Mijten die onvruchtbaar zijn, bijen die overleven.

[Romée van der Zee]

In apidologie 37 (2006), pag. 67-74 staat een artikel over de sterftegraad bij nakomelingen van mijten. Deze blijkt een belangrijk onderdeel te zijn van het mechanisme waardoor Afrikaanse- en geafrikaniseerde bijenvolken de varroamijt overleven. De onderzoekers kunnen de conclusie trekken dat mijten in cellen waarin maar één mijt terechtgekomen is, meer nakomelingen krijgen dan mijten die met meer tegelijk een cel bezetten. In een van hun onderzoeksvolken bleek 74% van de mijten met minimaal 3 mijten tegelijk in darrenbroedcellen te zitten. Het gevolg is een aanzienlijke daling in het aantal nakomelingen, en dus een lagere varroapopulatie in het bijenvolk.
Zij gaan daarbij in op de onvruchtbaarheid van mannetjesmijten uit de eerste generatie nakomelingen, en de vrouwtjes uit derde generatie.
Naast de dichtheid van mijten in een cel ligt voor hen de meest in aanmerking komende verklaring niet in de genetica van de mijt, evenmin in de genetica van de bij, al aanvaarden zij dat een mechanisme in de Afrikaanse honingbij niet uitgesloten kan worden, maar in de omgevingsfactoren. Dit is in lijn met ander onderzoek. Met name de combinatie van lage luchtvochtigheid en hoge temperatuur zou van grote invloed zijn op de mate van onvruchtbaarheid van de mijten.

Ik heb in de loop van de afgelopen jaren regelmatig op bijenhouden.nl geschreven over de onvruchtbaarheid van mijten. Mede n.a.v. de constatering dat in mijn eigen volken, die 10 jaar niet behandeld zijn, het aantal mijten aanzienlijk gedaald is. (Ik heb overigens de laatste 2 jaar, sinds ik in het Noorden woon met een sterk verslechterde drachtomgeving grote problem gekregen.) Ook heb ik mij altijd verzet tegen het wegnemen van darrenbroed. Of dit terecht is valt niet uit bovenstaand onderzoek af te leiden. Ik imker immers met Europese bijen. Wel weet ik door het onderzoek naar bijensterfte, waar ik, zoals bekend, sinds 2001 mee bezig ben, dat de bijensterfte in Centraal-Europa aanzienlijk hoger is dan in de randgebieden waaronder Nederland.

In het meerjarenproject dat ik op http://www.beefriends.org uitvoer onderzoek ik de methoden die imkers hanteren in hun omgang met bijen. Ik probeer o.a. vast te stellen of bijensterfte zich bij de ene methode meer voordoet dan bij de andere. Een simpel antwoord daarop zal daaruit niet tevoorschijn komen. Ik hoop jullie over een jaar, en wellicht pas jaren te kunnen melden of het snijden van darrenraat, en daarnaast enkele omgevingsfactoren een grotere kans op bijensterfte geven.
Dat kan alleen als jullie zelf bereid zijn om mee te werken in dit project. Inmiddels doen 61 imkers in deze testfase mee. Hopelijk jij ook. Dit is de tijd om je aan te melden, het seizoen moet nog beginnen, de uitwintering van de volken moet vanaf nu in kaart gebracht worden. Ook als het je deze winter en voorjaar slecht vergaat.

Romée

Bron:
apidologie 37 (2006), pag. 67-74
Mortality of mite offspring: a major component of Varroa
destructor resistance in a population of Africanized bees.
Luis MONDRAGÓNa, Stephen MARTINb, Rémy VANDAM e.a.

[Ria van den Berg]

Romee schreef :
"Ik heb overigens de laatste 2 jaar, sinds ik in het Noorden woon met een sterk verslechterde drachtomgeving grote problem gekregen."

Ik ben blij dat jij iets observeert waar ik de laatste jaren steeds meer van overtuigd ben. Maar dan omgekeerd : een goede dracht is van onschatbare waarde voor een bijenvolk.

vanuit de Peace River Vallei, Ria van den Berg
leven op een imkerij in Canada : http://www.vandenbergfamily.ca

[Piet Jager]

Harris en Harbo schreven al in 2001:

"Verscheidene milieuvariabelen beïnvloeden echter het percentage van niet-reproducerende mijten (van NR%). Deze omvatten temperatuur en vochtigheid (verhoging NR%), seizoen (hogere NR% in de zomer) en klimaat (grotere NR% in de keerkringen). NR-mijten hebben vaak ook geen sperma (zijn niet gekoppeld)"

!Piet