Stelling: agressieve bijen resistenter tegen varroa

[Dar-Bert]

In een thread over agressieve bijtjes werd aan Jelte gesuggereerd een discussie te openen over het mogelijke verband tussen agressie en varroaresistentie.
Bij deze gooi ik dan graag de knuppel in het hoenderhok.
Wat denken jullie?

Ik denk dat er wel degelijk een verband is: ik zie twee aanleidingen:

Geafrikaniseerde bijen zijn zo goed als resistent tegen varroa: in Noord-Amerika helpt varroa daarmee het oprukken van de "killer bee". Het veronderstelde mechanisme is dat de broedduur bij geafrikaniseerde bijen korter is, te kort voor een goede voltooiing van de levenscyclus van varroa.

Terug naar onze lage landen want daar gaat het hier om: geteelde bijenrassen worden door imkers zodanig vertroeteld (behandeld met oxaal) dat ze niet geselecteerd worden op varroaresistentie. Varroaresistentie, of beter gezegd tolerantie, ontwikkeld zich juist in straatbijen, want deze bijen beschikken én over een ruime genenpool én een hogere selectiedruk door varroa. Door hybridisatie zijn deze straatbijen vaak ook agressiever (waarom weet ik niet, wellicht vitaal dus agressief?), en daarom is er een correlatie tussen varroaresistentie en agressie.

Daar staat tegenover dat er misschien geen causaal verband bestaat tussen de twee eigenschappen: in principe kan een varroatolerante bij een rustige bij zijn, alleen zijn deze eigenschappen nog niet "stabiel" in kweekrassen verenigd.

Graag jullie mening.

Wie heeft er varroatolerante vriendelijke bijtjes?
En wie heeft er militante varroatolerante kamikazebijen?

Groet, Bert

[petro]

De""geafrikaniseerde" zijn wat betreft de varroabestendigheid niet echt een goed voorbeeld,buiten de kortere ontwikkelingcyclus,hebben de daar hogere temparaturen er ook mee te maken.
Als het gaat om de"agressie" van bijen en varroatolarantie kan je enkel het vergelijk maken in onze streek en omringende.
Petro

[Ewout]

Als de agressie een hybride effect (heterosis) is, waarom zou de varroatolerantie dat minder zijn?
Verder denk ik dat er op de teeltstations veel gerichter wordt geselecteerd dan onder imkers (ook bastaardimkers doen vaak gewoon aan varroabestrijding) en daarin sneller zal stabiliseren. Waaruit concludeer jij dat de selectiedruk bij bastaardimkers groter is dan carnica-, buckfast- of melliferaimkers?

Dat imkeren met een hybride bij voordelen heeft, daar kan ik mij wel wat bij voorstellen. Zoek voor de grap eens op dit forum op 'buca' of 'bucas' en je vind heel veel berichten van piet jager die de hybride bij promoten.

Varroatolerantie en agressie lijken mij minder geografisch gebonden eigenschappen. Volgens mij het voornaamste pluspunt van een bastaardbij dat die na verloop van tijd op zijn omgeving, dracht en de imker (methode) aangepast raakt... Mits er niet teveel importgenen rond jouw stal vliegen, dan is het dwijlen met de kraan open.

[Dar-Bert]

Als de agressie een hybride effect (heterosis) is, waarom zou de varroatolerantie dat minder zijn?

Dit is een argument dat pleit vóór een mogelijke correlatie tussen agressie en varroatolerantie. Vind ik interessant!

Waaruit concludeer jij dat de selectiedruk bij bastaardimkers groter is dan carnica-, buckfast- of melliferaimkers?

Ewout, goed dat je me op deze verborgen aanname wijst! Eigenlijk ga ik ervan uit dat sommige bastaardvolken als wilde volken enige tijd zwermen en darren kunnen produceren. Dit is her en der in Europa vast het geval. Het is alleen de vraag of dit fenomeen in Nederland een rol speelt.

Ten tweede denk ik dat teeltstations (en imkers die eraan verbonden zijn) heel zorgvuldig hun (dure) bijen behandelen en daardoor nauwelijks op varroatolerantie selecteren. De "luie" imker die zijn volken zelden controleert en nooit een nieuw moertje aanschaft heeft ook niet zo veel last van de bijenagressie en laat zijn kasten wellicht grotendeels onbehandeld. Vandaar een sterkere selectiedruk op bastaardbijen.

Het aanschaffen van een teeltmoer is dan het indrukken van de "reset-knop" wat betreft aanpassing aan varroa.

Toegegeven. Het zijn wellicht een beetje boute aannames...

Bert

[Ewout]

Ten tweede denk ik dat teeltstations (en imkers die eraan verbonden zijn) heel zorgvuldig hun (dure) bijen behandelen en daardoor nauwelijks op varroatolerantie selecteren.

Imkers die hun koninginnen van teeltstations halen hebben over het algemeen uberhaupt weinig aan selectie te doen. Tenzij de imker meedraait in bijvoorbeeld bee-breed, maar dan nog ligt de uiteindelijke selectie bij de teler. En die telers selecteren weldegelijk op varroatolerantie (met en zonder behandeling).

