... door met meer energie wat verder te reiken dan mijn Veluwse wereldje hoeft niet bij voorbaat beter te zijn!
Piet, het is niet mijn energie die bepalend is, maar die van de bijen. Als ze er geen zin meer in hebben, OK, dan stop ik ook met activiteiten. Liever zelfs, want mijn enige handeling in de volken is momenteel nazien op zwermneiging. Dat doe ik liever niet, zeker niet met dit warme weer.
Er zijn diverse raakpunten vast te stellen (of het ontbreken daarvan) met de door jouw gewenste methode van natuurlijk imkeren en ik ga daar onderstaand op in.
Ik heb ervaring met beide methoden. Al jarenlang houd ik ook enkele korven aan. Ik heb er momenteel 3 stuks. Die vergen een geheel andere aanpak, of liever gezegd nauwelijks aanpak, want dat doen ze zelf wel. Ik snijd in het voorjaar de raat terug, vang de zwermen, geef ze nog wat extra voer als ze dat nodig hebben en behandel ze tegen varroa. Dat zijn toch nog wel wat onnatuurlijke handelingen bij de korven. Als je dat allemaal weglaat wordt het wat rommelig en daar houd ik niet van, maar het kan wel. Ook de betrokkenheid met de bijen is dan denk ik wat minder, maar het is niet onmogelijk.
Vorige week vrijdag belde bij mij een oudere man (ook dat is relatief als je zelf 60 bent
) aan om 08.30 uur. Ik lag nog op bed, want ik maak het wel eens wat laat, maar dat terzijde. Hij wilde een potje honing kopen. Dat gebeurde dan ook, maar zijn hoofddoel kwam spoedig uit de doeken: hij had last van wespen en had wel eens van mij gehoord. Die imker wist misschien ook wel raad met wespen. Hij had er al een halve pot vergif op uitgespoten, maar het had niet geholpen. Hij zei waar hij woonde en ik herinnerde mij het adres van zijn buren die een zwerm in de tuin hadden. Hij heeft namelijk ook een schoorsteenbijenvolk en wist mij te vertellen dat het er al 8 jaar zat. Hij had er geen last van, want de zwermen vertrokken altijd spontaan. Ik heb er denk ik heel wat van geschept, want ze weten allemaal zeker: de zwermen komen van imker De Wilde en die moet ze dan maar ophalen ook. Dat doe ik ook altijd braaf.
Elders bereken ik reiskosten, standaard € 10. Soms is het niet uitvoerbaar vanwege de gekozen plek door de bijen, maar hangt de tros in iemands achtertuin, dan moet die bewoner die vergoeding van kosten betalen. De meest komische situaties en (krenterige 'zunige' Zeeuwse) reacties heb ik al meegemaakt, maar ook mijn auto rijdt niet op water. Ik meld dat al bij het eerste telefoongesprek en dan moet er dikwijls nagedacht worden of teruggebeld. Op mijn eigen dorp kan ik dat uiteraard niet maken, ook al niet omdat mijn reiskosten verwaarloosbaar zijn.
Ik heb mij rap aangekleed en ben naar de woning gegaan. De wespen zaten in de spouw onder het raam van de achterkamer, waartegen zijn bankje stond om zittend te genieten van zijn tuintje. Zijn armen waren rood van de wespensteken. Mijn moed werd met lofuitingen bewonderd, maar het was niet echt nodig. Ik kreeg ook nog zegge en schrijve 1 steek en daar hield het mee op. Ik had wel mijn oude potje Baygon, dat nu niet meer mag worden verkocht en bijna leeg is, gebruikt tegen die stekers. Dat hielp wel definitief, maar ook de toepassingswijze is waarschijnlijk van belang. De oude man had alle openingen met stokjes dichtgestopt en dat vonden die wespen logischerwijze niet zo leuk.
Die schoorsteenzwerm zit er al vanaf 1995. Misschien was de eerste wel van mij afkomstig, want zo gaat dat nu eenmaal. Af en toe raak ik er ongewild wel eens één kwijt. Het volk blijft jaar op jaar zonder kunstraat, zonder voeren en zonder varroabehandeling zwermen produceren.
Ja, dat is natuurlijk.
