Vaak krijg ik vragen over het zo veilig mogelijk moeren invoeren en omwisselen.
Ik heb hiervoor een stukje tekst toegevoegd aan mijn Buckfast website.
Maar ook hier het stukje ter info:
Moeren Omwisselen Augustus en September.
Je oude moeren niet dood maken, maar in ieder geval in leven te houden tot je de nieuwe leggende beschikbaar hebt.
Dat kun je op meerdere manieren doen.
1. De makkelijkste manier is de moer in een dicht NICOT kooitje met plaatje of tape, vol met suikerdeeg en een paar begeleidende bijen er bij in. Dat kooitje hang je dan tussen de ramen in het broednest. De bijen gaan waarschijnlijk wel een paar redcellen maken. Bij aanvang van het opsluiten moet er natuurlijk ook gecontroleerd worden op Zwermcellen. Na 10 dagen moeten de redcellen gebroken worden om het broed in ieder geval hopeloos te hebben. De kooi met de moer blijft hangen, tot de nieuwe moer er is. Deze nieuwe moer moet dan op de zelfde plaats in gehangen worden, met alleen suikerdeeg, zonder blokkering. Tot dan kun je natuurlijk ook flink de varoa bestrijden.
2. De oude moer in een 3 ramer met 1 raam met iets eigen broed en de bijen erop + 1 raam voer. voor reserve bewaren. Opschrijven uit welk volk ze komt. Op een andere stand zetten. Nadeel meer werk, en materiaal.
3. De oude moer met wat broed en bijen en voer in een bovenbak zetten boven een separator. Nadeel lastig met voeren van het moerloze ondervolk. Voordeel je kunt altijd terug, door de doppen in de onderbak te breken, en de separator weer weg te halen.
4. De oude moer in de onderbak met zo weinig mogelijk broed en wat voer. Zo veel mogelijk broed en bijen in de bovenbak boven de separator. 2/3 deel van de bijen gaat weer naar het normale vlieggat bij de oude moer naar binnen. De bovenbak vliegt af, maar het broed krijgt nog veel warmte van beneden, (vlieggat klein maken) en zet redcellen aan. Er loopt nog wel redelijk snel broed uit, en het bovendeel krijgt dan ook weer waakbijen en vliegbijen. Na 1 week ook de bovenbak voeren. Pas , klein vlieggat om roverij te voorkomen. Na 10 dagen de redcellen breken, en de nieuwe moer invoeren. doorgaan tot ze gesloten broed heeft. Dan de onderste moer eruit halen, en gelijk met een krant de onderbak en de bovenbak verenigen. Daarna flink inwinteren. Dit is de beste methode. Die separator is eenvoudig te maken van een los stuk horrengaas en er op wat latjes van 1 cm dik met een vlieg gat van 3-4 cm. Op deze manier introduceer ik mijn Ameland moeren op een veilige manier, die altijd goed lukt.
Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
- Kroese
- Berichten: 1675
- Lid geworden op: do 16 nov 2000, 00:00
- Imker sinds: 1977
- Bijenras(sen): Buckfast
- Locatie: Apeldoorn
- Contacteer:
Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.

https://home.kpn.nl/buckfast/ ( pedigrees)
https://home.kpn.nl/kroese.001/ (K-Teelt + KI )
https://www.youtube.com/user/buckfastimker
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Heel handig om te weten! Dank!
Duurzaam en ecologisch tuinieren, imkeren en energieopwekking op mijn website (zie profiel).
-
- Berichten: 2015
- Lid geworden op: ma 06 jul 2009, 22:06
- Imker sinds: 1979
- Aantal volken: 20
- Bijenras(sen): carnica
- Locatie: Helchteren, België
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Ok, nu we het er toch over hebben wil ik ook de methode die ik gebruik even toelichten.
De jonge koninginnen komen uit mini-plus kastjes en zijn al een tijdje aan de leg. Ze hebben allen al uitlopend broed in hun kastje.
Het zijn koninginnen van hetzelfde ras.
