winterwandeling napraat kamperfoelie

[Æbe]

Historische achtergronden plantennamen
Kamperfoelie
De vraag is, wat Kampen te maken heeft met Kamperfoelie .
Het Internet heeft daarop geen antwoord, de Wikipedia vermeld:
Kamperfoelie (Lonicera) is een klimplant die zowel in Europa, China, Noord-Oost-Azië als in de Verenigde Staten voorkomt, behorend tot de familie van de kamperfoelieachtigen (Caprifoliaceae). Hij slingert zich om andere planten en bomen heen.
De bloemen hebben vooral 's avonds een sterke zoete geur. Ze zijn er in diverse kleuren, veel voorkomend is de roze-rode en geel-witte vorm. De plant is vrij gemakkeljk te vermeerderen uit zomer- of winterstek.
De plant dankt zijn Latijnse naam aan de Duitse natuurhistoricus Johann Lonitzer.
Geen verklaring van de Nederlandse naam ,dan maar zoeken in de boekenkast, LINNÆUS geeft zelf de oplossingen aan in de natuurlijke historie of uitvoerige beschrijving de dieren planten en mineralen,tweede deels,vierde stuk,de heesters , beschrijft hij 14 Loncera's

L0 N IC E R A.
Een onregelmaatige eenbladige bloem,met een geknopte Stempel, waar van de kelk het Vruchtbeginsel bevat, hetwelk een besie wordt met twee Holligheden en veele Zaden,maakt de kenmerken uit
Tot dit Geslagt, welks naam ter vereeringe strekt van den ouden Kruidkenner LONICERUS, zijn in de eerste plaats de Kamperfolies en derzelve mede '“soorten; in de tweede plaats de Honds-Bessen,die tweebloemig zijn en niet klimmen;en in de derde plaats enige andere Gewassen ,die overend staan en veelbloemige Steeltjes hebben,thuis gebragt. Dus Die windende Ranken hebben
1.Lonicera Caprifolium,.Italiaanse Kamperfolie ;de latynsche naam Caprifolium, welke Geitenblad betekend,wordt gemeenlijk verduitscht met Caprifolie en door verbastering uitgesproken , Kamperfolie
vandaar dus kamperfolie,.
Voor de beschrijving van LINNÆUS was de plant bekend onder de naam CAPRIFOLIUM,volgens het GROOT EN ALGEMEEN KRUIDKUNDIG,HOVENIERS EN BLOEMISTEN WOORDENBOEK (1745)heeft zijn naam van CAPER, een BOK, en FOLIUM een blad omdat de Bokken de teere bladen van deze plant opeeten. Kamperfoelie,ook MemmetjesKruid en Geiten-blad.

Weer anders in DE FRIESCHE LUST-GAARDE deze vermeldt geen kamperfolie, maar :Mammekens-kruyd ,Memmekens-kruyd,Geytten-blad,Zwitzel-bloemen,Tuynling.Wee-winde.Zuyge-mammekens-bloem,Caprifolie, ook Voert te Nurnberg de naam, Rozen van Jericho

Huishoudelijk woordenboek (1768) vermeld

CAPERFOELIE; of Camperfoelie; Memmekenshuid;, geitenblad; Spek- of Woudlelien, in 't-latijn Caprifolium , of Pereclimenum, ook Matrsijlva en Lilium inter spinas genaamt; 'er

zijn yerscheidene .zoorten van, als

1. De Duitse caperfoelie ,
2. de Italiaansche Caperfolie ,.
3 de Virginische altijd groene en bloeiende Caperfoelie .
4 de Virginische regt op groeiende scharlakenroode Caperfolie


. De eerfte zoort groeit veel in Neder- en Hoog- Duitschland, Frankrijk, Engeland, en elders; maar de tweede zoort in Zuid-Frankrijk en Italien, in de. bossen

en heggen, slingerende zig met haare lange ranken om andere heesters en boomen heen, en zig daar aan vast hegtende:

De derde en vierde zoort behooren in Virginien, Carolina en elders in America te huis

Men kweekt deeze heester-gewassen ook veel in tuinen,

voornaamelijk de beide eerste zoorten, weegens haare . aangenaame reuk, dien ze hooftzaakelijk 's morgens en-

S'avonds, en na een warme regen van zig verspreiden:.

men plant ze tegens' prieëlen en zitplaatzen', enz., om dezelve daar meede' te bekleeden , dèwijl ze schielijk en hoog genoeg opklimmen.

Ook plant men ze dikwils in de bosquets onder andèr wild gewas, om bij het wandelen den aangenaamen reuk daar van in haar bloeitijd te genieten:

Om die redenen plant men ze ook wel hier ,en daar om de boomen van de wandel-laanen, waar bij

ze opklimmen en geen onaangenaam gezigt geeven; Men kan 'er ook kleine stam-boomtjes met ronde kroonen trekken, die men op de rabatten van