Imme

[Henk Klok]

Imme:

Imme - bijenzwerm, honingbij.

Imker -bijenhouder. middelnl. immecare, van imme, ymme

, middelnl. imme, middelhd. imbe, imme (hd. Imme), oudeng. imbe; waarschijnlijk verwant met oudiers imbed [menigte]; de oorspronkelijke betekenis van imme is wel 'zwerm'. Van Dale etymologisch woordenboek ........................................... Henk

[Frans vanTongeren]

Zooooo..da's niet mis, Henk !
Speelziek schrijft hierover in de Imker Encyclopedie:
-Onder imme verstaat men in de bijenteelt een bij of een volk op raten, ongeacht waarin het volk is gehuisvest
-
(Fr.: een zwerm zou volgens Speelziek geen imme worden genoemd, omdat het een volk in een woning/of met meubilair zou moeten zijn. Een zwerm/wolk bijen zou imbe moeten heten.)
-
Het woord imker is voortgekomen uit de woorden imbe (Oudhoogduits/Indogermaans: wolk, zwerm) en kar(Gotisch: pan, pot, korf)

[gert]

Laat mij voor de echte liefhebbers citeren uit het WNT, wat daar over imme wordt geschreven.

Het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) is een historisch, wetenschappelijk, beschrijvend woordenboek van het Nederlands van 1500-1976. De samenstelling was van de aanvang af een Nederlands-Belgische onderneming die in de traditie stond van de grote 19de-eeuwse woordenboeken zoals de Oxford English Dictionary (OED) van James Murray en het Deutsches Wörterbuch (DWB) van de gebroeders Grimm.
In het Woordenboek kan men de betekenis en geschiedenis van honderdduizenden bekende en onbekende woorden vinden, jonge woorden maar ook zeer oude die soms al uit onze woordenschat verdwenen zijn. Het WNT illustreert de betekenissen met citaten uit zeer gevarieerde bronnen.

IMME '” IM, IME '”, znw. vr. Mnl. imme, mnd. imme, ohd. imbi, mhd. imbe, imme, nhd. imme. De afleiding is niet met zekerheid bekend, verwantschap met lat. omnis, geheel, al, is niet onwaarschijnlijk: zie WALDE, Lat. Etym. Wtb. Thans slechts in het oosten van N.-Ndl. in gebruik.
1) Een bijenzwerm; een bijenvolk met de korf te zamen. In Overijsel kent men een bijvorm IEMEN, m. , zwerm. || Zo een jonge Yme ofte Zwerm mogte geraken te vervliegen enz. , Landtr. v. Drenthe III, 108. Alsoo ... (hij) 27 Immen aen de kant ofte bij de heege heeft geset sonder kennis van den Boswaerder, bij PLEYTE e. a. , Uddel, XXXIV. Te geven van Ider Imme twee Stuijvers, Ald. 'K heb nen iemen, meer de het weinig bijen (uit Overijsel).
2) Eene honigbij. Thans uitsluitend in het mv. , in toepassing op een bijenvolk. || 't Houden, verbrengen, ende setten van de immen, ofte byen, Utr. Placaatb. 1, 638 a. Een Yemken (quam) uyt den gront Van een bloemken, Z. Nacht. 1, 24 a.
3) Benaming voor de maskers der waterjuffers. || Deze wormen, bij onze Visschers gemeenlyk Katjes, en ook wel Im of Immen, genaamd, zyn enz. ... Andere Soorten van Tipulaas hebben geheel andere Maskers, HOUTTUYN, Nat. Hist. I, 12, 420.
Afl. Imker (zie ald. ).
Samenst. Immengeld, staangeld voor bijenkorven ('žDen boeswaerder (hefft) ontfangen het Immegelt'

[Oude Essink]

Woordafleiding: apis '“ bij '“ imme

(Fr.: een zwerm zou volgens Speelziek geen imme worden genoemd, omdat het een volk in een woning/of met meubilair zou moeten zijn. Een zwerm/wolk bijen zou imbe moeten heten.)

In de taalkunde stelt men zich niet de vraag hoe het zou moeten zijn maar hoe het in feite is. Speelziek is een expert op het gebied van bijen en bijenteelt; hij is geen taalkundige en zijn taalkundige beweringen slaan nergens op. Wie hem kritiekloos naspreekt kraamt derhalve ook onzin uit.

