Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

historische aspecten van- en filosoferen over bijen en bijenteelt.
Plaats reactie
Franschman
Berichten: 1235
Lid geworden op: wo 27 apr 2011, 00:13
Contacteer:

Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Franschman » wo 17 apr 2019, 01:13

Beste Beeleevers,
De spaarkast kan wel worden gezien als een sprong voorwaarts in de geschiedenis van de Nederlandse imkerij.
Toch kan je maar met moeite iets te weten komen over de ontwikkelaar van deze kast.
Naar mijn mening zou het gepast zijn een sculptuur van ir. Mommers op te richten bijvoorbeeld bij het Bijenhuis.
Een alternatief zou een bronzen halfrelief kunnen zijn.
Ere wie ere toekomt ! :clap:

Wat denkt U forumgebruiker van zo’ n idee ? :
7AA7B5EE-DFDD-46C7-B11A-A261C7AFF1CD.jpeg
7AA7B5EE-DFDD-46C7-B11A-A261C7AFF1CD.jpeg (24.66 KiB) 5703 keer bekeken
Ir. Mommers ,ontwikkelaar van de Nederlandse Spaarkast.

Gebruikersavatar
Tieme
Berichten: 1961
Lid geworden op: vr 12 aug 2005, 13:35
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica (beebreed 55-2) en Buckfast
Locatie: De Krim, Nederland
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Tieme » wo 17 apr 2019, 08:34

Hi,

Ik geloof toch niet dat het introduceren van deze kast nu zo'n grote innovatie was. In Engeland was/is een soortgelijk kast in gebruik.
En echt heel anders dan andere kasten is de spaarkast ook niet. Het bijzondere zit em er vooral in dat bijna iedereen deze kast is gaan gebruiken.
Dat zal toch vooral aan de structuur van de imkerij in Nederland en ook aan de verenigingen liggen.

groeten,
Tieme

Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8245
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 14
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Hans van der Post. » wo 17 apr 2019, 13:11

Tieme schreef:Hi,
Ik geloof toch niet dat het introduceren van deze kast nu zo'n grote innovatie was. In Engeland was/is een soortgelijk kast in gebruik.
En echt heel anders dan andere kasten is de spaarkast ook niet. Het bijzondere zit em er vooral in dat bijna iedereen deze kast is gaan gebruiken.
Dat zal toch vooral aan de structuur van de imkerij in Nederland en ook aan de verenigingen liggen.
groeten,
Tieme
Wel erg kort door de bocht om dit zo te stellen. Ir Mommers heeft zeker de spaarkast voor NL ontwikkeld naar verschillende voorbeelden in het buitenland. De Film "Bijenhouden met succes" en de beeld strip "de Aalster methode" door Mommers ontwikkeld en samen door zijn medewerkes gepromoot hebben heel veel bijgedragen tot het succes van de spaarkast. Hierin in werd nadrukkelijk deze kast gebruikt. Dit heb ik uit eigen ervaring mee gemaakt.
Nog meer te vinden in: http://www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Spaarkast
!Hans.

Franschman
Berichten: 1235
Lid geworden op: wo 27 apr 2011, 00:13
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Franschman » wo 17 apr 2019, 23:12

[quote="Hans van der Post."
Wel erg kort door de bocht om dit zo te stellen. Ir Mommers heeft zeker de spaarkast voor NL ontwikkeld naar verschillende voorbeelden in het buitenland. De Film "Bijenhouden met succes" en de beeld strip "de Aalster methode" door Mommers ontwikkeld en samen door zijn medewerkers gepromoot hebben heel veel bijgedragen tot het succes van de spaarkast. Hierin in werd nadrukkelijk deze kast gebruikt. Dit heb ik uit eigen ervaring mee gemaakt.
Nog meer te vinden in: http://www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Spaarkast[/quote]

Beste Beeleevers,
Ik ben het met met Hans van der Post volledig eens en dat onderstreept des te meer, dat Rijksbijenteeltconsulent
ir. J.F. A.M.Mommers ( 1908-2004) een herdenkingsteken verdient en krijgt, op een gepaste plaats en bijvoorbeeld in de vorm van een sculptuur of een medaillon.
Dat ter herinnering aan het feit dat juist hij de Spaarkast heeft ontworpen en gepromoot en deze kast tot een succes heeft weten te maken in de Nederlandse imkerij. Chapeau voor deze man :dance: :be8:

Daarmee heeft hij de Nederlandse Imkerij een omwenteling laten maken naar de moderne, efficiënte imkerij, waarbij hij een simpele constructie paarde aan een redelijke kostprijs. Doe dat maar eens na ! :roll:
Gun deze man posthuum de eer !!! :clap: :clap: :clap:

Als men in de voetsporen zou willen treden van deze bescheiden man, zou ook een medaillon een optie zijn.
Zie voorbeeld van de bekende beeldhouwer Hildo Krop.
Nu Mommers nog !. :pray: Het zou het Bijenhuis sieren. :roll:
Plaquette Hildo Krop beeldhouwer.jpg

Gebruikersavatar
Tieme
Berichten: 1961
Lid geworden op: vr 12 aug 2005, 13:35
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica (beebreed 55-2) en Buckfast
Locatie: De Krim, Nederland
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Tieme » do 18 apr 2019, 08:02

Heeft het succes van de spaarkast niet alles te maken met de isle of wight disease (tracheemijt)?