Er wordt gewerkt met Iltis kooitjes. http://www.honingraat.eu/kasttoebehoren ... iltis.html
werkwijze
De oude koningin wordt opgezocht in de kast en in een Iltis kooitje gezet. Ook de jonge koningin komt in een dergelijk kooitje. Dan wordt de jonge koningin in de productiekast gehangen en de oude in het mini-plus kastje. Ze komen tussen twee ramen te hangen waardoor de bijen enkel aan de onderkant bij de koningin kunnen komen. De volgende dag krijgen ze beide suikerdeeg waardoor ze bevrijd kunnen worden door de bijen.
De enkele keren dat het eens mis gaat ligt de koningin de volgende dag meestal dood in het kooitje. Dit wil zeggen dat ze haar niet gevoed hebben. Als je de volgende dag het kooitje eruit haalt en de bijen zitten nog echt verkrampt om het kooitje, dan is er ook iets mis. Soms zijn de bijen bezig met stille moerwisseling en loopt er nog ergens een jonge koningin in de kast.
Maar in meer dan 95 % van de gevallen lopen de volgende dag de bijen rustig over het kooitje als je het eruit neemt en zit de koningin rustig in het kooitje. Dan kan je al zeker zijn dat ze aangenomen wordt. Het kooitje wordt dan geopend en er wordt deeg in gestoken, waardoor de bijen haar kunnen bevrijden.
En die enkele keer dat het mis gaat heb je nog altijd de oude koningin in het mini-plus kastje en kan je haar terug plaatsen.
Dit is een methode die eenvoudig toe te passen is. Je hebt geen broedstop. Je moet niet naar redcellen gaan zoeken enz.
Je moet ook geen 10 dagen wachten om na te kijken. Kijk na enkele dagen en als je eitjes ziet is het in orde.
De imker, die mij dit geleerd heeft, werkte met 80 kasten had en al zijn koninginnen werden op die manier vervangen en dit jaar na jaar. Ook Broeder Adam werkte op die manier, maar dan wel in maart van het volgende jaar. De jonge koninginnen overwinterden op 4 halve broedramen en dit met 4 volkjes in een kast. Bij hem kregen ze dadelijk een deegstop waardoor ze nog dezelfde dag konden bevrijd worden. Maar zo vroeg in het jaar gaat het nog gemakkelijker.
Zelf pas ik deze methode al minstens 15 jaar toe en zonder de minste problemen.
Dit verwisselen van koninginnen gaat hier trouwens morgen gebeuren
Voorwaarden zijn dat de jonge koninginnen oud genoeg zijn. Met een jonge koningin die pas aan de leg is wordt het riskanter.
Met een dure koningin die je aangekocht hebt moet je dit ook niet gaan toepassen. Dan moet je kiezen voor een systeem kiezen dat 100 % zeker is. (als dat al bestaat).
De jonge koninginnen komen uit mini-plus kastjes en zijn al een tijdje aan de leg. Ze hebben allen al uitlopend broed in hun kastje.
Het zijn koninginnen van hetzelfde ras.
Er wordt gewerkt met Iltis kooitjes. http://www.honingraat.eu/kasttoebehoren ... iltis.html
werkwijze
De oude koningin wordt opgezocht in de kast en in een Iltis kooitje gezet. Ook de jonge koningin komt in een dergelijk kooitje. Dan wordt de jonge koningin in de productiekast gehangen en de oude in het mini-plus kastje. Ze komen tussen twee ramen te hangen waardoor de bijen enkel aan de onderkant bij de koningin kunnen komen. De volgende dag krijgen ze beide suikerdeeg waardoor ze bevrijd kunnen worden door de bijen.
De enkele keren dat het eens mis gaat ligt de koningin de volgende dag meestal dood in het kooitje. Dit wil zeggen dat ze haar niet gevoed hebben. Als je de volgende dag het kooitje eruit haalt en de bijen zitten nog echt verkrampt om het kooitje, dan is er ook iets mis. Soms zijn de bijen bezig met stille moerwisseling en loopt er nog ergens een jonge koningin in de kast.
