De koffieboon waarvan wij zo'n heerlijk kopje koffie zetten, is afkomstig van de plant Coffea Arabica; de plant hoort tot de Walstrofamilie (de Rubiaceae): een van de grootste plantenfamilies; wij kennen er een aantal Walstrosoorten van, die vooral tot de kruidenfamilie behoren; Onzelievevrouwebedstro behoort ook tot de groep. Verreweg de meeste soorten komen in de tropen en subtropen voor: zo ook onze koffieplant.
De bloem behoort tot de trompetbloemreeks en ziet er als volgt schematisch uit:
In gebieden waar de overgang van droge tijd naar natte moesson snel verloopt, bloeit de plant aan het einde van de droge tijd. Elders bloeit de plant het hele jaar door.
Ik maak melding van de plant omdat ik in het septembernummer van het blad Natuurwetenschap en Techniek op pg 14 een opmerkelijk verslag tegenkwam onder de Titel:
Wilde bij maakt betere koffie.
In de litteratuur wordt de plant geregeld als een zelfbestuiver gezien, zo ook H.Kugler, Blütenökologie 1970 : De helmknoppen, zo beweert hij, geven haar pollen vrij als de bloem nog gesloten is; bij het openen van de bloem rijpen de twee stempellobben; deze zijn dan al van pollen voorzien en de koffieboon kan rijpen; bestuivers overbodig dus. In latere lectuur wordt gesteld, dat de helmknoppen pas na de stempels rijpen en deze op kruisbestuiving wachten. Bijen inzetten dus op de grote plantages.
Amerikaanse onderzoekers '“ aldus het artikel - ontdekten, dat plantages die aan een oerwoud grenzen een aanzienlijk betere oogst opleveren, dan die welke er verder vanaf liggen: voor de economie een belangrijk gegeven. De ruime aanwezigheid van wilde oerwoudbijen levert ruim 20% meer oogst. Wilde bijen zorgen voor een betere kruisbestuiving dan honingbijen; de laatste beperken zich vaak tot de bloemen aan één rijk bloeiende tak; een vorm van zelfbestuiving, die niet goed werkt, omdat de stempel zich tegen het eigen stuifmeel verzet. De wilde bij bezoekt meer planten en brengt zo meer 'vreemd ' stuifmeel in.; ook laten honingbijen minder pollen achter op de stempels dan de inheemse wilde soorten.
De moeite van het overwegen waard, als wij onze solitairen afzetten tegen onze honingbijen.
Ik pak gauw een lekker espressootje. Smakelijk [:)]
Hennie oes