Na het sterven van grote aantallen volken in het VK ontstond een grote vraag naar volkjes. Door de enorme vraag uit Engeland voor volken op simplexramen gingen vele Nederlandse imkers volken op deze ramen houden om afleggers te verkopen. Er zijn grote aantallen 6-ramers de zee over gegaan.

Toen dat eenmaal zo was kon er nog wat verder aan de kast en methode gewerkt worden. De spaarkast is op geen enkele wijze een verbetering ten opzichte van de kasten die toen al voorhanden waren. De Aalster methode is voor die tijd wel een mooie ontwikkeling geweest.

Het is overigens een wonder dat de imkers zo massaal op die spaarkast met de vreemde dubbele wand zijn over gegaan. Pas recentelijk is de kast uitontwikkeld nu er een volledig enkelwandige kast bestaat met een handige grote handgreep.

Maar, als jullie toch plaquettes willen plaatsen, waarom dan niet voor alle voorgangers die ons gebracht hebben waar we nu zijn? Dzierzon, Langstroth, Dadant, Wedmore, Hruschka, Br. Adam, etc... Een soort wall of fame. Ik ben voor.

Franschman
Berichten: 1235
Lid geworden op: wo 27 apr 2011, 00:13
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Franschman » do 18 apr 2019, 21:37

Beste Beeleever Tieme,
Binnen de imkerij heeft zich in de loop der tijd een enorme evolutie voorgedaan als het gaat om efficiënt, hygiënisch en rendabel bijenhouden.
Dat het een internationale ontwikkeling betreft staat buiten kijf, Ook uitvinders en wetenschappers 'avant la lettre' zoals Jan Swammerdam en
Anthony van Leeuwenhoek later Langstroth en von Frisch etc. hebben daaraan bijgedragen.
Het belang van bestuiving (door bijen) moeten we niet uit het oog verliezen. Ook Linnaeus later Mendel en zijn onderzoek, gaven meer inzicht in deze materie.

Toch wil ik mijn initiatief benadrukken dat wij als Nederlandse imkers best trots mogen zijn op een man, die heeft bijgedragen aan modernisering, standaardisering van de vele verschillende kasttypen en tevens heeft geijverd voor een behandelingsmethode die door zijn eenvoud snel ingang vond.
Ook voor de producenten en handelaren in imkermaterialen werd levering eenvoudiger en rendabeler gemaakt ,juist door die Spaarkast en de keus voor een daarbij behorende raam-maat die overigens redelijk goed past bij het Nederlandse klimaat en drachtomstandigheden.

De vervaardiging van en sculptuur, een beeldhouwwerk of smaakvolle plaquette is mijn inziens daarom op zijn plaats. :clap:
Het doet geen afbreuk aan andere verbeteraars en van plagiaat of imitatie is bij Mommers naar mijn informatie geen sprake.
Daarom: ere wie ere toekomt. :clap:
Een voorbeeld van een dergelijke plaquette gaat hierbij.

Ik hoop van harte dat de forumleden en de Vereniging als geheel, het plan om te komen tot een herdenkingsobject voor Mommers, willen steunen. :pray:
Een voorbeeld van een Plaquette gaat hierbij.
Plaquette voorbeeld voor Mommers.jpg
Plaquette voorbeeld voor Mommers.jpg (49.34 KiB) 5413 keer bekeken

Freek
Berichten: 775
Lid geworden op: za 03 dec 2005, 10:02
Imker sinds: 1984
Aantal volken: 8
Bijenras(sen): Buckfast
Locatie: Harderwijk
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Freek » vr 19 apr 2019, 22:15

