Bijenhouden.nl

Albert: 'Ra-ra, waardoor verdwijnen er nu ineens bij mij en mijn buurman-imker diverse jonge volken op nieuwe raat, met veel resterend voer (bij mij merendeels honing)?'

Onderstaand nog 2 factoren, die volgens mij ook zeker aandacht verdienen.

9. Varroa-bestrijdingsmiddelen
APV = Acute Paralyse virus = een virusinfectie bij honingbijen, waarbij verlamming optreedt. Het snel werkende APV komt in veel bijenvolken voor, zonder enige schade te veroorzaken. Grote uitzondering hierop vormt het gelijktijdig optreden met een varroabesmetting. In dit geval leidt deze combinatie tot de ondergang van het bijenvolk.

Infectie langs de voeding wordt normaal verhinderd door de goede werking en bescherming van het darmepitheel. Door de bloedzuigende activiteit van de varroamijt kan men zich echter voorstellen hoe deze natuurlijke darmbarrière wordt omzeild en de bloedcellen, het vetlichaam en vooral de speekselklieren worden aangetast. Door speekselklierafscheiding in de voedseloverdracht komt het APV-virus ook in het maagdarmkanaal van de bijen. Door de goede werking en bescherming van het darmepitheel kan dat echter verder geen kwaad.

Maar wat als de goede werking en bescherming van het darmepitheel is ontregeld door een aantasting van de agressieve werking van het oxaalzuur? Wel eens over nagedacht ????

Oxaalzuur opgelost in water is een matig sterk zuur, maar reageert heftig met sterke basen. Contact met huid en ogen dient vermeden te worden en het wordt zelfs door de huid opgenomen!

Nou niet zeggen, dat oxaalzuur van nature ook voorkomt in o.a. spinazie en rabarber en dat het dus een natuurlijk middel is, dat absoluut geen kwaad kan. Net als mierenzuur is ook oxaalzuur een technisch vervaardigd product, dat wil zeggen dat het langs chemische (scheikundige ) weg tot stand is gekomen.

Als het darmepitheel zou worden aangetast door het oxaalzuur in de sproei- en druppelmethode is het hek van de dam. Infectie vindt dan niet meer alleen plaats via een 'wondje' door de bloedzuigende activiteit van de parasiet, maar ook door een frequente voedseloverdracht op de nog niet door varroa geïnfecteerde bijen. Je krijgt dan een zeer acuut proces met het oxaalzuur als 'trigger'.

Bestrijdingsmiddelen zijn in feite veelal ook chemische gifstoffen, die negatief kunnen uitwerken op het weerstandvermogen van een bijenvolk, waardoor er acute processen in werking gezet kunnen worden. Onze bestrijdingsmiddelen kunnen dus ook als een 'trigger' gaan werken, waarbij massale bijensterfte kan optreden.


8. Ras
Ook het bijenras kan mede oorzaak zijn van de verdwijnziekte. En nu moet ik oppassen dat niet een hele meute imkers over me heen rolt. Als er maar op de bal gespeeld wordt, heb ik daar echter geen enkele moeite mee! De Italiaanse bij geeft de eigenschappen aan haar nageslacht door, die zij in haar land van herkomst erfelijk heeft verkregen. Een van die eigenschappen is dat ze broed hebben tot in december en dan weer in januari. In landen op onze breedtegraad werkt deze eigenschap nadelig. Bij deze categorie horen alle volken die met de Italiaanse bij gekruist zijn en die in het voorjaar meestal veel bijen verliezen. We hebben tegenwoordig meer volken met deze eigenschap dan we denken, maar het ene volk heeft er meer of minder neiging toe dan het andere. De gevolgen van onafgebroken broedzorg resulteren in het voortijdig uitgeput zijn en veelal grote verliezen in de winter en in het voorjaar.

Het voortijdig versleten zijn van de winterbijen, die al in juli/augustus worden geboren. Als op deze winterbijen door sterke, late dracht en grote, late broednesten roofbouw wordt gepleegd, dan verdwijnen voortijdig zeer veel bijen en kan inderdaad de rest verkleumen.

In Juli en augustus waren er inderdaad lange period

Maar wat als de goede werking en bescherming van het darmepitheel is ontregeld door een aantasting van de agressieve werking van het oxaalzuur? Wel eens over nagedacht ????