Onze woorden voor honingbij (api-s '“ bij '“ imme) zijn ogenschijnlijk verschillende woorden; in feite stammen zij alle af van hetzelfde Indo-europese woord mbi-, waarmee men sinds oeroude tijden in het Indisch- Europese taalgebied de honingbij aanduidt.
De beginklank m- in de Indo-europese taalfamilie komt in de afzonderlijke talen voor als a- of als in-/im- of als on- (kijk bij voorbeeld naar een en hetzelfde gebruik van de onkennende vorm in asociaal '“ inconsequent '“ amoreel '“ immoreel - onsterfelijk; immortaliteit; (Grieks:)ambrotos (ambrozijn = onsterfelijkheid gevende drank).
Zo leidt het I.E. mbi- tot imbi- of tot abi- of (met weglaten van de m-) tot bi-.

Het oeroude woord mbi- leidt in het Latijn tot api-s (=bij); het verkleinwoord hiervan apicula gaat via het oudfrans over naar abeille.
Het oudgermaans kent twee varianten van mbi-: via (m)bia naar bia; in het Germaans wordt dat Biene; bij ons wordt dat bij; de tweede variant is imbi; in het Germaans naar imme.
Zo kreeg het Duits twee woorden om 'bij'

[Frans vanTongeren]

Oes schreef o.a.:
-
Speelziek is een expert op het gebied van bijen en bijenteelt; hij is geen taalkundige en zijn taalkundige beweringen slaan nergens op. Wie hem kritiekloos naspreekt kraamt derhalve ook onzin uit.
-
Oes deelt zichzelf een lintje uit!
Als hij zich voordoet als een wetenschapper, zou hij eerst contact hebben moeten opnemen met deze oudvoorzitter van de VBBN en vragen hoe deze man aan zijn informatie is gekomen.

[wilde]

Als hij zich voordoet als een wetenschapper

Frans, een wetenschapper onderzoekt zelfstandig bronnen en verklaringen voor feiten en fenomenen. Je kunt niet aan iedereen die iets beweert zonder de eigen bronnen te vermelden, vragen hoe die mening is ontstaan.
Hennie zoekt zelf en noemt zijn bronnen en verklaringen en toetst die aan de werkelijkheid. Hij probeert op die wijze objectief tot een mening te komen. Dat is heel veel meer dan uitsluitend iets beweren. Dat is wetenschap bedrijven.
Albert

[heidecap]

Persoonlijk vind ik de gedachtengang van Speelziek in dezen nog niet zo gek.
Het is toch immers raar dat er e e n en helzelfde woord gebruikt wordt voor :
1) zwerm bijen ... en ook ...
2) volk bijen in woning.
Maak maar even een tussenstap naar een woord als "kolonie".
Dit slaat ook puur op een groep bijeenlevende dieren op 1 plaats.
Ik vind het juist een verrijking voor de literatuur om te proberen middels een ander woord deze toch verschillende dingen uit mekaar te trekken.
Zoals bekend worden er zeer regelmatig aanpassingen gedaan in woordenboeken. wat mij betreft zou een scheiding tussen imme en imbe een verbetering zijn.

Thomas

[Oude Essink]

...zou een scheiding tussen imme en imbe een verbetering zijn

Thomas,
Een verbetering van wat???
Het gaat er niet om nieuwe woorden te maken met nieuwe betekenissen; daar is denk ik geen enkele behoefte aan. Het gaat om het woord imme (imbe komt bij mijn weten in het hele nederandse taalgebied niet voor): het zijn ouderwetse woorden in heel het oude indisch-eoropese taalgebied gebruikt; te onderzoeken is, wat gebruikers van deze woorden er in de verschillende tijdperken onder hebben verstaan.
Als ik het woord imme gebruik, kies ik met opzet dit ouderwets klinkende woord, omdat ik dat soms aantrekkelijk vind. ik moet er dan wel de betekenis aan geven die erbij past; als je wilt weten welke betekenis dat is, moet je er oude teksten bijhalen en kijken wat zo'n woord daar in die omstandigheden betekend heeft. Als je dat niet kunt of weet, moet je zo'n woord niet gebruiken op straffe van niet begrepen te worden.
(als je hier verder over wilt discussiëren, kies dan mijn e-mail; voor dit forum gaat het wat ver en zal voor de doosnee lezer niet interessant meer zijn)

hennie oes

[Frans vanTongeren]

Oes schrijft aan Thomas:

(als je hier verder over wilt discussiëren, kies dan mijn e-mail; voor dit forum gaat het wat ver en zal voor de doosnee lezer niet interessant meer zijn)

En daarmee stapt Oes weer hooghartig rond door het forum.
Wie roept die man eens tot de orde.

[Henk Klok]

Frans, ik weet het, het is niet zulk mooi zomerweer [:(]
Maar om nou meteen tegen alle muren op te vliegen is overdreven [xx(]
Doe toch rustig aan. [;)]

voor dit forum gaat het wat ver en zal voor de doosnee lezer niet interessant meer zijn

Van mij mag dat wel hier plaatsvinden, zolang het over de taal / imme gaat...
Groet,
Henk