Liefde en bedrog

[Oude Essink]

Onder de titel liefde en bedrog beschrijft Michael Pollan in een lang artikel de bestuivingsstrategiën bij orchideeën: "Hoe verspreidt een plant die zich niet kan verplaatsen haar genen? Door verliefdheid op te wekken bij dieren én bij mensen."
Dit boeiende verhaal met prachtig fotomateriaal is te lezen in de National Geografic van September 2009 pg 78 - 99 (editie voor Ndl. en België).

[wilde]

Door verliefdheid op te wekken bij dieren én bij mensen.

Hennie, dat geldt maar voor een beperkt aantal soorten. De vliegenorchis is er een voorbeeld van. Door lokstoffen te verspreiden die lijken op de feromonen van paringsbereide vrouwtjes komen er bepaalde mannetjesvliegen op af voor een nepcopulatie. Ze krijgen de poliniën op de kop geplakt. Dat is voor de plant wel effectief want het mannetje probeert het ook bij andere bloemen en geven de polliniën daar weer af. De meeste orchdeeën moeten het echter hebben van gewoon insectenbezoek. Dat is erg verschillend per soort. Ik heb in de rand van mijn vijver een stuk of 50 zaailingen van rietorchissen staan. Ze bloeien goed en er komen er ieder jaar meer bij, maar je ziet er slechts een enkele hommel op vliegen en voor de rest niets, ja een libel die erop uitrust, maar dat zet geen zoden aan de dijk. Toch produceren ze veel zaad, dus die enkele hommel doet vermoedelijk goed werk.

Een andere soort in mijn tuin is de brede wespenorchis. Die is zeer aantrekkelijk voor veel insecten: diverse wespen, solitaire bijen, hommels, zweefvliegen, kevers en ook honingbijen.
Een soortgenoot uit vochtige natuurgebieden is de moeraswespenorchis. Daarop zie je dan weer nauwelijks insecten. Met veel geluk fotografeerde ik er een honingbij op, maar het was de enige die ik zag bij een paar honderd bloemen, zie onderstaande fotolinks.
Groet, Albert

http://www.ahw.me/p1/platbuik132b.html

http://www.ahw.me/p1/rhagonycha_fulva018b.html

http://www.ahw.me/p1/episyrphus_balteatus34b_ma.html

http://www.ahw.me/p1/bombus_terrestris085b.html

http://www.ahw.me/p1/dolichovespula_saxonica047b_ma.html

http://www.ahw.me/p1/bredewespenorchis032b.html

http://www.ahw.me/p4/honingbij415b.html

http://www.ahw.me/p4/honingbij418b.html

[jasper-k]

Fantastische foto's!

[Tieme]

Albert,

Sommige van onze inheems orchideeen kunnen zowel door insecten bestoven worden als door zichzelf. Het eerste geniet de voorkeur, maar mochten er tegen het eind van de bestuivingsperiode geen bestuivers langs gekomen zijn, krult het steeltje van de polliniae waardoor de helmknoppen de stamper raken.

Zo kan toch een bevruchting plaatsvinden.

Groeten,

Tieme