Donkere honing meer antioxidanten dan lichte?

[Bart de Coo]

Bijkers,

Bevat donkere honing meer antioxidanten dan lichte?

Van een collega van mij, een fanatieke hardloper, ontving ik een kopietje uit het tijdschrift Runner's world (dec, 2006). In een kadertje op bladzijde 58 lezen wij het volgende:

'Honing is niet alleen een mooie, natuurlijke bron van koolhydraten, ook het gehalte van antioxidanten is aanzienlijk. Dat is te danken aan de aanwezigheid van fenolen. Antioxidanten zijn gunstig voor de mens, omdat ze schadelijke processen in het lichaam een halt toeroepen. Voor wie in het winkelschap met honing geen keuze kan maken, is het goed te weten dat er meer antioxidanten in honing zitten naarmate de kleur donkerder is.'

Ondanks het feit dat ik de ballen verstand heb van honing, laat staan van antioxidanten en fenololen, of zoiets, klinkt dit artikeltje mij in de oren als onzin. Het is allemaal zó overzichtelijk en simpel dat het haast niet waar kán zijn. Antioxidanten zijn goed voor je en donkere honing bevat er meer van dus als je veel donkere honing eet dan word je honderd. Ja ja, amehoela. Je zult zien dat de werkelijkheid een stuk gecompliceerder is. (Toegegeven, ik zit de tekst een beetje te verdraaien.)

Ook mijn collega was nogal verbaasd over dit berichtje en vroeg mij of ik er meer over kon vertellen. Dat kan ik dus niet, maar ik hoop heel erg dat er een forumer rondloopt die dat wel kan.

Ik dank je bij voorbaat heel hartelijk!


Groet,


Bart de Coo

[maartenkleijne]

Ik weet het antwoord niet Bart, maar wel dat zeer lichte honing hoofdzakelijk suiker met een beetje water is. Ik vermoed dat eventuele fenolen etc.. middels het stuifmeel in de honing moeten komen. En ook in koninginnegelei etc..

[Bart de Coo]

Biemannen,

Zodra ik vanochtend de bovenstaande vraag had verstuurd, bedacht ik mij dat ik zelf in het bezit ben van een mooie informatiebron over antioxidanten. Het gaat om een dvd-box van het tv-programma De Keuringsdienst Van Waarde. Een van de laatste afleveringen ging dus over antioxidanten. Ik heb vanmiddag naar die dvd zitten kijken met een aantekenblok op schoot. Zie hier mijn bevindingen.

In ons speelt zich een voortdurende strijd af tussen oxidanten en antioxidanten. De term 'oxidanten' betekent inderdaad wat je denkt dat het betekent: stoffen die ontstaan door chemische reacties met zuurstof. Een andere term voor deze stoffen is 'vrije radicalen'. Het lichaam vormt ze voortdurend en ze zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor veroudering. We gaan er dus in zekere zin dood aan.

Ons lichaam moet deze stoffen zien te beteugelen, anders worden we ziek. Er worden tientallen ziekten rechtstreeks veroorzaakt door een teveel aan vrije radicalen. De stoffen die de vrije radicalen de baas kunnen, of althans zorgen voor een zekere balans, noemen wij 'antioxidanten'. Je treft deze stoffen vooral aan in planten die behoren tot de 'kruisbloemigen', de 'cruciferae'. Dat is een zeer uitgebreide familie waartoe bijvoorbeeld de herik (Sinapis arvensis) of de pinksterbloem behoren (Cardamine pratensis). De eetbare kruisbloemigen zijn bijvoorbeeld de gele waterkers (Rorippa amphibia) of de radijsjes (Raphanus sativus), maar toch vooral de koolsoorten (Brassica oleracea), in gewoon Nederlands: broccoli, spruiten, enzovoort.

Mensen die door middel van hun voedselconsumptie die vrije radicalen te lijf willen gaan - wat ten zeerste is aan te bevelen! - doen er goed aan geregeld koolsoorten te eten. (Nog een leuke tip uit Wageningen: als je kool gaat eten, dan kun je de hoeveelheid antioxidanten flink doen toenemen door de kool ruim voordat je hem gaat eten, alvast te snijden. Niet te lang verhitten!)

Ik zie dus niet zo goed in waarom je honing zou eten omwille van de antioxidanten; eet kool!

Maar mijn aanvankelijke vraag heb ik voor mezelf nog niet beantwoord: bevat donkerder honing nu meer antioxidanten of niet?

Zo. Je kunt mij er voorlopig niet van beschuldigen dat ik, lui achterover leunend, zit te wachten op een antwoord, want ik heb mijn huiswerk gedaan. Wie volgt?


Groet,


Bart de Coo

[Bart de Coo]

Beste Maarten,

Je hebt het nogal achteloos over 'fenolen, etcetera'. Maar die term ontgaat me volkomen. Zou je dat kort kunnen toelichten? Bedankt alvast.

Bart.

[maartenkleijne]

Fenolen worden in het ren-stukje genoemd als antioxydanten, Bart.
Sommige antioxydanten zijn fenolen. Ze komen veel voor in popi verhalen over antioxydanten in voedingemiddelen.

[LWPisa]

...fenolen zijn organische (koolstof) moleculen die gemeen hebben dat er een of meerdere fenol strukturen aanwezig zijn in het molecuul. Een fenol structuur is een 6-ring van koolstofatomen (benzeenring) waarvan aan 1 een hydroxy groepje (zuurstof met waterstof) vastzit. Het hydroxy groepje kan reageren met radicalen/vrije zuurstof.

Veel kleurstoffen als anthocyanen en tannines zijn fenolen.

Mogelijk is er wel wat te zeggen voor het feit dat er in donkere honing meer fenolen zitten. Maar ja hoeveel meer? Het lijkt me ook dat kool of zoiets een betere bron van dat soort plantestoffen is dan honing...ik eet liever 400 gram gestoofde kool dan 400 gram honing in 1 keer...

L.

[Bart de Coo]

Dat laatste had ik me ook al bedacht inderdaad. Als een tijdschrift het gebruik van donkere honing aanprijst met het argument dat het meer antioxidanten bevat, dan zou dat misschien best waar kunnen zijn, maar dan zit de onzin waar ik het over had in een andere hoek: als je zo graag antioxidanten tot je wilt nemen, eet dan iets waarmee je die stoffen in veel grotere hoeveelheden kunt consumeren. Om nou een kilo honing te gaan zitten oplepelen...

Ik heb overigens een vraag verstuurd aan de redactie van Runner's World, maar nog steeds geen antwoord ontvangen.

Groet,

Bart de Coo