Hoe wordt een wesp koningin?

[Wim Vos]

We kennen het verhaal van de bijenkoningin.
In beginsel kunnen de bijen van elk bevrucht eitje een koningin maken, door haar te voeren met koninginnegelei in grote hoeveelheden.

Ik neem aan dat het bij de hommels (ook bijen) net zo gaat.

Maar hoe slagen wespen er in om koninginnen te produceren?

Erik Speksnijder, weet jij hierop het antwoord?

Vr gr
Wim

[Dirk Blanken]

Wim,
Het is voor de wespen gewoon een cyclus volk groot,zonnestand klopt,dan wordt het mannetjes maken en daarna koninginnen die bevrucht moeten worden, en dan een plaatsje zoeken om te overwinteren.
Maar je hebt gelijk ik zal eens informeren of de mannetjes uit onbevruchte eitjes komen zoals bij bijen.
Ik denk het wel.
De wespen zijn lastig op het ogenblik, de volken kunnen er wel me omgaan maar ze vreten gaten in sommige van de kunststofkasten.
Dirk


dertiende

[Wim Vos]

Hallo Albert,

Ik zag tot mijn genoegen dat je weer aanwezig bent.
Toen in googelde werd ik vrijwel direct verwezen naar jouw site, met veel informatie over wespen en schitterende foro's.
Jullie Zeeuwen (Erik en jij) weten toch wel het antwoord op deze vraag (hoop ik)?
Groet

[m.kolsters.]

En als jullie toch alles weten over wespen nog een vraag.
Als de mannetjes worden geboren gaan dan de werk vrouwtjes op de vlucht voor de mannen(worden lastig gevallen) of voor de koninginen.
Het is bekend dat de werksters worden buiten gegooit en dan pas op zoet gaan vliegen(bier wijn limonaden)wat nu de tijd is(dit jaar)

Tinus Kolsters
't Bakhuis

[hans hoogendoorn]

[quote="m.kolsters."]

En als jullie toch alles weten over wespen nog een vraag.
Als de mannetjes worden geboren gaan dan de werk vrouwtjes op de vlucht voor de mannen(worden lastig gevallen) of voor de koninginen.
Het is bekend dat de werksters worden buiten gegooit en dan pas op zoet gaan vliegen(bier wijn limonaden)wat nu de tijd is(dit jaar)
[/quote]

Tinus : Wespenlarven worden door de 'wespen-werksters' gevoed met dierlijk eiwit (bouwstof) bv van insecten.
Daarom wordt wel gezegd, dat wespen vleeseters zijn,
terwijl onze bij vegetariër is met plantaardig eiwit in de vorm van stuifmeel.

Die wespen-larven geven als dank een zoetstof af, hetgeen die werksters graag consumeren (voor brandstof).
Na het uitvliegen van de (vruchtbare) mannetjes en koninginnen is het larventijdperk voorbij en gaan de wespen als junks op zoek naar alles wat zoet is.

Zo heb ik het begrepen tenminste. Het volk als zodanig is ingestort.
De uitgevlogen koninginnenkomen niet meer terug.
Van eruitgooien van de werksters zou geen sprake zijn.

Blijft de interessante vraag van Wim : Hoe ontstaat een wespen-koningin ?
Is er sprake van koninginnegelei of koninginnepap bijvoorbeeld
en wordt er gegoocheld met bevruchte en onbevruchte eitjes ?

[LWPisa]

...wespen zijn vliegende mieren...bijen zijn vegetarische wespen...grofweg als idee voor hun samenhang en afstamming.

Het haplo-diploid systeem (onbevruchte eieren worden mannetjes) is algemeen voor de sociale wespen, net als "kaste determinatie" door de voeding van de larven, larven bestemd om koninginnen te worden krijgen anders te eten (eiwitten/hormonen).

Bij sommige mieren is er ook sprake van genetische "kaste determinatie" maar voor een beperkte groep soorten...bij sommige wespen is het vast ook aanwezig maar bij onze "limonadewesp" heb ik er nooit iets over gelezen.

Er staat nogal wat op het internet maar weinig in het Nederlands... zoek met google naar "social wasps+caste determination" en ge zult vinden...

L

[wilde]

Wim: uit diverse onderzoeken lijkt naar voren te komen dat de toegediende hoeveelheid juveniel hormoon aan de larven van wespen en mieren bepalend is of het koninginnen worden of werksters. Bij mieren is het waarschijnlijk nog wat ingewikkelder, omdat er bij sommige soorten meer casten zijn dan bij sociale bijen en wespen. Het gaat in elk geval om bevruchte eitjes. Ook bij wespen leveren onbevruchte eitjes darren op.

De natuur zit met die wel of niet bevruchte eitjes wat ondoorgrondelijk in elkaar. Bij bijen en wespen (ook de solitaire soorten) geeft een bevrucht ei een vrouw; een onbevrucht ei een man. Bij zoogdieren en vogels geeft een bevrucht ei een man of vrouw; een onbevrucht ei geeft niets. Bij sommige vissen (bijv. Guppy) geeft een onbevrucht eitje alleen een vrouwtje, maar een bevrucht eitje kan zowel man als vrouw opleveren. Bij dat laatste voorbeeld zie je dat gebeuren als vrouwtjes langdurig zonder mannetjes worden gehouden. Dan is er sprake van parthenogenese. Als je er dan later weer een mannetje bij zet wordt de 'normale' voortplanting weer hervat.
Parthenogenese (ongeslachtelijke voortplanting) is bij insecten overigens ook niet vreemd. Het komt veel voor bij sommige ordes. Bij enkele keversoorten is het aan de orde en bijv. ook bij bepaalde vlinderachtigen, zoals de zakdragers. Op mijn huismuur zitten altijd exemplaren van Luffia lapidella, een zakdragersoort die iets Zuidelijker ook nog mannetjes (met vleugels) heeft. Bij mij lijken ze zich ongeslachtelijk voort te planten dus uit onbevruchte eitjes komen bij die insecten geen mannetjes, maar vrouwtjes. Bij de geslachtelijke voortplanting van die soort veronderstel ik dat er uit een bevrucht eitje zowel mannetjes als vrouwtjes kunnen komen.

De vraag van Astrid over het nog steeds bestaan van wespennesten met broed geeft eigenlijk zelf het antwoord. Als er veel interesse is voor eiwitrijk dierlijk materiaal, vlees op de boterham, insectenborststukken, maar ook kadavers, dan is er kennelijk een broednest dat die voeding nog nodig heeft. De imago's gebruiken het zelf niet. Die hebben alleen suikers nodig voor de energievoorziening.