De Kaapse honingbij

[Albert Stoter]

Ik was net het filmpje in http://www.imkerforum.nl/phpbb/viewtopi ... 33&t=24371 aan het bekijken, en daar kwam ook de volgende zin in voor: The workers are female, but they are unable to lay fertile eggs. (De werksters zijn vrouwelijk, maar ze zijn niet in staat om vruchtbare eitjes te leggen).

Dit klopt natuurlijk zondermeer bij het overgrote deel van onze (kleine 30) mellifera ondersoorten. Maar (zoals zo vaak), er is weer een uitzondering.

Bij de Apis mellifera capensis hebben sommige werksters namelijk de (recessieve) eigenschap dat ze diploide eitjes kunnen leggen die gewoon kunnen uitgroeien tot werksters of koninginnen. Door deze eigenschap is deze Apis mellifera capensis zelfs in staat om volken van de Apis mellifera scutellata (toch een van de "grondleggers" van de killerbee) te gronde te doen gaan.

[tineke w.]

Maar er is in zuidelijk afrika ook een stabiele hybridezone geografisch tussen beide ondersoorten - capensis en scutellata - in, waarin ze naast elkaar leven zonder de andere soort 'over te nemen' . Madeleine Beekman, van oorsprong een Nederlandse, heeft met een Australische groep onderzocht hoe dat dan werkt. Het fenomeen dat werksters zonder te paren vrouwelijk nakomelingschap kunnen voortbrengen draagt de mooie naam van thelytoky, wat zoveel betekent als vrouwtjesvoortbrengerij.

[Albert Stoter]

Da's grappig, ik heb van die Madeleine verschillende dingen gelezen over de kaapse honingbij, maar van die hybridezone nou net niet. Ik kan het ook zo gauw niet vinden. Heb je die bron wellicht voor me?

[pieter1]

http://edepot.wur.nl/132719

[Albert Stoter]

Pieter, dat is beslist niet de bron waar Tineke het over heeft, want in dit artikel wordt juist ook weer naar voren gebracht dat de capensis het scutellata volk overneemt.
Overigens was dat wel de eerste keer dat de capensis in het scutellata gebied werd gebracht en heeft men dat nadien (toen men het effect in de gaten kreeg) snel teniet kunnen doen.
Ergens in de afgelopen jaren is de capensis echter wederom in scutellata gebied terecht gekomen, en ditmaal heeft men nog niet alle capensis weten te neutraliseren.

[tineke w.]

dit is hem:
Beekman M., Allsopp M.H., Wossler T.C., Oldroyd B.P. 2008. Factors affecting the dynamics of the honeybee (Apis mellifera) hybrid zone of South Africa. Heredity 100:13-18

zie ook een recenter verhaal:
http://www.apidologie.org/articles/apid ... m09107.pdf

[Albert Stoter]

Tineke, bedankt. Ook die andere heb ik dankzij jouw gegevens als pdf kunnen vinden ( http://www.culturaapicola.com.ar/apunte ... oyd/81.pdf ).

Interessant om te lezen hoe de capensis ondanks die hybride zone er toch niet in slaagt om voorbij die hybride zone in het scutellata gebied te komen (wat dus alleen is voorgekomen door wederom de mens). En eveneens de scutellata niet in het capensis gebied.

Ik zal eens zien hoe ik deze informatie in de capensis-pagina op Imkerpedia kan verwerken (en t.z.t. in een nog te maken scutellata-pagina).