Mijn kastvolken krijgen van mij een moer opgedrongen en kunstraat in bedrade raampjes die op de verkeerde hartafstand hangen en waarvan de celgrootte uniform is en te groot. Als de raat te donker wordt of te veel fantasiebouwlust laat zien wordt die snel omgesmolten, de honing wordt ze voor een groot deel afgenomen en zwermen mogen ze niet. Ze worden daarnaast nog bij nacht en ontij op een aanhangwagen wakker geschud om toch vooral op de tijdelijke nieuwe plek hard te gaan werken om nog meer honing te verzamelen. Dat is dus allemaal niet natuurlijk.
Mijn uitgangspunt is echter niet om op natuurlijke wijze bijen te houden, maar om ze als hobbydier te gebruiken, rekening houdend met hun natuurlijke aard. De korven zijn bedoeld om mezelf scherp te houden.
Als een duivenhouder zijn duif een paar duizend kilometer laat vliegen, gebruik makend van de eigenschap van de duif om snel op het hok te willen terugkeren, is dat ook zeer onnatuurlijk. Duiven in de natuur vliegen die afstanden op die wijze niet. Als de terugkomst geforceerd wordt door doffers een mooie paringsbereide duivin in het vooruitzicht te stellen of nog erger, de duivin dringend terug wil, omdat er jonge duiven verzorgd moeten worden is dat een paar graden erger. De technieken ken ik niet precies, maar één ding weet ik zeker: het is onnatuurlijk.
Op soortgelijke wijze houd ik mijn bijen: onnatuurlijk, maar voor mijn gevoel met minder drastisch gebruik (misbruik?) van de natuurlijke eigenschappen. Ik moet er zelf ook plezier aan beleven, want anders zou ik het niet doen. Dat is vergelijkbaar met energie steken in de tuin. Dat houd je alleen vol als het ook op een ander moment genieten is tussen de bloemen en insecten. Mijn band met de bijen is vergelijkbaar met de band die ik heb met bepaalde planten. Dat kan van alles zijn. Ik verheug mij op een nietig plantje dat ik ieder jaar terug zie. Maar ook met gekweekte planten in (onnatuurlijke bloempotten) heb ik dat. Als voorbeeld noem ik enkele soorten cactussen als phylocactus en echinopsis en orchideeën. Ze belonen mij ieder jaar met zeer veel prachtige bloemen. Alle soorten zijn denk ik kruisingen, dus de natuur is al lang zoek. Het onder optimale condities houden van deze planten geeft resultaten, die mijn gevoelens zeer bevredigen. Als er dan toch iets misgaat heb ik ook het tegenovergestelde rotgevoel. Ik neem niet graag afscheid van een plant die mij jarenlang bekoorde, zeker niet als enige eigen schuld aan mijn kant aanwezig is.
Er is een categorie imkers die alleen plezier beleeft aan het hobbydier honingbij als de natuurlijkheid zoveel mogelijk wordt benaderd. Daar heb ik respect voor, want het getuigt van begrip voor de natuur en omgeving. Soms zie ik ook wel wat kortzichtigheid, want dan geldt dat standpunt wél voor honingbijen maar niet of minder voor andere omgangsvormen met de natuur. Piet, dat laatste is niet voor jou bedoeld.
In mijn omgeving is er een imker die zo natuurlijk mogelijk wenst te imkeren. Ik heb daar heel goede contacten mee, ook soms om al redenerend te bepalen wat de norm zou moeten zijn, bijvoorbeeld voor het afnemen van honing. Dat is ook goed voor mij om niet te ver af te dwalen. Toch is mijn gevoel met de bijen gemiddeld zakelijker dan dat van die ander. Dat wil niet zeggen dat het wel en wee van mijn bijen mij niet ter harte gaat, maar bij mij komt het zelden tot de innige band, die die ander wél heeft. Een moer die het zeer goed doet (door mijn ogen gezien), ja, daar ben ik zeer op gesteld. Die zie ik graag en ik koester haar.
