distels, d.-vlinders en d.-honing

[Frans vanTongeren]

Onlangs liep ik bij het Gelderse plaatsje Brummen route 22 van het 'Graafschapspad'.
Je passeert de 'Weg naar het Ganzenei' Je kunt dan een ommetje maken in de Cortenoeverse uiterwaarden; natuurreservaat van de SBB.
Daar stond o.a. een zee van meidoorns te bloeien; eigenlijk meer te vergelijken met sneeuwlawine's , schitterend in de zonneschijn.
Tot eind juni wordt er niet gemaaid i.v.m. broedende vogels.
Massa's distel staan op het punt te gaan bloeien. Die ga ik daar zeker bezien!
-
In DE GELDERLANDER van 14-05-'03 stond het volgende (Fr.:ingekorte) bericht:

Distels als voedsel voor insecten
Er vlogen zaterdag ook twee distelvlinders rond. De immigranten uit Zuid-Europa zagen er afgevlogen uit. Ze waren niet alleen flets van kleur, ook de beschadigde vleugelranden maakten duidelijk dat de insecten een lange reis achter de rug hadden. Distelvlinders komen bij ons de winter niet door. Ze trekken, om als soort te overleven, in september en oktober zuidwaarts. In de landen rond de Middellandse Zee brengen deze trekkers dan nog één generatie voort. Deze generatie overwintert op plaatsen waar de temperatuur hoog genoeg is als doorgroeiende rups, elders waarschijnlijk als vlinder. Een aantal van deze vlinders trekt in het voorjaar weer naar het noorden. Meestal verschijnen ze bij ons pas in juni. De twee distelvlinders van afgelopen zaterdag zijn dan ook erg vroeg.
Trekvlinders laten zich, zeker wanneer ze doelgericht op trek zijn, niet gauw door de wind van de wijs brengen. Het zijn krachtige vliegers die bij tegenwind met een kracht van vier Beaufort nog koers houden. Het zal geen verbazing wekken, dat zij bij wind in de rug hogere snelheden ontwikkelen. In april hebben we een periode met droog en warm weer gehad en de wind kwam uit het zuiden. Waarschijnlijk hebben toen veel distelvlinders en ook atalanta's een andere trekvlinder die bij ons algemeen voorkomt zich op de warme luchtstromingen naar het noorden laten voeren.
Dat distelvlinders iets met distels hebben, spreekt voor zich. De eitjes worden in ons land vooral op de akkerdistel afgezet. De rupsen leven tussen samengesponnen bladeren of in een ijl spinsel.
De meeste mensen houden niet van distels. Boeren al helemaal niet, ook al zijn distels indicatoren voor voedselrijke grond. Als zij de akkerdistel, cirsium arvense, in hun weiland of op hun akker tegenkomen, gaan bij hen alle stekels overeind staan. Vee houdt ook niet van distels, sterker nog, het loopt met een grote boog om distels heen. De boer ziet liever raaigras of aardappels. Te vuur en te zwaard zal hij de distels dan ook bestrijden. En de eerlijkheid gebied te zeggen dat, als hij dit op stikstofrijke grond niet stelselmatig doet, de overwinnaars van te voren vast staan. In de strijd om lijfsbehoud is de stekeligheid van de akkerdistel niet het enige succesvolle wapen. Gedragen door de wind zal het zaadpluis het jarenlang kiemkrachtige zaad op de meest onmogelijke plekjes afleveren. Breekt bij het onkruid wieden of spitten de lange penwortel in stukjes, dan kan elk stukje wortel een volwassen plant opleveren. De stekeligheid van de distels is voor de mensen zo herkenbaar, dat niet-distels die voor hun verdediging ook stekels voeren, toch distel worden genoemd. Denk maar aan de kruisdistel en de blauwe zeedistel. Deze in droogboeketten geliefde planten de blauwe zeedistel is beschermd en mag men daarom niet plukken hebben enkelvoudige bloemschermen die veel op de bloemhoofdjes van distels lijken. Het zijn echter schermbloemen, familieleden van het nu bloeiende fluitekruid en de later bloeiende berenklauwen.
Ik zie de distels, weliswaar in beperkte mate, wel zitten. Maar ik ben ook maar een hobbyboer die niet afhankelijk is van productie, maar meer van biologische rijkdom. En daar dragen deze weerbarstige planten met een hart van pluis hun steentje zeker toe bij. Bloeiende distels zijn een lusthof voor tal van insecten. Bijen, hommel

[maartenkleijne]

Jaren geleden zag ik in Hilversum bij Anna's Hoeve in de verte een paars met geel veld.
Van verre zag ik al dat het wriemelde van de vlinders en hoorde ik een gonzend gezoem.
Van dichtbij was het hele veld dicht bezaaid met mengsel van distels en jakobskruiskruid.
De vele honderden vlinders waren bijna allemaal distelvlinders, en het gezoem werd veroorzaakt door duizenden bijen en hommels. De lucht was bezwangerd met de nectar (van vooral distel)geur. In de jaren daarop werd het veld langzaamaan begroeid met andere dingen. Maaar ik ga nog wel eens daarheen alleen al om mee te herinneren hoe het er 20 jaar geleden was.

[Frans vanTongeren]

Dag Maarten,
In de tweede helft van juni loop je toch met ons mee...!
(als reus tussen twee kabouters)