Kristallisatie van honing

[jpronk]

Beste forumdeelnemers,

Van mijn voorjaarshoning van dit jaar heb ik nog drie potten over. Deze beginnen nu te kristalliseren. Opvallend hierbij is echter naar mijn mening het volgende:

- 1 pot kristalliseert gelijkmatig, d.w.z. over de hele pot is gelijkmatig verdeeld de vorming van suikerkristallen te zien.
- De overige twee potten kristalliseren niet gelijkmatig. In deze potten is bovenin (ongeveer een kwart van de pot) al een vaste substantie te zien. De honing loopt er dan ook niet uit als je de pot schuin houdt. Onderin de pot is duidelijk de vorming van witte vlokken te zien, die langzaamaan groeien. Tussen deze vlokken bevindt zich nog vloeibare honing.

Er is dus duidelijk een verschil in het kristallisatieproces van de honing, terwijl alle honing afkomstig is uit dezelfde partij en op dezelfde plaats is opgeslagen. Heeft iemand een verklaring voor dit gebeuren? Of is dit volkomen normaal en komt het vaker voor?

Groeten,
Joris Pronk

[Jelte Pieter Dijkstra]

Ik snap dit wel, het is afhankelijk van de type honing (en de daarmee gepaarde hoeveelheid druivensuiker). Ik heb nu dit jaar voor de twee de maal Esdoorn honing gewonnen. Een heerlijke aromatische honing met een hele typische smaak. Het is mijn lievelingshoning.
Deze honing kristalliseert heel laat. Het is wat dat betreft de ideale voorjaarshoning, in tegenstelling tot de verschrikkelijk harde paardenbloemenhoning. Ik heb van de Esdoornhoning potten staan waar nu pas grauwe sluieringen in voorkomen. Er zijn ook potten waar toch meer kristallisatie in voorkomt, maar dat heeft een bepaalde achtergrond.
Ik had nog wat voorjaarshoning in een vat met snijkraan zitten. Dit heb ik overgegoten in een emmer, omdat ik het vat voor andere honing moest gebruiken. Vervolgens na een week heb ik honing uit de emmer weer in het vat geleegd. Door deze honingoverdracht is de voorjaarshoning heel snel gaan kristalliseren. Vooral de onderste laag honing in de emmer (die het laatst in het vat terecht kwam). Ik heb toen de honing niet gemengd, maar hierdoor werden de eerste potten gevuld met een heldere honing en de andere potten met kristalliserende honing. Inmiddels zijn alle potten dus aan het kristalliseren, maar de een is wel verder dan de ander hierin.

Helaas zal ik in de toekomst niet veel Esdoornhoning meer kunnen slingeren. De drie (al die honing komt maar van drie bomen) bijna monumentale bomen zullen plaats moeten maken voor uitbreidingen van het plaatselijke verzorgins/bejaardentehuis.

J.P.

[Oude Essink]

Hallo Joris,

Ik laat je een afbeelding zien van kristaliserende honing ( kwam ik ergens op internet tegen):


De voornaamste suikerbestanddelen in honing zijn gesplitst in glucose (druivensuiker) en fructose (vruchtensuiker). glucose is zwaarder dan fructose en heeft dus de neiging naar beneden te zakken in de pot; Glucose kristaliseert eerder dan fructose: onder in de pot ( als de honing niet zó geroerd is, dat beide soorten dooreen gaan) zal de honing derhalve eerder gekristaliseerd zijn dan boven in de pot.
Een gekristaliseerde laag boven in de pot ( eerder dan onder in de pot), kan ik alleen verklaren door de aanwezigheid van een deel gekristaliseerde honing bovenin, door enten of zoiets; rond die kristallen zal de honing sneller kristaliseren dan wanneer zulke kristallen niet aanwezig zijn. Misschien weet iemand anders voor dit verschijnsel ( nl. bovenin de pot eerder kristaliseren dan onder in de pot) een andere verklaring. [?]

hennie oes

[kole.amj]

Hennie,

Is het dan ook mogelijk dat vloeibare honing uit dezelfde pot,anders smaakt dan de gekristalliseerde honing onderin?
Maw zitten er in glucose ander smaakstoffen of in andere concentraties,
dan in fructose?
Of is het het idee van de kristallen die je het idee geven van een andere smaak.