Maar in meer dan 95 % van de gevallen lopen de volgende dag de bijen rustig over het kooitje als je het eruit neemt en zit de koningin rustig in het kooitje. Dan kan je al zeker zijn dat ze aangenomen wordt. Het kooitje wordt dan geopend en er wordt deeg in gestoken, waardoor de bijen haar kunnen bevrijden.
En die enkele keer dat het mis gaat heb je nog altijd de oude koningin in het mini-plus kastje en kan je haar terug plaatsen.
Dit is een methode die eenvoudig toe te passen is. Je hebt geen broedstop. Je moet niet naar redcellen gaan zoeken enz.
Je moet ook geen 10 dagen wachten om na te kijken. Kijk na enkele dagen en als je eitjes ziet is het in orde.
De imker, die mij dit geleerd heeft, werkte met 80 kasten had en al zijn koninginnen werden op die manier vervangen en dit jaar na jaar. Ook Broeder Adam werkte op die manier, maar dan wel in maart van het volgende jaar. De jonge koninginnen overwinterden op 4 halve broedramen en dit met 4 volkjes in een kast. Bij hem kregen ze dadelijk een deegstop waardoor ze nog dezelfde dag konden bevrijd worden. Maar zo vroeg in het jaar gaat het nog gemakkelijker.
Zelf pas ik deze methode al minstens 15 jaar toe en zonder de minste problemen.
Dit verwisselen van koninginnen gaat hier trouwens morgen gebeuren

Voorwaarden zijn dat de jonge koninginnen oud genoeg zijn. Met een jonge koningin die pas aan de leg is wordt het riskanter.
Met een dure koningin die je aangekocht hebt moet je dit ook niet gaan toepassen. Dan moet je kiezen voor een systeem kiezen dat 100 % zeker is. (als dat al bestaat).
- Kroese
- Berichten: 1675
- Lid geworden op: do 16 nov 2000, 00:00
- Imker sinds: 1977
- Bijenras(sen): Buckfast
- Locatie: Apeldoorn
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
joselito schreef:De oude koningin wordt opgezocht in de kast en in een Iltis kooitje gezet. Ook de jonge koningin komt in een dergelijk kooitje. Dan wordt de jonge koningin in de productiekast gehangen en de oude in het mini-plus kastje. Ze komen tussen twee ramen te hangen waardoor de bijen enkel aan de onderkant bij de koningin kunnen komen. De volgende dag krijgen ze beide suikerdeeg waardoor ze bevrijd kunnen worden door de bijen.
En die enkele keer dat het mis gaat heb je nog altijd de oude koningin in het mini-plus kastje en kan je haar terug plaatsen.
Voorwaarden zijn dat de jonge koninginnen oud genoeg zijn. Met een jonge koningin die pas aan de leg is wordt het riskanter.
Met een dure koningin die je aangekocht hebt moet je dit ook niet gaan toepassen. Dan moet je kiezen voor een systeem kiezen dat 100 % zeker is. (als dat al bestaat).
Prima joselito, Inderdaad een methode die vrij goed gaat, maar je zegt het zelf: je hebt de bevruchtings kastjes staan, waarin je de oude moer bewaart. In een MINI gaat dat prima, maar een oude moer terug zetten in een Apidea gaat heel vaak fout.
Waar het mij om te doen is, dat er veel imkers geen reserve bevruchtings kastjes hebben die groter zijn dan een Apidea.
En het feit, dat later in het jaar de reserve koninginnen voorraad meestal op is geraakt.
Die imkers lopen tegen een probleem volk aan, en hebben niets meer. Die gaan proberen nog ergens te bestellen, of vragen bij een collega imker.
Dan kun je kiezen uit de door mij uitgelegde methode om een moer in te voeren, en de oude toch nog in reserve te houden.
Anders is vaak verenigen het overblijvende alternatief.
Trouwens, er zijn nog veel meer methoden in gebruik, wie vult dit even aan? Het verhaal mag voor de nieuwelingen best nog wel eens verteld worden.

