Genetica bij bijen

Over bijenrassen en over alle aspecten van koninginnenteelt.
Plaats reactie
doffer
Berichten: 7
Lid geworden op: wo 26 jun 2019, 22:17
Imker sinds: 2025
Aantal volken: 0
Bijenras(sen): ?
Contacteer:

Genetica bij bijen

Bericht door doffer » wo 26 jun 2019, 22:38

Hoi,

Wanneer ik informatie zoek over de erfelijke eigenschappen bij bijen kom ik net zoals op dit forum niet verder dat hoe de bevruchting en vererving van het geslacht plaats vindt. Drones komen uit onbevruchte eieren en koninginnen en werksters uit eieren welke bevrucht zijn door een van de tig spermadonoren van de koningin.

Waarom is er zo weinig informatie beschikbaar over hoe bepaalde eigenschappen vererven?

Bijvoorbeeld zachtaardigheid vererft dat dominant, intermediair of recessief ten opzichte van bepaalde niet zachtaardige rassen?

Maar ook vererving andere eigenschappen zoals veel stuifmeel verzamelen, veel honing verzamelen, oriëntering, roven, levensduur, hygiëne, zwermdrift, propolis, spaarzaam, kleine wintervolken, uitvliegen bij lage temperaturen en zo zijn er nog vele belangrijke eigenschappen.

Deze informatie is toch belangrijk indien je steeds betere bijen wil kweken.

Gebruikersavatar
Hans van der Post.
Moderator
Berichten: 8245
Lid geworden op: di 21 nov 2000, 00:00
Imker sinds: 1962
Aantal volken: 14
Bijenras(sen): F1 carnica VSH
Locatie: Oegstgeest
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door Hans van der Post. » wo 26 jun 2019, 23:38

Leuke vraag Doffer het zit even anders dan bij duiven.
Een koningin paart tussen de 18 en 25 darren die zijn van evenzoveel bijenvolken.
Koninginnen paren in de lucht kunnen we niets aan doen er is geen selectie dit geeft wel de meeste diversiteit in een bijenvolk.
Er is wel een ontsnapping - kunstmatige bevruchting. Maar dan nog heb je niet de hele serie van eigenschappen in beeld.

90% van de imkers maken zich niet druk wat de koningin in de lucht uitvoert.
Toch is er een eigenschap ontdekt simpel gezegd het schoonmaak/opruim eigenschap.
Door selectie in een aantal jaren is het nu mogelijk dat de varroa door die bijen kan worden ontdekt.
Dit zorgt er voor dat de varroa in een gesloten broedcel kan worden ontdekt.
!Hans.

Gebruikersavatar
Tieme
Berichten: 1961
Lid geworden op: vr 12 aug 2005, 13:35
Imker sinds: 2003
Aantal volken: 25
Bijenras(sen): Carnica (beebreed 55-2) en Buckfast
Locatie: De Krim, Nederland
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door Tieme » do 27 jun 2019, 08:06

Thomas Rinderer heeft geprobeerd het kennis niveau van heden ten dage te boekstaven (Bee Genetics and Breeding). In zijn boek staan leuke weetjes vooral over defecten. Verder zijn er wetenschappelijke artikelen over de vererving van bepaalde eigenschappen. We weten bijvoorbeeld dat goed honing halen voor 0,36 aan erfelijke eigenschappen ligt. Dat lijkt weinig maar je kunt er wel op selecteren. De meeste eigenschappen zijn niet dominant of recessief maar middelen uit. Leuke eigenschappen zijn die, die een waarde 1 hebben (100% erfelijk) lastige eigenschappen zijn die die een waarde onder de 0,2 hebben. Daar valt bijna niet op te selecteren. Hier de waardes waar we in beebreed mee werken:

honingoogst: 0.36
zachtaardigheid 0.57
raatvastheid 0.57
zwermdrift 0,32
Varroa resistentie 0.30
kalkbroed 0.21

Dan zijn er nog eigenschappen die voor onze teelt niet van belang zijn zoals kleur. Kleur is wel dominant. De donkere volken zullen altijd oranje banden krijgen bij paring met buckfast / ligustica (of andere geel-oranje volken).
Van veel andere eigenschappen weet ik het niet. Broeder Adam selecteerde op een heel groot aantal kenmerken. Bij sommige is hij middels selectie aardig ver gekomen.

