Verdwenen koninginnen e.d.

[wilde]

Croy stelde onlangs een vraag die over het verdwijnen van moeren ging. Ik antwoorddde dat dat niet zo maar gebeurt, maar dat er dan wat aan de hand moet zijn. Het was het onheil over mezelf afroepen, want ik heb deels misschien soortgelijke problemen.
Recent zijn bij mij op raadselachtige wijze 3 koninginnen verdwenen en 1 niet bevrucht in een goed-weer -periode. Die verdwijnen niet zo maar en dus probeer ik er een verklaring voor te vinden, maar dat lukt me niet zo goed.

Volk 1
Betreft een nazwerm bastaardbijen van een imker elders, 15 km verwijderd.
Op 24 mei in een 6-ramer gedaan met uitgebouwde raat en voldoende voer.
Op 25 mei 's avonds 25 ml oxaalzuuroplossing gedruppeld.
Op 25 en 26 mei was het 's avonds koud en alle volken waren van de vliegplanken verdwenen en zaten dus binnen, behalve deze zwerm. Duidelijk moerloos gedrag: nerveus over de vliegplank en de voorkant van het kastje lopend. Er lag 1 dode jonge moer voor het kastje, die ik bij toeval zag. Dat betekent in het algemeen niets bij nazwermen, want er zitten er dikwijls meerdere in. Het gedrag was echter bepalend en ik heb de moerloosheid opgeheven door ze een rijpe dop te geven die ik kon uitsnijden in een korf die een dag of 8 eerder de voorzwerm had gegeven. De rust was binnen enkele minuten hersteld. Zeer frappant en de bevestiging dat mijn conclusie van moerloosheid juist was.
Op 13 juni heb ik voor het eerst in het volkje gekeken en het leek er goed uit te zien, maar nader beschouwen leerde me dat er geen jong broed aanwezig was. De jongste larven waren 2 à 3 dagen oud en de moer moet dus 6 dagen eerder zijn gestopt met leggen. Het leggen was abrupt gestopt en er waren redcellen aangezet, zie onderstaande fotolink:
http://www.ahw.dds.nl/pictures4/redcel02b.jpg

Op 16 juni (vandaag dus) heb ik de doppen verwijderd en ze 2 goede F1 Buckfastdoppen gegeven. Die had ik vandaag voldoende beschikbaar. Nu maar kijken wat ze daar mee doen.

Als de moer ze niet zou zijn bevallen zouden ze die niet hebben afgestoken, maar een paar vervangingscellen hebben gemaakt. Van mijn kant is er geen verstoring geweest, maar wel bij buurvolken, waar ze misschien onrustig van zijn geworden. Het broed ziet er goed uit en daarom staat voor mij wel vast dat het iets anders moet zijn geweest. Daarbij denk ik aan de oxaalzuurbehandeling die mogelijk nawerking heeft. De eerste moer is er misschien ook aan doodgegaan, hoewel het moerloos gedrag al eerder bezig was.

Volk 2
Betreft een nazwerm bastaardbijen van dezelfde imker elders, 15 km verwijderd.
19 mei gezwermd en in 6-ramer gedaan op 6 uitgebouwde raten met voldoende voer.
20 mei met 25 ml oxaalzuuroplossing gedruppeld.
8 juni eerste controle. Zag er niet goed uit: warrig broed, met darrencellen en moerdoppen.
De moer lijkt darrenbroedig te zijn. Ze kon echter wel vliegen want ze zat in de zwerm, dus moet ze een ander gebrek hebben gehad.
13 mei heb ik de moer verwijderd en op 22 juni krijgen ze een rijpe dop uit een Buckfastteelt.
Waarom was deze moer darrenbroedig?