https://home.kpn.nl/buckfast/ ( pedigrees)
https://home.kpn.nl/kroese.001/ (K-Teelt + KI )
https://www.youtube.com/user/buckfastimker
-
- Berichten: 2045
- Lid geworden op: zo 08 okt 2006, 18:10
- Locatie: Nederland
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Als wij nieuwe teeltkoninginnen ontvangen of als we zelf nieuwe koninginnen hebben geteelt zitten we in de zomer of nazomer.
Dan is het invoeren van een nieuwe koningin veel moeilijker dan in maart en in 1/2 september. de tijden dat een moerloos volk probleemloos een nieuwe koningin accepteert.
Jonge koninginnen zijn makkelijker in te voeren als ze rustig zijn, al enige tijd leggen ongeveer 1 á 1 1/2 maand.
In de Zomer is er nog voldoende tijd om een volwaardig in te winteren volk op te zetten.
Ik gebruik daarvoor slechts jonge bijen van uit Hk's afgeslagen.
Bovendien zijn jonge volken die veel moeten bouwen beter uit te winteren.
Alleen jonge bijen accepteren veel makkelijker een vreemde koningin.
Maar meestal heb ik niets te maken met het invoeren van een koningin behalve van nieuwe teeltkoninginnen.
Ik deel een aantal volken door drie of door vier en de moerloze krijgen rijpe doppen(meestal 2x)
Ik hou van eenvoud zo weinig mogelijk gerommel en werk.
Dirk
Dan is het invoeren van een nieuwe koningin veel moeilijker dan in maart en in 1/2 september. de tijden dat een moerloos volk probleemloos een nieuwe koningin accepteert.
Jonge koninginnen zijn makkelijker in te voeren als ze rustig zijn, al enige tijd leggen ongeveer 1 á 1 1/2 maand.
In de Zomer is er nog voldoende tijd om een volwaardig in te winteren volk op te zetten.
Ik gebruik daarvoor slechts jonge bijen van uit Hk's afgeslagen.
Bovendien zijn jonge volken die veel moeten bouwen beter uit te winteren.
Alleen jonge bijen accepteren veel makkelijker een vreemde koningin.
Maar meestal heb ik niets te maken met het invoeren van een koningin behalve van nieuwe teeltkoninginnen.
Ik deel een aantal volken door drie of door vier en de moerloze krijgen rijpe doppen(meestal 2x)
Ik hou van eenvoud zo weinig mogelijk gerommel en werk.
Dirk
dertiende
-
- Berichten: 318
- Lid geworden op: ma 18 jul 2005, 21:50
- Imker sinds: 2005
- Aantal volken: 5
- Bijenras(sen): mellifera
- Locatie: Marum Nederland
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Vorig jaar heb ik 2 koninginnen uit Duitsland gekregen en daar was een 100% zekere methode
om een nieuwe moer in te voeren, vooral als het om een ander ras gaat.
Het werkt als volgt
Bovenop een groot volk leg je een separator daar zet je een broedkamer bovenop.
Uit hetzelfde of een ander groot volk neem je 3 ramen met alleen gesloten broed,
het liefst als ze al op uitlopen staan.Daarnaast plaats je 1 raam met stuifmeel en 2 ramen met voer.
De rest kun je open laten, maar ik heb er kantramen in geplaatst
Dit doe je op de dag dat je de koningin krijgt,
Als je de koningin ontvangt laat je haar met begeleidende bijen los in de broedkamer.
Volgens de teler word zo zelfs een moer met 3 poten en 1 vleugel geaccepteert, dit heb ik nog niet uitgeprobeert,
maar het werkt wel bij een complete moer.
Na 1 week heb ik er een bouwraam in gehangen tegen het broednest aan en na 2 weken nog 1
Na 3 weken komen de eerste jonge bijen van de moer uit en kun je de kast op een eigen plaats zetten en
de laatste kantramen vervangen door bouwramen.
Hoewel ik nog niet vaak zulke transplantaties had gedaan,
ben ik er zeker van dat dit een goede kans van slagen heeft.
Wie heeft hier nog meer ervaring mee?
Groet,
Jan Ritsma
om een nieuwe moer in te voeren, vooral als het om een ander ras gaat.
