Bij de startpagina: De appel.

Over het voedsel van bijen en hommels en hun rol bij de bestuiving in natuur en cultuur.

Moderator: maartenkleijne

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8309
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 4
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Bij de startpagina: De appel.

Bericht door Hans van der Post. »

Rijk: (Planten)
Stam: (Landplanten)
Klasse: (Zaadplanten)
Clade:"nieuwe" Tweezaadlobbigen
Orde:Rosales
Familie:Rosaceae (Rozenfamilie)
geslacht: Malus

[img]../assets/afbeeldingen/startpagina/starthansvdpost_appelbloem.jpg[/img]Bloemen van de Goudreinette.


Ik heb altijd al wat gehad met de appel.
Een van mijn eerste jeugdherinneringen zijn dat mijn vader fruitbomen plante waaronder een aantal appelbomen:
de Notaris, Zigeunerin en Goudreinette. Alleen de goudreinette ligt tegenwoordig nog in groente afdelingen.
De notaris en zigeunerin zijn terug te vinden in moestuinen volkstuinen en buitenplaatsen.














[img]http://www.bijenhouden.nl/beeld/h/hansvdpost/hans_appel7175.jpg[/img]Een sierappel als laanboom gepland.


De wilde appel (Malus sylvestris) werd al 10.000 v.Chr. in Europa als voedsel in het wild verzameld. Waarschijnlijk is de appel langs de oude zijderoute verspreid. In Centraal-Azië komen meer dan 25 wilde appelsoorten voor, waarmee de gekweekte appel zich in de loop der eeuwen heeft gekruist. Geselecteerde rassen werden later instandgehouden door de door Chinezen ontdekte techniek van enting.

In de tijd van de Grieken en Romeinen tussen de achtste eeuw v.Chr. en de vijfde eeuw na Chr. was er een florerende teelt van appels.
De Romeinen hebben deze rassen verder verspreid over West-Europa.

In de negentiende eeuw hadden vele steden in Nederland hun eigen rassen. Deze rassen waren zoet of halfzuur, verschillend gekleurd en met verschillende vormen en grootte. Enkele voorbeelden hiervan zijn Lunterse Pippeling, Notaris, Brabantse Bellefleur, Groninger Kroon, Eijsdener Klumpke, Ziguenerin,
Gronsvelder Klumpke enz.

De pomologische vereniging in Nederland proberen zoveel mogelijk oude rassen in stand te houden.












Afbeelding


Notarisappel, een notabele uit de 19e eeuw.

De Lunterse Tuinbouw-vereniging 1873-1963.
In de tweede helft van de negentiende eeuw waren de fruittelers in Nederland in twee kampen verdeeld. De ene groep hield vast aan de oude, vertrouwde manier van kweken, namelijk enten en veredelen. De andere groep was ervan overtuigd dat onze vruchtbomen, die steeds door enten waren voortgekomen uit oudere bomen, op den duur aan ziekten zouden bezwijken en daar hadden deze "verlichte" geesten gelijk in. Daarom wilden zij uit zaden nieuwe bomen verkrijgen. Anders, dan je zou denken krijg je, als je een appelpit in de grond stopt, namelijk niet dezelfde appelboom terug, maar een nieuw ras, een kruising een kind de appelboomouders. Bij toeval is zo'n ras soms van uitstekende kwaliteit "gevonden". Een van de grootste voorvechters van de Nederlandse zaailingteelt was de Lunterse notaris Johannes Hermannus Theodorus Wilhelmus van den Ham ( 1822-1912).

De dienstbode van vd Ham kreeg opdracht om 's winters alle appelpitten te bewaren in een fles met zand. Op een gegeven moment zaaide vd Ham wat van die pitten in een uithoek van zijn tuin. Een deel van de jonge boompjes werd daar aan hun lot overgelaten, totdat ze jaren later opeens grote, heerlijke vruchten bleken te dragen. 'De Assepoester was tot een Koningin geworden', zo heet het ergens.vd Ham was definitief voor de zaailingenteelt gewonnen en in 1873 richtte hij, samen met enkele andere notabelen, de Luntersche Tuinbouwvereeniging op. Doel was het zaaien van vruchtbomen in heel Nederland te bevorderen en nieuwe, betere zaailingen te kweken. Die groep notabelen rond Lunteren waren toen de denktank; in de periode 1890 -1900 was er een levedige ontwikkeling in de bijenteelt onstaan.
In 1884 was vd Ham teruggetreden als notaris. Hij stortte zich nu met nog meer energie op de bijenteelt en de fruitteelt. In 1885 kreeg hij de lemoenappel, een zachtzure appel die lijkt op een goudreinet. In de jaren daarna volgden de groene pippeling, de Lunterse pippeling en - omstreeks 1896 - de notarisappel.<
J.R.
Berichten: 318
Lid geworden op: ma 18 jul 2005, 21:50
Imker sinds: 2005
Aantal volken: 5
Bijenras(sen): mellifera
Locatie: Marum Nederland
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door J.R. »

Hallo Hans,

Bedankt voor deze geschiedenisles.
Zelfs zonder al deze info over de notaris appel,
was het al 1 van mijn toppers, heb er een struikvorm van
dankzij de geiten en een hoogstam, die nu begint te dragen.
Heb je ook gegevens van de Ekestein renet, of is dat te ver weg?