Zo ben ik dit jaar een moer kwijtgeraakt, die ik liefst nog een jaar had gehouden. Mijn bijen dachten daar anders over, maar ik had er behoorlijk de pest over in. Ze is verloren gegaan bij een vereniging. Omdat ik daarbij veel voorzorgen had genomen verwachtte ik dat niet. Ik had ze zelfs geheel met rust gelaten en mee op reis genomen naar de luzerne. Bij de eerste controle liepen de rijpe moeren uit de doppen. Die mooie moer was ik dus kwijt. Mijn onlustgevoelens over dit volk zijn bekoeld toen ik onlangs weer voor het eerst op broed controleerde. De gehele kast (4 BK's, waarvan 2 boven een rooster) zat vol honing. In de tijd dat andere volken ook broed moesten verzorgen had dit grote volk niets anders te doen dan nectar binnenhalen. Ik heb nog 2 andere onbedoelde F2 Buckfastvolken. Opmerkelijk is dat die het dit jaar minstens zo goed doen dan de F1's in bijna alle opzichten.
Als je probeert te onderscheiden zie je dus verschillende typen imkers. Ik heb geen zin om anderen mijn mening op te dringen. Met respect kijk ik naar degene die verdergaande gevolgen verbindt aan zijn relatie met de bijen en de natuur. Beide soorten beleven plezier aan de hobby. Dat is wat telt denk ik.
Ik probeer wel te begrijpen waarom een bepaalde mening omtrent het bijenhouden opgang doet. Zo ook de ingangsdatum van het bijenjaar. Piet, je citeerde mij wat uit het verband gerukt. Het is echter in mijn optiek niet van zo'n groot belang om het begin van het bijenjaar vast te stellen. Als je het toch wilt doen, is mijns inziens de datum van de darrenslacht bepalend. Bij mijn volken is dat niet altijd goed mogelijk, want dat slachten laten ze ook wel eens achterwege en sterft de darrenpopulatie gewoon uit, zonder extra activiteit.
De datum van 1 augustus die soms genoemd wordt, kan bij mij samenvallen met de darrenslacht van de korven. Soms een paar weken later, maar dat zit in de buurt. De achterliggende gedachte zal misschien ook kunnen zijn de opvatting dat in augustus de aanmaak van winterbijen start. Dat zal in Groningen misschien wel gelden maar hier in Zeeland ligt dat toch wel wat later denk ik.
Voor de behandeling van de volken tegen varroamijten heeft mijn methode een broedloos stadium van het volk nodig. Daarom keek ik in een paar volken in november 2002. Er was er 1 broedloos, een 6-ramer, die ik niet meer kon verenigen en toen maar ingewinterd heb. De grote volken hadden nog broed. Dat broed is dus verzorgd door bijen die het eind van dat kalenderjaar niet meer zouden halen, maar afkomstig waren van de '˜lichting' september-oktober. Het uitgelopen broed van november geeft uiteraard winterbijen. Mijn idee is dat je in het algemeen niet kunt stellen dat in augustus in Nederland winterbijen worden aangemaakt. In sommige streken waarschijnlijk wel, in andere niet of nauwelijks.
De datum zelf is ook niet zo relevant, maar de visie, dat de bijen in de exploitatie niet geheel uitgemergeld en ontdaan van alle honing de winter ingaan. Daarmee ben ik het geheel eens. In principe slinger ik niet uit een broedkamer bij de laatste slingerbeurt in september. Ook daarvoor zo weinig mogelijk. Soms is het in mijn methode nodig om volle honingramen te verwijderen en zo wat ruimte voor broed te creëren. Ik geef de wat oudere ramen, met dikwijls veel stuifmeel (zodat het slingerresultaat tegenvalt) soms ook ongeslingerd terug bij het inwinteren. Imkers gebruiken dikwijls als argument om toch maar te slingeren, dat de bijen beter overwinteren op suiker dan op honing door de mindere afvalstoffen. Dat argument is slechts één factor voor de kwaliteitsvoorziening van een volk. Daarmee wordt voorbijgegaan aan de waarde van het complexe product '˜honing' en een volk is naar mijn mening beter af als er ook een redelijke honingvoorraad is als wintervoer. Ik streef zelf naar een kilo of 4 à 5 honingrestant. De rest vul ik aan met suiker tot 14 kilo suikerwaarde.
Zo, dat was het, het wordt wat te lang en ik vraag mij af wat dit te maken heeft met '˜dracht', waarnaar dit item verplaatst is.
Met imkergroet, Albert de Wilde
Bijgewerkt door - wilde op 06/08/2003 11:54:26