Nu veel onder de aandacht is VSH. Er is een werkhypothese dat VSH een eigenschap is die op 2 allelen zit die cumulatief werkt. Een volk met 1 allel zou dan 25% vsh laten zien. Een volk dat 2 allelen bezit 50% en zo voorts. Volken zijn bij natuurlijke paring groepen van zussen, halfzussen en superzussen. Elke groep kan de eigenschap ten dele hebben. Dit zorgt er normaal gesproken voor dat je door natuurlijke paring de VSH eigenschap maar zelden tegenkomt. Maar door een selectiestap te doorlopen met inseminaties met 1 dar kan deze eigenschap geisoleerd worden en het aandeel ervan in de bijenpopulatie vergroot. Kijk maar eens op http://www.aristabeeresearch.org.

Lippe

Re: Genetica bij bijen

Bericht door Lippe » do 27 jun 2019, 17:20

Ik heb er persoonlijk nooit naar gezocht, maar ben op de site van de konvib wel eens een thesis van Dylan Ellen tegengekomen waarin werd aangegeven dat zachtaardigheid recessief is.

Het onderzoek ging over de stelling dat kruizingen tussen de verschillende rassen agressieve nakomelingen oplevert.
Deze stelling werd ontkracht. De conclusie was dat wanneer een zachtaardige volk wordt gekruist met een ander zachtaardig volk, ook al is dat buckfast x carnica dan zijn de nakomelingen ook lief. Lief x lief = lief

doffer
Berichten: 7
Lid geworden op: wo 26 jun 2019, 22:17
Imker sinds: 2025
Aantal volken: 0
Bijenras(sen): ?
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door doffer » vr 28 jun 2019, 21:05

Interessant.

Dus wanneer een lichte Carnica bevrucht wordt door een zwarte bij dan kun je dit direct zien in de nakomelingen doordat deze donkerder van kleur zijn. Je zou dan ook kunnen zien of de 2e spermadonor toch een Carnica dar was doordat er ook lichte werkster in het volk voorkomen?

Er is veel te lezen dat je prima een F1 Carnica kunt hebben en dat dit volk nog steeds zachtaardig is. Na de F1 kan het nog steeds goed gaan maar kan het ook mis gaan en kun je F16s krijgen.
Echter als agressie dominant is dan is er de kans dat de werksters uit een F1 al direct agressief zijn. Dit kan natuurlijk een beperkt deel zijn uit het volk doordat de F1 voornamelijk door zachtaardige Darren is bevrucht.

Lippe

Re: Genetica bij bijen

Bericht door Lippe » ma 01 jul 2019, 15:36

F1 carnica's hebben zelfs mijn voorkeur boven de P-volken als productievolk. Ze zijn even zachtaardig als mijn p-moeren, maar halen meer honing. Hierbij speelt het heterosis-effect een rol. Met de hittegolf van vorige week heb ik alleen een korte broek aan als ik in de bijen werk.
Ook heb ik een F2 die iets onrustiger over de raat loopt en de oortjes niet helemaal vrij houden, maar nog steeds met de blote kont in valt te werken. Dit is overigens wel mazzel hebben, want zoals je zelf ook schrijft is de kans groot dat een F2 agressiever is.

