Jan Schreurs propageert het 'bieenholden'

[Frans vanTongeren]

In DE GELDERLANDER van 06-08-'03 stond het volgende bericht:
-
Bijenbedrijf van Jan en Ada Schreurs
Door HENK HARMSEN

KOTTEN - De imkerij is vanouds een puur agrarische activiteit. Vandaar dat de huidige functie van de boerderij De Besker in Kotten in wezen niet zoveel afwijkt. Maar hadden de boeren hun imkerij vroeger als bijkomstigheid, voor Jan en Ada Schreurs in Kotten is het dagwerk. En al hoeven ze er niet echt van te bestaan, hun bijenbedrijf heeft een grote vlucht genomen in en rond de boerderij van 1906.
Waar voorheen op de deel paard en varkens stonden, is nu de slingerruimte voor de honing. De deel zelf, nog compleet met de beide hilden, is geschikt gemaakt als ruimte voor groepen die iets willen vernemen over het boeiende vak van de imker.
De Besker ligt prachtig aan de Deunkmolenweg in Kotten. Aan deze zandweg tonen enkele oude strokorven en het bord 'Imkerij De Besker' onder een klein pannendakje dat de kleine zoektocht in dit weelderige buitengebied niet vergeefs was. "Het is hier een uithoek, maar wel in de goede zin", lacht Jan Schreurs.
Huis, erf en tuin zijn prachtig gerestaureerd, onderhouden en aangelegd. Was de laatste boer-bewoner Sloetjes tot zestien jaar geleden helemaal op de varkenstoer, de oude varkensstallen op het erf doen nu dienst als iemenschoer en opslagplaats voor een vracht aan attributen en benodigheden. Van de schuur waarin de bijenkasten staan is eenvoudig een zijwand weggehaald. Een natuurkikkerpoel en een akker met wilde planten en bloemen trekken vaak kijkers.
"Ik zit al vanaf m'n twaalfde in de bijen", vertelt Jan. "Ik heb het vak van m'n vader in Aalten overgenomen. Hij was aannemer én imker."
"Doe natuur, bezoek imkerij De Besker", zo werft de eigen kleurenfolder. De bezoekers zijn veel vrouwenverenigingen, ouderenbonden, zelfs toeristen, onderweg met een busonderneming, maar ook vakgenoten. Opmerkelijk is dat nogal wat verenigingen uit Noord-Brabant de weg naar de imkerij in Kotten hebben gevonden.
Het bezoek aan de iemenschoer is niet iedere gast gegeven, want sommigen zijn als de dood voor de zoemende huisdiertjes. Maar voor de bezoekers is het honing slingeren ook al een bezienswaardigheid. En even pakt Jan Schreurs weer zijn oude vak van onderwijzer op, als hij voor de deel vol mensen vertelt over de 'bloemetjes en de bijtjes'. Dat is aan hem wel besteed, want Schreurs is zelf ook nog instructeur en hij leidde al heel wat aankomende imkers op.
Maar door allerlei oorzaken loopt de imkerij terug. Een ervan is het gebrek aan ruimte waar veel liefhebbers mee kampen en daarmee gepaard gaande klachten van omwonenden. Voor de rest houdt de teruggang volgens Schreurs eigenlijk gelijke tred met die in de hele agrarische sector, want daar valt het tenslotte onder.
De kasten worden neergezet in de Duitse koolzaadvelden, bij de steengroeve in Vosseveld, de Leemputten, de Muggenhook in Ratum en bij linden in Zwolle en Miste. De honingproductie is voor het echtpaar Schreurs niet meer dan een aardige bijkomstigheid. Veel nieuwe volken gaan naar de tuinbouwgebieden in het westen des lands, waar de groentenkwekers schreeuwend gebrek hebben aan bijen. De plantbestuiving is dus de hoofdzaak. De meeste honing gaat naar enkele huiswinkels en kleine buurtsupers in de omgeving.
Schreurs weet veel aardige bijzonderheden over de imkerij. Zo beleefde het vak in de oorlogsjaren een geweldige opleving. Het aantal imkers verdubbelde. Wat bleek? Het was de meesten niet zozeer te doen om de honing, maar om de extra tabaksbonnen die de bijenhouders konden krijgen, in verband met de imkerspijp.
Ook op gebied van technische snufjes staat hij z'n mannetje. Een oude koelkast zonder koelelement maar mét ingebouwde haardroogkap doet dienst voor het vloeibaar maken van versuikerde honing...
Ada is weliswaar niet met bijen opgegroeid, maar is er van lieverlee helemaal in gerold. Ze werkt mee met het ontzegelen en slingeren en serveert de koffie met honingkoek. "Een pra