Honingbijen op drift

[Bart Maes]

Honingbijen op drift.

Zondag 3 juli werd West-Vlaanderen in de nacht geteisterd door onverwacht onweer. De regen bleef vele uren onafgebroken uit de lucht vallen. Na een warme periode lagen de velden er droog en hard bij. Beken en rioleringen konden die plotse hoeveelheid water niet slikken met overal grote overstromingen tot gevolg!

Mijn honingbijen staan in het natuurreservaat De Mandelhoek. Het terrein situeert zich tussen het kanaal Roeselare-Leie en de Oude Mandel en is 7,5 ha groot. Sedert eeuwen was dit gebied een moerassige zone, die regelmatig overstroomt werd door de Mandel. De moerassige zones van het stukje natuur in Ingelmunster en Izegem worden in stand gehouden voor de vele diersoorten, amfibieën en vogelsoorten.

Enerzijds maakt de vervuiling van het Mandelwater overstromingen ongewenst: de talrijke bemesting zou de flora banaliseren en de natuurlijke bewoners verjagen. Nog altijd overstroomt de rivier vele keren, maar om te vermijden dat het water het reservaatje binnen komt werd begin jaren '80 een hoge dijk gelegd. Juist stroomafwaarts hebben twee grote meersen een functie als overstromingsbuffer. Anderzijds is de normale evolutie van het moeras een verlandingsproces. Naast de moerassen en poelen bevat De Mandelhoek ook kleine bosjes, ruigten, droge en natte weiden. Door een aangepast beheer wordt getracht de vroegere soortenrijke flora van deze weiden te doen terugkeren.

Honingbijen komen er zeker aan hun trekken. In het voorjaar is er een explosie van wilgenbloei. Er staan hazelaars, engelwortel, bereklauw, klimop, bramen, meidoorn, valeriaan, kale jonkers, helmkruid, dagkoekoeksbloemen, pinksterbloemen, enz'¦.
De linde pronkt er met enkele mooie bomen, ze is ook te vinden in de nabijgelegen kasteeldreef. In het kasteelpark van Ingelmunster zijn ook bijenvriendelijke bloeiers te vinden, zoals grote kastanjebomen.
Wegens familiale omstandigheden was ik genoodzaakt om de bijenhal van mijn grootouders te verlaten en een nieuwe stek te zoeken. Het natuurgebied De Mandelhoek ken ik al vele jaren en '“ met de kennis van de plaatselijke flora '“ was ik enthousiast om er een bijenstand op te zetten.

Tijdens de winter werd er gelast en geschilderd aan twee bijenstandjes, dan de nodige afspraken met de conservator gemaakt om een goede plek te vinden. Begin 2005 trommelde ik enkele vrienden op om de bijenkolonies definitief te verhuizen.

De uitwintering van de honingbijen was in orde, alle kolonies sleepten felgele stuifmeelklompen de kast binnen. De meimaand was niet zoals verwacht van honingoogst, maar de bijen waren in goeden doen. Het zwermen werd verhinderd met kunstzwermen, voor de eerste keer deed ik mee met de overlarfdagen. Nog een drietal weken te gaan om nog eens te slingeren en het bijenseizoen zat erop. Het waren enkele arbeidsintensieve maanden geweest maar ik was zeer blij met het resultaat!

En dan komt die bewuste zondagnacht! Het was 12 jaar geleden dat de Mandel de beschermende dijk overstroomde. De volgende dag kon ik enkel vaststellen dat de bijenkasten enkele meters op drift waren gegaan, de rompen uiteen. Het water stond nog te hoog om een stand van zaken op te maken.

Na enkele dagen was het waterpeil veilig genoeg gezakt om met broer Wim alle kastrompen en bodems uit het water te halen. Alle bijen zaten verdronken tussen de raten, mooie aaneengesloten broedramen, stuifmeelvoorraden en honinggordels: alles was druipnat en rook naar stinkend water.