Als ik Tieme mag citeren uit een ouder draadje:
Tieme schreef:Hi Lippe,

De eigenschappen van de koningin domineren niet die van de dar. In elke bij is de invloed van de vader en de moeder gelijk. Er zijn alleen verschillende zustergroepen. Bij vrije paring zie je dan dat in die zustergroepen de invloed van elke individuele dar op het gehele volk wat minder is dan die van de koningin. Bij eilandparing met darrenvolken (zustervolken) van gelijke afstamming is de invloed van de darren door hun verwantschap (we kijken in de teelt naar de oma van de darren) weer gelijk aan die van de koningin.

groeten,
Tieme
Zie hier het draadje wat daarover ging: viewtopic.php?f=6&t=33628&hilit=f16

Aan de kleur is het ras echter niet te bepalen. Het geeft slechts aanwijzigen. De dochters van mijn p-moeren zijn allen gelijk gekleurd, maar in de F1 volken kan ik verschillende kleuren onderscheiden.

De vererving is ooit door Piet Jager in beeld gebracht: http://members.upc.nl/~p.jager53/doc3.htm

doffer
Berichten: 7
Lid geworden op: wo 26 jun 2019, 22:17
Imker sinds: 2025
Aantal volken: 0
Bijenras(sen): ?
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door doffer » di 02 jul 2019, 00:12

Beste Lippe,
Het is logies dat jouw F1 moeren uit de P moeren allen de lichte Carnica kleur hebben. Deze F1 moeren hebben namelijk allen Carnica Darren van het eiland als vader en zijn dus raszuiver.

De dochters van jouw F1 moeren, werksters en koninginnen, zullen andere kleuren hebben afhankelijk van de Dar kleur welke de F1 op jouw stand heeft bevrucht.

De zonen van jouw F1 moeren zullen allen lichte raszuivere Darren zijn. Deze zijn namelijk genetisch een combinatie van de P moer en de raszuivere darren van het eiland.

Is jouw F1 moer echter door onder andere een raszuivere Carnica Dar op jouw locatie bevrucht dan zullen een aantal werksters en koninginnen licht van kleur zijn. Grote kans dat dit raszuivere Carnicas zijn en dus in de F2 zachtaardig zijn. Dit raszuiver is helaas niet met zekerheid te zeggen maar met de gekleurde dochters weet je zeker dat deze niet meer raszuiver zijn. Dit omdat deze dochters alleen een donkere kleur kunnen erven van een donkere dar welke niet van het ras Carnica behoord.

doffer
Berichten: 7
Lid geworden op: wo 26 jun 2019, 22:17
Imker sinds: 2025
Aantal volken: 0
Bijenras(sen): ?
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door doffer » vr 12 jul 2019, 22:11

Hierbij een interessante presentatie over waarom het lastiger is om met bijen selectief te kweken:
https://www.youtube.com/watch?v=1q-s8RDd6qg

roelof1945
Berichten: 639
Lid geworden op: zo 18 sep 2011, 11:56
Imker sinds: 1968
Aantal volken: 9
Bijenras(sen): Ligustica P en F1 F2
Locatie: Dronten
Contacteer:

Re: Genetica bij bijen

Bericht door roelof1945 » vr 20 mar 2020, 14:18

Vorig jaar eind juli heb ik 2 koninginnen gekocht mellifera ligustica boreaal.
In een kieler gedaan met wat bijen, de kieler was al gauw te klein en heb ze daarna in een 6 ramer verhuisd.
Eind augustus gingen ze van kieler naar de 6 ramer, de broedraampjes heb per 2 in een honingraam gezet daarna de honingkamer
verder gevuld met ramen ook heb ik de 6 ramer met ramen gevuld als klimramen en voor opslag van voer.
In september ben ik langzaam gaan voeren tot half october en hadden genoeg voor de winter.
Wat mij verbaast is dat ze in de winter bij 10graden in en uit vlogen alsof het zomer was.
Ook vandaag bij een gevoels temperatuur van 6 graden blijven ze vliegen.
De koninginnen kweker heeft niet voor niets boreaal toegevoegd.

Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 17 gasten