Bijenhouden.nl

Nachtbestuivers; Windepijlstaart op de Nachtschone.

Een paar jaar geleden kwamen een aantal nachtbloemen met haar nachtbestuivers aan de orde:
http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.a ... PIC_ID=653

Op de Nachtschone, vorige maand in Zuid Frankrijk kwam ik weer een legioen pijlstaartvlinders tegen. Erik suggereerde dat het de Winde-pijlstaart betrof; een trekvlinder die van Noord Afrika naar Zuid en Midden Europa komt vliegen; zijn beschrijving klopt precies. De vlinder op de foto is van de tweede generatie en betreft waarschijnlijk een onvruchtbaar wijfje. De spanwijdte van de vleugels is 8 tot 12 cm.; de tong meet 10 cm. Een van de grootste in Europa. Zij vliegt vanaf het invallen van de duisternis in een ongelooflijk tempo langs de bloemen; na een uur zijn de dames weer verdwenen. Zij vertoont veel overeenkomsten met de boven besproken Doodshoofdvlinder.
De wijze van fourageren is die van de kolibri, die doorgaans even groot is.



Het is mij niet duidelijk hoe met deze vlinder bestuiving en bevruchting tot stand komt;
De tong beroert de meeldraden en stampers niet (op het eerste oog) . Toch zijn de volgende ochtend de stempels bezet met parelgele pollenkorrels; in de loop van de dag verwelkt de bloem maar heeft dan nog wel nectar in de aanbieding blijkens de verrichtingen van deze hommel die illegitiem een druppel meepikt door een gaatje te boren in de voet van de diepe kelk.




hennie oes

Hoi Hennie,

Het onderstaande verhaal sluit wel aan bij het door jou geschrevene. Ik kwam het tegen in een boekje over bloembiologie.
Pijlstaarten zijn snelle vliegers. Ze kunnen niet starten alvorens de temperatuur in de vliegspieren is opgelopen tot 35oC. Hett vereist veel energie om deze temperatuur tijdens de vlucht in stand te houden. Daarom moeten pijlstaarten veel nectar opnemen. Ze zijn daardoor zeer geschikt als bestuivers, omdat ze veel bloemen moeten bezoeken om genoeg te krijgen. Vele bloemen zijn speciaal aangepast aan het bezoek van pijlstaarten en de biologie van de vlinder weerspiegelt zich in de bouw van deze bloemen.
Pijlstaarten vliegen bijna allemaal in de schemering of nacht. De bloemen geuren juist op deze tijden, bijvoorbeeld kamperfoelie. De geur is zwaar en zoet. De kleur is meestal licht, zodat de bloemen bij maneschijn goed zichtbaar zijn. Vaak is de bloem stervormig.
Wanneer een pijlstaart nectar zuigt, staat hij met trillende vleugels stil voor een bloem. De bloem mist dan ook een landingsplaats. De roltong wordt uitgestoken tijdens het zuigen, maar de roltong is ongeschikt voor het transport van stuifmeel. Kop en borststuk zijn lang behaard. De bloemen zijn daarom buisvormig, aangepast aan de lange roltong van de pijlstaarten. Meeldraden en stempel steken zodanig uit, dat ze de kop of het borststuk van de vlinder aanraken. Ze steken vaak ver uit de bloem.
Een beroemd voorbeeld van een pijlstaartbloem is de orchidee Angraecum sesquipedale van Madagascar. 'Sesquipedale'

..... de roltong is ongeschikt voor het transport van stuifmeel.

Dat de tong van pijlstaarten niet geschikt is voor het transport van stuifmeel lijkt me onzin. Zie onderstaande foto's van een windepijlstaart op teunisbloem en een kolibrivlinder op verbena.
Albert

http://www.ahw.dds.nl/pictures7/windepijlstaart24b.jpg
http://www.ahw.dds.nl/pictures1/kolibrievlinder05b.jpg

Tsja....die zijn wel heel overtuigend! Ik gooi m'n boekje gelijk weg.[B)]


Erik

"Zin of onzin"

Zou Erik met "transport" niet gewoon bedoelen transport van stuifmeel zoals de bijen dat doen, zo mooi in klompjes.
Dat er stuifmeel op de tong van de pijlstaart mee komt, dat staat buiten kijf, maar transport in de zin zoals de bijen het stuifmeel transporteren naar het nest en daar opslaan is misschien iets heel anders ?
Zo onzinnig lijkt me de opmerking van Erik dan ook niet ...

Thomas

Erik, ik zou het boekje niet weggooien, ik wil het graag van je overnemen !!!!!

Thomas

...ik wil het graag van je overnemen!!!

Ha die Thomas, dat lijkt me geen slecht idee. Er staat misschien ook wel in dat vlinders geen stuifmeel voor zichzelf of hun broed verzamelen. Je bent nooit te oud om wat te leren.
Albert

wilde schreef: Er staat misschien ook wel in dat vlinders geen stuifmeel voor zichzelf of hun broed verzamelen

Dit schrijf ik hierboven precies in mijn eigen woorden. In een transporttong voor grote hoeveelheden stuifmeel heeft de natuur dus niet voorzien. Wat er meekomt is dus meer toevallig...

Op mijn foto boven is de pijlstaart waarschijnlijk een steriel wijfje dat überhaupt niet aan nestvorming doet, maar op een onopgemerkt plekje, tegen een boom of op de grond, de volgende schemering afwacht; dit beestje heeft geen enkel belang bij stuifmeelwinning.
Ik zou mij voor kunnen stellen dat bij de nectarinname er pollen op
tong en kop terecht komen die er voor een volgende bloem door de vleugelbeweging weer afwapperen en de stempels beroeren.
hennie oes