Beste Els, Jelte Pieter, Bertus en Garrit,
Goede morgen, jullie hebben er zin in zeg! Dat zijn nog een stuifmeelverhalen! Daar moet ik effe voor zitten. Heb even een stevig bloes-cdtje in de compu gestopt, een glas honingwijn erbij en ga eens kijken in hoever ik commentaar en tips kan geven. Zit hier in Brasil vollop in de stuifmeelproduktie, met diverse ups en dows, daarover straks meer! Eerst de diverse reactie:
Type stuifmeelvallen
Hier in Brasil hebben we een tweetal typen vallen. Een voor bovenop de kast (type 1) en een die je aan de vliegplank (type 2) bevestigd. Beide hebben zo zijn voor en nadelen. In gebieden met een hoge luchtvochtigheid biedt type 1 uitkomst. Bovendien houden de bijen de boel nog een beetje droog. In droge gebieden wordt veelal type 2 gebruikt. Voordeel van dit type is dat oude vlieg-opening gehandhaafd blijft en dat men kan bijvoederen (suikerwater / extra proteinen) met een bak bovenop de kast. Bij type 1 kan dient te worden bijgevoederd via een fles aan de onderkant van de kast (zie fotos). Omtrent de kans op vuil tussen het stuifmeel bij type 2, ach een simpele aanpassing vervangt dit probleem. Hier zijn ze zodanig ontworpen dat het vuil via een '˜apart gleuf' wordt afgevoerd.
Tekort aan stuifmeel
Els gaat in op het verstrekken van vers stuifmeel aan hommels. Dit kan ook bij bijen het geval zijn. Er zijn bepaalde periode dat er meer of minder stuifmeel in de natuur beschikbaar is. Bijvoederen van stuifmeel kan ook met proteinen-rijke-produkten zoals een mix van sojameel, mais- en maniokmeel. Doe dat (in poedervorm) in een bak in een soort van vogelhuisje en je voederd collectief je volken bij. Werkt hier goed in maanden dat stuifmeel minder voorradig is. Functie stuifmeel? Stuifmeel is belangrijk voor het open broed, houd je de volken op peil. Weet niet of een dergelijk systeem in Holland werkt. Jelte-Pieter gaat in op koninginneteelt en het bijvoederen met stuifmeel opgelost in suikerwater. Lijkt zo gek nog niet. Koninginnegelei (majesteit eet alleen dat) wordt gemaakt van stuifmeel. Hoe meer aanwezig, hoe meer voer, niet alleen voor haar maar ook voor het open broed. Dat motiveert op meer eieren te laag leggen! En dus groeit het volk sneller.
Opmerking van Garrit omtrent open ruimte achterin stuifmeelval.
Die ruimte achterin is een loze ruimte die over is. Dat je dit type stuifmeelval ook aan de onderkant van de kast kan gebruik lijkt me wat vreemd, waarom niet gewoon bovenop? Oke ieder heeft zo zijn manier van imkeren die ik uiteraard respecteer, bevalt het goed, houden zo.
Aparte raampjes in loze ruimte stuifmeelval
In feite is dat gewoon geknutsel. Die ruimte is wat onhandig restruimte die ze gevuld hebben met drie lullige raampjes. Els let goed op: het is niet de bedoeling daarmee honing te oogsten. Je zet een volk aan de stuifmeelproduktie en niet anders. De foto met de prachtige raad is in principe dik fout. Ik was te laat met mijn onderhoudsmaatregelen. Als ik eerder had ingegrepen (10-daagse inspectie) was me dit niet overkomen. Het volk was veel te ver uitgegroeid, gevaar dus voor opstoppingen in de stuifmeelval. Als een volk op 4-5 ramen broed zit doet ze dit soort fratsen niet. Vergeet die honing-produktie dus maar gauw! Wat dat betreft stem ik in met de opmerking van Jelte-Pieter!
Stuifmeel dat door het rooster heen valt ,vind gretig aftrek.
Smaak van stuifmeel (Jelte Pieter)
Inderdaad is dat zo. Stuifmeel kan soms een wat bittere smaak hebben. Dit hangt sterk af van het type dracht. In onze regio heeft de stuifmeel een heel zoete smaak. Dat ligt beter in de markt. Grote bedrijven (zoals de TRAAY in Holland) mixen diverse stuifmeelsoorten, zodanig dat er een gemiddelde smaak ontstaat. Overigens vind ik de smaak van stuifmeel niet bijster, het gaat er vooral om dat het een zeer (proteinen) rijk voedingssupplement is. Veel meer dan soja en vlees.
