Eerder voornemen gehad om een rubriek : "Wat deed jij vandaag fout" te openen.
Ik ben daar een groot voorstander van! Iedereen maakt fouten en je kunt het meeste leren van fouten. Zelf doorgewinterde imkers maken fouten. Degene die zeggen dat bij hun alles goed moet je per definitie wantrouwen!
Ik meld hier regelmatig mijn fouten op het forum. Soms word ik dan afgebrand, maar ik hoop maar dat beginnende imkers ervan kunnen leren en die berichten op waarde schatten. Zo heb ik afgelopen weekend nog een onbevruchte moer verspeeld. Die had ik ingevoerd in een kieler. Volgens mij waren de overgebleven bijen met een te klein aantal om een dop aan te zetten. Ik had K. ingevoerd met een wasdop. Bij latere inspectie bleek dat er toch een miniscuul dopje op de zijkant van het raatje zat (wat ik niet had gezien) en dus hadden de bijen de K. niet geacceppteerd. Tja weer een fout.
Maar nu terug naar de topic: drama in kunstofkast.
Jelte Pieter Dijkstra schreef:
Ik denk toch dat belangrijk is om lang te laten opdoeken (voordat je de zwerm definitief opzet op raat) en zet er voldoende ruimte onder zodat de tros kan uitzakken. En mss horgaas bovenop de kast leggen met de deksel er los op (dus met lucht ertussen).
gr.
Met de kans dat de ene helft van de bijen in de kast zit , en de andere helft de vliegopening niet kan vinden en aan de bovenkant van het gaas buiten de kast gaat zitten .
Het warmlopen is in ieder geval te wijten aan menselijk handelen. Ik neem aan dat in de vrije natuur het warmlopen niet (of nauwelijks) zal voorkomen. Dat menselijk handelen begint natuurlijk al met het scheppen van de zwerm. Aan de tros werd de zwerm aan alle kanten omringd door frisse lucht, plotsklaps zit diezelfde zwerm in een korf, met alleen aan de onderkant een kleine ventilatiemogelijkheid. Een zwerm ontwikkeld heel veel warmte. Ik schepte eens in de stromende regen een zwerm van de zijkant van een schoorsteen. Ik gebruikte daarvoor een kartonnen doos waarmee ik de zwerm als het ware van de stenen afschraapte. Ik dekte de doorweekte doos af met een kaasdoek en liet me vervolgens naar mijn bijenstand vervoeren. Onderweg droogde de doos zienderogen op door de warmte die het volk ontwikkelde.
Een zwerm kan veel gemakkelijker warmte ontwikkelen dan de temperatuur laten zakken. Beschikt een "normaal" volk over de gelegenheid om water te halen voor extra afkoeling, een zwerm heeft alleen maar de ventilatiemogelijkheid door met de vleugeltjes te waaieren. In de meeste gevallen zal dit voldoende zijn, maar in extreme gevallen zal het waaieren onvoldoende effect hebben, terwijl het waaieren wel voor extra warmte zorgt. In dat geval koerst het volk rechtstreeks naar een warmloper.
Er zijn dus wel degelijk een aantal factoren die de imker kan beïnvloeden. Water is erg belangrijk. Voordat ik een zwerm schep, maak ik de schepkorf met de tuinslang kleddernat. Voor mij is dat handig, omdat de korf wat steviger wordt, de bijen krijgen de beschikking over water.
Ruimte is belangrijk, maar met de Segebergerkasten kan teveel "uithangruimte" fataal uitpakken omdat de bijen de warmte niet naar beneden kunnen krijgen. Als de onderbak niet leeg was geweest, maar gevuld met ramen, dan hadden de bijen nog een "ketting" kunnen vormen. Ze hadden dan de warmte kunnen doorgeven van boven naar beneden. In een lege bak ontbreekt die mogelijkheid en kunnen ze alleen maar aan de zijwanden "doorgaand ventileren".
Samenvattend: ik ben van mening dat het, bij het scheppen van zwermen, van essentieel belang is dat de imker zorgt voor voldoende water. Gebruik de plantenspuit met ruime hand. Voor een overdaad van water kunnen ze zich beschermen, een tekort aan water kunnen ze niet aanvullen met, soms, fatale gevolgen.
Ik heb het zelf nog nooit gehad dat me een zwerm is warmgelopen, dus ik spreek niet uit ervaring.
Ik ben het met Eddy eens dat dit aan menselijk handelen moet liggen; in het wild lopen zwermen niet warm.
Daarvan uitgaande zou ook reisramen, natmaken, etc niet nodig moeten zijn, dat gebeurt immers in het wild ook niet. Wat mij in elk geval niet goed lijkt en wat wel gedaan wordt is een zwerm opsluiten in de kast of korf. Ik denk dat een zwerm, als ze dat wil, weer de kast/korf zou moeten kunnen verlaten (hoe vervelend dat voor de imker ook is). Ik denk dat als de zwerm er uit wil en niet kan ze wel eens zo opgewonden kunnen raken dat daardoor veel warmte ontstaat.
Ik probeer de laatste tien jaar, indien mogelijk zoveel mogelijk, op een "natuurlijke" manier in de kast te krijgen.
Ik leg een groot wit laken onder de zwerm. zet op een hoek van dat laken een een kast, gewoon met de deksel erop, schut het volk op het laken vlak voor de ingang van de kast (dus niet eerst in een korf ). Normaal rent de zwerm dan binnen een paar minuten de kast in. Voor degenen die dit wel eens gezien heeft lijkt dit heel erg veel op hoe een zwerm bij een eigen gekozen behuizing aan komt en binnengaat.
Een paar punten waar ik daarbij nog op let zijn: 1)niet te snel de zwerm pakken, ze mag rustig een uurtje hangen.2) Een grote vliegopening aan de kast. (ik werk met warre-kasten, die normaal een tamelijk kleine vliegopening hebben; die opening maak ik voor een zwerm zo groot mogelijk.3)Verder gebruik ik in de kasten alleen kuntraat strips, dus geen volledige vellen kunstraat. Dat om twee redenen. een zwerm produceert inderdaad veel warmte waardoor het risico dat de kunstraat gaat uithangen voorts produceert een zwerm in een ongelofelijk hoog tempo bijzonder fraaie raat waar kuntraat niet tegenop kan. De kuntraat bewaar ik voor vervanging of uitbreiding van bestaande volken.
Ik probeer wat foto's van deze ravage op deze site te plaatsen. Ik kan me goed vinden in een aantal ideeën die hier zijn geopperd. Vooral de suggestie 2 bakken met kunstraat te geven spreekt mij aan bij een grote zwerm, vooral ook omdat ik heb gezien dat de bijen goed naar boven trokken. Als er dan geen ruimte meer is en er blijft een laag onderin die de vliegspleet versperd kan ik me indenken dat er warmtestress ontstaat waardoor de raten inzakken en alles op de bodem van de lege kamer valt en het proces nog wordt verergerd!