Dat evolutie (zonder 'reset') beter zijn gang kan gaan bij een luie imker, ja, maar of de selectie die dan plaatsvindt dan op varroatoleratie is gericht vind ik geen voor de hand liggend antwoord. Interessante vraag wel: hoeveel luie imkers zijn er, die helemaal niet behandelen en geen vragenlijsten invullen? Ik denk dat die imker-groep zelf aan ouderdomsselectie onderhevig is

[Rene]

Ik heb 15 jaar lang bijen gehouden in 3 red cedar kasten, waar ik nooit in keek. Elk jaar bleven er wel 2 in leven, de derde zat dan in mei weer een zwerm in. Helemaal zelfvoorzienend waren ze, en ik een luie imker. Ik hield kasten, geen bijen.

Ze waren pittig, maar niet agressief in de zin dat ze me staken als ik stond te schoffelen, dit is maar 2 keer voorgekomen dat een bij uit het niks me aanvloog en gelijk stak.
Toen ik vier jaar geleden in een van de volken keek, zaten ze wel gelijk in mijn broekspijpen en kropen ze via mijn rug onder de kap.
Dus wel bijen met een plan van aanpak om me eens flink te steken.

Drie jaar geleden waren alle drie volken dood en heb ik een buckfast F1 gekocht voor in de spaarkast. Sindsdien heb ik ontdekt dat bijen in een topbarhive veel rustiger zijn. Als ze in een spaarkast rennen als gekken en met veel rook teruggedreven moeten worden, zijn ze in de topbarhive veel relaxter en prettig om mee te werken.
Ik heb dus nu twee "lijnen", bastaardjes gaan in een tbh en worden nauwelijks behandeld tegen varoa, slechts 3 opeenvolgende weekenden met hiveclean. Verder zorg ik dat ze genoeg ruimte hebben en laat ik ze zoveel mogelijk met rust.
Luxe buckfast worden luxe behandeld, liefst zo vaak mogelijk, drie keer per jaar. Want die wil ik niet kwijt.

Ik vind het een lastige discussie omdat je als individu niet kunt zorgen dat je bijen varoatolerant blijven, ze kruisen met alles wat in de buurt zit en imkers zijn individualisten en doen niet aan gezamenlijke aanpak.

Ik denk dat op teeltstations wordt geproduceerd wat de klant wil, en ik denk dat rustige bijen het winnen. Varoa is te behandelen en dat doen we ook. Lastig gedrag wordt bestraft bij het samenvoegen voor de winter of al eerder met nieuwe koninginnen.

Ik neem aan dat met agressief bedoelt wordt dat ze gelijk steken als je de plank / het dak eraf haalt? Ik gebruik geen rook en zie dit wel eens gebeuren en maak dan een notitie dat dit niet te vaak moet gebeuren anders vervang ik de moer.

Of bedoel je met agressief dat ze je al aanvallen als je nog 15 meter van de kast bent? Dan is het in mijn ervaring vaak zo dat de luie imkers (vrienden van me) de kast "met rust laten" dus niet invoeren / inwinteren en dan halen ze de winter ook niet.
Rene

[Biodlarn]

.....deze bijen beschikken én over een ruime genenpool..... Groet, Bert

Ik heb gelukkig nog geen ervaring met varroa, alhoewel het wel steeds dichterbij komt. Nog maar 100 km.

In het laatste nummer van het tijdschrift van SBR (Zweedse imkersbond) stond een stuk over VSH (Varroa Sensitive Hygiene). Een Amerikaanse onderzoeker had er een lezing over gegeven in Zweden, John Harbo heet de beste man.
Volgens zijn onderzoeken gaat het om minstens 2 genenparen, 4 st. genen totaal dus. Deze genen komen schijnbaar bij alle soorten bijen voor. Het is alleen even puzzelen om de juiste genenparen bij elkaar te krijgen.
De clou is om te onderzoeken welke van je volken beter zijn in het ontdekken van varroa in afgedekte cellen en met deze koninginnen verder te telen. Het schijnt dat je in relatief korte tijd een zekere zin van varroaresistentie kunt ontwikkelen.
Ik heb zo even geen link naar zijn onderzoeken of zijn website bij de hand maar als iemand het interessant vindt wil ik wel even gaan graven deze week.

Groet uit het koude noorden,

Han

[jossmits]

Ik ken drie publicaties over varroa-tolerante bijen. De varroa tolerante bijen op Gotland in Zweden (Fries), de varroa tolerante bijen in Arnot forest in de VS (Seeley) en de varroatolerante bijen uit le Mans en Avignon in Frankrijk (le Comte) . In geen van deze drie publicaties heb ik iets terug kunnen vinden over agressiviteit bij deze varroa tolerante bijen. Als dat een opvallende eigenschap geweest zou zijn dan zou dat, neem ik aan, in die publicaties wel genoemd zijn.
Ik zie ook niet waarom daar een verband zou zijn. Zou die agressiviteit dan een voorwaarde voor varroa-tolerantie moeten zijn? de tolerantie voor varroa bij de cerana bij heeft toch ook niets met agressiviteit van de cerana bij te maken.
Vooralsnog ga ik er van uit dat varroa tolerantie en agressiviteit (defensief zeggen de Fransen, ik vind dat prettiger klinken) twee verschillende eigenschappen zijn.

Jos

[maartenkleijne]

Omgekeerd: het eenzijdig selecteren op zachtaardigheid en grote volken schept ruimte voor veel varroa's?

[Alex Mönch]

Commission Varroa Tolerant Buckfast (VTB)

Er wordt volop aan gewerkt


http://bbvbuckfast.sharepoint.com/Pages ... stBee.aspx