Ja, wel over nagedacht, maar vooral voor wat betreft de effecten op korte termijn. De tong van de bijen zou erdoor verbrandingsverschijnselen kunnen krijgen. Dat geldt ook voor de moer. De in november-december verdwenen volken zijn voor het laatst eind mei- begin juni als zwerm met oxaalzuur in aanraking geweest. De werksters zijn dus in november al enkele keren vervangen en ook de koningin zou vervangen kunnen zijn als zij voor de bijen gebreken zou hebben gehad.

Ik realiseer mij wel dat oxaalzuur een middel is dat ook schade toebrengt aan de bijen. De vraag blijft dan wat het meeste telt: die oxaalzuurschade of de schade vanwege varromijten.

Piet Jager schreef:


Als zij dan bovendien nog langdurig in het najaar doorbroeden, dan verslijten zij het eiwit-vetlichaam en gaan in de winter ten onder, ze halen het voorjaar niet. Het zou daarom ook best eens mede-oorzaak van de verdwijnziekte kunnen zijn.

Dan heb je toch meer jonge Bijen die de winter en de lente kunnen overleven .


Jaap v P

Jaap: 'Dan heb je toch meer jonge Bijen die de winter en de lente kunnen overleven.'

Als op deze winterbijen door sterke, late dracht en grote, late broednesten roofbouw wordt gepleegd, dan verdwijnen voortijdig zeer veel bijen en kan inderdaad de rest verkleumen.

!PIet

Helemaal mee eens Piet !
Vergeten we ook het microbiologisch leven niet in een bijenkast dat ook zijn rol speelt in o.a. de voorraden. In hoeverre wordt dit evenwicht verstoord door varroabehandelingen ?
De behandelingsstrategie die de imker van overal wordt aangeraden wordt door de meesten 'blindelings' toegepast. Ik bedoel hiermee dat men niet eerst zijn volken controleert op de werkelijk aanwezige varroadruk maar de ganse stal behandelt, ook de volken die het niet nodig hebben. Bij de jaarlijkse varroametingen hier in wintertijd zie je duidelijk een varroadruk maar er is onderscheid tussen de jong opgezette volkjes en de productievolken of tweejarigen.
Bv. bij de laatste metingen vorige week (50 volken) zag je bij de jonge volken dagsterften van tussen de 0.7 en de 2.4 mijten/dag, bij de oudere volken lag dat tussen de 1.8 en de 7.3 mijten/dag.
Allemaal zonder varroabehandeling te hebben gehad. Maar het toont aan dat die jonge volken op zich al gezond genoeg zijn en oxaalbehandelingen er misschien meer kwaad dan goed aan doen.

Bij het bespreken van de rassen onderschat je mijns inziens de inwerking van de klimaatverandering op de volken. Ook veel imkers met oost-europese bergrassen (carnica-inslag) hebben de laatste jaren nog late broednesten, geen enkel ras ontsnapt daaraan.
Het enige onderscheid dat nog kan gemaakt worden is dat de grijsjes misschien toch nog een korte broedstop inlassen terwijl de geeltjes gewoon doorbroeden in de winter.
Het is de laatste jaren ook heel normaal dat de juli-augustus bijen voor het grootste deel zijn opgebruikt en sterven vooraleer de winter eraan komt. De opbouw van de winterbijen situeert zich nu vooral in de maanden september en oktober en dan komen we weer terecht bij het stuifmeel dat we hen dan nog kunnen aanbieden.

Het is in de eerste plaats belangrijk hoe sterk (met welke ziekteresistentie) de winterbijen de winter ingaan. Doorbroeden op zich is niet slecht want winterbijen die oktober geboren worden moeten er enkele maanden minder lang over doen dan hun soortgenoten van aug-sept om de wilgen te halen. Het komt er alleen op aan hen de kans te bieden om sterk te worden.

Vergeten we ook het microbiologisch leven niet in een bijenkast dat ook zijn rol speelt in o.a. de voorraden. In hoeverre wordt dit evenwicht verstoord door varroabehandelingen ?
De behandelingsstrategie die de imker van overal wordt aangeraden wordt door de meesten 'blindelings' toegepast.