Groet,

Jan Ritsma
Gebruikersavatar
Bart de Coo
Moderator
Berichten: 2978
Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): Bastaard
Locatie: Dieren (Gld)
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door Bart de Coo »

Mijn bijen staan in een hoogstamboomgaard. Veel Notaris en veel Goudrenet. In de loop der jaren heb ik - met bloedend hart - moeten constateren dat ik de Goudrenet veel lekkerder vind dan de Notaris. Ik had die laatste zo graag lekker willen vinden, omdat hij zo zeldzaam is geworden, maar helaas.

Overigens weet ik volstrekt zeker dat het 'Goudrenet' is en niet '*Goudreinet' en al helemaal niet '*Goudreinette'. Johannes van Dam legt dat uit in zijn standaardwerk 'De dikke Van Dam' (Nijgh en Van Ditmar, 2006). Het woord 'renet' komt niet van het Franse woord 'reine' (koningin) maar van het Latijnse woord 'renatus' (herboren).

Van Johannes moeten wij overigens alle appels vermijden waar het woord 'gold' in voorkomt: Golden, Golden Delicious, Jonagold. Die smaken nergens naar en ze moeten dan ook verzonnen zijn door mensen die niet van lekker eten houden, aldus Johannes.


Groet,

Bart
Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8309
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 4
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door Hans van der Post. »

http://www.ikl-limburg.nl/assortimentsl ... gstam.html

http://www.fruithof-frederiksoord.nl/

http://www.npv-pomospost.nl deze site is allang niet bijgewerkt staat nog steeds voor het jaar 2006 het lidmaadschap 25 € bedraagd!

Jan op de vraag: Heb je ook gegevens van de Ekestein renet, of is dat te ver weg?
Even van alles door gesnuffeld. Kan nog niets vinden Het zou kunnen zijn dat het een regiogebonden naam is.

Om te zoeken gebruik ik : http://www.zoeken.nl

Ik had het nu over de appel.

Oegstgeest lijkt in het voorjaar net een boomgaard straten vol van kersen, peren en appels.
Allemaal siersoorten er komen geen vruchten aan.
Het gonst wel van de bijen mits de temperatuur het toelaat. Bijen vliegen bij 12 graden niet verder dan 300 à 500 meter!

Bart zal het nog eens uit zoeken hoe je 'Goudrenet' of 'Goudreinet' of 'Goudreinette'. schrijft.[:I]
Kan me voorstellen dat een leraar Nederlands met gekromde tenen dit leest.[;)]

!Hans.
A.A. Staals
Berichten: 2703
Lid geworden op: wo 15 mar 2006, 20:19
Imker sinds: 1957
Bijenras(sen): carnica
Locatie: Eindhoven
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door A.A. Staals »

Hans van der Post. schreef:Bart zal het nog eens uit zoeken hoe je 'Goudrenet' of 'Goudreinet' of 'Goudreinette'. schrijft.[:I]


Je kunt het probleem omzeilen met de naam Schone van Boskoop.
In de rassenlijst voor fruitgewassen:
Schone van Boskoop Goudrenet, Goudreinet(te)[:I].

ad staals
Gebruikersavatar
maartenkleijne
Moderator
Berichten: 3584
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1974
Aantal volken: 3
Bijenras(sen): bastaard
Locatie: hilversum
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door maartenkleijne »

Google zegt: Iwema Steenhuis

Het Iwema Steenhuis in Niebert is het enige nog resterende middeleeuwse steenhuis in de provincie Groningen. Het steenhuis dateert van eind veertiende, begin vijftiende eeuw. Het huis heeft dikke muren en een zadeldak.

Achter het Iwema Steenhuis ligt een fraaie tuin met appel- en perenbomen van zeldzame Groningse rassen, zoals de renet Ekenstein en het kaneelzoetje. In het voorjaar kleuren de stinsenplanten de tuin wit, geel en lichtpaars. In de tuin staat ook de dikste boom van Groningen: een rode beuk met een omtrek van zes meter.


gr,
m
Gebruikersavatar
Bart de Coo
Moderator
Berichten: 2978
Lid geworden op: wo 14 jan 2004, 20:34
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 15
Bijenras(sen): Bastaard
Locatie: Dieren (Gld)
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door Bart de Coo »

Welnee Hans! Ik heb helemaal geen kromme tenen! De reden dat Van Dam die opmerking in zijn boek maakt, is natuurlijk dat bijna iedereen 'Goudreinet' schrijft. En ik zou het zelf ook gedaan hebben, als ik Van Dam niet gelezen had.

Ook op de eerste link die je geeft wordt bovenaan de lijst 'reinet' geschreven. En dat zijn dan kenners en liefhebbers. Kun je nagaan!

Mensen met verstand van zaken die wel eens een vergissinkje maken zijn echt veel waardevoller dan mensen zonder verstand van zaken, maar met een puntgave schrijfstijl. Heb zelfvertrouwen a.u.b.!


Groet,

Bart
J.R.
Berichten: 318
Lid geworden op: ma 18 jul 2005, 21:50
Imker sinds: 2005
Aantal volken: 5
Bijenras(sen): mellifera
Locatie: Marum Nederland
Contacteer:

Re: Bij de startpagina: De appel.

Bericht door J.R. »

Hallo Hans,

Het was een strikvraag, ik ken de herkomst van het ras.
Ben dankzij onze hoogstamfruitbomen met het imkeren begonnen.
Voor meer info zie oa http://www.bongerdgrooteveen.nl
Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 1 gast