Jaren heb ik met spaarkasten gewerkt vind deze door ir. Mommers in de jaren 50 bedachte kast prima. Oogt modern en strak volgens zijn oorspronkelijke ontwerp met strakke buitenkant en dubbele wand voor en acher. Vanaf bijna het begin mijn eerste kast was een simplex kast die iemand eigenhandig gemaakt had maar ik vond het een onding. Waar laat je al die randen als je in je bijen zit te werken, nog erger als je twee kasten open hebt. Ook Aalster methode toen in het begin natuurlijk.
De spaarbroedbakken en honingkamers, prima volgens het oorspronkelijke model naar mijn idee.
De inhammen (dus enkele wanden voor/achter) vind ik voor het door mij gebruikte materiaal (betonplex of multiplex) minder meer kans op rot daardoor dus maak ik voor en achterkant strak als het oorspronkelijke model zodat er geen water in voor en achterkant kan blijven staan waardoor multiplex kan delamineren/hout kan rotten.
Als in hout gemaakt en met de onderste balkjes schuin geschaafd is dat nadeel van die inhammen minder of niet.
De bodem, maak ik anders dan het oorspronkelijke ontwerp maar dat doet iedereen omdat er gaas in moet en een lade eronder.
Vaak worden er ook nicot bodems onder toegepast omdat die bijna niks kosten, via een leep latje op de onderkant van de onderbak dat binnen de nicot bodem valt kan voorkomen worden dat de nicot bodem schuift en zit het zo vast als een huis.
Verbeterd met een dak dat 12 cm hoog is zodat er een 2L bak op past zonder dat je een rand hoeft te gebruiken en mijn eigen ontwerp bodem met schuiflade en latje boven het vlieggat en opklap vliegplank, een prima kast naar mijn idee.
In de tijd van Mommers gebruikte men waarschijnlijk nog een voerbak zo groot als de hele kast gemaakt van hout dus snap wel dat een dak van 7cm dan niet een probleem was, en de varroamijt bestond ook nog niet. Ik heb die kast dus zelf daar wat op aangepast maar buiten dak en bodem zijn de overige onderdelen nog zoals door ir Mommers bedacht. Alhoewel zo ik hem maak van betonplex, en hardhouten bodem weegt ie zo 16 kg en zit er nog geen bij of honing in. Inmiddels buckfast bijen dus Aalster methode hoeft niet meer (per se).

Vandaag kwam er bij mij een verbeterde Segeberger binnen van ielgat, het weegt bijna niks. Tja 21e eeuwse moderne idioot goed geisoleerde bak vergeleken met die spaarbak. Ben benieuwd wat de bijen er van vinden de warmte van de segeberger zal ze doen herinneren aan juist de warmte van zo een warme strokorf dus helemaal modern is t ook weer niet. Maar mooi ding mooie afstandsrepen ingebouwd in de bakken en mooi opklap vliegplankje en bodem met schuifla. Vierkante bakken waar 11 ramen in gaan maar een segebergerbak is breder dan een spaarbak dus het verlies van ruimte tussen de raten is maar anderhalve mm dus dat is te doen. Fijne is dat je een honingbak ook eens haaks op de onderbak kan zetten bouwen ze m helemaal uit ook de kantraten. Ben benieuwd hoe ie gaat voldoen. Afgelopen winter al een volk overwinterd in een piepschuim zesramer segeberger voldeed me ook heel goed uitstekende uitwintering. Ik weet niet of ik nou alle spaarbakken ga vervangen door segebergers dat kost ook nogal een aardige duit en de spaarbakken zijn nog maar zes jaar oud. Het pluspunt is dat ik spaarbakken makkelijk zelf kan maken en een segeberger niet maar een mooi ding vind ik het wel. Ander pluspunt van de spaarbakken is dat die onverwoestbaar sterk zijn met de segeberger is dat minder. Mogelijk de 11 raams segeberger met verbeterde afstandsrepen en opklapvliegplank die eigenlijk ook een budgetkast is opvolger van de budgetspaarbak?

Freek

Franschman
Berichten: 1235
Lid geworden op: wo 27 apr 2011, 00:13
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Franschman » za 20 apr 2019, 20:33

Bedankt Freek voor je ontboezemingen en constateringen.
Tevens een groet van mede Franschman en Harderwijker Rob Zwennis :D

Franschman
Berichten: 1235
Lid geworden op: wo 27 apr 2011, 00:13
Contacteer:

Re: Spaarkast icoon van moderne Nederlandse imkerij

Bericht door Franschman » ma 29 apr 2019, 21:25

Beste Beelievers,
Dat ir. Mommers ,de man die de Nederlandse Spaarkast ,als onderkomen voor bijen vormgaf een herinneringsmonumentje krijgt , moge duidelijk zijn.
Eerder opperde ik een smaakvolle, plaquette in brons uitgevoerd.

Een ander optie zou een gedenknaald zijn van klein formaat
Zo’ n gedenknaald of kleine obelisk kan in een park een ware ‘eyecather’ zijn.
Goed opgesteld in de gezichtslijn van een pad ,verhoogt het ook het effect en de waardering van zo’n park.
We mogen toch als imkers wel bogen op smaak en stijl .
Het arboretum in Wageningen kan wellicht een memorabele plek bieden. :clap:

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 2 gasten