Volk 3
Betreft een voorzwerm van één van mijn korven.
17 mei in 10-ramer gedaan op 8 ramen. De helft uitgebouwde ramen (waaronder een zwaar voerraam) en de rest kunstraat.
19 mei oxaalzuur gedruppeld.
23 mei moer gemerkt en geknipt.
2 juni korte nacontrole op moergoedheid: is prima in orde, volop broed in alle stadia.
8 juni gekeken of er kunstraat rechtgezet of extra gegeven moest worden. Dat was niet nodig, want de activiteit leek stil te staan. Wel vermoedelijk nog broed in alle stadia, maar dat heb ik niet genoteerd, maar ik zou het gezien moeten hebben als het anders was.
13 juni nog een keer gekeken of er KR bij zou moeten. Niet nodig, want ze bezetten te weinig van de beschikbare ramen. Nu niet in het volk gekeken.
16 juni plan opgevat om te verenigen met een ander volk, omdat er geen schot in zit. Nu wel alle ramen bekeken en geen moer meer gevonden, ook geen open broed meer. Als op 8 juni de moer was bes

[Hans van der Post.]

Het lijkt er op dat sommige moeren niet tegen ozaalzuur kunnen. Dit zelfde beeld krijg je ook als je mierezuur gebruikt in zwermen die net zijn opgezet of hoofdvolken waarvan de moer nog aan de leg moet komen.
Daarvan zijn er die verdwijnen en of niet goed aande leg komen.
Misschien moet de concentratie wat lager?
vrg Hans.

[Piet Jager]

Albert,

25 ml voor een zesramer is rijkelijk veel.
De voorgeschreven dosering bij de druppelmethode is 3 ml per straat.
Een pas gestorte nazwerm in een zesramer heeft ca 5 straten = 5 x 3 ml = 15 ml nodig. (Sterkte van de oplossing = 37 gr. oxaalzuurdihydraat oplossen in een liter van een 50% suikeroplossing(=1:1))

Volgens mijn beleven is een oxaalzuur-behandeling met de druppelmethode op een pas gestorte zwerm uit den boze. Een zwerm vol bouwlust neemt de suikeroplossing(+) direct in haar spijsvertering op en gebruikt deze om was te zweten en de moer van voedingsstoffen te voorzien.

!Piet

[wilde]

Piet, mijn oplossing van ozaalzuur is exact zo gemaakt als jij beschrijft. Ik ga inderdaad uit van wat meer druppels: 5 ml. per volle straat bijen. Aan de zijkanten doe ik dan de rest. Bij een volk op nog minder ramen, bijv. een kleine nazwerm in een 3-ramer doe ik ook minder, maar dat is nog bijna 2 x zo veel als jij aangeeft met 3 ml. Ik heb gelezen dat maximaal 3 tot 5 ml per straat moet worden gegeven om voldoende werkzaam te zijn. Ik koos voor het maximum en dat is misschien soms te veel. Ik ga het terugbrengen tot 4 ml. per straat.

Overigens is dit voor de zwermen die ik vang de enige manier om het te overleven, want uit ervaringen van vorige jaren weet ik dat zwermen sterk onder de mijten kunnen zitten. Dan is afzwavelen voor mij de enige andere optie.

Vorig jaar heb ik alle zwermen met oxaalzuurverdamping behandeld en die problemen niet gehad. Die behandeling vergt echter meer voorbereiding en meer tijd. Het druppelen is in een minuut gebeurd. Verdampen kost me gauw alles bij elkaar minstens een kwartier per volk, afgezien van andere werkzaamheden van voorbereiding door verhoogde bodems tijdelijk te gebruiken en later weer om te wisselen. Dat kost allemaal ook tijd.

Albert

[Kroese]

Ik heb een groot volk wat stikte van de varoa (van een cursist, die het gekregen had van een imker die het ivm zijn gezondheid al 3 jaar niet meer heeft kunnen behandelen) behandelt met eerst 50 ML. Volk stond op 2 broedbakken. Eerst alle broed laten uitlopen, na het maken van een KZ, en nieuw open broed.
De hoeveelheid mijten was enkele honderden. Er moest veel meer inzitten, gezien de misvormde bijen. Toen hebben we er een week later nog eens 50ml per broedbak opgedaan. Dus 5 Ml per straat bijen. Toen kwam er aanzienlijk meer uit(niet geteld). De cursist gaat op de universiteit de PH waarde van de honing meten, om de verzuring van het volk te bepalen. Het volk heeft er zichtbaar geen last van gehad. Vergeet niet dat de hoeveelheid bijen in de zomer een veelvoud is van wat er 'winters in de tros zit.
Ik denk dat oxaal in de zomer niet erg effectief is.