Groet,
A-3

[Oude Essink]

hoi Adri,
Of is het het idee van de kristallen die je het idee geven van een andere smaak.
Bij mijn weten, is de smaak van de glucose bij dezelfde honing uit hetzelfde slingervat, dezelfde als die van de aanwezige fructose.
Overigens is de snelheid van de kristalisatie afhankelijk van de verhouding glucose/fructose in de honing; de acacia heeft veel fructose en begint pas na twee jaar te kristaliseren; koolzaad heeft meer glucose in het mengsel en is al binnen de kortste keren zo hard als een bikkel, als je niet ingrijpt.
met groet, hennie oes

[maartenkleijne]

Ik heb de indruk gekregen dat voorjaarshoning (behalve koolzaad die snel keihard wordt) meestal langzaam kristalliseert en vrij smeuiig wordt. Bovendien dat deze smeuiigheid en de snelheid van kristalliseren sterk verschilt afhankelijk van de dracht. Heel vaak bestaat de voorjaarsdracht niet alleen uit 1 uniforme hoofddracht.

VOORBEELD: het volk vliegt merendeels op appel als hoofddracht en vult de honingkamer. Een klein deel vliegt echter op de spaarzaam aanwezige paardebloem en vult op eigen kracht een half honingraam. Bij het slingeren wordt de paardebloem honing niet echt gemengd met de appelhoning. Na het vullen van de potten zit in de meeste potten gewoon appelhoning, die als appelhoning kristalliseert. In sommige potten zit een sliert paardebloemhoning door de appelhoning; deze sliert rkistalliseert sneller. En een paar potten bevatten hoofdzakelijk pardebloem honing met een sliert appel erdoor heen.
De meeste potten krsitalliseren dus als smeuiige appelhoning. Maar sommige potten kristalliseren anders en -in dit voorbeeld- smaken ook anders.

[jpronk]

Nu is inderdaad niet helemaal het juiste woord. Het kristallisatieproces is enige weken geleden langzaamaan begonnen. Ik heb ook wel voorjaarshoningen gehad die veel eerder kristalliseerden. En deze is wat dat betreft ook laat. Ook was mijn voorjaarshoning dit jaar veel lichter van kleur dan andere jaren.

JP en Maarten,
Jullie hebben me aan het denken gezet. De voorjaarshoning die ik geslingerd heb was voor een deel gehaald in de fruittuin en voor een deel op de thuisstand. De bakken waren toen ik de bijen van het fruit haalde dus nog niet geheel verzegeld. Achter mijn bijenstal bloeide in het voorjaar dit jaar een veld (plusminus 3,5 ha.) paarse dovennetel. Hierop gonsde het toendertijd van de bijen. Waarschijnlijk is een groot deel van de honing dan ook afkomstig van de dovennetel. Dit zou de verklaring van Maarten mogelijk maken want hierdoor zou de vlok- en sliertvorming in de twee potten mogelijk verklaard kunnen worden. Ik heb de honing ook niet geroerd. Een ongelijkmatige verdeling van de soorten is dus mogelijk.

Hennie,
Het verhaal van het kristallisatieproces wat jij beschrijft is mij bekend. Bij alle honingen die ik tot nu toe geoogst heb was de honing onder in de pot eerder gekristalliseerd dan boven in de pot. Daarom valt het ook op dat het nu boven in de pot eerder is gekristalliseerd. Ik heb de honing niet ge-ent en ook niet geroerd voor ze de potten inging.
Bij nadere bestudering van het witte gekristalliseerde deel, blijkt wel dat er sprake is van een zeer fijne kristallisatie. Het lijkt wel op creme honing want met het blote oog zijn er nauwelijks kristallen te onderscheiden.

Misschien dat er mensen zijn die nog andere mogelijke verklaringen hebben?
Groet, Joris