Het werkt als volgt
Bovenop een groot volk leg je een separator daar zet je een broedkamer bovenop.
Uit hetzelfde of een ander groot volk neem je 3 ramen met alleen gesloten broed,
het liefst als ze al op uitlopen staan.Daarnaast plaats je 1 raam met stuifmeel en 2 ramen met voer.
De rest kun je open laten, maar ik heb er kantramen in geplaatst
Dit doe je op de dag dat je de koningin krijgt,
Als je de koningin ontvangt laat je haar met begeleidende bijen los in de broedkamer.
Volgens de teler word zo zelfs een moer met 3 poten en 1 vleugel geaccepteert, dit heb ik nog niet uitgeprobeert,
maar het werkt wel bij een complete moer.
Na 1 week heb ik er een bouwraam in gehangen tegen het broednest aan en na 2 weken nog 1
Na 3 weken komen de eerste jonge bijen van de moer uit en kun je de kast op een eigen plaats zetten en
de laatste kantramen vervangen door bouwramen.
Hoewel ik nog niet vaak zulke transplantaties had gedaan,
ben ik er zeker van dat dit een goede kans van slagen heeft.
Wie heeft hier nog meer ervaring mee?
Groet,
Jan Ritsma
- wilde
- Berichten: 1641
- Lid geworden op: do 03 okt 2002, 23:16
- Imker sinds: 1980
- Aantal volken: 15
- Bijenras(sen): Bastaard
- Locatie: Koudekerke
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Ik ben daar niet van overtuigd. Het werkt alleen met gelijksoortige bijen. Als je Carnica of Buckfast wilt invoeren op bastaarden zal het beslist niet werken. Dan wordt de moer vervangen. Je moet dus enkele keren kijken of er vervangingsdoppen zijn aangemaakt. Dat kan ook gebeuren bij ondersoorten van die rassen die redelijk verschillend kunnen zijn. Pas als de jonge bijen van de nieuwe koningin de overhand hebben is de vervangingsdrift weg. Dat is pas ongeveer 25 dagen na de invoer.Hoewel ik nog niet vaak zulke transplantaties had gedaan,
ben ik er zeker van dat dit een goede kans van slagen heeft.
Albert de Wilde
-
- Berichten: 318
- Lid geworden op: ma 18 jul 2005, 21:50
- Imker sinds: 2005
- Aantal volken: 5
- Bijenras(sen): mellifera
- Locatie: Marum Nederland
- Contacteer:
Re: Hoe kan ik het veiligst Moeren omwisselen.
Hallo Albert,
Wat jij beweert zal best waar zijn, maar als je jonge net uitgekomen bijen heb,
die nog geen eitjes/broed te verzorgen hebben hoe gaan die wisselcellen aanzetten.
Vorig jaar heb ik het uitgeprobeert met mijn Bastaard bijen en die een zwarte koningin
gegeven die zondermeer werd geaccepteert.
Misschien is het een toevalstreffer, maar ik heb wekelijks gecontroleert of er wissel cellen werden
gemaakt totdat er na 6 weken voldoende jonge bijen van de nieuwe koningin in het volk zaten.
Ik ga dit zeker weer doen als ik een nieuwe koningin moet invoeren.
als het eens mis gaat zal ik dat ook zeker melden.
Groet,
Jan Ritsma
Wat jij beweert zal best waar zijn, maar als je jonge net uitgekomen bijen heb,
die nog geen eitjes/broed te verzorgen hebben hoe gaan die wisselcellen aanzetten.
Vorig jaar heb ik het uitgeprobeert met mijn Bastaard bijen en die een zwarte koningin
gegeven die zondermeer werd geaccepteert.
Misschien is het een toevalstreffer, maar ik heb wekelijks gecontroleert of er wissel cellen werden
gemaakt totdat er na 6 weken voldoende jonge bijen van de nieuwe koningin in het volk zaten.
Ik ga dit zeker weer doen als ik een nieuwe koningin moet invoeren.
als het eens mis gaat zal ik dat ook zeker melden.
Groet,
Jan Ritsma
Wie is er online
Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 0 gasten