze het loodje legt nog gauw zaad te produceren. Voor de imker is een goede regenbui echter niet verkeerd. De nectarstroom gaat dan wat gemakkelijker als er eenmaal bloei is. Het is soms een fantastisch gewas als alles meezit, soms frustrerend. Ik heb wel eens wekenlang op bloeiende luzerne gestaan met slecht weer. Dan gaat het drogen trager en ontstaat er achterstand in de maaischema's. De temperatuur kwam niet boven de 20 graden en er was veel regen. Dan heb je dus aan luzerne niets. Het is meestal toch kortdurend. Maar een goed volk kan in optimale omstandigheden van volk, temperatuur en gewas gemakkelijk 20 kg honing per week halen. Als dat dus wat langer duurt haal je daar een veelvoud van. Ik heb in die gevallen mijn volken ook wel merendeels op honing ingewinterd. Er was gewoon geen slingeren meer aan. Dit jaar lijkt zo'n jaar te worden.

Ik had ooit een volk waarvan ik in totaal in dat jaar 125 kg honing slingerde. Trek daar 30 kg voorjaarshoning van af en je komt tot geweldige cijfers. Dat hoeft voor mij ook niet, want dat is erg veel werk. Het probleem met dit warme weer is het afnemen van honing. Normaal ga ik er met de aanhangwagen naar toe om ze op te halen. Dan zijn de oogstbare honingkamers 36 uur tevoren op bijenuitlaten gezet. Het is dan slechts stapelen. Met deze temperaturen durf ik echter geen uitlaten te zetten, omdat het boven de uitlaten wel eens veel te warm zou kunnen worden als de bijen daar niet meer normaal bij kunnen komen. Nu wordt het mondjesmaat stuk voor stuk wat honingramen afnemen en dat schiet niet op. Morgenochtend neem ik er wat mee naar huis, voor zover ze achterin de auto passen en zet weer wat lege honingkamers terug, want mijn bijenjaar is nog niet om.

Groetend, Albert

[J A Verwijmeren]

Albert wat is jou ervaring met het broednest als de honing zo massaal binnenstroomt. Ik krijg de indruk met de honingstroom in deze hoeveelheid dat zodra er een cel leeg komt deze direct gevuld wordt met honing, en daardoor de koningin geen plaats heeft om haar eitjes te leggen.
De derde snee is rond deze tijd en het is bijna half augustus zodat er nog steeds honing binnenkomt wanneer begint de aanzet voor het broed dat de winterbijen moet voortbrengen?

Groeten Jack

[wilde]

Ja Jack, dat is bij mij ook een beetje het probleem, maar dat lost zich vanzelf op. Ik geef wel veel honingkamerruimte (3 tot 4 HK's of 2 BK's) en dat helpt wat. Ik verwacht dat binnen 1 tot 2 weken alle luzerne (60 ha.) in de buurt van mijn kasten is gemaaid. Dan stopt de aanvoer van nectar abrupt. Dat kan ook direct gebeuren als de temperatuur daalt onder de 25° C. Daarna moeten ze alles nog indikken en verzegelen. Dat kost toch nog gauw een week of twee denk ik.

Mijn beste volken hebben de minste last van de nectarvloed. Ze slaan direct boven het rooster op en hebben veel broed. De volken die toch onder het rooster oplaan hebben er meer last van. Bij die volken wissel ik over een paar weken mogelijk wat volle kantramen om, zodat er meer broedruimte komt.
Groetend, Albert

[Erik Speksnijder]

Na een mooie vakantie in Zweden heb ik vorige week de 4 kasten geslingerd, die in m'n (ons) bijenstalletje staan in Wolphaartsdijk. Ook hier in de buurt waren meerdere grote percelen luzerne (en 2 lapjes bladramenas) en enkele braakranden ingezaaid. Het was een goede oogst en op een ons na vloeide er 150 kilo in de honingemmers. Vooral de honing, die vlak voor/tijdens m'n vakantie binnen is gekomen, is schitterend helder, bijna acacia-achtig van kleur, wat kenmerkend is voor zuivere luzernehoning. Opvallend was dat de eerdere honing donkerder van kleur is en ook al deels gekristalliseerd was in de raat. Het wilde voor geen meter door de fijne honingzeef lopen en een zeefzak moest eraan te pas komen om de boel toch een beetje vlotter in de emmers te krijgen.
Ik vermoed dat deze gekristalliseerde honing te wijten is aan de bladramenas en de donkere kleur aan de mix van bloemen in de braakranden.

Jack vroeg eerder aan Albert wat hij toepaste om het verdrinken van het broednest te voorkomen. Ik heb zelf begin juli, toen de bijen honing tussen het broed gingen stoppen en de koningin ruimte-gebrek kreeg, een beetje gewaagd, een nieuwe niet-uitgebouwde broedkamer op de bodem gezet en hier in het midden de koningin op een raampje broed geplaatst (met hierop het koninginnerooster). 1-2 weken later was de boel al netjes uitgebouwd en was de koningin volop aan de leg in de nieuw beschikbare ruimte. Het broednest boven het rooster, wat al aan het verhoningen was, liep uit en werd netjes verder volgestopt.

Erik

[Huib Koel]

hier in het midden de koningin op een raampje broed geplaatst (met hierop het koninginnerooster).

Hoi Erik,

En de darren? Die konden niet meer wegkomen. Lagen die allemaal dood op het rooster?
groet,

HK

[Erik Speksnijder]

En de darren? Die konden niet meer wegkomen. Lagen die allemaal dood op het rooster?

De darren kun je "bevrijden" door ze bij de controles in de weken hierna eventjes de tijd te geven om het luchtruim te kiezen. Massaal kruipen ze als je de kast (dekplank) op een kier zet naar het licht.
Bovengenoemd probleem heb je trouwens ook, als je het broednest op 2 (of 3 broedkamers) hebt staan en besluit om de moer onder het rooster te stoppen in de onderste broedkamer. Altijd in de weken hierna, de darren even de ruimte geven om te ontsnappen.


Erik