De druk van de varroamijt op onze kolonies is jammer genoeg een feit waar ieder van ons mee rekening moet houden. Na het slingeren van de zomerhoning moet er op één of andere manier behandeld worden. Ook ik had er al aan gedacht hoe het dit jaar aan te pakken. In één nacht waren er wel geen mijten meer '¦ maar ook geen bijen!!!

Maar ik ben te graag met honingbijen bezig! Dus die natte rompen werden afgewassen met een zeepsopje, gedroogd en terug met lijnolie geschilderd. De raampjes uitgesneden en proper gemaakt. Volgen

[heidecap]

Goedenavond, Bart,

Heb ik niet ergens op het net foto's van jouw op drift geslagen bijenkasten gezien ???
Ik weet alleen niet meer waar ...
Of vergis ik me ?

Thomas

[Bart Maes]

Jawel, Hans zette al eens een foto van mijn stand op het forum.
Ik heb hem er nog enkele gegeven voor dit artikel, ze zullen nog onderweg zijn.

Het volk dat nu weigert suiker op te nemen is er nog eentje van in die overstroming, nl. daar waar '2' op een broedbak staat.

[buckfast_beekeeper]

Hallo Thomas,

Op het web weet ik niet dat de foto's ook staan. In het leden blad van de Koninklijke Vlaamse Imkersbond staan wel foto's van drijvende kasten. Als ik het verhaal herinner is dit analoog aan het verhaal van Bart.

Voor Bart vind ik het erg dat het zo moet lopen. Een collega imker heeft 3 jaar geleden hetzelfde meegemaakt met een overstromende Grote Nete. Dit was later op het jaar. Als ik mij goed herinner was het omstreeks nieuwjaar. Sinds toen is hij niet meer op normale sterkte geraakt. Bart ik wil je niet ontmoedigen. Maar voor je weer op normaal pijl bent zal toch wel een tijd duren. Ik heb voor hem dit jaar nog 3 broedafleggers gemaakt, zodat hij zijn productievolken niet moest melken.

Bart als je contact opneemt, kunnen we in het voorjaar misschien iets regelen. Als je intresse hebt in Buckfast natuurlijk. Aan Carnica kan ik je spijtig genoeg niet helpen.

mvg

Theo

ps: Even nagekeken. Het verhaal op blz 26 van het september nummer is van de hand van Bart. Sorry Bart had niet direct de link tussen beiden gelegd.

[Bart Maes]

buckfast_beekeeper, het is inderdaad mijn verhaal in het ledenblad. Ondertussen heb ik al terug enkele kasten gekregen van een andere imker. Zo ben ik toch gered voor volgend jaar.

Het duurde twee jaar om die stand op te bouwen (werk om zachte bijen te hebben, ratenbestand, enz...). Toen moest ik ook terug van nul beginnen omdat ik een tijd langdurig heb gereisd.

Op de foto's staat nog een broedbak boven water, daar zitten nog bijen in van een kunstzwerm. Daar het slechte weer is die koningin waarschijnlijk darrebroedig geworden (onvoldoende bevrucht?, niet bevrucht?) want ik had een broednest met bultbroed.

In de periode van die overstroming had ik in de tuin drie vierramers staan met een jonge koningin. Twee zijn er eigenlijk nooit doorgekomen, de derde verenigde ik met dat darrebroedig volk (het duurde een lange tijd eer ik met mijn broer dat volk kon halen omwille van het water).

De situatie tot nu:
Het volkje uit de overstroming is nooit echt weer op sterkte kunnen komen omdat ik geen massa's bijen meer had.
(Mijn vraag over het moeilijk opnemen van suiker op dit forum slaat op dat volkje).

Had het nu niet zo'n zwaar weer geweest toen, dat had ik drie jonge koninginnen ingevoerd in drie kolonies. [:)]

Maar het voornaamste voor me is dat ik bijna direct terug bijen heb gehad met een nieuwe (overstromingsvrije:D) standplaats op een appelboomgaard van ongeveer 3,5 ha!

Ik wens het niemand toe om zoiets mee te maken!

[heidecap]

In het leden blad van de Koninklijke Vlaamse Imkersbond staan wel foto's van drijvende kasten.

Inderdaad, Theo, hier doel ik op ...