De zuren zouden wellicht enige invloed kunnen hebben op voorraden. Ik behandel mijn bijen inderdaad blindelings. Ik kijk niet naar dagelijkse mijtenval. Mijn kastmateriaal leent zich er merendeels ook niet goed voor. De oxaalzuurbehandelingen, zowel in de zomer als in de winter doe ik al vrij lang. Ik ben ermee begonnen in 2003. Als de veronderstelde effecten er werkelijk zouden zijn, is het wat vreemd dat ze zich dan nu pas (na 6 jaar) openbaren. Ook dit argument is voor mij niet overtuigend. Een voordeel van de winterbehandeling bij alle volken is dat ook de stuifmeelmijten merendeels verdwenen zullen zijn.

marc schreef:
Het is de laatste jaren ook heel normaal dat de juli-augustus bijen voor het grootste deel zijn opgebruikt en sterven vooraleer de winter eraan komt. De opbouw van de winterbijen situeert zich nu vooral in de maanden september en oktober en dan komen we weer terecht bij het stuifmeel dat we hen dan nog kunnen aanbieden.

Ik geloof dan ook niet dat in juli en augustus veel bijen geboren worden die in maart (meer dan een half jaar )nog in leven zijn , maar dat de goede winterbijen later geboren worden .
____________________________________________________________

Piet .

Ik ben er dan ook niet van overtuigd dat het vijftig jaar terug anders met het broed was dan op dit moment .
Als ik destijds ( in de winter periode ) de deur van de bijenstal in gegaan was , was ik de schuldige dat er wintersterfte was.

Er is dan ook in die tijd ( volgens mij )weinig onderzoek gedaan naar broed in de winter omdat niemand bereid was daar een volk aan op te offeren .
Wel weet ik dat , als er een volk dood ging van de honger , er ook bijna altijd dood broed aanwezig was .

Jaap v P

35 jaar geleden

50 jaar geleden had ik nog geen bijen, maar 35 jaar geleden wel. Begonnen met de zwarte heidebij en als je 10 sept. van de heide terugkwam dan was er nog een heel kein broednestje. Voor 10 okt. had je de volken ingewinterd en dan heerste er verder rust en nog eens rust!

Met uitzondering van de heide eindigde de dracht voor ons land per 25 juli en de voorbereidingen voor de winterzit vingen dan aan. De darren werden afgevoerd (darrenslacht), de kieren afgedicht met propolis, de moer gaat minder leggen, het broednest krimpt in, terwijl de vrijkomende cellen gevuld werden met honing, suiker en stuifmeel. Rond 1 oktober, afhankelijk van de buitentemperatuur en dracht, staakt de moer het leggen. In de regel is er in de winter een rustperiode, waarin het volk de trosvorm aanneemt. Zolang er broed is, heerst er in de tros een temperatuur van 35 graden Celsius. Zodra al het broed is uitgelopen, daalt de tempartuur en blijft ze schommelen tussen de 13 en 25 graden C. Bij daling tot 13 graden C. wordt voedsel opgenomen. De wasdeksels hiervan vinden we terug als wasmul op de bodem.

Het volk zit grotendeels in oude raten, die een betere isolatie bieden. Begin februari, bij het oplopen van de temperatuur, ontvangt de koningin special voer, haar eierstokken worden geactiveerd en zij komt aan de leg. Aanwezigheid van stuifmeel in het voer is dan belangrijk. Onder gunstige omstandigheden resulteert de eertse leg na 40 dagen in de eerste vliegbijen. Dat is dus ca half maart.

Zo was het 'en is het vanaf den beginne altijd geweest', althans bij de zwarte heidebij in ons ecologisch systeem (nog zonder de varroamijt).

Zelf heb ik destijds met een collega imker vele malen broednestmetingen gedaan in de winter met zo'n 40 cm lange temperatuurmeter.

!Piet

We moeten duidelijk beseffen dat de verschillende periodes niet te vergelijken zijn, zeker wat klimaat en divers aanbod betreft.
Hubert Guerriat van de Zwarte Bij Chimay vertelde maar al te graag dat één van de voordelen t.o.v. de rasbijen was dat de zwarte aangepast was aan onze streken en o.a. op tijd stopte met leggen.
Hij zal zijn uitleg moeten aanpassen want eind oktober zaten ze daar ook nog met broed.

Marc: 'Hij zal zijn uitleg moeten aanpassen, want eind oktober zaten ze daar ook nog met broed'

Rond 1 oktober, afhankelijk van de buitentemperatuur en dracht, staakt de moer het leggen. Dan kan er best rond 20 tot 25 oktober nog gesloten broed in de ramen aanwezig zijn! Ook ligt Chimay veel zuidelijker, bijna tegen de Franse grens aan. Dat scheelt in de herfst wel een week.

!Piet