oosterse karmozijnbes
Karmozijnbes is om van te kleuren
Opvallend groot blad en een dikke aar bezet met rode en zwartblauwe bessen is het eerste, waardoor de karmozijnbes opvalt. In juli en augustus bloeien de kolven met vrijwel witte, naar rozerood verkleurende bloemen. De uitgebloeide bloemen veranderen vrijwel direct in dikke bessen. Dit alles voltrekt zich op een en dezelfde aar.
Karmozijnbes groeit op ruigten in de Verenigde Staten van Amerika en in oostelijk Azië. Behalve de herkomst is het aantal meeldraden bepalend voor met welke soort we te maken hebben. Tot voor kort droegen twee soorten karmozijnbes de naam Phytolacca octandra en Phytolacca decandra. Octa = acht en deca = tien , andros = mannelijk of meeldraad. Het verklaarde genoeg, waarop gedetermineerd kon worden. Hoewel deze kenmerken gebleven zijn, is de naam veranderd in respectievelijk Phytolacca acinosa en Phytolacca americana. Inmiddels is door kruising een andere soort ontstaan met meer meeldraden dan beide genoemde soorten: Phytolacca polyandra.
Karmozijnbes bloeit middelpuntvliedend. De bloemen staan op korte stelen. Zijn ze eenmaal bevrucht (bijen, wespen), dan worden bessen gevormd. Door de omvang van de bessen ontstaat er een kolf met dicht tegen elkaar aan liggende bessen.
De plant die ik heb gefotografeerd heeft 8 bessen en heet dus nu Phytolacca acinosa , maar blijft oosterse karmozijnbes
Behalve dat er indrukwekkende kolven (tot wel dertig centimeter lang) met blauwzwarte bessen ontstaan, die de plant z'n sierwaarde geven, worden die bessen gebruikt als (natuurlijke) kleurstof voor o.a limonades en conserven. Zowel de pit in de vrucht als de wortels zijn giftig.
Via een van de plantensite's geef ik deze info door:
"In Europese bronnen wordt de giftigheid van de plant vaak wat geminimaliseerd, en worden hooguit de pitten en de wortels als giftig beschreven.
Amerikaanse bronnen daarentegen beschrijven de plant vaak als 'wellicht onveilig' voor wat de uiterst jonge scheuten betreft, tot 'zeer giftig' wat de rest van de plant aangaat."
Her is wel handig tegenwoordig met de pc,maar de leuke wetenswaardigheden vind ik toch in de boeken
Volgens de veldgids voor de stad,uitgave2004 werd de. Karmozijnbes in 1931 voor het eerst in Nederland verwilderd gevonden ,dus de plant was aardig onbekend dacht ik, tot dat ik mijn oudste flora’s eens nakeek en wat blijkt,in de geïllustreerde schoolflora voor Nederland van Heukels 1909 word hij vermeld als P. decandra sierplant,verwilderd(domburg),uit N.Amerika .,Deze heet tegenwoordig Phytolacca americana Westerse karmozijnbes.
De familie was al heel lang bekend , Een paar bladzijden uit
NATUURLYKE HISTORIE Of uitvoerige beschryving der DIEREN,PLANTEN En MINERAALEN ,
volgens het samenstel van den heer LINNÆUS. met naauwkeurige afbeeldingen MDCCLXXVII
beschrijft de 4 soorten karmozijnbessen
P H YT O L A C C A. Lakplant.
vyf blaadjes , die als voor Bloem en Kelk verstrekken, het Vrugtbeginzcl bevattende , dat eene Bezie is met tien Holligheden , in ieder één Zaadkorrel.
Dus komen de Kenmerken voor van dit Geslagt, het welk voor 't overige in de deelen der Vrugtmaaking zeer verschilIende is, naar zyne byzondere Soorten, welkenI het vier Uitheemschen bevat s als volgt.
(1) Lakplant met agtmannige egtwyvige Bloemen Phytolacca octandra= oosterse karmozijnbes
~
Dit Gewas schynt een inboorling te zyn, zo wel van Nieuw Spanje als van Japan en Java. KÆ M P F E R merkt aan dat het een Raapach. tigen eetbaaren WortcI heeft , een gebladerde Steng van twee Elle'n hoogte, Bladen als die van Patich , vyfbladige geaairde Bloemen en Zaaden , welkc op de manier van die der Mal va geplaatst zyn , Nierachtig , glanzig zwart , van binnen met een wit Merg en laf van Smaak. . Van zyne Afbeelding verfchilt die van D I L-L E N I US , uit den Elthamsen Tuin, wei