Verder nog een waarschuwing. Ga niet zoals wij gedaan hebben met zulke hoeveelheden expirimenteren.
Welliswaar hebben de bijen er totaal geen last van gehad, en legt de koningin ook veel broed in, maar het resultaat moet op langere termijn beoordeelt worden.

[Kroese]

3 juni jonge onbevruchte Buckfastmoer (UG02538 Hennie Kroese) in kunstwasdop ingevoerd.
Het vreemde is dat de UG-moer aan de leg lijkt te zijn gekomen en daarna gelijk is verdwenen. Ze mocht 7 eitjes leggen en werd afgedankt. Dat heb ik nog niet eerder zo meegemaakt, maar misschien is mijn interpretatie van de feiten onjuist.

Zie het 2e artikel van deze link.
http://www.bijenhouden.nl/forum/topic.asp?TOPIC_ID=3610

Hennie Kroese

[Imkerij Westland]

Albert,

-Waarom geef je volk 4 alleen een nieuwe moer en zet het volk niet op "schone raat". Volgens mij is de combinatie van een nieuwe moer en schone raat de beste methode om definitief met kalkbroed af te rekenen.

-Met het behandelen van zwermen wacht ik eerst tot ze gesloten broed hebben en pas vervolgens de methode met viltje + mierenzuur toe. Ik weet dat dan de eerder aanwezige varoa zich inmiddels hebben laten insluiten in het gesloten broed en dit dus een nadeel is. Mierenzuur pakt ook de varoa in het gesloten broed aan en dit moet dus goed gaan. Na een week herhaal ik de methode en moet zeggen dat ik nog geen problemen met de moeren heb gehad.

-Vorig jaar heb ik divese malen alle volken met mierenzuur + viltje behandeld en tijdens de uitwintering was er één van de moeren darrenbroedig geworden. Ik wijt dit zelf aan het MZ maar er zijn meer mogelijkheden. Totaal 42 volken ingewinterd en behandeld met MZ.

gr
Maarten

[Both]

Piet, mijn oplossing van ozaalzuur is exact zo gemaakt als jij beschrijft. Ik ga inderdaad uit van wat meer druppels: 5 ml. per volle straat bijen. Aan de zijkanten doe ik dan de rest. Bij een volk op nog minder ramen, bijv. een kleine nazwerm in een 3-ramer doe ik ook minder, maar dat is nog bijna 2 x zo veel als jij aangeeft met 3 ml. Ik heb gelezen dat maximaal 3 tot 5 ml per straat moet worden gegeven om voldoende werkzaam te zijn. Ik koos voor het maximum en dat is misschien soms te veel. Ik ga het terugbrengen tot 4 ml. per straat.

Hallo Albert,
Vandaag waren wij met de vereniging in het bevruchtings station van Kreverhille. En hoorde daar hun manier van behandelen met Ozaalzuur, een manier die ik volgens mij hier nog niet gehoord heb, maar ik kan het mis hebben.
Zij nemen in het voorjaar 5 gram ozaalzuur in poeder vorm en mengen dit door 100 gram tarwebloem. Ze nemen een theezeefje en strooien dit van boven over de bijen heen. Dit herhalen zij in het najaar nogmaals. In maart geven zij elke kast op de losse bodem een shot mierenzuur van 25 ml op een soort sponsdoekje en laten dit 2 dagen liggen en halen het dan weg. Na 14 dagen herhalen ze dit en geven dan 30ml per kast. Dan wachten ze een maand en herhalen het zelfde weer en dit gaat zo door tot september toe en behalen hier goede resultaten mee en het is vrij eenvoudig.
Gr. Teun

Overigens is dit voor de zwermen die ik vang de enige manier om het te overleven, want uit ervaringen van vorige jaren weet ik dat zwermen sterk onder de mijten kunnen zitten. Dan is afzwavelen voor mij de enige andere optie.

Vorig jaar heb ik alle zwermen met oxaalzuurverdamping behandeld en die problemen niet gehad. Die behandeling vergt echter meer voorbereiding en meer tijd. Het druppelen is in een minuut gebeurd. Verdampen kost me gauw alles bij elkaar minstens een kwartier per volk, afgezien van andere werkzaamheden van voorbereiding door verhoogde bodems tijdelijk te gebruiken en later weer om te wisselen. Dat kost allemaal ook tijd.
Albert