Aanplant van stuifmeelbronnen (Jelte-Pieter)
In zijn algemeenheid mee eens dat dat geknutsel in de marge is. Hierbij een uitzondering. Heb je wel eens een maisveld in bloei zien staan? Heb je wel eens gezien hoeveel bijen daarop vliegen, daar wordt je gillend gek van! Echt zeer indrukwekkend. Mais geeft geen honing, maar het driedubbele aan stuifmeel, althans hier in Brasil. Weet niet hoe dat in Holland is, ik zou dat volgend jaar maar eens in de gaten houden!
Stuifmeelproduktie, de gehele stand tegelijk
Dat is hier ook het geval Els, ik heb stands (apiario's) van 12 kasten gemiddeld, allemaal in de stuifmeelproduktie. Als je daar andere kasten (honing, kweek) tussen gaat zetten gaat het fout. Bijen met voedsel zijn altijd en overal welkom. Vliegbijen zijn uitermate slim, waarom niet bij de buurman naar binnen glippen als thuis een lastig stuifmeelrooster voor de deur staat?
Bewerking van stuifmeel (drogen, sorteren etc.)
Wat een kennis allemaal, inderdaad is dat allemaal ook hier zo het geval. Ons proces is als volgt:
- oogsten (eens per twee dagen)
- min. 48 uur opslag in de vriezer (doel: doden van bacterien etc.)
- voordrogen in de zon (max 40 graden)
- drogen in droogstof, circa 8 '“ 10 uur (temp 40 graden)
- schoonmaken met ventilatorapparaat (scheiding stof, korrelgrootte)
- handmatig schoonmaken met pincet (takkewerk)
- nadrogen (1 uur) en in potjes doen
Maat van de bijen
Inderdaad Els, de bijen in Europa zijn wat groter dan die van ons alhier in Brasil.
Deze mooie boomvaren geeft helaas geen stuifmeel.
Ups en dows, stilzetten van stuifmeelproduktie
Heb eergisteren alle stuifmeelvallen (35 kasten) opengetrokken. De oogst was dermate weinig dat het de moeite niet waard was. Bovendien bleek tijdens de inspectie dat de volken weinig open broed vertoonde. Dat kan komen door een dip in de stuifmeel-aanbod van moeder natuur. Het kleine beetje dat er is hebben ze zelf hard nodig. Als je dit afvangt pleeg je broodroof en help je de bijen om zeep.
Heb navraag gedaan bij andere imkers in Sao Paulo en die melde hetzelfde verhaal. Dergelijke ontwikkelingen moet je (vooral het eerste jaar) goed in de gaten houden. Volgend jaar zet ik dus een streep door de maand november!
Hoe nu te weten wanneer ik weer opnieuw in produktie kan treden? Door toch een of twee (goede) volken in produktie te houden, trekt het beeld aan dan gaan we weer aan de slag. In tussentijd houdt ik de volken op stuifmeel-sterkte, niet veel meer dan 4-5 ramen broed. Broed dat over is geef ik af aan nieuwe, kleine volken.
In Holland zal het niet anders zijn, er zullen maanden zijn (voorjaar?) dat je bergen stuifmeel oogst. Ook zullen er maanden zijn dat het niks is! Dat is experimenteren.
Ups en downs, koningin om zeep geholpen
Het kan gebeuren dat je tijdens de reguliere 10-daagse inspectie de koningin om zeep helpt, foutje maar niet ondenkbaar. Het volk gaat doppen aanzetten, pakken hiervoor larfjes van 1-2 dagen oud. Dit betekent dat na zo'n tien/elf dagen een nieuw koningin wordt geboren. Dat is dus vlak na je volgende inspectieronde! Daarom dus het getal 10. Voer je de inspectie een paar dagen later uit, dan zit je met een jonge, zeer kwetsbare, koningin in de kast! Die kan gemakkelijk sneuvelen van de stress. Om dit voor te zijn voer je dus een 9-10-daagse inspectie uit. In geval dat je doppen ziet zitten, trek je onmiddelijk de stuifmeelval er uit. Anders kan de nieuwe koningin er niet uit voor de bruidsvlucht!
Na 10 dagen kom je terug (hé weer het getal 10) en kijk je of ze aan de leg is.
Goed, dit was het weer, vanuit een vochtig en warm Brazilie groet ik jullie,
Arno
